Македонија
Наместо Скопје, прашина на подножјето на Водно – што се случувало во сеизмолошката станица за време на скопскиот земјотрес

Денес, 26 јули, одбележуваме 61 година од скопскиот катастрофален земјотрес, кој остави длабоки траги во историјата на градот Скопје.
Земјотресот со магнитуда 6,1 според Рихтер предизвика големи материјални штети, но и голем број починати, 1.070 изгубени човечки животи.
По тој повод, од сеизмолошката опсерваторија раскажаа што се случувало во станицата во Скопје за време на скопскиот катастрофален земјотрес на 26 јули 1963.
Сеизмолошката станица на Универзитетот во Скопје била единствената што работела во времето на скопскиот катастрофален земјотрес на 26 јули 1963 година.
Во моментот на земјотресот со станицата раководел Драган Хаџиевски, професор на Природно-математичкиот факултет во Скопје. Други вработени во станицата во тоа време биле геологот Панде Георгиевски и помошник-лаборантот и чувар на станицата, Ристо Глигоров, кој со своето семејство живеел во станбениот дел на станицата, нешто што било вообичаено за тогашните сеизмолошки институции. Меѓутоа, Панде и Ристо на 26 јули 1963 година биле на годишен одмор, па така за време на кобното утро во Скопје од стручните лица на станицата бил само Драган Хаџиевски, а во зградата на станицата, само родителите на Ристо Глигоров – Тимо и Софија.
Тимо и Софија на 26 јули 1963 година, во 5.17 часот, биле разбудени од многу силен подземен удар, проследен со силна бучава. Веднаш потоа почувствувале и слушнале силни удари во надворешните ѕидови на станицата од одронетите варовнички карпи на падината на Водно над станицата. Станицата, за среќа, не претрпела значајни оштетувања.
Истрчале во дворот на станицата, каде што биле сведоци на страшна глетка: наместо градот Скопје, во подножјето на падината на Водно се кревале големи облаци прашина. Кога по некое време прашината се расчистила, здогледале урнати згради и куќи. Во целокупниот хаос не ни забележале дека во моментот пристигнал раководителот на станицата, Драган Хаџиевски, кој со своето возило, со многу големи тешкотии, низ паниката и урнатините во градот Скопје успеал да стигне до станицата.
Станицата тогаш била опремена со два механички сеизмографа MAINKA, монтирани уште во првата половина на 1957 година, на начин да ги бележат движењата на тлото по должината на правците север-југ и исток-запад, и со механичкиот сеизмограф CONRAD, монтиран во февруари 1963 година, на начин да ги бележи движењата на тлото по должината на правецот север-југ. Драган констатирал дека сите три сеизмографи биле исфрлени од работа при ударот на силниот земјотрес. Со голема возбуденост, но и умешност, тој успеал, речиси 38 минути по настапот на земјотресот, да го врати во работа сеизмографот CONRAD, а по околу 2 часа и 32 минути и едниот од сеизмографите MAINKA. Со ова било овозможена континуирана регистрација на другите земјотреси настанати по силниот, што обезбедило натамошно издавање на сеизмолошкиот билтен и на засебни извештаи, како и навремено информирање на населението за преземање соодветни заштитни мерки.
Континуитетот на микросеизмичките набљудувања по силниот земјотрес, што го обезбедил Драган Хаџиевски, претставува, всушност, основен материјал за понатамошните обемни истражувања на скопското епицентрално подрачје од сеизмолошки и од сеизмотектонски аспект, но и особен пример за сите сеизмолози за несебичното стручно залагање и акција, утрото, на 26 јули 1963 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Претседателката Сиљановска-Давкова во посета на МАНУ

