Македонија
Страв и анксиозност е цената која новинарите ја платија при известување од пандемијата на Ковид-19
– На 61 отсто од медиумските работници велат дека пандемијата негативно влијаела врз менталното здравје
– 42 медиумски работници останале без работа
– 74 проценти од новинарите не сметаат дека состојбата ќе се промени по ковид-кризата
Страв, анксиозност, депресија, неизвесност, овие последици од ковид-пандемијата ги чувствуваат 61 процент од анкентираните медиумски работници. Истражувањето е направено врз 150 испитаници кои работат во медиумите спроведено во октомври од страна на Самостојниот синдикат на новинари и медиумски работници.
„Несоница, трауми од слики кои биле на терен, неизвесност, проблеми со здравјетo зголемен крвен притисок“ се најчестите изјави на медиумските работници кои известувале во време на кризата со Ковид-19, која трае речиси две години.
На прашањето „дали сметате дека вашиот работодавец обезбедил услови да се чувствувате безбедно при ваквото известување?“, 103 медиумски работници одговориле НЕ, а речиси исто толкав број изјавиле дека не се осигурани на своето работно место во вакви услови за работа.
Медиумските работници во услови на криза и за известување во криза одговориле дека во медиумите немаат посебни протоколи за известување, тие се воделе од приниципите на начелата за пишување на Здружението на новинари, Советот за етика и биле внимателни во делот „сензација и проверени информации“.
Освен грижата за сопственото здравје, медиумските работници се загрижени и за задржувањето на своето работно место. На прашањето „дали се загрижени за губење на работата? Според одговорите на испитаниците почнувајќи од оценките од 1 до 5 испитаниците одговориле:
Со оценка еден, која се однесува на највисока загриженост, одговориле 49, со оценка два – 46, со оценка три – 33, со оценка четири – 13, а само деветмина се целосно сигурни за нивното работно место во време на оваа пандемија. Деведесет и осум испитаници од вкупно 150 од 1 до 5 одговориле дека покривањето и известувањето за пандемијата била исцрпувачка и интензивна.
Најтешко за пола од испитанците била социјалната дистанца и недружење со луѓето, бидејќи според одговорите работата и известувањето не е само додека трае работното време, туку мислите и тежината продолжува и дома кога останувате сами без можност за дружба и отргнување на мислите. Пола од нив кажале дека најголем страв при работата и известувањето за ковид е високиот ризик за зараза од вирусот.
Со оценка три медиумските работници го оцениле начинот на работа со отсуството на физичко присуство на дел од прес-конференциите. Сепак, непосредната комуникација многу недостасувала во делот на известување и за пола од учесниците е многу подобра, во однос на интернет прес-конференциите.
Пола од испитаниците работеле дома, други работеле во групи, но дел од нив целата пандемија ја работеле директно од своите работни места. Петнаесет испитаници се изјасниле дека од почетокот на пандемијата платата им била намалена од 10 до 30 проценти во првите два месеца, а потоа им била вратена старата сума.

Ковид-пандемијата оставила четириесет и двајца без работа во медиумите, потврдиле испитаниците по поставеното прашање „дали познаваат некого кој изгубил работа поради ковид-кризата?“.
Ковид-19 го застана светот и се промени целиот начин на комуникација. Но, „дали ќе се промени состојбата на работа во медиумите?“, 103 одовориле не, а оние кои одговориле потврдно објасниле дека можна е финансиска криза, но и нов начин на комуникација, на пример, користење на интернет-мрежите за комуникација во делот на снимани изјави.
Анкетата содржеше 48 прашања, а токму последното прашање за испитаниците беше „дали би си заминале од новинарската професија?“, 62 би го замениле новинарството со друга професија, а 88 сакаат сè уште да бидат новинари. Во однос на висината на платата, најголем дел од нив, според одговорите, спаѓаат во групата од 15-20.000 денари, дел од 20-25.000 денари и помал дел се од 25 до над 30.000 денари плата месечно.
Дополнително она што ги загрижува голем дел од медиумите сè уште се настаните во затворено, каде и има и реакции на самите медиумски работници во делот на непочитување на носење маски во затворено каде има голем број пристуни. Пример за тоа се изборите и прес-конференциите во политичките партии, како и отворањето на трговските центри.
Во делот на влезот во болници и ковид-центри целосно се почитуваат протоколите за заштита на медиумски работници кои известуваат од внатре од ковид-центрите.
Состојба со медиумите во регионот
Црна Гора

