Македонија
Речиси 40 отсто од светската популација е нетолерантна на глутен

Речиси 40 отсто од светската популација е нетолерантна на глутен, се вели во извештајот на Институтот за јавно здравје, објавен по повод 16 мај – Меѓународен ден за подигање на свеста за целијачна болест.
Секоја година, Националните здруженија за целијакија ширум светот овој ден го користат како можност да ја подигнат свеста кај јавноста за целијачната болест и други прашања поврзани со интолетанција на глутен. Во различни земји, се организираат кампањи и информативни сесии за споделување информации за најновите истражувања, третмани, кампањи за рана дијагноза и диети кои можат да им помогнат на луѓето со целијачна болест и проблеми поврзани со глутен за да ја подобрат својата состојба.
Целијакија или Целијачна болест е хронична автоимуна болест што се одликува со неподносливост на организмот на глутен, кој е белковина од пченица, јачмен, ‘рж и овес. Целијачна болест е медицинска состојба кај која имунолошкиот систем ги напаѓа сопствените ткива кога се конзумира храна што содржи глутен. Се верува дека повеќе од еден милион Европејци боледуваат од целијакија. На еден дијагностоциран болен има најмалку седум што не се препознаени (дијагностицирани). Знаењето за целијакија и одржувањето на здравјето кај оваа болест е на изразито ниско ниво. Болеста ги зафаќа сите возрасни групи од двата пола, Пријавените случаи на инфекција се повисоки кај жените отколку кај мажите. Ризикот од целијачна болест се зголемува кај оние со автоимуна болест на тироидната жлезда, дијабетес тип 1, Даунов синдром и Тарнеров синдром. Целијачна болест може да се развие на која било возраст, а може да се појави кај доенчиња или кај возрасни.
Симптоми на целијакија
Кога велиме целијакија, се мисли на автоимуно заболување, односно состојба при која организамот самиот се напаѓа, напаѓајќи го глутенот. Штетата настанува кај цревните ресички кои се одговорни за апсорбирање на нутриентите во тенкото црево,а глутенот ја оштетува слузницата на ѕидовите од тенкото црево. Во отсуство на здрави цревни ресички, апсорпцијата на неопходните нутриенти е нарушена и доведува до недоволна апсорпција на истите и со тоа до потхранетост. Оттука следува дека сите заболувања поврзани со нутритивните дефицити или недостатоци се возможни.
Последиците можат да бидат навистина сериозни. Различните симптоми на оваа болест долго може да бидат прикривани. Возрасните и децата можат да имаат различни симптоми на ова заболување. Децата најчесто имаат дигестивни симптоми, како надуености гасови, хроничнадијареа, стомачни болки, проблеми со столицата итн. Нутритивните дефицити знаат да бидат особено проблематични кај децата во развој, па така нетретирањето на оваа состојба може да доведе и кон поопасни импликации, како одложен пубертет, нарушено расположение, забавен раст и развој и пореметување на менструалниот циклус. Неспецифичноста на симптомите честопати може да води кон тешко препознавање на болеста. Повозрасните, покрај дигестивните, често имаат и други симптоми, како хроничен замор, анемија, депресивност, главоболки, болки во зглобовите, афти во устата, проблеми со фертилноста препознавање на состојбата.
Дијагностицирање
Ако консумирањето храна со глутен прави одредени проблеми, потребно е да се искомуницира со лекар и тој може да препорача подетално следење на исхраната или тестирање.
За дијагностицирање на целијакијата, но и за алергијата на пченица се препорачуваат крвни тестови, односно тестови кои утврдуваат присуство на специфични антитела (најчесто tTg-IgA тест).
Биопсијата пак (или ендоскопијата), се смета за најрелевантниот доказ за постоење на целијакија. Ако веќе се утврди оваа состојба, тоа може да биде индикатор за понатамошни испитувања за интолеранција на глутен.
