Соопштенија
GLEY – единствено место во дигиталниот свет со над 1.200 епизоди за деца на македонски јазик

Дали денешните деца доволно го зборуваат, разбираат и чувствуваат својот мајчин јазик?
Истражувањата на УНЕСКО, кој се залага за зачувување на светското јазично наследство, покажуваат дека квалитетното образование на мајчин јазик од најмала возраст ги подобрува академските резултати кај децата, ја зголемува нивната самодовербата и го зачувува културното наследство. Од тука се наметнува и потребата да сме упорни и во најмладата возраст да ги опкружиме децата со јазикот што треба да го чуваат.
Потребата од најмлада возраст децата и на дигиталните платформи да се опкружат со мајчиниот јазик, за поетесата и професорка по македонски јазик и литература Ана Голејшка Џикова македонскиот јазик е прекупотребно затоа што тој е првиот дом на детето. Впрочем јазикот го обликува идентитетот на начини што се протегаат многу подалеку од комуникацијата, со особено значење за време на образованието во детството.
„Учењето на македонски јазик од најмала возраст е насушно, прекупотребно, единствено само така го зачувуваме она што ни е дадено, наследено, а тоа е нашиот прв дом – јазикот. Преку содржини на македонски, во дигиталниот свет децата не само што го учат и усовршуваат јазикот, тие ја препознаваат и виталната можност да се поврзат со јазикот кој им е широко пространство за откривање, когнитивно и имагинативно. Тој не е само средство за комуникација, туку е и средство за креација, нешто што природно им припаѓа на најмалите. Важно е да бидат изложени на македонскиот јазик, за да можат и самите да креираат нови зборови. Што повеќе македонски говорители, толку повеќе трајни вредности!“ – објаснува Ана Голејшка Џикова, поетеса, професорка по македонски јазик и литература.
Како јадро на човечкиот идентитет, јазикот во најмладите години суштински влијае на формирањето и на личноста. Децата учат преку гласот на мајката, преку него го разбираат светот, емоциите и ги формираат првите мисли. Затоа и позицијата на мајчиниот јазик во свеста на секое дете е непроменлива и треба да им помогнеме да го развиваат тоа знаење. Со почетокот на формалното образование децата го поврзуваат новото знаење со она што веќе го научиле преку својот мајчин јазик, и ако ги направат овие врски, образованието станува значајно.
„Зошто да говориме на македонски од мали нозе? Зашто тоа е нашиот прв јазик. Тоа е јазикот на мама и јазикот на тато, јазикот на којшто ќе растеме, ќе се вљубуваме, ќе тагуваме и ќе се расправаме, ќе рушиме, но и ќе градиме куќа, мост, светови! Треба да го употребуваме македонскиот јазик од мали нозе за да стоиме цврсто не само врз бастунот на староста, туку и врз сопствената мисла, доследно артикулирана за светот нанадвор од светот што ни е однатре“ – вели Милош Андоновски, театарски режисер и професор по македонски јазик.
Првата македонска стриминг платформа GLEY е создадена токму со таа значајна мисија – да го промовира и зачува македонскиот јазик и култура во дигиталната ера.
„Македонскиот – јазикот кој нѐ зближува. Сакаме на овој начин да го одбележиме и Денот на македонскиот јазик затоа што за нас тоа е и нашата мисија. Ние сме платформа каде целата македонска продукција е добредојдена и лесно достапна за сите гледачи Целата содржина е преведна на македонски јазик, а за децата е сихронизирана затоа што веруваме дека децата ја градат својата иднина преку зборот, културата и припадноста. Соработка со домашните продукции за нас е начин да вратиме на заедницата од која потекнуваме, и за која работиме. Со содржина на мајчин јазик за сите наши граѓани“, вели Дарко Перушески, извршен директор на „СВОД МАСТЕР АД“ и дополнува дека е клучно постојано да се обезбедуваат нови содржини, особено од домашна продукција, кои ќе ги следат интересите на децата додека растат и се развиваат.
„Така го градиме јазичното самочувство и ги зајакнуваме културните врски“, завршува Перушески.
За најмладите нудат безбеден, едукативен и забавен простор каде децата учат и растат со содржина на мајчиниот јазик. Со над 1200 епизоди од повеќе од 30 серии и филмови, синхронизирани на македонски и албански јазик, GLEY станува сојузник на родителите кои сакаат нивните деца да го негуваат својот јазик уште од најрана возраст.
Содржината е достапна преку сите уреди, а дел од детската програма е целосно бесплатна – што е доволно за да се вљубат во македонскиот глас на нивните омилени јунаци. Децата имаат можност да гледаат и до 5 бесплатни епизоди од серии што инаку се во премиум пакетот.
Со GLEY, тие ќе растат со Петко, Биби и Боби, Зоки Поки и Лидија, како и со анимираните ликови на Штрумфовите, Тина и Тони, Блипи Вондер или Нинџа желките – но на јазик што им е близок, топол и свој. Запознајте се со понудата на GLEY.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Соопштенија
На 8 септември Маврово ќе биде повторно во знакот на Халк вело-грин

