Македонија
Партнерите не нè разбраа за историскиот спор, па сега акцентот го ставивме на човековите права, вели Ташев од Бугарската академија на науките
Во оваа форма Мешовитата историска комисија е излишна и јас лично не ја гледам смислата на нејзиното постоење или продолжување на активностите во овој формат. Ова за „Њуз.бг“ го изјави Спас Ташев од Институтот за население и хумани студии при Бугарската академија на науките (БАН), по повод работата на Заедничката бугарско-македонска комисија за историски и образовни прашања, македонските Бугари и евро-атлантскиот излез на Македонија.
Тој експлицитно појасни дека не предлага распуштање на комисијата, туку да се преиспитаат нејзините активности и да се фокусира на промовирање на неспорните факти, кои се прифатени од Бугарија и Северна Македонија во општите публикации. Според него, може да се заклучи дека комисијата не дава резултати, а причина за тоа е, како што вели, непромислената идеја за нејзино формирање.
„Ако треба да го погледнеме постоењето на спорните прашања, такви имало меѓу Грција и С Македонија. Грција не дозволи ништо да пропушти на оваа тема, а Бугарија зазеде поинаков пристап, сметајќи дека за сите спорни прашања треба да се разговара билатерално и врз основа на дискусии да се најде заедничко решение“, рече Ташев.
Тој посочи дека дискусиите во комисијата биле непродуктивни и не се водат записници од состаноците. Што и да се истакне, но и какви одлуки да се донесат, тоа не се почитува од скопската страна и генерално се враќаме на нашата почетна точка, рече Ташев.
Тој е на став дека доколку дебатите во комисијата привремено се замрзнат и двете страни почнат со архивски активности со објавување на документи за спорните историски личности – тоа веќе ќе биде основа за дебата. Ташев истакна дека е многу тешко да се одговори дали може да се решат спорните прашања околу Гоце Делчев, Цар Самоил и браќата Миладиновци. Денешните македонски историчари, кои се школуваа во поранешна Југославија, вели Ташев, многу тешко ќе се откажат од своите позиции врз основа на кои ги добија научните и академските дипломи.
Според него, нема желба од страна на научниците и историчарите на Северна Македонија да променат некоја нивна акција.
Ташев истакна дека генерално Бугарија е влезена во нова фаза во својата политика кон Македонија.
„Досега акцентот во нашата политика беше ставен на историјата и не обрнувавме многу внимание на сегашноста. Поради оваа причина, бугарските аргументи не беа разбрани од европските и американските партнери. Претседателот Румен Радев прв го постави прашањето дека треба да се смени акцентот и тој да се стави на човековите права. Шефот на државата го постави прашањето за тоа што Бугарите во Република Македонија се маргинализирани, прогонувани и нерамноправни“, вели Ташев.
Ташев повика во никој случај да не се користи зборот „бугарско малцинство“, тврдејќи дека во последниот официјален попис на Отоманската Империја во 1912 година, Бугарите на сегашната територија на Северна Македонија не се малцинство, туку 54 проценти, односно мнозинство.
Тој посочи дека формулата „ делот на бугарскиот народ што живее на територијата на Северна Македонија“ е подеднакво прифатлива и за Софија и за Скопје, никого не навредува и е добра основа врз која би се граделе билатералните односи.
Ташев смета дека доколку Бугарија ги презентира тезите и фактите какви што се пред нивните европски партнери, тогаш ќе бидат сведоци на притисок, но тоа нема да биде притисок врз Софија, туку врз Скопје за, како што вели, говор на омраза и расчистување на историјата.
„Ако тоа се случи меѓу РСМ и Бугарија, тогаш ќе видиме процес на брза демократизација на Скопје . Тогаш ќе се отвори патот на РСМ кон Европската Унија“, изјави доц.Ташев.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Муцунски во Белград: Регионалното поврзување е клучно за забрзување на европската интеграција
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, вечерва во Белград учествуваше на работна средба со министрите за надворешни работи на земјите-членки на Централноевропската иницијатива (ЦЕИ).
Фокусот на разговорите беше ставен на проширувањето на Европската унија, актуелните геополитички околности и предизвиците што произлегуваат од нив, како и на регионалната безбедност и неопходноста од засилено регионално поврзување и соработка.
