Македонија
„Транспаренси“: Државите мора да обезбедат транспарентност и усогласеност со антикорупциските одредби

UNCAC-коалицијата ги повикува владите да обезбедат висок степен на транспарентност во нивното справување со здравствената и економската криза предизвикана од Ковид-19 со цел нивните заложби да бидат поефикасни и да ги намалат последиците предизвикани од корупција и измами.
„Транспаренси интернешнл – Македонија“, како членка на UNCAC-коалицијата, во повеќе наврати укажа за заложбите што ги презема за време на Ковид-19 преку јавни соопштенија преку медиумите и социјалните медиуми, како и на активностите што заеднички ги спроведува во рамките на Платформата на граѓански организации за борба против корупцијата.
Како што многу држави мобилизираат огромни суми во своите кризни фондови со цел справување со кризата, на јавноста, граѓанското општество и на медиумите мора да им биде обезбедена слобода во набљудувањето и евалуацијата на тоа како се трошат јавните ресурси.
„Во ова време на криза, кога граѓанските слободи се ограничени и системот на спреги и кочници е ослабнат, повеќе од кога било е неопходно да се осигурат транспарентноста и антикорупциските принципи на Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата и нивно спроведување“, изјави Матијас Хутер, директор на UNCAC-коалицијата.
Во рамките на Конвенцијата, 186 држави од светот се обврзаа да создадат системи за јавни набавки, кои ќе се основаат на транспарентност, конкуренција и објективни критериуми во носењето одлуки. Во своите заложби во пандемијата предизвикана од Ковид-19 владите мора да обезбедат активно објавување на информациите поврзани со процесите на јавните набавки и јавен пристап до сите важни документи вклучувајќи ги и поголемите евалуации, склучените договори, нивното спроведување и завршувањето на проектите.
Неопходно е ова да се примени на склучените договори во постапките за време на криза.
Понатаму, јавноста треба да има пристап до информации, датуми на регистрација на компаниите, нивните поднесени документи, како и нивните директни сопственици, со цел да набљудува кој има придобивки од јавните договори.
Исто така, неопходно е владите да обезбедат транспарентност и одговорност во управувањето со јавните финансии, како што се обврзаа тоа да го прават во согласност со UNCAC: владите треба да обезбедат целосна транспарентност и соодветен надзор на ресурсите што се распределени за справување со кризата од Ковид-19. Во принцип, имињата и идентитетите на компаниите и претпријатијата што примаат помош во период на криза или финансирања, дали во форма на грантови или нискокаматни кредити, треба да бидат јавно достапни, како и деталите во однос на дадената поддршка и какви било поврзани услови.
Граѓанските организации играат важна улога во набљудувањето во трошењето на јавните ресурси и осигурување одговорност кај тие што носат одлуки. Владите се обврзаа на промовирање активна вклученост на граѓанскиот сектор во борбата против корупцијата во рамките на член 13 од UNCAC. Исто така, неопходно е владите да обезбедат соодветен простор за граѓанските организации, како и медиумите да може да функционираат, дури и во време кога граѓанските слободи се ограничени за заштита на јавното здравје.
Во справување со пандемијата од Ковид-19 голем број влади презедоа мерки да се ограничат транспарентноста и јавниот пристап кон информации. Ефикасен пристап до информации е клучен не само за превенција и детектирање корупција и осигурување на одговорноста туку и за промовирање на јавната доверба и справувањето со дезинформации.
„За време на Ковид-19, пристапот до информации е поважен од кога било поради тоа што јавноста мора точно да знае што правини вната влада за справување со кризата и да се осигури одговорност во нивните одлуки“, вели Дејвид Банисар, претседател на UNCAC-коалицијата и претседател на ‘Транспарентност’, во рамките на членот 19: „Пред сè, владите не смеат да ја користат пандемијата како можност да ги покријат својата неспособност, корупција или поширока злоупотреба на човековите права“.
Укажувачите често играат важна улога во откривањето случаи на корупција, непотизам, измама, загуба и други проблеми што влијаат на јавноста. За време на кризата, многумина излегуваат пред јавноста со октривање на проблемите со итните реакции, што доведе до подобрувања. Но, многумина исто така биле казнети или биле под закана поради таквите постапувања. Поради тоа, неопходно е државите да усвојат и спроведат законска рамка, која ќе осигури целосна заштита на укажувачите што укажуваат на грешки во јавниот и приватниот сектор.
UNCAC-коалицијата исто така ги повикува сите донатори што ги поддржуваат државите во врска со справувањето со здравствената и социо-економската криза предизвикана од Ковид-19, меѓународните организации, владите, фондациите, како и другите приватни донатори – да осигурат највисоки степени на транспарентност кога обезбедуваат помош.
