Македонија
Учениците во Македонија покажуваат слаби резултати и не се задоволни од животот во државата, УНИЦЕФ апелира образованието да стане натпартиски приоритет
На Меѓународниот ден на образованието, претставничката на УНИЦЕФ, Патриција ди Џовани, истакнува дополнителни докази за потребата од натпартиски заложби за реформи на образованието во земјата.
Квалитетното образование, вели таа, е клучен двигател на економскиот раст и развој и го забрзува остварувањето на сите човекови права. Образованието овозможува стекнување на потребните вештини и знаења за да може, по завршувањето, учениците да се вклучат на пазарот на трудот и да придонесат кон подобар економски развој. Исто така, образованието помага да се намалат нееднаквостите и сиромаштијата преку подобрување на можностите за работа и зголемување на приходите.
Резултатите од последното тестирање во рамките на Програмата за меѓународно оценување на учениците (ПИСА 2022), кои укажуваат на проблеми во резултатите од учењето кај учениците, алармираат дека структурните реформи во образованието треба да станат национален натпартиски приоритет. Подетаљната анализа на резултатите посочува зошто е потребно целото општество да ги поддржи реформите во образованието, како и на високата цена што ќе ја платиме доколку ништо не се преземе.
„Севкупните постигнувања на учениците се многу ниски и се намалени меѓу 2018 и 2022 година. Само еден од тројца ученици на возраст од 15 години постигнал минимално ниво на знаење по математика (ниво 2 од 6), што значи дека двајца од тројца ученици не успеале да протолкуваат и препознаат, без директни инструкции, како едноставна ситуација може да се претстави математички. Резултатите по читање се уште позагрижувачки, при што само еден од четворица ученици постигнува минимално знаење“, рече Ди Џовани.
За да се зајакне економијата, потребна е квалификувана и компетентна работна сила. Меѓутоа, во нашата држава процентот на ученици што го постигнале највисокото ниво е значително понизок од просекот во ОЕЦД – само еден процент од учениците имаат највисоки достигнувања по математиката достигнувајќи ниво 5 или 6 (во споредба со просекот во ОЕЦД од 9 %), а речиси никој нема највисоки достигнувања по читање и наука (во споредба со просекот во ОЕЦД од 7 % во двете области). Доколку таквата состојба не се надмине, земјата и понатаму ќе заостанува во развојот на човечкиот капитал и конкурентноста.
„Образованието има потенцијал да ги извлече луѓето од сиромаштија, но резултатите од ПИСА посочуваат на нееднаквости во системот. Во Северна Македонија учениците што се во многу добра социо-економска состојба имаат далеку подобри постигања од учениците што се социо-економски најобесправени, и тоа за дури 76 поени по математика. Ако не се надминат овие нееднаквости, системот ќе ги продлабочи и со тоа ќе придонесе кон уште поголема сиромаштија и недостиг на можности“, вели Ди Џовани.
Понатаму, според анализата, Северна Македонија, како и другите земји од Западен Балкан, се соочува со емиграција на млади, образовани и квалификувани луѓе и резултатите покажуваат дека овој тренд, најверојатно, ќе продолжи бидејќи задоволството на учениците од животот е значително намалено. Помеѓу 2018 и 2022 година двојно е зголемена стапката на ученици што се изјасниле дека не се задоволни од својот живот, од 7 % во 2018 година на 14 % во 2022 година.
Сепак, оптимистички е тоа што Северна Македонија е над просекот на ОЕЦД за прашања поврзани со чувството на припадност на учениците во училиште. Во 2022 година 85 % од учениците во Северна Македонија се изјасниле дека лесно се спријателуваат на училиште, а 86 % имаат чувство на припадност во училиштето (во споредба со просекот во ОЕЦД од 76 и 75 %, соодветно). Таквото споделено чувство на припадност треба да се искористи и да им се обезбедат квалитетна настава на учениците и стимулирачка училишна средина за да може да ги развиваат своите интереси, да се стекнат со повеќе знаења и компетенции, а со тоа да си обезбедат подобар живот.
Училиштата исто така треба да им овозможат на учениците да стекнат широк спектар на дополнителни вештини, како што се справување со емоциите, преговарање, решавање проблеми, емпатија и комуникација. Овие вештини, вели Џовани, им помагаат на учениците подобро да учат, да бидат глобални граѓани, оспособени да се справат со личните, социјалните, академските и со економските предизвици, истовремено помагајќи им и на младите луѓе што се справуваат со тешкотии да се справат со предизвиците и да изградат отпорност.
