Македонија
Eден залутан куршум може веселбата да ја претвори во трагедија
Чинот на пукање на свадби, при раѓање на дете и на други веселби е длабоко вкоренет во традицијата на Балканот, а исклучок не е ниту Македонија. Во минатото, особено во планинските региони, пукањето било начин на комуникација. Преку истрелот, членовите на семејството, најчесто од машки пол, ги известувале околните села за убавите вести. Денес, во време на напредни комуникации, оваа опасна и застарена традиција сè уште е присутна, а неретко добива и дополнителна димензија – демонстрација на моќ и доминација.
Зошто е опасно пукањето на веселби? Испуканиот куршум не исчезнува, не заминува во вселената, не испарува. Поблизу или подалеку, тој мора да падне некаде. Куршумот испукан во воздух за период од 20 до 90 секунди ќе падне на земјата, се разбира во зависност од аголот на пукање. Тоа оловно зрно може да заврши во непосредна близина, но и дури три километри подалеку од местото на пукање. Едноставно – секој испукан куршум има цел, а таа цел може да биде некое дете кое се враќа од училиште, нечија сестра, нечиј брат, сопруг или сопруга.
Уште една работа треба да се има на ум – пукањето на веселби е неовластено пукање, без оглед дали лицето што го држи пиштолот има дозвола за носење огнено оружје. Неовластеното пукање е спротивно на Законот за прекршоци против јавниот ред и мир и подлежи на парична глоба од 200 до 500 евра. Според член 288 од Кривичниот законик, пак, неовластеното пукање е кривично дело и во зависност од последиците подлежи на затворска казна од една до пет години.
„Во текот на минатата година заклучно со крајот на минатиот месец, според статистичките показатели, полицијата евидентираше 14 случаи кои се поврзани со злоупотреба на оружје при веселби и прослави. Секако, речиси сите тие се кривично-правно финиширани, што резултираше со седум кривични дела ‘предизвикување на општа опасност’, едно кривично дело „недозволено изработување, држење и тргување со огнено оружје или распрскувачки материи“, како и шест прекршоци по Законот за прекршоците против јавниот ред и мир. Граѓаните треба да бидат свесни дека не постои безбедно неовластено пукање“, велат од Министерството за внатрешни работи.
Според истражувањата на SEESAC, заедничка иницијатива на Програмата за развој на обединетите нации (УНДП) и Советот за регионална соработка (РЦЦ) чија цел е воспоставување контрола над носењето и употребата на малото и лесно оружје, во нашата земја луѓето главно не се чувствуваат безбедно во близина на огнено оружје. Дури 63,3% од жените и 50,6% од мажите во Македонија се изјасниле дека се чувствуваат помалку безбедно кога во нивниот дом има пиштол.
Платформата за следење инциденти поврзани со оружје (Armed Violence Monitoring Platform – AVMP) на SEESAC регистрирала 124 вакви случаи во 2021 година на територијата на Западен Балкан. Дури 76,8% од нив биле извршени со нелегално оружје, бројка што не е за занемарување.
Со цел да се влијае на свеста на граѓаните за последиците од славеничкото пукање и да се намали бројот на вакви инциденти, МВР и УНДП ја спроведуваат кампањата „Секој куршум има мета! Слави со срце, не со оружје!“.
„Славеничкото пукање од радост и прослава за едно семејство може да се претвори во трагедија за друго семејство. Веруваме дека не постои човек кој би сакал заради неколку моменти на славење да повреди друго човечко суштество. Сепак славеничкото пукање е реалност и токму затоа УНДП постојано ги поддржува напорите на МВР да се намалат сите случаи на злоупотреба на малото и лесно оружје и со тоа да се создадат побезбедни заедници за сите граѓани“, порачуваат од Канцеларијата на УНДП во Скопје.
Кампањата се спроведува во исто време во Северна Македонија и во Косово1 како дел од проектот „Прекуграничен интегриран институционален пристап во борбата со нелегална трговија со оружје и мало и лесно оружје“, кој се реализира со финансиска поддршка на Германија, Обединетото Кралство, Франција, Шведска, Холандија и Норвешка преку Мултипартнерскиот доверителен фонд, а е поддржан и од Европската Унија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Муцунски во Белград: Регионалното поврзување е клучно за забрзување на европската интеграција
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, вечерва во Белград учествуваше на работна средба со министрите за надворешни работи на земјите-членки на Централноевропската иницијатива (ЦЕИ).