Донаторите е потребно јавно да ги објават деталите на финансиската и нефинансиската дадена помош, сите услови поврзани со помошта, имињата и другите идентификувачки фактори на компаниите на кои им се доделени договори, како и нивните сопственици. Транспарентноста е неопходна за да им се овозможи на граѓанските организации и јавноста да ги набљудуваат доделувањето и користењето на помошта во сите нејзини облици. Понатаму, донаторите треба да ги вклучат сите антикорупциски мерки во кризните фондови што ги доделуваат за да може да обезбедат дека средствата не се несоодветно распределени, украдени или потрошени, туку ефикасно насочени кон тие на кои најмногу им е потребна помош, се наведува во соопштението.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Пожарот во кривопаланечкото село Нерав уште е активен, на терен се повеќе екипи

Пожарот во кривопаланечкото село Нерав уште е активен, на терен се повеќе екипи на територијалните противпожарни единици од Крива Паланка и Ранковце, припадници на МВР, на ЈП “Македонски шуми”- подрачно шумско стопанство Осогово, помагаат и мештаните, се на помош ќе пристигнат и припадници на АРМ, информира командирот на територијалната противпожарна единица од Крива Паланка, Иле Коцевски.
Според првичните проценки, опожарена е површина од околу сто хектари борова шума.
– Непристапниот терен и ветерот се главната причина што речиси и по триесет часа откако избувнал пожарот,да не можеме да го локализираме. Денес моравме да евакуираме и население и стока за да ги спасиме, за среќа спречивме ширењето да се направи кон куќите, но во овој пожар во повеќе наврати животите на пожарникарите,на моите колеги и на другите вклучени во гасењето, беа во опасност поради неконтролирано ширење и префрлање на пламените јазици. За жал дождот го заобиколи селото и не беше баш сојузник, така што, сѐуште сме на терен и очекуваме во секој момент да пристигнат и армиските сили за помош во справувањето со огнената стихија, изјави во телефонски разговор командирот на ТППЕ Крива Паланка, Коцевски.
Пожарот избувнал вчера околу пладне, а во ТППЕ Крива Паланка е пријавен во 14 часот.
Во текот на вчерашниот ден и ноќта пожарот активно го гаселе пожарникарите од Крива Паланка и Ранковце, Противпожарна единица од Трговиште, Србија, екипи од јавното претпријатие „Македонски шуми“ – Подрачно шумско стопанство “Осогово”,Крива Паланка и локално население од селата Нерав и Трговиште.
Македонија
Ангелов: До 13:30 часот се евидентирани 16 пожари на отворен простор

До 13:30 часот на 27 јули 2025 година, на територијата на државата се евидентирани вкупно 16 пожари на отворен простор, од кои осум се активни, шест се ставени под контрола и два се целосно изгаснати.
Како што информира директорот на Дирекцијата за заштита и спасување Стојанче Ангелов најтежок е пожарот на Планината Готен.
-Најсериозен и најкомплексен пожар со кој се соочуваме моментално е оној на планината Готен, која се наоѓа помеѓу општините Радовиш, Василево и Берово, изјави тој на прес-конференција.
Рече дека од страна на Радовиш, пожарот има развиен голем крак, кој од утрово е видлив и од патот Струмица–Радовиш, предизвикувајќи загриженост кај локалното население.
Додаде дека пожарот се шири во насока на населени места, а во текот на денешниот ден се очекува потенцијално приближување до селото Јаргулица, во зависност од насоката на ветрот.
Ангажирани се два хеликоптери на МВР: тип Bell 412 и Bell 212, и тие се активни од раните утрински часови до попладне.
Седум Пинцгауери на Дирекцијата за заштита и спасување, три „Хирмелини“ и 2 БТР-и, со планирано засилување во текот на денот, 50 припадници на Армијата се на терен од утрово. Има и пожарникарски единици од Радовиш, делумно од Струмица и околните општини како и Доброволци од селата, организирани ловци и месно население, чија примарна задача е одбрана на селата и имотите, во случај на проширување на пожарот.
Ангелов оцени дека сите сили и ресурси се ангажирани во борбата со огнот на планината Готен, кој моментално е најактивниот и најризичен пожар во државата. Истакна дела подготвени се дополнителни единици и средства за евентуално пресретнување на пожарот во насока на населени места.
