Македонија
Спасовски: Креираме јазични политики според потребите на граѓаните од сите етнички заедници
 
																								
												
												
											По повод Меѓународниот ден на мајчиниот јазик, денеска во Владата се одржа јавна дискусија во рамките на подготовките за донесувањет програма за покренување на јавната свест за примена на Законот за употреба на јазиците.
На дискусијата, покрај премиерот Оливер Спасовски, воведни обраќања имаа и потпретседателот на Владата и министер за политички систем и односи меѓу заедници, Садула Дураки, директорот на Агенцијата за остварување на правата на заедниците, Илхан Рахман, и директорот на Агенцијата за примена на јазикот што го зборуваат најмалку 20 проценти од граѓаните на Република Северна Македонија, Илбер Села, а модератор на настанот беше заменикот на генералниот секретар на Владата, Тахир Хани.
Во обраќањето, Спасовски истакна дека оваа дискусија е уште еден заеднички чекор на најдобар можен начин да се промовира и практикува владината стратешка определба за изградба на концептот „Едно општество за сите“, инспириран од големата европска идеја – Обединети во различностите.
„Од формирањето во 2017 година, Владата континуирано работи на создавање на одржливо граѓанско општество во кое е афирмирана и воспоставена меѓусебна почит меѓу сите етнички заедници во земјата, со истовремено признавање на етничките, националните, верските и културните разлики. Оваа цел во себе ги обединува посебноста и суштината на нашето заедништво, и во таа насока убеден сум дека сите учесници на денешната дискусија ќе го дадат значаен придонес во таа насока“, наведе премиерот Спасовски.
Тој истакна дека тргнувајќи од Националната стратегија за развој на концептот на едно општество и интеркултурализам, како и од обврската од Законот за употреба на јазиците, Владата е задолжена да развие програма за покренување на јавната свест за доследна примена на Законот за употреба на јазиците.
„Примената на Законот за употреба на јазиците се заснова на промовирање на основните човечки вредности, еднаквост на слободите и човековите права и на почитување на различностите. Концептот на разноличност во Република Северна Македонија треба да се прифати како мост помеѓу различните етнички заедници во земјата. Како истоветна слика на концептот на Европската Унија и НАТО, како организации кои во различноста го пронајдоа и го јакнат единството и заедништвото“, истакна Спасовски.
Воедно тој подвлече дека Владата од 2017 година е определена да им овозможи на сите граѓани полесно да функционираат во секојдневниот живот и во комуникацијата со институциите.
„Се определивме за политики што ја градат Република Северна Македонија како граѓанска држава на сите кои живеат во неа: Македонците, Албанците, Турците, Србите, Власите, Ромите, Бошњаците и сите други заедници. Креираме јазични политики кои се сообразуваат според потребите на граѓаните од сите етнички заедници. Ако некој граѓанин има право да зборува на својот мајчин јазик, со тоа не губат другите граѓани, туку добива Република Северна Македонија, како граѓанска и демократска држава“, нагласи премиерот Спасовски.
Тој истакна дека Македонците како мнозински народ во нашата земја ја имаат одговорноста да креираат политики и атмосфера за негување, заштита и унапредување, афирмација и поддршка на употребата на сите останати јазици на припадниците на граѓаните кои живеат во нашата земја.
„Македонскиот јазик денес е признаен во целиот свет. Рамноправен со сите светски јазици. Запишан како македонски јазик во личната карта и во каталогот на нациите во Обединетите нации. Како што е посебен и рамноправен и македонскиот народ во заедницата на народите“, подвлече премиерот Спасовски.