Во Црна Гора, иако имало најава за отпушатње на медиумски работници, имало и нови вработувања. Од Синдикатот на новинари во Црна Гора објаснуваат дека причина за тоа било што државата на медиумите им дала 2,5 милиони евра помош за санирање на последиците од пандемијата. Но, остануваат старите проблеми каде медиумските рабоници работат прекуваремено и често не се платени за таа работа.
Радомир Крачковиќ – Синдикат на новинари на Црна Гора
Србија

Во Србија немало намалување на платите на медиумските работници. Она што е карактеристично е бројот на зголемување на часовите на работа, од 176 месечно се зголемил за 400 работни часови во март и април минатата година, кога голем дел од вработените, на пример во РТС, дале и отказ.
Ана Стаменковиќ – РТС
Грција

Особена реакција во јавноста и кај опозициските партии предизвика т.н „листа Пецас“, односно списокот со 1.232 грчки медиуми што добиле финансиски средства од грчката Влада во висина од вкупно 20 милиони евра за кампањата. Остануваме дома, односно за кампањата за информирање на граѓаните за превенција од коронавирусот на почетокот на пандемијата и во период додека земјата беше во карантин. Листата била доставена во јули минатата година од портпаролот на Владата, Стелиос Пецас, по барање на опозициската СИРИЗА.
Сања Ристовска – дописник на МИА од Грција
ЗАКЛУЧОК: Приходите на новинарите и медиумските работници и понатаму се под државниот просек, но мора сериозно да се посвети внимание и на заштита на медиумските работници од потенцијална зараза, како и на влијанието на кризата врз нивната психолошка состојба.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
СДСМ: „Тефтерчињата“ во судството од времето на Никола Груевски се вратија
„Го сменија јавниот обвинител за да постават обвинител под своја контрола. Сопруга на градоначалник од ДПМНЕ назначија за член на Судскиот совет, поставија партиски човек во Советот за јавни обвинители. ‘Тефтерчињата’ во судството од времето на Никола Груевски се вратија“, велат од СДСМ.
„Сите знаат, следува целосно погребување на правдата. Со неуставна Резолуција во Собранието ДПМНЕ-ЗНАМ ја гушат демократијата, слободата на говор и се обидува да ја замолчи опозицијата да не зборува за договорот мигранти за пари.
Дури и Катица Јанева ја пуштија од затвор. Три години порано ја пуштија надвор од затвор за 3 месеци да тера кампања. Copy-paste сценарија како методите на Никола Груевски и Вучиќ. Режим 2.0.
Затоа е потребен широк фронт за правда на сите слободоумни граѓани, опозициски партии, прогресивни сили, здруженија. Заедно ќе ја одбраниме демократијата, заедно ќе ја одбраниме Македонија!“, се наведува во соопштението на СДСМ.
Македонија
Гаши се сретна со амбасадорката на Монголија: 30 години дипломатски и пријателски односи
Претседателот на Собранието, Африм Гаши, заедно со Пратеничката група за соработка со Парламентот на Монголија, оствари средба со нерезидентната амбасадорка на Монголија, Сајана Лкхагвасурин.
Претседателот Гаши изрази задоволство од средбата во време кога се навршуваат 30 години дипломатски односи меѓу двете земји и надеж дека овој јубилеј ќе отвори едно ново поглавје на заедничка соработка. Иако нашата земја е кандидат за членство во ЕУ, сепак е отворена за соработка со сите држави во светот.
Исто така, Гаши искажа почит кон Монголија од историски аспект – преку Џингис-хан и од современ аспект – како силен мост меѓу Истокот и Западот.