-Со оглед на неповолните временски услови, и ограничената веројатност за врнежи, состојбата и понатаму се смета за критична и бара максимална мобилизација. Во моментов, на територијата на државата се води широка и интензивна борба со активни пожари на повеќе локации. Ангажирани се сите расположливи сили – пожарникари, припадници на Армијата, хеликоптери, теренски возила, доброволци – сите вложуваат натчовечки напори. Свесни сме дека за многу граѓани ова е ново, а за некои – за жал – веќе видено, но одамна заборавено искуство. Разбираме дека чувството на несигурност, страв и загриженост се сосема природни, особено кога огнот се приближува до домовите, изјави Ангелов.
Но, во овие моменти, додаде, најважно е сите заеднички, со трпение и разбирање, да се справиме со предизвикот.
Апелира до сите граѓани да се придржуваат кон упатствата на службите на терен, да не создаваат непотребна паника или притисок, да покажат трпение, дисциплина и доверба во надлежните и каде што можат и е безбедно – да помогнат или се приклучат на доброволни тимови.
Соопшти дека како дел од активната борба со пожарите низ државата, и натаму се водат интензивни теренски активности на повеќе критични точки.
Тоа се пожарите на планината Готен (општини Берово, Василево, Радовиш) каде пожарот се заканува да се прошири кон поквалитетна шума, што дополнително ја влошува ситуацијата.
На терен дејствуваат 40 припадници на Армијата, локални пожарникари од Берово, екипи од „Национални шуми“, на лице место се наоѓа заменик-директорот на „Национални шуми“, Кире Михаилов, кој ја координира акцијата, а има и поддршка од градоначалникот на Радовиш.
Во однос на пожарот кај село Косевица (Општина Македонска Каменица) се ангажирани локална противпожарна единица, јавно комунално претпријатие, доброволно противпожарно друштво и околу 30 припадници од месното население.
Засега пожарот е под контрола, но условите остануваат променливи.
Пожарот кај с. Неров (Крива Паланка, близу српската граница) кој избил вчера попладне, во близина на граничната линија активирани се два ертрактори, со по еден налет секој, еден „хермелин“, 20 припадници на Армијата се веќе на терен, а дополнителни 30 припадници се испратени поради влошување на состојбата.
Пожарот меѓу селата Црешево, Локвици и Крапа (Општина Македонски Брод) е активен повеќе од 10 дена, со екстремно тежок терен за гаснење. Досега се употребени ертрактори и хеликоптери, со ограничен ефект.
Ангелов рече дека непристапност на теренот во некои делови го оневозможува делувањето на сили од копно и дека има делумно ангажирање на локални пожарникари и вработени од „Национални шуми“
Ангелов истакна дека поради влошената и исклучително сериозна состојба со шумските пожари на територијата на државата, денеска бил активиран и Механизмот за цивилна заштита на Европската Унија.
-Оваа постапка е превентивна, со цел да испитаме дали постои можност некоја од државите-членки на ЕУ да ни понуди поддршка, особено во воздухопловни капацитети, бидејќи сили на терен (од земја) засега има доволно, истакна тој.
Меѓутоа, нагласи дела сите сили се веќе силно ангажирани и физички истрошени. Пожарите траат со денови, и секојдневната борба со огнот бара огромна физичка и психолошка сила. Возачите на специјалните возила, пожарникарите, припадниците на Армијата и сите доброволци се веќе на работ на издржливост, но продолжуваат со максимална пожртвуваност, за што заслужуваат целосна благодарност од целото општество.
Македонија
Хеликоптерска акција во Штип: Полициски службеници спасија повреден војник од борбата со пожарот

Во време кога летните горештини го зголемуваат ризикот од пожари, а бројот на активни огнени жаришта се зголемува ширум државата, секоја служба на терен има своја задача. Но, кога станува збор за спасување човечки живот, сите се еднакви – и тоа денеска уште еднаш се покажа на дело.
Полициски службеници со хеликоптерот „Агуста Бел 212“ на Министерството за внатрешни работи (МВР), денеска извеле драматично спасување на повредено лице на фронтот на пожарот.
– Во исклучително тешки услови беше извршено спасување на С.Н. од македонската Армија, припадник на Првата пешадиска бригада од Штип, кој несебично се бореше со огнената стихија. Полициските службеници уште еднаш ја покажаа својата хуманост и одговорност – порачаа од МВР.
Од Министерството информираат дека активностите на полициските хеликоптери продолжуваат и понатаму и ќе траат се додека пожарите на територијата на целата држава не бидат целосно изгаснати.
Овој чин потсетува дека борбата со пожарите бара координирано и солидарно делување на сите институции – и дека хуманоста и пожртвуваноста се клучни во заштитата на човечките животи и природата.