Фокусот на разговорите беше ставен на проширувањето на Европската унија, актуелните геополитички околности и предизвиците што произлегуваат од нив, како и на регионалната безбедност и неопходноста од засилено регионално поврзување и соработка.
Министрите уште еднаш ја потврдија важноста на ЦЕИ како стабилна платформа за продлабочување на соработката во сите области од заемен интерес, унапредување на партнерствата и ефективно справување со регионалните предизвици.
Во своето обраќање министерот Муцунски ја нагласи улогата на регионалното поврзување и регионалните иницијативи како клучни алатки за забрзување на европската интеграција – најзначајниот процес за поддршка на мирот, безбедноста и економскиот развој на континентот. Тој ја потврди целосната посветеност на Република Северна Македонија на европскиот пат, нагласувајќи дека тоа е геостратешка неопходност за стабилен, сигурен и просперитетен регион.
Македонија
Сиљановска-Давкова: Фемицидот е еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска се обрати на панел-дискусијата насловена „Од пријавување на насилството до спречување на фемицид – системски одговор“, организирана од мисијата на ОБСЕ во Скопје.
Таа истакна дека и покрај бројните конвенции, закони, стратегии и проекти, рапидно расте родово-базираното насилство и бројот на убиените жени само затоа што биле жени. За неа, фемицидот е последица на насилство коешто се случувало во континуитет, а не било превенирано или санкционирано.
Според неа, борбата против фемицидот мора да започне дома, во градинка и во основното образование, да продолжи со правни акти и институционални механизми, вклучувајќи ги и јавно-обвинителските и судските.
Сиљановска-Давлова посочи дека ако фемицидот е системски предизвикан проблем, тогаш и неговото решавање мора да биде системско.
На првиот панел се обратија и амбасадорот Килиан Вал, шеф на мисијата на ОБСЕ во Скопје, Ѓоко Велковски, заменик-министер за социјална политика, демографија и млади и Муамет Реџепи, помошник на министерот за внатрешни работи, презентирајќи свои видувања, податоци и решенија за надминување на еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени.
Во вториот панел се обратија: Уранија Пировска од Хелсиншкиот комитет за човекови права, јавната обвинителка Фатиме Фетаи, судијката Габриела Гајдова, Светлана Цветковска од Mинистерството за социјална политика, демографија и млади и Елена Димушевска од Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство.
Секоја од нив, во рамките на својата работа ги детектираше најголемите слабости во справувањето со насилството врз жените, вклучувајќиго и фемицидот, оценувајќи ја позитивно воспоставената соработка со надлежните институции, како гаранција за позитивен исчекор во оваа битка. Сите ја поздравија нововоспоставената платформа Femicide Watch.
Сите учесници беа согласни дека покрај 16 дена активизам, потребно е 349 денови ангажман на сите во справувањето со фемицидот.
Македонија
Левица: Власта повторно го одби амандманот за изградба на домови за стари лица
На денешната седница на Комисијата за финансирање и буџет, пратеникот и потпретседател на Левица, Реџеп Исмаил – Хактан, образложи амандман за грижата за старите лица.
Амандманот беше со цел да се наменат средства со што би можеле да се изградат најмалку три државни домови онаму каде што потребата е најголема.
Тој предупреди дека државата целосно го запоставила овој сегмент на социјалната заштита.
„Државните домови имаат само 600 сместувачки капацитети, додека приватните имаат двојно повеќе – 1.200. Луѓето практично немаат избор, освен да посегнат по приватните домови, а пензионерите тоа едноставно не можат да си го дозволат,“ рече пратеникот од Левица.
Листите на чекање се долги, а времето за чекање е од пет до седум години.
„За човек над 65 години, тоа не е малку. Во меѓувреме може и да почине пред воопшто да добие сместување,“ додаде тој.
Исмаил потсети и на европските стандарди, според кои треба да има 20–30 легла на 1.000 стари лица, додека Македонија е далеку под минимумот.
„Оваа јавна услуга постои само на хартија. Ако не почнеме да создаваме капацитети сега, со забрзаното стареење на населението ќе западнеме во уште полоша состојба, со уште подолги листи, уште подолго чекање и уште помалку достоинствена грижа,“ предупреди тој.
Иако проблемот е драматичен, власта сè уште не дава образложение зошто не го прифаќа овој амандманот.
„Доколку овој амандман не се прифати, очекувам барем објаснување од министерот,“ побара Хактан, нагласувајќи дека грижата за старите лица мора да биде во приоритетите, а не заборавена ставка во буџетот.

