Контакт

Македонија

Наместо Скопје, прашина на подножјето на Водно – што се случувало во сеизмолошката станица за време на скопскиот земјотрес

Објавено пред

Денес, 26 јули, одбележуваме 61 година од скопскиот катастрофален земјотрес, кој остави длабоки траги во историјата на градот Скопје.

dobivaj vesti na viber

Земјотресот со магнитуда 6,1 според Рихтер предизвика големи материјални штети, но и голем број починати, 1.070 изгубени човечки животи.

По тој повод, од сеизмолошката опсерваторија раскажаа што се случувало во станицата во Скопје за време на скопскиот катастрофален земјотрес на 26 јули 1963.

Сеизмолошката станица на Универзитетот во Скопје била единствената што работела во времето на скопскиот катастрофален земјотрес на 26 јули 1963 година.

Во моментот на земјотресот со станицата раководел Драган Хаџиевски, професор на Природно-математичкиот факултет во Скопје. Други вработени во станицата во тоа време биле геологот Панде Георгиевски и помошник-лаборантот и чувар на станицата, Ристо Глигоров, кој со своето семејство живеел во станбениот дел на станицата, нешто што било вообичаено за тогашните сеизмолошки институции. Меѓутоа, Панде и Ристо на 26 јули 1963 година биле на годишен одмор, па така за време на кобното утро во Скопје од стручните лица на станицата бил само Драган Хаџиевски, а во зградата на станицата, само родителите на Ристо Глигоров – Тимо и Софија.

Тимо и Софија на 26 јули 1963 година, во 5.17 часот, биле разбудени од многу силен подземен удар, проследен со силна бучава. Веднаш потоа почувствувале и слушнале силни удари во надворешните ѕидови на станицата од одронетите варовнички карпи на падината на Водно над станицата. Станицата, за среќа, не претрпела значајни оштетувања.

Истрчале во дворот на станицата, каде што биле сведоци на страшна глетка: наместо градот Скопје, во подножјето на падината на Водно се кревале големи облаци прашина. Кога по некое време прашината се расчистила, здогледале урнати згради и куќи. Во целокупниот хаос не ни забележале дека во моментот пристигнал раководителот на станицата, Драган Хаџиевски, кој со своето возило, со многу големи тешкотии, низ паниката и урнатините во градот Скопје успеал да стигне до станицата.

Станицата тогаш била опремена со два механички сеизмографа MAINKA, монтирани уште во првата половина на 1957 година, на начин да ги бележат движењата на тлото по должината на правците север-југ и исток-запад, и со механичкиот сеизмограф CONRAD, монтиран во февруари 1963 година, на начин да ги бележи движењата на тлото по должината на правецот север-југ. Драган констатирал дека сите три сеизмографи биле исфрлени од работа при ударот на силниот земјотрес. Со голема возбуденост, но и умешност, тој успеал, речиси 38 минути по настапот на земјотресот, да го врати во работа сеизмографот CONRAD, а по околу 2 часа и 32 минути и едниот од сеизмографите MAINKA. Со ова било овозможена континуирана регистрација на другите земјотреси настанати по силниот, што обезбедило натамошно издавање на сеизмолошкиот билтен и на засебни извештаи, како и навремено информирање на населението за преземање соодветни заштитни мерки.

Континуитетот на микросеизмичките набљудувања по силниот земјотрес, што го обезбедил Драган Хаџиевски, претставува, всушност, основен материјал за понатамошните обемни истражувања на скопското епицентрално подрачје од сеизмолошки и од сеизмотектонски аспект, но и особен пример за сите сеизмолози за несебичното стручно залагање и акција, утрото, на 26 јули 1963 година.



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија

Македонија трета во Европа по убиства на жени од партнер или член на семејство

Објавено пред

Македонија се најде на третото место во Европа според стапката на убиства на жени извршени од партнер или член на семејството, покажуваат најновите податоци на Евростат за 2023 година, анализирани од „Еуроњуз“.

dobivaj vesti na viber

Според податоците, во Северна Македонија биле убиени шест жени на еден милион жители, што ја става земјата веднаш зад Латвија и Литванија. Латвија бележи највисока стапка во Европската Унија со околу 17 жени убиени на милион жители, додека Литванија е на второто место со 10 жени на милион жители.

Жени убиени од партнерите или членовите на семејството, во просек од еден милион луѓе

Просекот во Европската Унија изнесува 4,1 убиена жена на еден милион жители, што е значително помалку од стапката регистрирана во Македонија. Според Евростат, жените во ЕУ се убиени речиси двојно почесто од мажите кога сторителот е партнер или член на семејството.

Најниски стапки во Европската Унија, со исклучок на Малта, се забележани во Грција, Шпанија и Холандија. Во Грција стапката изнесува 1,8 жени на милион жители, во Шпанија 2, а во Холандија 2,3.