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова ја посети Македонската академија на науките и уметностите, вдомена во уникатното архитектонско дело на Борис Чипан.
„Имаше ретка прилика да го обиколи огромниот простор, составен од свечени сали, богати библиотеки, работни простории и канцеларии, облагородени со прекрасни слики, фигури и скулптури, да ѕирне во неколку лаборатории, да види вработени, занесени во истражувачките активности.
Уживаше во долгата и плодна дискусија со членовите на Извршниот одбор на МАНУ: Живко Попов – претседател, потпретседателите Витомир Митевски и Алајдин Абази и дописниот член Блажо Боев кои ја запознаа со историјата, биографските елементи и достигнувања на членовите, видот на проектите, врвните успеси, но и со хроничните и актуелни проблеми и предизвици“, се наведува во соопштението од претседателскиот кабинет.
Претседателот на МАНУ, академикот Живко Попов и раскажа на претседателката на што работеле претходните 58 години академиците: научници и уметници, што откриле и створиле, каде и како се примениле откритијата и пронајдоците, со што не задолжиле нас, но и човештвото.
За претседателката, МАНУ, како персонификација на критичкиот и творечки ум, врвно знаење и креативност, заслужува далеку поголема почит, но и неопходна поддршка од барем 1% од БДП, зашто нема подобра и поисплатлива инвестиција од онаа во науката и културата. Ако сакаме да фатиме чекор со технолошки предизвици, мора повеќе да вложуваме во науката. Ако сакаме да го негуваме и промовираме националниот и културниот идентитет, мора да вложуваме во културата.
Се разбира, на средба одржана на Меѓународен ден на мајчиниот јазик, претседателката сметаше дека е важно да го истакне значајниот придонес на Одделението за лингвистика и литературна наука во МАНУ, изразувајќи верување дека навремените подготвителни активности за овој стожерен настан гарантираат достојно одбележување на 80-годишнината од кодификацијата на македонскиот јазик.
Сепак, за неа, не е доволно и најважно да се манифестира посветеност на македонскиот јазик само при пригодни настани, туку е неопходно, мајчински да се грижиме за него постојано, секогаш и секаде.
Запознавајќи ги домаќините со иницијативата за изработка на Дигитален регистар на најуспешните, во функција на нивно вмрежување и поцврсто интегрирање во македонските работи, таа предложи и МАНУ да се вклучи во процесот.
На крајот, водството на МАНУ и претседателката изразија подготвеност за континуирана размена на идеи, предлози и сугестии, организирање научни дебати, конференции и проекти, како и културни настани под покровителство на претседателката.
Соговорниците, свесни и загрижени за драматичните промени во меѓународниот поредок, се согласија дека МАНУ е неодминлив субјект, креатор и партнер во креирањето стратешки пристап во барањето одговор на современите национални, регионални, европски и светски закани, дилеми и предизвици, се додава во соопштението.
Македонија
ВЛЕН: Со СДСМ и Венко Филипче, здравството беше во колапс

„СДСМ, која некогаш ветуваше “едно општество за сите”, денес е само машина за пропаганда која користи лаги и популизам! Под раководство на Венко Филипче, здравството беше во колапс, оставајќи ги граѓаните во несигурност и болка“, реагира ВЛЕН.
„Кога Филипче беше министер, здравството беше во клиничка смрт! Болниците без опрема, клиниките и болниците потопени во долгови, а медицинскиот персонал намален што едвај работеше. Несигурноста и неуспехот беа негова водилка! Филипче и СДСМ беа дел од бројни скандали, почнувајќи од модуларната болница во Тетово, Дурмо Турс, Онкологија и набавката на кинески вакцини.
Тој заедно со ДУИ го оставија здравството потопено во несигурност, користејќи ги здравствените работници како изборни алатки!
Но, со Арбен Таравари на чело, оваа разорна пракса се става крај! Несигурноста исчезнува, а повеќе од 1000 здравствени работници се систематизираат.
Во првата година од министерството на Таравари, ВЛЕН направи извонредни чекори за промена на здравството! По 15 години, позитивната листа на лекови беше ажурирана, помагајќи им на илјадници пациенти! Само оваа година, 300 специјализанти се примени, а 300 други ќе бидат примени следната година!
Ова е вистинска промена што ја донесе ВЛЕН, не СДСМ! Сега, здравството е во сигурни раце!“, се додава во реакцијата на ВЛЕН.
Македонија
Средба на поранешниот претседател Пендаровски со Веселенскиот Патријарх г. Вартоломеј Први Цариградски

Поранешниот претседател Стево Пендаровски денеска во Истанбул оствари средба со неговата Сесветост г. г. Вартоломеј Први, Архиепископ Константинополски на Нов Рим и Вселенски патријарх.
На средбата се разговараше за состојбите во православниот свет и улогата на Вселенската Патријаршија во поттикнувањето на меѓухристијанскиот дијалог и соживотот меѓу различните народи и религии, а, во тие рамки и за уникатното значење на Вселенската Патријаршија како врховно институционално тело во православието.