За да се подобрат овие резултати и квалитетното инклузивно образование да стане реалност за сите деца, политичките лидери и носителите на одлуки треба да се согласат дека навистина е потребно да се зголемени јавното финансирање и инвестициите во образованието на сите нивоа, вклучително и во предучилишното образование, истовремено обезбедувајќи ефикасна и правична распределба на ресурсите за општините и училиштата. Образовниот систем треба да има доволно финансии за да им овозможи на училиштата да ги достигнат националните образовни стандарди и да ги олеснат пристапот и инклузијата на најранливите деца вклучувајќи ги и оние со попреченост, од етничките малцинства и од посиромашните домаќинства.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Финалната битка започнува: Викендов ќе го добиеме првиот средношколец милионер
Викендов започнува највозбудливиот дел од натпреварот „Средношколец милионер“.
По десетици илјади гласови и одличната промотивна работа која ја завршија учесниците во најголемиот средношколски натпревар во Македонија досега, најдобрите 20 бизнис идеи на средношколски тимови во Македонија ќе излезат на сцената да се борат за ТОП 10 и големото финале во недела.
Ова не е само натпревар – ова е најголемата младинска претприемачка платформа во државата. Ќе гледаме идеи кои решаваат проблеми што со години нѐ оптоваруваат: финансиска едукација за младите, дигитализација на здравството, паркинг хаос, безбедност во сообраќајот, ментално здравје, локално производство, creator економија, превенција на ризици и уште многу други.
Секоја од овие идеи има потенцијал да стане вистински стартап
Конкуренцијата е огромна – а токму затоа финалето во недела ќе биде местото каде што ќе се роди првиот средношколец милионер. Но пред тоа, во сабота 29 ноември полуфиналистите ќе имаат прилика преку 90-секунден „elevator pitch“ на основачот на Бреинстер групацијата Петар Ниновски да му ја „продадат“ својата идеја за бизнис, а најдобрите 10 истото ќе го прават во големото финале во недела, пред 5 вистински инвеститори. Победникот ќе однесе дома 1 милион денари, вредност еднаква на сумата која пред 10 години Ниновски ја добил од „бизнис ангели“ за да го започне Бреинстер како приказна, која денес на општеството, особено младите, им враќа со давање можности – во иста мера.
Ова се најдобрите 20 идеи според гласовите од публиката кои ќе се борат за еден милион денари
1. Nex$tep Finance – КешКидс
Финансиска едукација што ги учи младите да управуваат со пари паметно. Интерактивни алатки кои ги претвораат трошоците во игра. Платформа за родители кои сакаат деца со вистински финансиски навики.
2. AI StockBroker – WallStreet Minds
AI симулатор што ги учи младите да инвестираат без ризик. Модерна алатка за анализа на трендови и сценарија. Идеја која ги носи светските инвестициски стандарди кај средношколци.
3. ПаметПакет – Академија Разлика
Апликација која ги анализира твоите сметки и препорачува поевтини пакети. Ги намалува месечните трошоци со паметен алгоритам. Прво решение кое реално може да ти заштеди пари уште првиот месец.
4. StreetSafe – LightTheWay
Паметни светилки за побезбедни улици. Сензори кои детектираат движење и го минимизираат криминалот. Идеја што директно спасува животи.
5. Revola – RonaldoCR7
Електричен тротинет со подобрена безбедност. Дизајн кој спречува незгоди и ја зголемува стабилноста. Хардверско решение со огромен пазар и реална потреба.
6. ПаркПат – Паркинг Патролa
Систем што го открива неправилното паркирање. Јасен партнерски модел со општини и приватни оператори. Вовед во паметни градови.
7. Систем 4 – StayBe
Сензорски систем за детекција на опасности. Иновативен пристап кон домашна и јавна безбедност. Препознатлива технологија со јасна примена.
8. Quick-Med – Ви-Ши
Апликација за брзи медицински насоки. Корисниците добиваат информации за симптоми и препораки. Прв чекор кон дигитално здравство кај младите.
9. MindMap – BeWell
Дигитален дневник за ментална хигиена. Алатка за подобри навики и самосвест. Модерно решение за генерација што сака да се грижи за себе.
10. HYDRO BAND – ХИДРО ЅВЕЗДИ
Нараквица што следи хидратација во реално време. Апликација која те потсетува кога и колку треба да пиеш вода. Продукт што ја комбинира технологијата со здравите навики.