Како претседател на законодавниот дом, ќе се заложи за продлабочување на односите на парламентарно, но и државно ниво. Преку заемни посети и размена на искуства, да се изградат мостови на соработка.
Амбасадорката изрази задоволство од одбележувањето на 30-годишнината од воспоставувањето на дипломатските односи и најави низа свечени настани во таа чест. Таа информира за формирањето на парламентарна група за соработка со Македонското собрание, која е во тек во Монголскиот парламент, што ќе доведе до зајакнати парламентарните релации. Во насока на приближување на народите, беше посочено и што поскоро воведување на безвизен режим, како бенефит за двете земји.

Претседателката на Пратеничката група за соработка, Мерита Колчи-Коџаџику, ја искористи можноста да се заблагодари и на почесниот конзул на Монголија во нашата земја, Литов Намдагжанчивин, за неговиот труд и посветеност на зближување на двете земји. Во годината што претстои, најави интензивирана соработка, посебно на културно и туристичко поле. Во овој контекст се надоврзаа и пратениците Тони Јаревски и Драган Недељковиќ, кои упатија заложби за зголемена културна размена и преточување на иницијативите во конкретен документ за соработка.
Македонија
МОН: Младите во Македонија ја менуваат перцепцијата за тутунот, неговата употреба се намалува, но се зголемува на електронските цигари
„Во образовниот систем во Македонија одамна е поставен механизам за превенција од употреба на психоактивни супстанци, но тој мора да се менува и надополнува, затоа што се менуваат и трендовите во однесувањето на младите – се намалува употребата на тутунот, но се зголемува употребата на електронските цигари и на тоа мора да се делува“.
Ова го истакна министерката за образование и наука проф. д-р Весна Јаневска на денешната прес конференција во Институтот за јавно здравје каде беше презентиран последниот извештај на Европскиот проект за истражување во училиштата за употреба на психоактивни супстанци, од 2024 година. Во документот има препораки што ќе помогнат при креирање на идните политики за зголемување на свеста кај младите за штетноста на психоактивните супстанци.
„Јас ќе споделам дека теми кои се поврзани со грижата за сопственото здравје се застапени во сите одделенија во редовните предмети, особено во природните науки. Но, за да ја подигнеме здравствената писменост, од оваа учебна година со поддршка на Светската здравствена организација воведовме и нов изборен предмет „Учам за моето здравје“ во VII одделение“, рече Јаневска.
Министерката информираше и дека на почетокот на годинава направени се законски измени со кои основните и средните училишта имаат обврска покрај програми за заштита од насилство, спречување на дискриминација, поголема толерантност и слично, задолжително да спроведуваат и програми за превенција од злоупотреба на алкохол, тутун и други психоактивни супстанци.

„Заедно со Канцеларијата на Обединетите нации за дрога и криминал, во октомври и ноември годинава спроведовме обуки за наставници и стручни соработници во 50 основни училишта во Скопје, Струмица, Штип, Прилеп, Кочани и Гостивар, кои ќе ја реализираат превентивната програма „Вештини за адолесценција“. Станува збор за структурирана програма која е базирана на докази и ја спроведуваат над 100 земји во светот, а има за цел да ги подготвува младите да не подлегнуваат на врснички притисок, односно да прават здрави избори и да не користат штетни психоактивни супстанци“, информираше министерката.
Наша задача е, рече Јаневска, како нови институционални раководства да продолжиме да работиме во интерес на новите генерации и заштитата на нивното здравје.
„Тоа и го правиме и затоа јавно алармираме за одредени состојби, ги обединуваме напорите и бараме вклучување на сите релевантни чинители кои можат да помогнат во креирање и спроведување на најдобрите превентивни политики“, потенцираше министерката.
Европскиот проект за истражување во училиштата за алкохол и други дроги (ЕСПАД) е најстарата истражувачка иницијатива во Европа посветена на следење на трендовите на употреба на супстанции кај адолесцентите, основана во 1995 година од денешната Агенција за дроги на Европската унија (ЕУДА). Последното истражување во Македонија беше спроведено во 2024 година во 96 средни училишта и 182 паралелки. Опфатени беа 2831 ученик, од кои 1397 или 49,3% момчиња и 1434, односно 50,7% девојчиња.