Во обраќањето претседателот на Владата Спасовски наведе дека на централно ниво, со примена на Законот за употреба на јазиците се употребува македонскиот јазик и неговото писмо, и албанскиот јазик и неговото писмо, додека на локално ниво, се употребуваат повеќе јазици освен македонскиот јазик.
„Албанскиот јазик се употребува во 25 општини, турскиот јазик во 10 општини, српскиот јазик во 3 општини, ромскиот јазик во 2 општини, босанскиот јазик во 2 општини и влашкиот јазик во една општина. Ова покажува отвореност на општеството на нашата држава на сите рамништа, особено земајќи во предвид дека во неколку од општините во кои се употребуваат повеќе јазици, тоа е направено со одлука на советот, а не поради законска одредба, што ја покажува желбата на институциите да бидат отворени и пристапни кон своите граѓани“, наглaси премиерот Спасовски.
На крајот од обраќањето премиерот Спасовски по повод Меѓународниот ден на мајчиниот јазик освен на македонски упати честитки на турски, ромски и на албански јазик.
Министерот Дураки во својот говор се осврна на примената на Законот за употреба на јазиците, при што наведе дека значаен сегмент во неговата имплементација е постоењето на волја и свест кај граѓаните за јазичниот диверзитет и истакна дека на јазичните различности треба да се гледа како на вредност, а не како на пречка.
„Во јуни минатата година Министерството за политички систем и односи меѓу заедниците започна со работа. Несомнено, во наредниот период, ова министерство, заедно со Агенцијата за спроведување на законот за употреба на јазиците и Инспекторатот за спроведување на законот за употреба на јазиците, ќе бидат клучни институции во креирањето и спроведувањето на политиките за употребата на албанскиот јазик во Република Северна Македонија. Но, помошта на сите други институции во јавниот сектор, невладините организации и граѓаните на Република Северна Македонија е повеќе од потребна во целосното спроведување на Законот за употреба на јазиците“, оцени Дураки.
На јавната дискусија се обрати и директорот на Агенцијата за остварување на правата на заедниците, Илхан Рахман, кој нагласи дека Република Северна Македонија е успешен пример во однос на спектарот на употребата на јазиците на заедниците. Воедно тој посочи дека е потребно преку дополнителни системски решенија и мерки да се заштитат јазиците на помалите заедници, особено оние со мал број говорители како влашкиот јазик.
Свое обраќање на дискусијата имаше и директорот на Агенцијата за примена на јазикот што го зборуваат најмалку 20 проценти од граѓаните на Република Северна Македонија, Илбер Села, кој во нагласи дека ширината на употребата на јазиците е рефлексија на демократските капацитети на едно општество, но и основно човеково право.
Директорот Села се осврна и на предизвиците околу практичната имплементација на Законот за употреба на јазиците и нагласи дека тоа треба да се спроведува низ разбирање, дијалог и толеранција за различностите.
На јавната дебата во Владата присуствуваа голем број претставници од општествената јавност и дел од нив во работната дискусија ја поздравија иницијативата да се разговара за унапредување и почитување на употребата на мајчиниот јазик со негување на различностите и почитување на јазиците на сите народи.
Ширум светот денеска и утре, под покровителство на Обединетите нации и УНЕСКО, се организираат настани преку кои се промовираат негувањето и афирмацијата на сите јазици што ги користат народите во светот. Темата што ја предложи УНЕСКО за одбележување на годинашниот Меѓународен ден на мајчиниот јазик е „Јазици без граници“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
 