Безглутенска исхрана
Кај целијакија, глутенот, кој е белковина што се наоѓа во пченицата, ‘ржта, овесот и јачменот, ја оштетува слузницата на ѕидовите од тенкото црево, што доведува до недоволна апсорпција на нутритиентите и со тоа до состојба поврзана со потхранетост. Штом глутенот се исфрли од исхраната, ѕидовите на цревата се обновуваат, но луѓето со овој проблем целиот живот мора да внимаваат на исхраната со цел да спречат повторно појавување на оштетувањето. Целијачната болест е сериозна, генетска автоимуна болест и во моментов не постои лек за неа. За 3 милиони Американци и 1 од 100 луѓе ширум светот со целијачна болест, единствениот третман е строго придржување кон диета без глутен. Нетолеранцијата на глутен е доста честа појава во денешно време и се карактеризира со негативни реакции на глутенот и се проценува дека 99 % од луѓето кои имаат нетолеранција на глутен, или целијакија, не се дијагностицирани со оваа состојба. Исто така, се проценува дека речиси 40 % од светската популација се нетолерантни на глутен.
Голем дел од луѓето ја прифаќаат безглутенската исхрана поради промовирање на безглутенските производи, како поздрави, корисни при намалувањето на тежината и многу други бенефити кои и немаат баш некоја поткрепа во науката. Така, дури 63 проценти од Американците веруваат дека безглутенската исхрана може да го подобри нивното здравје, дури и менталното здравје, па една третина од нив се обидува да го избегнува глутенот во секојдневието.
Добро е тоа што во последно време има се’ повеќе ,,опции” на оброци и прехранбени производи кои се безглутенски. Безглутенската исхрана (односно избегнувањето на глутенот) е неопходна за лицата со целијакија и единствен третман,за да можат да ги избегнат воспалителните процеси во дигестивниот тракт и симптомите воопшто,а со тоа и да го подобрат сопственото здравје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
(Видео) „Современ“ пред јазикот не смее да помине, овде сум да ги бранам позициите на Македонија, вели Филипче од Берлин

Претседателот на Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, Венко Филипче, кој денеска во Берлин, Сојузна Република Германија, присуствува на Конгресот на германската Социјалдемократска партија (СПД), порача дека на планираните билатерални средби со претставници на социјадемократските партии во Европа, ќе го пренесе ставот на СДСМ за извештајот на Европскиот Парламент за Северна Македонија.
„Денеска сум во важна посета на Берлин, каде што ќе имаме повеќе билатерални средби со високи претставници на социјалдемократските партии во Европа. Клучната средба е со актуелниот вицеканцелар на Германија и сојузен министер за финансии, Ларс Клингбајл, кој воедно е и ко-претседател на СПД, нашата сестринска партија од Германија.
Една од поважните теми е извештајот на ЕП за Македонија. СДСМ во минатото, со мудра дипломатија, успеа да ги отфрли сите обиди за какви било одредници на идентитетот и јазикот во преговорите и извештаите. СДСМ обезбеди македонскиот јазик и идентитет во ЕУ да бидат чисти, признати и без никакви додавки. Ова беа нашите црвени линии од кои никогаш не отстапивме.
По само една година од власта на ВМРО-ДПМНЕ, оваа позиција е нарушена. Се појавува сериозен ризик за носење извештај во кој јазикот ќе биде со додавка „современ“, а ние тоа не смее да го дозволиме. Тоа Владата не смее да го дозволи, и меѓу другото, сметаме дека е резултат и на погрешната надворешна политика во целата измината година.
Денес на средбите ќе ги пренесам ставовите на СДСМ и ќе ги бранам позициите на Македонија. Извештај со амандман за додавка „современ“ пред јазикот не смее да помине. СДСМ од почетокот силно лобира и се бори амандманот за јазикот и идентитетот да не бидат дел од извештајот, и во следните две недели ќе дадеме максимални напори да го повториме успехот од претходните години кога ваквите обиди успешно ги сопревме.
Јазикот и идентитетот не биле и никогаш не смеат да бидат предмет на допрецизирање. Тие се јасно дефинирани во сите документи на Европската Унија, а македонскиот јазик е веќе еден од јазиците во Унијата – чист, без додавки – и ова мора да остане така.
ВМРО-ДПМНЕ се претставува како партија силен заштитник на идентитетските прашања, но не гледам дека на дело тоа го покажуваат.
