Македонија
Општините немаат политики и механизми за антикорупција

„НВО инфоцентарот“, во рамките на проектот „Рефлектор врз антикорупциските практики на локално ниво“, финансиски поддржан од УСАИД, спроведе истражување/мапирање на политиките, механизмите и практиките за борба против корупцијата на општините во Република Северна Македонија. Ова истражување ги опфати сите општини, како и Град Скопје. До сите општини и Град Скопје беа доставени барања за пристап до информации од јавен карактер. Одговори и документи доставија вкупно 68 или 84 отсто од вкупниот број општини во државата.
Клучни наоди
Општините во земјата, генерално, немаат развиено посебни практики и механизми за спречување на корупцијата. Свесноста за корупцијата и особено за судирот на интереси е на многу ниско ниво. Заложбите во насока на спречување на корупцијата и судирот на интереси сè уште се само декларативни. Има општини што дури и не знаат дека имаат усвоено антикорупциски документи, како и општини што имаат и практикуваат одредени антикорупциски правила, но не ги препознаваат како такви. Покрај изработка, усвојување, воведување и спроведување конкретни антикорупциски политики и механизми, се чини дека е потребна и масовна едукација на локално ниво за етичките стандарди, како и за препознавање, контролирање и управување со судирот на интереси и за спречување на корупцијата.
Дури 70 отсто од општините немаат никаков документ за антикорупција. Кај повеќето од општините што имаат усвоено некаква политика за борба против корупцијата овие документи се од постар датум – од 6 до 12 години и не се ревидирани. Неколку општини на своите интернет-страници имаат објавено антикорупциски документи, но одговориле дека немаат. Во ниту една општина што доставила одговор нема пријавено корупција во последните две години.
Само четири општини одговориле дека имаат некаков конкретен механизам за пријавување корупција. Само четири општини одговориле дека во последните две години имале случаи на пријавување постоење конфликт на интерес. Само 5 отсто од општините имаат акт за прием на пријави од укажувачи, а само 7 отсто имаат назначено лице за прием на пријави од укажувачи.
Само една општина навела дека во последните две години реализирала обуки за интегритет или за спречување на корупцијата за функционерите или за администрацијата. Неколку општини имаат усвоено стратегии за управување со ризиците, кои во себе содржат определени антикорупциски елементи и механизми, но, според одговорите, тие не се препознаваат како такви. Само неколку општини ги ставаат антикорупцијата и интегритетот како клучни заложби и цели во своите највисоки стратешки документи (на пример, Струмица, Велес, Гази Баба).
Во 2019 година ДКСК често разгледувала случаи за спречување корупција и судир на интереси на локално ниво. Од вкупно 24 седници, ДКСК на дури 22 седници разгледувала пријави, претставки или иницијативи кои се однесувале на градоначалници, членови на општински совети или вработени во општините. ДКСК отворила вкупно 65 предмети, а половината од нив ги отфрлила поради неоснованост или недостиг од податоци. Дури една третина од најсериозните прекршувања за кои ДКСК повела иницијативи за поведување постапки за кривично гонење или за утврдување одговорност во делот на спречувањето корупција се однесуваат на локално ниво.
Препораки
Приоритетни мерки што им се препорачуваат на општините се: (1) Изработка, усвојување и објавување декларација во форма на документ за борба против корупцијата и судирот на интереси во општината т.н. политика на интегритет; (2) Воспоставување механизам (систем) за пријавување неправилности и сомнежи за измами или корупција (како телефонски број, адреса за електронска пошта, итернет-платформа за анонимно пријавување и сл.), проследено со соодветна процедура; (3) Назначување, овластување и јавно објавување лице (и/ или канцеларија) за постапување по неправилности и сомнежи за измами или корупција; (4) Назначување, овластување и јавно објавување лице за заштитено внатрешно пријавување; (5) Изработка и објавување процедура за заштитено внатрешно пријавување; (6) Назначување, овластување и јавно објавување лице (повереник) за етика/интегритет; (7) Назначување, овластување и јавно објавување лице за посредување со информации, како и на начинот на пристап до информации од јавен карактер; (8) Вклучување во овие механизми или нивно пренесување и на институциите што се во надлежност на општините, пред сè, локалните јавни претпријатија.
Краткорочните мерки се однесуваат на сите оние механизми што треба да ги воведат и практикуваат општините, но за кои се потребни соодветни подготовки или се потребни повеќе време и средства за нивна изработка и ставање во функција. Од овој аспект на општините им се препорачува: (1) Проактивно објавување на сите информации што произлегуваат од нивното работење, а во согласност со обврските од членот 10 од Законот за слободен пристап до информациите од јавен карактер; (2) Назначување, овластување и јавно објавување лице за координирање на процесот за управување со ризици; (3) Наоѓање начини и форми за воспоставување, одржување и интензивирање на комуникацијата и соработката меѓу општината и Државната комисија за спречување на корупцијата; (4) Изработка на план за спроведување обуки за интегритет и спречување на корупцијата и судирот на интереси за администрацијата и за функционерите.