Министрите уште еднаш ја потврдија важноста на ЦЕИ како стабилна платформа за продлабочување на соработката во сите области од заемен интерес, унапредување на партнерствата и ефективно справување со регионалните предизвици.
Во своето обраќање министерот Муцунски ја нагласи улогата на регионалното поврзување и регионалните иницијативи како клучни алатки за забрзување на европската интеграција – најзначајниот процес за поддршка на мирот, безбедноста и економскиот развој на континентот. Тој ја потврди целосната посветеност на Република Северна Македонија на европскиот пат, нагласувајќи дека тоа е геостратешка неопходност за стабилен, сигурен и просперитетен регион.
Македонија
Сиљановска-Давкова: Фемицидот е еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска се обрати на панел-дискусијата насловена „Од пријавување на насилството до спречување на фемицид – системски одговор“, организирана од мисијата на ОБСЕ во Скопје.
Таа истакна дека и покрај бројните конвенции, закони, стратегии и проекти, рапидно расте родово-базираното насилство и бројот на убиените жени само затоа што биле жени. За неа, фемицидот е последица на насилство коешто се случувало во континуитет, а не било превенирано или санкционирано.
Според неа, борбата против фемицидот мора да започне дома, во градинка и во основното образование, да продолжи со правни акти и институционални механизми, вклучувајќи ги и јавно-обвинителските и судските.
Сиљановска-Давлова посочи дека ако фемицидот е системски предизвикан проблем, тогаш и неговото решавање мора да биде системско.
На првиот панел се обратија и амбасадорот Килиан Вал, шеф на мисијата на ОБСЕ во Скопје, Ѓоко Велковски, заменик-министер за социјална политика, демографија и млади и Муамет Реџепи, помошник на министерот за внатрешни работи, презентирајќи свои видувања, податоци и решенија за надминување на еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени.
Во вториот панел се обратија: Уранија Пировска од Хелсиншкиот комитет за човекови права, јавната обвинителка Фатиме Фетаи, судијката Габриела Гајдова, Светлана Цветковска од Mинистерството за социјална политика, демографија и млади и Елена Димушевска од Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство.
Секоја од нив, во рамките на својата работа ги детектираше најголемите слабости во справувањето со насилството врз жените, вклучувајќиго и фемицидот, оценувајќи ја позитивно воспоставената соработка со надлежните институции, како гаранција за позитивен исчекор во оваа битка. Сите ја поздравија нововоспоставената платформа Femicide Watch.
Сите учесници беа согласни дека покрај 16 дена активизам, потребно е 349 денови ангажман на сите во справувањето со фемицидот.
Македонија
Левица: Власта повторно го одби амандманот за изградба на домови за стари лица
На денешната седница на Комисијата за финансирање и буџет, пратеникот и потпретседател на Левица, Реџеп Исмаил – Хактан, образложи амандман за грижата за старите лица.
Амандманот беше со цел да се наменат средства со што би можеле да се изградат најмалку три државни домови онаму каде што потребата е најголема.
Тој предупреди дека државата целосно го запоставила овој сегмент на социјалната заштита.
„Државните домови имаат само 600 сместувачки капацитети, додека приватните имаат двојно повеќе – 1.200. Луѓето практично немаат избор, освен да посегнат по приватните домови, а пензионерите тоа едноставно не можат да си го дозволат,“ рече пратеникот од Левица.
Листите на чекање се долги, а времето за чекање е од пет до седум години.
„За човек над 65 години, тоа не е малку. Во меѓувреме може и да почине пред воопшто да добие сместување,“ додаде тој.
Исмаил потсети и на европските стандарди, според кои треба да има 20–30 легла на 1.000 стари лица, додека Македонија е далеку под минимумот.
„Оваа јавна услуга постои само на хартија. Ако не почнеме да создаваме капацитети сега, со забрзаното стареење на населението ќе западнеме во уште полоша состојба, со уште подолги листи, уште подолго чекање и уште помалку достоинствена грижа,“ предупреди тој.
Иако проблемот е драматичен, власта сè уште не дава образложение зошто не го прифаќа овој амандманот.
„Доколку овој амандман не се прифати, очекувам барем објаснување од министерот,“ побара Хактан, нагласувајќи дека грижата за старите лица мора да биде во приоритетите, а не заборавена ставка во буџетот.