																	
																															Македонија
Со потпишување на „Декларацијата Скопје“ заврши Светскиот енергетски форум
 
														Со потпишување на „Декларацијата Скопје“ заврши 14. Светски форум за одржлива енергија (IFESD-14), што во изминатите три дена го претвори Скопје во глобален центар на енергетскиот дијалог, идеи и визии за иднината. Претставниците на Обединетите нации и петте регионални економски комисии ја оценија организацијата како „беспрекорна“, а Македонија и Скопје како „вистински домаќини на светската енергетска сцена“.
Форумот обедини повеќе од 500 учесници од над 70 земји, со над 150 говорници кои преку 35 тематски сесии и панели донесоа идеи, решенија и конкретни чекори за иднината на глобалната енергетска транзиција. Потписниците на декларацијата се согласија дека патот напред бара регионална поврзаност, паметни инвестиции, дигитална трансформација и инклузивна енергетска транзиција што никого не остава зад себе.
Божиновска: „Од Скопје тргнува нов импулс на енергетска соработка, солидарност и визија“
Во завршното обраќање, министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, нагласи дека форумот претставува пресвртна точка за регионот:
„Во изминатите три дена, Скопје беше глобалната сцена на енергетската визија и дијалогот за одржлив развој. Она што го видовме овде беше движење на знаење, соработка и амбиција. Форум кој покажа дека кога институциите, науката, бизнисот и меѓународните партнери ќе седнат на иста маса – настанува промена.“
Божиновска истакна дека „Декларацијата Скопје“ е силна порака дека регионот не е само следбеник на глобалната транзиција, туку нејзин активен двигател:
„Горда сум што токму од Скопје, од срцето на Балканот, тргнува нов импулс на енергетска соработка, солидарност и визија. Ова е доказ дека Македонија може да биде платформа на идеи што го менуваат регионот. 14. Меѓународен форум за енергија и одржлив развој ќе остане запаметен како место каде што не само што зборувавме за иднината – туку ја започнавме. Да продолжиме заедно да ја градиме енергетската иднина што ја заслужуваат нашите граѓани“
Таа им се заблагодари на Обединетите нации, УНДП, партнерите и сите учесници за поддршката, додавајќи дека овој форум ќе остане запаметен како место „каде што не само што зборувавме за иднината – туку ја започнавме.“
Армен Григорјан: „Скопје покажа што значи глобална солидарност на дело“
Постојаниот претставник на Програмата за развој на Обединетите нации во земјава (УНДП), Армен Григорјан, изјави дека патот кон одржлива, сигурна и достапна енергија е јасен, но бара заедништво и визија:
„Потребна е политичка волја, глобална солидарност и посветеност. Во УНДП сме задоволни што заедно со Владата и Министерството за енергетика рударство и минерални суровини како и со регионалните комисии на ОН, работиме на дизајнирање политики, решенија за намалување на емисиите, инклузивност и подобрување на квалитетот на воздухот. Инвестираме во луѓето и во иновациите, со цел да испорачаме мерливи резултати кои граѓаните ќе ги почувствуваат дома, на работа и насекаде“, додаде Григорјан.
Дарио Лигути UNECE: „‘Декларацијата Скопје’ е сигнал на регионална амбиција и визија“
Дарио Лигути, директор на Енергетската дивизија на UNECE, изјави дека документот потпишан во Скопје ќе остане важна референтна точка во глобалните енергетски процеси:
„Декларацијата Скопје’ претставува силен сигнал за регионална и глобална соработка и амбиција. Таа ја потврдува нашата заедничка заложба за забрзување на праведната и инклузивна енергетска транзиција – транзиција што носи вистински напредок за луѓето, планетата и просперитетот.“
Заклучоците: паметни технологии, фер транзиција и зелени инвестиции
Во завршницата на документот се наведува дека потписниците ќе работат на:
· интегрирани и инклузивни енергетски политики,
· модернизација на електромрежите и дигитализација,
· вложувања во обновливи извори и фер транзиција,
· промовирање на зелено финансирање и родова рамноправност во енергетиката.
„Заедно можеме да го трансформираме глобалниот енергетски систем кој ќе обезбеди заштита на климатскиот систем, поттикнување на одржливи решенија и достапност до енергија и просперитет за сите,“ се наведува во завршниот дел на декларацијата.
14-тиот Меѓународен форум за енергија за одржлив развој (IFESD-14) се одржа во организација на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини на Република Северна Македонија, Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП) и петте регионални економски комисии на ОН – ECA, UNECE, ECLAC, ESCAP и ESCWA.
„Декларацијата Скопје претставува силен сигнал за регионална и глобална соработка и амбиција. Таа ја потврдува нашата заедничка заложба за забрзување на праведната и инклузивна енергетска транзиција – транзиција што носи вистински напредок за луѓето, планетата и просперитетот.“
Заедно можеме да го трансформираме глобалниот енергетски систем кој ќе обезбеди заштита на климатскиот систем, преку поттикнување нови, одржливи решенија, иновации, со крајна цел да обезбедиме достапност до енергија и просперитет за сите.“ вели Декларацијата Скопје во својата завршница.
14-тиот Меѓународен форум за енергија за одржлив развој (IFESD-14) се одржа во организација на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини на Република Северна Македонија, Програмата за развој на Обединетите нации – УНДП и петте Регионални економски комисии на Обединетите нации ((ECA, UNECE, ECLAC, ESCAP и ESCWA).
Македонија
Mицкоски: Скопје добива градоначалник кој ќе работи неуморно, вреден борец, човечен, личност со која ќе се гордееме сите
 