Владата оваа битка мора да ја постави како приоритет. Времето е кратко и потребни се заеднички, максимални напори да го отфрлиме амандманот, за кој од ден во ден има сè поголем ризик да се донесе.
И сакам од тука, од Берлин, да потенцирам уште една работа – дека стоиме целосно отворени и спремни за соработка со ВМРО-ДПМНЕ, да ги обединиме силите и конечно заеднички да укажеме и јасно да покажеме кои се црвените линии за Македонија“ вели лидерот Филипче во видео-порака од Берлин.
Македонија
Како е можно во село Желино да има 3432 жители и 4103 гласачи, праша денес Сејдиу

„Влен“ денес го нарече пописот на населението во 2021 година политички проект дизајниран да ги сведе Албанците на хартија, да ги избрише од статистиката и да ги исклучи од процесот на донесување одлуки. Блерим Сејдиу од „Влен“ денес на прес-конференција обвини дека со потпис на ДУИ и техничка имплементација на СДСМ, Државниот завод за статистика беше трансформиран во инструмент за манипулација, делејќи ги Албанците на „резиденти“ и „нерезиденти“, поделба со една цел – да ги исклучи од пресметката илјадниците Албанци од дијаспората.
„Нашата дијаспора, која со децении ја одржуваше економијата на оваа земја, беше третирана како невидлива, како статистички безвредна, како проблем што треба да се избегне. Но зошто? Затоа што дијаспората не можеше да биде контролирана од ДУИ“, рече Сејдиу.
Ставот на Влен е дека етикетирањето како „нерезиденти“ не е грешка туку цинична калкулација по принципот колку помалку Албанци на број, толку помала опасност за власта.
„Јавно прашуваме: Како е можно во Речица на пописот да се брои само 1.653 Албанци над 18 години, додека на последните избори само за албанските партии беа дадени над 2.400 гласови?
Прашуваме: Како е можно во село Желино да има 3432 жители и 4103 гласачи? Како е можно во село Стримич да има 1937 регистрирани жители и 2644 гласачи? И оваа ситуација продолжува и во многу други села? Дали ДУИ користела надуени списоци за да ги пополни кутиите? Или ги преместила луѓето во „светот на тајната статистика“? И како во секоја шема на измама, на крајот се додавала ’црешата на тортата’: фантомска категорија, ’лица за кои се добиени податоци од административни извори’. Оваа категорија не постои во ниту еден закон, но произвела над 132.000 непознати жители, повеќето од нив Македонци, додека вистинските Албанци, оние од дијаспората, биле намерно изоставени од бројките“, рече Сејдиу.
Тој потсети дека Уставниот суд, пред два дена, ја поништи, како што рече, оваа правна измама, прогласувајќи ја поделбата „резидент/нерезидент“ за неуставна. Тоа според него е победа за вистината и морална казна за предавниците на националниот интерес.
„Ние во ВЛЕН не правиме калкулации со нашиот народ. Не се плашиме од дијаспората, напротив, ние сме нејзин глас. Не ги препознаваме „добрите“ и „непожелните“ Албанци според интересите на владата“, рече Сејдиу.
Најави дека нема да застанат додека не се исправи неправдата оти секој Албанец има место во процесот на донесување одлуки.
Македонија
Пијан Турчин приведен во Охрид, со нож влегол во угостителски објект

Охрдиската полиција приведе пијан Турчин. Викал и непристојно се однесувал на улица, а потоа влегол во угостителски објект каде што полицијата забележала дека носи нож.
„На 27.06.2025 година во 07.50 часот, во угостителски објект лоциран на булеварот „Македонски просветители“ во Охрид, приведен е Г.А.(32) од Фалса, Република Турција. Тој претходно, во алкохолизирана состојба, го нарушил јавниот ред и мир со викање и непристојно однесување а потоа влегол во угостителскиот објект каде, при извршен преглед, полициските службеници, кај него забележаа и му одзедоа нож“, извети МВР.
Против него се поднесени пријави по Законот за оружје и Законот за прекршоци против јавниот ред и мир.