11. Паркирај Паметно – Демиркапијци
Платформа која покажува каде има слободно паркинг место. Заштедува време, нервози и гориво. Локално решение со голем потенцијал за ширење.
12. DWear – ЈКЦ Милионерс
Паметна облека со интегрирани микрочипови. Модерна wearable технологија со функција, не само стил. Интересна фузија од ИТ и текстил.
13. EduLink – LinkLabs
Поврзува ученици со тутори, инструктори и ментори. Дигитална училница со практична примена. Платформа со можност за регионален раст.
14. KupuvajLokalno.mk – Локални Херои
Платформа за локални производи и ракотворби. Поддршка за мали производители и занаетчии. Мисија за зајакнување на локалната економија.
15. Dexiverse – Team Dexi
VR светови создадени од ученици. Гејмификација за учење, забава и тренинг. Идеја што ги спојува технологијата и креативноста.
16. FanForge – Forgelab
Македонски Patreon за млади креатори. Алка за поддршка на уметници, стримери и иноватори. Платформа што го поттикнува creator economy кај младите.
17. Работи бе! – Џекпоц
Апликација за краткорочни хонорарни работи. Ги поврзува младите со реални можности. Едноставно решение за економска активност меѓу тинејџери.
18. Паметен SOS накит – Иновативци
Безбедносен накит за девојки и ранливи групи. Со еден клик праќа SOS сигнал. Едноставен дизајн со голем импакт.
19. Превентика – Тим Превентика
Апликација за превенција преку навики и анализа. Личен дигитален советник за здравје. Фокус на рано препознавање ризици.
20. Апликација „Мој Лек“ – Мој Лек
Дигитална евиденција за терапии и лекови. Потсетници, распореди и здравствена контрола. Решение за секој што води грижа за своето здравје.
Со цел да се подготват најдобро што можат, тимовите минатата недела одржаа менторски сесии со експерти од Бреинстер групацијата, на кои учеа дополнителни вештини пред полуфиналето и финалето. Овие сесии беа отворени и за 33-те бизнис идеи и тимови кои не успеаја да влезат во претпоследната рунда, бидејќи организаторот верува во потенцијалот на секоја идеја која дојде до напредните фази на натпреварот и сака да биде платформа која ќе продолжи да го поддржува претприемништвото и визионерството кај најмладите, луѓето кои утре ќе го дизајнираат светот во кој живееме.
ПР
Македонија
Поради обилни врнежи од дожд повторно надојде Калковска Река, сообраќајот е пренасочен
Попладнево во 17:45 часот Регионалниот пат Р1105 делница село Јосифово село Пирава поточно кај место м.в Калковска Река поради обилни врнежи од дожд, повторно надојдена Калковска Река, сообраќајот е пренасочен за сите видови на моторни возила и е пренасочен према магистралниот пат А1 од село Удово кон село Марвинци, извести АМСМ.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата, соопшти АМСМ.
Македонија
(Фото) Сиљановска-Давкова од Подгорица: Време е за стратешки чекор на ЕУ кон Западниот Балкан
Време е за стратешки чекор на ЕУ кон Западниот Балкан. По долгата, па и маратонска евроинтеграција, заедничката географија, историја и култура треба да се заокружат со отворање на вратите за членство на балканските држави, порача претседателката Гордана Сиљановска-Давкова на Балканскиот форум за интеграција 2025, во Црна Гора.
Таа укажа дека пристапувањето мора да биде кредибилен процес заснован единствено на Копенхагенските критериуми, а Унијата мора да ги брани своите принципи и вредности. Двојните стандарди го комплицираат процесот и не смеат да се уважуваат.

Според неа, членството во ЕУ е најдобриот начин за отпорност на регионот на трети центри на моќ.

Сиљановска-Давкова нагласи дека во регионални рамки го надминуваме просекот на усогласеност со европското законодавство во сите шест кластери, стопроцентно сме усогласени со заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ и заслужуваме да бидеме охрабрени и да добиеме шанса за почеток на преговори.

Во дискусијата „Претседателите за ЕУ интеграциите – Имаме ли план?“, со којашто модерираше претседателот на Европското движење во Црна Гора, Момчило Радуловиќ, учествуваше и црногорскиот претседател, Јаков Милатовиќ.

Учесниците се заложија дека земјите на Западен Балкан мора стратешки и усогласено да пристапат кон справувањето со феноменот на „одливот на мозоци“.