														Скопје добива градоначалник кој ќе работи неуморно, вреден борец, посветен, човечен, личност која ќе направи да се гордееме сите, но и кој е свесен дека резултатите и испорачаните проекти се обврска, исто како и довербата, и дека погледите во него по изборите се вперени со двоен диоптер и многу цилиндри и ќе му се прати секој чекор и ќе се очекуваат брзи дејствија и резултати од него. Драги скопјани, токму овој човек, вашиот човек за главниот град, Орце Ѓорѓиевски, е доказ дека можат да се направат промени кога некој работи со срце, рече претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски на денешниот народен митинг во Скопје во рамки на изборната кампања под слоган „Вистинскиот избор! Твојот човек! Твоето место! За твојата иднина!“ за вториот круг од локалните избори во недела на 2 ноември.
Мицкоски посочи дека Ѓорѓиевски е човек што не ветува без да е сигурен дека може да исполни, и кој испорачува за граѓаните.
„И кога гледам што Орце направил за Кисела Вода, знам дека истиот дух, истата енергија и иста совесност ќе ја донесе во Скопје. И Скопје ќе влезе во една нова фаза на предвидливост и извршување на обврските. Орце е сериозен, приземен, прилично методичен карактер. Тој ќе го направи Скопје повторно да живее слободно и да дише слободно. Град каде што јавниот превоз нема да е изговор и да се прекршува врз суети и изговори, туку систем каде што пешачките премини значат безбедност, а не се руски рулет, каде што отпадот е ресурс, а не срам и загаденост“, рече Мицкоски.
Додаде дека Скопје бара управување, не експеримент и за Орце, Скопје е мрежа на животи и сега му треба вашиот јасен мандат за Скопје да стане град на ред, чистота, култура, лесно движење, рамно развиени општини и чесна локална економија.
Мицкоски исто така ги повика граѓаните да гласаат и за Сотир Лукровски во Карпош, за Дејан Митевски во Аеродром, за Ерџан Демири во Шуто Оризари, како и за Зоран Бајовски кој е во натпревар за прв човек за блиската општина до Скопје, Чучер Сандево.
„Ова е вистински избор. Затоа што е избор за секој ден, не само за изборен ден. Ова е избор за твој човек, човек што работи и кога нема камери. Ова е твоето место, град во кој не си гостин. Ова е за твојата иднина, да останат и децата, и соништата“, истакна Мицкоски.
Македонија
Мицкоски: Имаме историска шанса Кичево да биде симбол на соживот, а не на поделби
 
														Христијан Мицкоски, претседател на ВМРО-ДПМНЕ, на денешниот митинг од пред платото на Филхармонија, се осврна и на Кичево, и кандидатот за градоначалник од редовите на ВМРО-ДПМНЕ. Според него, Кичево се наоѓа пред историска можност да избере градоначалник кој ќе ја промовира инклузивноста и соживотот меѓу сите. Мицкоски рече дека овој избор не е прашање на етничка припадност, туку на вредности и посветеност на сите жители на Кичево со цел градот да стане симбол на единство, прогрес и историска победа за сите.
,,Дваесет години таму немало градоначалник што ја носи нашата програма, нашите вредности, немало човек кој гледа за сите, туку гледал само самиот за себе си. Дваесет години градот беше под управување, кое често ги делеше луѓето по вера, народност или партија“, вели Мицкоски.
Мицкоски повика на единство меѓу сите заедници во Кичево, апелирајќи до Македонците, Албанците, Турците, Власите, Ромите, Србите и Бошњаците.
,,Вечерва испраќам од овде од Скопје порака до сите кичевчани и Македонци, и Албанци, и Турци, и Власи, и Роми, Срби, Бошњаци. Излезете во недела и гласајте за човекот што ќе биде градоначалник на сите! Да се обединиме околу идејата дека Кичево може да биде симбол на соживот, а не на поделби. Да ја направиме историјата вистина, првпат по две децении, Кичево да има градоначалник кој не прашува „чиј си“, туку „што можеме да направиме заедно“, додаде Мицкоски.
Тој истакна дека оваа победа ќе биде заедничка за сите граѓани на Кичево и дека Владата ќе го поддржува Кичево во напорите да го подобри животот на сите жители, и додаде дека оваа промена не е прашање на етничка припадност, туку на човечка посветеност.
,,Тоа ќе е заедничка историска победа на сите граѓани на Кичево, а ние како Влада ќе го помагаме Кичево максимално, во свои напори да го подобри животот на сите негови граѓани. И тука нема етничка приказна, туку сосема човечка димензија. Ова не е повик за етничко гласање туку за гласање за човек, за човек Македонец со сопруга Албанка, кои се пример за вредности и сила, човек кој ќе работи за сите, за своите кичевчани, ќе биде градоначалник буквално за сите и за Македонците, и за Албанците, ќе ги помага и ќе биде коректен, и за Турците, Ромите, Власите, Бошњаците. Со сите кои таму живеат без разлика на партија, етникум и верска определба. Тој е човек и ќе работи за Кичево“, посочи Мицкоски.


 
									 
																	 
									 
																	 
									 
																	 
									 
																	 
									 
																	 
									 
																	 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											