Македонија
Седумнаесет години од Охридскиот рамковен договор – рамка за меѓуетнички живот и евроатланска перспектива
Утре се навршуваат 17 години од потпишувањето на Охридскиот рамковен договор со кој се стави крај на конфликтот во 2001 година и се постави рамка за меѓуетнички соживот и евроатлантска перспектива на државата.
Договорот кој беше потпишан на 13 август 2001 година, седумнаесет години потоа ја има поддршката од меѓународната заедница и од поголем дел од партиите од македонскиот и албанскиот политички блок, но е предмет и на критики и оспорувања, особено во делот на рамковните вработувања.
Преговорите почнаа во Скопје, а потоа продолжија во Охрид, каде завршија со парафирање на документот на 10 август. Три деца подоцна во претседателката резиденција на Водно документот го потпишаа тогашниот претседател на државата Борис Трајковски, тогашниот премиер и лидер на ВМРО-ДПМНЕ Љубчо Георгиевски и лидерите на СДСМ Бранко Црвенковски, на ДПА Арбен Џафери и на ПДП Имер Имери. Во својство на гаранти, документот кој е познат и како Охридски договор, го потпишаа и специјалните претставници на ЕУ и на САД Франсоа Леотар и Џејмс Пердју.
Специјалниот претставник на ЕУ, Франсоа Леотар и Џејмс Пердју, поранешниот заменик-генерален секретар за операции во НАТО, во 2001-та година, како „олеснувачи“ во преговорите меѓу македонската и албанската страна го креираа Охридскиот рамковен договор.
,,Јас сум многу задоволен поради спроведувањето на Охридскиот рамковен договор. Беше тешко да се преговара, но беше многу потешко да се применува, а тоа е она што е важно. Рамковниот договор ја придвижи Македонија понатаму напред кон полна демократија, права на граѓаните, кон признавањето на културниот и етничкиот идентитет на луѓето во земјата. Постигнат е голем напредок”, оцени Пердју пред неколку години во интервју за ,,Дојче Веле”. Тој смета дека Охридскиот договор во межувреме станал модел и за други конфликти.
Со слични впечатоци во интервју за десетогишнината од имплеметацијата на договорот излезе и Франсоа Леотар кој изјави: „Можам да кажам дека тоа беше одличен успех на Европската унија, за првпат вистинската европска дипломатија дојде до израз. Во ситуација каква што се наоѓаме денес, кога европската заедничка монета е загрозена, треба да се потсетиме дека Европејците секогаш, кога покажале интерес да решат некој проблем, можат да го сторат тоа. И тоа од три причини: имаме војници, имаме пари и имаме дипломати“.
Повеќе од 130 закони, законски измени и дополнувања се донесени во изминатите години од имплeментацијата на Охридскиот рамковен договор, од кои најголем дел – 59 се закони за недискриминација и правична застапеност, 40 се во сферата на идентитет, култура, образование и децентрализација на власта.
Собранието во март годинава со 64 гласа „за“, без против и воздржани го донесе Законот за јазиците, без амандманска расправа. За Законот гласаа и пратениците од немнозинските заедници кои со 24 гласа го донесоа Законот.Со законот се предвидува во сите органи на државната власт во Република Македонија, централни институции, јавни претпријатија, агенции, дирекции, установи и организации, комисии, правни лица кои вршат јавни овластувања согласно закон и други институции, службен јазик покрај македонскиот јазик и неговото писмо да биде и јазикот што го зборуваат 20 проценти од граѓаните на Република Македонија и неговото писмо.
Со него се затвори една страница од историјата на Македонија, но голем дел од политичките и етнички разлики останаа да се решаваат понатаму.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Магла на патните правци Страцин–Куманово и Дебар–Струга, сообраќајот се одвива во зимски услови
Сообраќајот на патниот правец Р 2138 од средно Водно до св. Пантелејмон од 11.00ч. е нормализиран.
Сообраќајот на државните патишта се одвива во зимски услови, по наместа влажни коловози. Намалена видливост поради појава на магла до 50 метри има на патните правци Страцин – Куманово и Дебар – Струга.
Од 15.11.2024 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2025 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
Без парно греење останаа повеќе делови од Скопје
Ново Лисиче, Аеродром, Кисела Вода, Капиштец утрово се без парно греење.