Среднорочните мерки се однесуваат на посложените форми и механизми на антикорупција и интегритет за кои се неопходни поголеми подготовки, средства и време за изработка и примена. Како среднорочни мерки што може да им се препорачаат на општините се: (1) Одлука за воведување систем на интегритет заснован на првично усвоената декларација за борба против корупцијата и судирот на интереси во општината т.н. политика на интегритет, што ќе се темели на воспоставување систем на вредности, ставови и активности на локалната самоуправа, кои овозможуваат придржување кон законите, кодексот на однесување и етичко однесување и работни практики;
(2) Спроведување фазно градење на системот на интегритет преку дефинирање на рамката, процена на ризиците од корупција, управување со ризиците и мониторинг и ревизија на системот; (3) Ако веќе постои, усогласување на стратегијата за управување со ризици изготвена во согласност со Законот за јавната внатрешна финансиска контрола, со системот за интегритет или антикорупциската политика на општината; (4) Спроведување континуирани обуки за интегритет и за спречување на корупцијата за администрацијата и за функционерите; (5) За оние општини што веќе имаат стратегии за управување со ризиците, кои во себе содржат определени антикорупциски елементи и механизми за унапредување на интегритетот на вработените, се препорачува ревизија и нивно одново формулирање за да се приспособат на новиот контекст, состојби, регулатива, проблеми и др.
Целосниот текст на истражувањето „Антикорупциските политики и механизми во општините“ ќе го најдете на следниов ЛИНК.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Голем интерес за субвенции за инвертер клима-уреди, рокот за аплицирање до 5 октомври, објави Министерство за енергетика

Голем интерес за субвенциите за набавка на инвертер клима уреди што ги доделува Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини. Според податоците на институцијата, заклучно со 12 септември годинава пристигнале вкупно 3.954 апликации во рамки на Програмата за заштита на ранливи потрошувачи на енергија.
Од нив, 2.375 апликации се поднесени од домаќинства со ниски приходи, а 1.579 од домаќинства во кои единствен приход е пензија.
Министерството ги информира граѓаните дека се уште има можност да се аплицира – рокот е до 5 октомври 2025 година. Граѓаните кои припаѓаат на ранливите категории и кои ги исполнуваат условите, можат да поднесат апликации до овој датум.
Апликациите може да се поднесат преку архивата на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини или онлајн преку официјалната веб-страница: www.energy.gov.mk.
Министерството ги повикува сите граѓани кои ги исполнуваат условите да ја искористат можноста и да аплицираат до истекот на рокот.
„Кој може да аплицира: Домаќинства со ниски приходи, чиј вкупен нето месечен доход во 2024 година не го надминувал: 25.000 денари за едночлено домаќинство; 31.000 денари за домаќинство со два члена; 37.000 денари за домаќинство со три члена; 43.000 денари за домаќинство со четири и повеќе члена.
• Домаќинства во кои единствен приход е пензија, а вкупниот нето месечен доход во 2024 година не го надминувал: 15.700 денари за едночлено домаќинство; 19.800 денари за домаќинство со два члена; 23.700 денари за домаќинство со три и повеќе члена.
Едно лице може да поднесе само едно барање за едно домаќинство.
Правото на инвертер клима уред не може да го остварат домаќинства кои во изминатите 5 години користеле субвенција за набавка на клима уред или печка на пелети, како и оние кои имаат приклучок на систем за централно греење.
За оваа мерка се издвоени 170 милиони денари. Средствата ќе бидат искористени за набавка и вградување на инвертер клима-уреди со моќност од 3,5 kW и енергетска класа А+, кои ќе се инсталираат директно во домовите на корисниците.
Со оваа програма, Министерството ја потврдува својата посветеност на подобрување на енергетската ефикасност и намалување на енергетската сиромаштија во земјата.
Македонија
До крајот на денот сончево и топло, со мала до умерена локална облачност, утре до 33 степени

До крајот на денот сончево и топло, со мала до умерена локална облачност, која до крајот на денот ќе се намали. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен и северозападен правец. Во текот на ноќта ќе преовладува ведро и претежно тивко.
Утре, ќе биде сончево и топло, со мала до умерена локална облачност. Ќе дува слаб до умерен ветер претежно од југоисточен правец. Минималната температура ќе биде во интервал од 7 до 16, а максималната ќе достигне од 26 до 33 степени.
Во Скопје сончево и топло, со мала до умерена облачност. Ќе дува слаб до умерен ветер од јужен правец. Минималната температура ќе се спушти до 14, а максималната ќе достигне до 32 степена.