Податоците покажуваат дека во последната деценија бројот на вакви убиства во ЕУ останал релативно стабилен, со највисоко ниво во 2022 година, кога биле убиени 4,4 жени на еден милион жители.

На глобално ниво, според Обединетите нации, Африка е континентот со највисока стапка на фемицид – 30 жени на милион жители, како и со најголем апсолутен број жртви, со проценети 22.600 убиени жени во 2024 година. Во поширокиот европски регион стапката изнесува пет жени на милион жители.

Обединетите нации наведуваат дека 60 отсто од сторителите на фемицид во 2024 година биле интимни партнери или членови на семејството и ваквите убиства ги дефинираат како „фемицид“ – намерни убиства мотивирани од родово базирани фактори, како нееднакви односи на моќ, родови стереотипи и штетни општествени норми.

Прикажи повеќе...

Македонија

ВМРО-ДПМНЕ: Преку наместен тендер во ЕСМ во 2023 испрани околу 2 милиони евра

Објавено пред

Од ВМРО-ДПМНЕ обвинуваат дека СДСM и ДУИ за време на нивното седумгодишно владеење воспоставиле тендерски мрежи со однапред договорени постапки и контролирана конкуренција, со цел перење пари од државниот буџет.

dobivaj vesti na viber

Во соопштението се наведува дека во 2023 година, преку организирана и добро осмислена шема во ЕСМ, биле испрани околу 2 милиони евра преку наместен јавен тендер со вкупна вредност од 8 милиони евра.

Според ВМРО-ДПМНЕ, наместо постапката за јавна набавка да биде транспарентна, конкурентна и во интерес на јавноста, во неа биле вклучени две правни лица – едно од Скопје и едно од Куманово, со однапред дефинирани улоги. Кумановската фирма, како што се наведува, била вклучена исклучиво за да се создаде привид на конкуренција и да не изгледа дека скопската фирма е единствениот понудувач.

Од партијата посочуваат дека фирмата од Куманово доставила непотполна документација и понуда со цена повисока од претходно проценетата вредност, додека фирмата од Скопје понудила цена која речиси целосно се поклопувала со проценетата вредност, иако таа вредност воопшто не била јавно објавена во огласот.

По завршувањето на постапката, според соопштението, со цел да се замагли трагата, осомничените пуштале во оптек, примале и пренесувале финансиски средства во износ од околу 2 милиони евра, што, како што наведуваат од ВМРО-ДПМНЕ, претставува јасна основа за сомнение за кривично дело перење пари.

Од партијата додаваат дека ова не е изолиран случај, туку само една од многуте шеми на наместени тендери кои функционирале за време на владеењето на СДСM и ДУИ.

Во соопштението се наведува и дека ниту Сoцијалдемократите ниту Интегративците не се оградиле, не се дистанцирале, ниту презеле одговорност, туку, како што тврдат, продолжуваат да го релативизираат и штитат криминалот.

Прикажи повеќе...

Македонија

„Врват криминални тендери на ДПМНЕ додека Скопје се гуши во загаден воздух“, велат од СДСМ

Објавено пред

„161 тендер за една фирма вредни 5,3 милиони евра, тендери од 9 милиони за друга фирма со двајца вработени, милионски износи за фирма на студентот на Мицкоски. Дури и по европските пари посегна власта за што ЕУ ја суспендираше ИПАРД 3 програмата“, велат од СДСМ.

dobivaj vesti na viber

„Наместо инвестиции во мерки и политики за намалување на загадувањето парите на граѓаните завршуваат во криминални тендери преку кои се пумпаат милиони евра.

Мицкоски најавуваше 1 милијарда евра инвестиции за чист воздух и намалувањето на загадувањето за 50% но наместо тоа ги намали парите за чист воздух за 51%!

Владата на ДПМНЕ нема пари за чист воздух, нема пари за бесплатен јавен превоз, нема пари за филтри, за еколошко греење, еколошки проекти, за итни интервенции.

Само за криминални тендери има пари.

Изборот на ДПМНЕ е крадење на народот и лично богатење наместо јавното здравје на скопјани.

Во времето на СДСМ се презедоа низа на мерки со Планот за чист воздух и во тие години започна тренд на постепено намалување на загадувањето.

Штетните честички ПМ 2.5 во воздухот се намалија за -564kg на годишно ниво, а честичките МП 10 за – 735kg исто така на годишно ниво. И тоа граѓаните го знаат.

СДСМ бара прогласување еколошка и здравствена кризна состојба во Скопје и свикување на итна седница на Советот на Град Скопје за што имаме и конкретни мерки за намалување на загадувањето.

Но, за да може да се реализира некоја мерка мора крадењето на народот да запре а сите виновни да понесат одговорност согласно закон.

На криминалот и корупцијата мора да им се стави крај“, соопштуваат од СДСМ.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија8 минути

Македонија трета во Европа по убиства на жени од партнер или член на семејство

Македонија се најде на третото место во Европа според стапката на убиства на жени извршени од партнер или член на...