Од ЕСМ Снабдување со топлина информираа дека поради зголемени загуби на вода во топлификациската мрежа е намалена испораката на топлинска енергија.
„Екипите на Дистрибуција на топлина се на терен и активно работат на изолирање на проблемот, со цел воспоставување стабилен хидрауличен режим во системот и нормализација на снабдувањето со топлинска енергија. Се користат сите расположливи ресурси, а екипите преземаат засилени мерки и вложуваат максимални напори за што побрзо воспоставување на редовно снабдување со топлина до потрошувачите“, информираат од ЕСМ.
Македонија
Партијата Левица предложи ограничување на патните трошоци на пратениците
Левица предлага конечно ограничување на патните трошоци на пратениците – ова го истакна на денешната прес-конференција пратеникот и портпарол на пртијат Левица, Амар Мециновиќ.
– Како анти-естаблишмент партија, бараме кратење на овие функционерски привилегии, почнувајќи со ограничување на сумите за патни трошоци на пратениците. Ние не земаме, ниту ќе земаме патни трошоци и сметаме дека е неопходно мнозинството да усвои рационален закон за нивно ограничување. Имено, познато е дека патните трошоци се злоупотребуваат од страна на функционерите, што создава неверојатна фрустрација кај народот. Нашиот предлог е патните трошоци да се пресметуваат спрема пазарната цена на 6,5 литри гориво на секои 100 километри изминати. Сметаме дека ова е далеку пореално и рационално решение, кое ќе биде прифатливо за целиот парламент, а ќе стави крај на астрономските суми кои пратениците ги земаат од државниот буџет – појасни Мециновиќ на прес-конференцијата.
Тој додаде дека за Левица одговара и нивното целосно укинување, но за да биде прифатливо за мнозинството, го предлагаат во оваа форма. Во услови кога животот на граѓаните е сè полош, а Македонија една од најсиромашните држави во Европа, неодговорното однесување на функционерите и нивното привилегирање во недоглед е недозволиво.
– Само Левица се бори за интересите на народот и против самоволието и привилегирањето на функционерите. Ние ќе продолжиме да бидеме гласот на оние кои се вон институциите, а да го прекинеме самоволието на функционерите – потенцираше тој.
Мециновиќ истакна дека Левица продолжува да се бори за праведност, еднаквост и прераспределба и дека ова е само една од многуте чекори во нашата борба за правичен систем кој ќе работи за доброто на сите граѓани, а не само за малкумина.
– Пратениците од другите партии сега земаат пари за амортизација, за патарини, земаат пари како да возат на керозин, а не на бензин. Ние не земаме патни трошоци, не затоа што сме будали, туку затоа што сметаме дека платите на функционерите се доволно големи за да ги покријат овие трошоци, а знаеме дека мнозинството нема да го прифати, доколку ја предложиме измената којашто ја предложивме во минатиот мандат, кога баравме надоместокот да го изедначиме со една автобуска карта. Но бидејќи знаеме дека мнозинството повторно нема да го прифати тој предлог, ние нудиме рационално и прифатливо решение – рече Мециновиќ.
– Во овој момент многу пратеници креативно и вешто постапуваат, па пола година земаат патни трошоци, а пола година земаат кирија. Зошто? За, всушност, кога ќе дојдат пресметките за патни трошоци да не се најдат во оние топ пет – топ десет функционери со наплатени патни трошоци, така што овој закон не се однесува на кириите, туку на патните трошоци – образложи портпаролот Мециновиќ, одговарајќи на новинарско прашање.
– Од пратеничката група на Левица никој не користи надоместоци за патни трошоци, ниту пак за кирии, иако имаме пратеници и од Гевгелија и од Струга, коишто се на екстремите на Македонија, од каде, всушност, пратениците земаат и по 800.000 денари за патни трошоци. Нашите пратеници си плаќаат сами кирија во Скопје, од својата пратеничка плата – дополни Мециновиќ.
– Нашите колеги пратеници повеќе се вреѓаат кога ги напаѓаме за патни трошоци, отколку кога ќе им кажеме дека се слуги на олигархијата. Со нив не комуницираме директно, комуницираме преку јавноста, бидејќи на овие функционери им треба јавен притисок, а не некое рационално молење со нив. Само преку јавен притисок и артикулирање на оваа тема, може да се постигне некој ефект – поентираше Мециновиќ од Левица.