Под влијание на циклонска активност в недела попладне, во текот на ноќта и в понеделник претпладне времето ќе биде променливо облачно и нестабилно со локален пороен дожд и грмежи. Наместа ќе има поинтензивни процеси со пообилен пороен дожд (над 25 l/m²) и засилен ветер. В понеделник ќе дува засилен до силен северен ветер (локално над 60 km/h). Во деновите потоа ќе има стабилизирање на времето.
Македонија
ЗНАМ: Горанчо Котевски, поранешениот началник на Генералштабот на АРМ, носител на советничката листа за Скопје

Движењето ЗНАМ – За Наша Македонија на денешната прес-конференција ги соопшти ноителите на советничките листи за претстојните локални избори во скопските општини и во градот Скопје. Портпаролот на движењето, Никола Мемов рече дека на последната седница на Извршниот одбор била усвоена одлука на претстојните избори да настапат со свои советнички листи во 53 општини, плус Градот Скопје.
„Оваа бројка е гласот на народот. Оваа бројка е доказ дека Движењето ЗНАМ е најбрзо растечкото движење во Македонија.
Дозволете ми да ги соопштам носителите на советничките листи во скопските општини:
-за носител на листата во Аеродром, предложен е Љупчо Марковски Калц, поранешен капитен на фудбалската репрезентација на Македонија и член на златната шампионска генерација на Вардар.
-за носител во Центар е предложен м-р Крумислав Мишко Барзов магистер по спортски менаџмент, член на европскотo жири за автомобил на годината и еден од најистакнатите автомобилски ентузијасти во државата
-за носител во Карпош е предложен проф д-р Јасмин Циривири, професор на Медицинскиот факултет на Универзитетот „Гоце Делчев“ во Штип, врвен хирург ортопед во Градската општа болница „8 Септември“ во Скопје;
– за носител во Бутел е предложен Ѓорги Станко Чековски, член на кошаркарската репрезентација на Македонија и дел од тимовите на „МЗТ Скопје“ и „Работнички“;
-за носител во Гази Баба е предложен Зоран Доневски, пензиониран началник во полицијата, дипломиран економист, почитуван и познат помеѓу граѓаните на Гази Баба како чесен и професионален во неговата кариера;
– за носител во Ѓорче Петров предложен е Тони Симиќ, легендарен центар на кошаркарската репрезентација на Македонија и омилен играч на тимовите на „МЗТ Скопје“ и „Работнички“;
-за носител во Кисела Вода предложен е Сашо Петровски, дипломиран економист, истакнат приватен стопанственик;
-за носител во Чаир предложен е Николче Наумов, дипломиран правник, докажан експерт од областа на кривичното право, истакнат адвокат кој ќе биде коректор на одлуките и гарант на законитоста во работењето на Општина Чаир“, соопшти Мемов.Тој нагласи дека ова се луѓе со интегритет, со знаење и со чиста и искрена намера да работат за нивните соседи, за нивните заедници, за наша Македонија.
Тие се нашата најголема гаранција дека ветувањата ќе станат дела, дека ќе изградиме поуредени општини, поурбанизирани места за живеење, почиста животна средина и подобар квалитет на живот за сите.
Извршниот одбор донесе одлука за поддршка на натпартискиот кандидат за градоначалник на Општина Кочани – д-р Влатко Грозданов“, рече Мемов и додаде дека со оваа одлука јасно покажуваат дека нивната борба не е за партиски интереси, туку за визија, одговорност и напредок.
„Во градот Скопје ќе настапиме со силна листа, предводена од Генерал Горанчо Котески, поранешен Началник на Генералштабот на АРМ.
Дозволете ми покрај носителот на листата Генерал Горанчо Котески да ви претставам само дел од предложената градска листа: Проф. д-р Билјана Андреска Богданоска, доктор на економски науки, актуелен Ректор на Европски универзитет – Скопје;
– проф д-р Горан Ајдински, редовен професор на Филозофскиот факултет на УКИМ, декан на Факултетот во два мандати
-Мире Јанев, скопска урбана легенда, сопственик на култниот локал „Плеј кафе“ на улица „Македонија“, познат како Миро Плеј;
Дополнително, на последните места од градската листа ќе препознаете актуелни носители на јавни функции од Движењето ЗНАМ, луѓе кои немаат ниту една дамка во своето работење.
На листата се предложени:
– д-р Лилјана Којиќ, директор на Здравствен дом „Железара“
– Виктор Јовановски, Член на УО и директор на секторот за комерција во
ЕСМ;
-д-р Злате Мехмедовиќ, директор на Универзитетската Клиника за физикална медицина и рехабилитација;
– Марин Докузовски, истакнат спортски работник, селектор на кошаркарската репрезентација на Македонија и тренер на „Работнички“;
– Игор Трајановски, доктор на општествени науки, Генерален директор на АД „Аеродроми на Македонија“, рече Мемов.
„Тоа е најсилниот доказ за нашата суштина и пристап во политиката – во ЗНАМ нема привилегии, нема затворени кругови, нема политика за фотелји и за лични интереси“, рече Мемов.