Топ2 часа

Американски државјанин истепал полицаец пред ноќен клуб во Градскиот парк: кај Американецот пронајдени поголемо количество оружје и муниција

Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против американски државјанин со потекло од Нигерија, бидејќи по преземени...

Свет2 часа

(Видео) Сојузник на Трамп: Ако Путин го отфрли мировниот договор, мора да одиме до крај

Републиканскиот американски сенатор и сојузник на претседателот Доналд Трамп, Линдзи Греам, изјави дека Вашингтон треба драстично да го зголеми притисокот...

Европа3 часа

Батлер на Елисејската палата крадел садови и порцелан: сакал да ги продаде на интернет

Главниот послужувач задолжен за среброто во Елисејската палата е уапсен под сомнение за кражба на вредни садови и порцелан, а...

Свет3 часа

Трамп назначи специјален пратеник за Гренланд

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера објави дека го назначува гувернерот на Луизијана, Џеф Ландри, за специјален пратеник за Гренланд. „Џеф...

Македонија4 часа

Намалена видливост поради магла на неколку патни правци

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно влажни коловози. Намалена видливост поради појава на магла до 200 метри...

Свет13 часа

Објавени имињата на сопружниците кои загинаа враќајќи се од Германија, братот на починатиот е во кома

Во тешка сообраќајна несреќа што се случи рано утрово на автопатот Белград- Ниш, во близина на клучката Умчари, две лица...

Македонија17 часа

Доктор Беќаровски советува: Како да се заштитиме во денови на екстремно загадување

Во денови кога концентрациите на ПМ 2.5 и ПМ 10 честичките се енормно високи, а загадениот воздух станува сериозна закана...

Македонија19 часа

МВР апелира до возачите да внимаваат поради маглата

Министерството за внатрешни работи (МВР) денеска упати апел до сите учесници во сообраќајот крајно внимателно да ги управуваат своите возила...

Топ22 часа

Маж и жена, државјани на Македонија загинаа на автопатот Белград – Ниш

Двајца државјани на Македонија, маж и жена од албанско потекло, загинаа рано утринава во тешка сообраќајна несреќа што се случи...

Македонија24 часа

Скопје утрово го сруши рекордот, најзагаден град е во Европа

Скопје утрово се најде на 21. место на најзагадени градови светот и прв во Европа, покажуваат податоците на светскиот сервис на мерење...

Македонија1 ден

АХВ откри над 2 тони киви со ларви и инсекти кои требало да се продаваат во државава

Поради променети органолептички својства и утврдено присуство на ларви и инсекти, инспектор за храна на Агенцијата за храна и ветеринарство,...

Свет1 ден

Поради зимата во Газа умираат бебиња и деца, повик до Израел да дозволи помош

Организацијата „Лекари без граници“ (Médecins Sans Frontières – MSF) вчера предупреди дека бебиња и деца во Појасот Газа умираат од...

Македонија2 дена

Родителите на починатите деца од „Пулс“ бараат новиот јавен обвинител да го преиспита случајот

Родителите на починатите во пожарот во „Пулс“ денеска на 34. Марш за ангелите во Кочани побараа проширување на истрагата, утврдување...

Македонија2 дена

Откажани летови и отежнат авиосообраќајот на скопскиот аеродром поради маглата

Како резултат на ниската видливост предизвикана од густата магла што ја зафати скопската котлина денеска до 14 часот на Меѓународниот...

Македонија2 дена

Почина Драган Б. Костиќ, човекот кој важеше за најпрепознатливиот радио глас

Денес на 75 години, почина Драган Б. Костиќ, човекот кој важеше за најпрепознатливиот радио глас кај нас. Откако неодамна Перо...

Македонија2 дена

На едно семејство со четири члена му биле потребни близу 1.100 евра за да го помине декември

Вредноста на синдикалната минимална кошница што ја пресметува Сојузот на синдикати на Македонија (ССМ) за декември годинава изнесува 65.492 денари...

Македонија2 дена

Пратеникот Јанчев кој имаше сообраќајка во која загина тинејџер доби обвинение, свртел на место каде не смеел

Основното јавно обвинителство Скопје поднесе обвинение против Сашко Јанчев, пратеник од партијата Левица, за кривично дело „Тешки дела против безбедноста...

Македонија2 дена

Скопје руши рекорди по загаденост, утрово е втор град во Европа

Според светскиот сервис IqAir Скопје утрово е на 20 место во светот, а второ во Европа по загаден воздух.  Доколку...

Македонија2 дена

Дедо Мраз од Лапонија ќе дојде со волшебен воз на Железничка во Скопје

Специјална новогодишна театарска претстава за деца „Дедо Мраз дојде со воз“ ќе се одржува  од денеска 30 декември на Железничката...