На 8 септември, во Маврово ќе се одржи традиционалната хронометар велосипедска трка Халк Вело Грин, која веќе шеста година по ред ја организира Халкбанк во рамките на својата еко платформа – ХалкЕко.
Со цел непречено и безбедно одвивање на трката, на 8 септември сообраќајот ќе биде затворен на патниот правец од хотелот „Спорт“ до Леуново во двете насоки, во периодот од 09:00 до 16:30 часот.
Почетокот на трката е закажан за 10:00 часот, а стартната и целната позиција ќе биде паркингот пред хотел „Спорт“. Како и секоја година, така и сега, настанот ќе ги обедини љубителите на велосипедизмот, од најмалите учесници, преку рекреативците, до професионалните натпреварувачи.
Средствата од котизациите традиционално се наменуваат за пошумување, а така ќе биде и овојпат. На тој начин, спортскиот настан Халк Вело Грин останува верен на својата еко мисија и претставува пример како спортот и општествената одговорност можат да одат рака под рака.
Халк Вело Грин не е само спортски предизвик, туку и вистински празник на спортот, природата и дружењето. Покрај возбудливите натпревари, во текот на целиот ден учесниците и посетителите ќе можат да уживаат во свежиот воздух, убавините на Националниот парк Маврово и во атмосфера исполнета со позитивна енергија. За сите гости, поддржувачи и пријатели на велосипедистите е подготвена и забавна програма со Викса, ди-џеј Oky Doky, Jojo’s BBQ и маскотата на Халкбанк – Халки, кои што ќе ја направат манифестацијата уште поубава и незаборавна.
Халкбанк ги поканува сите љубители на велосипедизмот, спортот и природата да присуствуваат на овој уникатен настан и да бидат дел од заедничко искуство што инспирира, мотивира и носи позитивни промени.
(ПР)
Соопштенија
Бизнис-кредит од Mint Credit – ваш бизнис, ваше темпо

Дали сте стартап со големи планови или веќе успешен бизнис што сака да се прошири? Со Mint Credit, вашата амбиција добива финансиска поддршка. Нашиот бизнис кредит е можноста што секој претприемач ја заслужува кога има јасна визија, но му недостасуваат средства за да ја реализира. Mint Credit е финансискиот партнер кој ви го дава потребниот поттик за раст.
Бизнис Кредит од Mint Credit – Зошто е совршениот избор за вашиот бизнис Бизнис кредитот од Mint Credit е финансиски производ создаден за правни лица. Тој е дизајниран за да ви овозможи брз и лесен пристап до средства кои ви се потребни за инвестирање, проширување или едноставно за одржување на дневната ликвидност на вашето претпријатие.
За разлика од другите финансиски решенија, овој кредит за бизниси е специјално креиран за да одговори на динамичните потреби на современите компании.
Тоа е можност да го развиете вашиот бизнис, да купите нова опрема, да вработите нови луѓе или да отворите нова локација. Бизнис кредитот ви дава финансиска слобода да дејствувате брзо и ефикасно, без да мора да чекате.
Што нудиме со нашиот бизнис кредит?
Со Mint Credit знаете дека нема чекање со недели или месеци – тука сме да реагираме брзо, затоа што времето е најважниот ресурс на секој бизнис. Со нашите бизнис кредити за правни лица, вашата компанија може да добие финансиска поддршка тогаш кога ви е најпотребна.
· Износ до 1.000.000 МКД – за вашите бизнис проекти и проширувања.
· Рок на отплата до 60 месеци – планирајте долгорочно и без притисок.
· Грејс период до 24 месеци – дополнителна флексибилност.
· Каматна стапка од 9% – транспарентни услови, без непријатни изненадувања.
· Брза постапка – добивате одговор и средства без непотребна бирократија.
Како функционира? Брзината е клучот!
Целиот процес за добивање на кредит за бизнис е максимално поедноставен и забрзан. Нема долги редови, нема чекање со недели. Со нас, времето работи за вас.
1. Аплицирајте онлајн: Започнете со апликација со само неколку кликови на нашата веб-страна Mint Credit. Нашиот дигитален пристап овозможува брзо пополнување на сите потребни информации.
2. Брза проценка: Нашата напредна технологија овозможува брза проценка на вашата апликација. Нема чекање со денови или недели. Ние се стремиме да ви дадеме одговор во најкраток можен рок.
3. Исплата без чекање: Штом вашата апликација е одобрена, средствата се исплаќаат веднаш. Тоа значи дека веднаш ќе можете да почнете да ја користите финансиската поддршка за да ги остварите вашите бизнис цели.
Кој може да аплицира за финансирање на бизниси?
Секое правно лице кое има јасна визија и амбиција може да аплицира за кредит кај нас. Без разлика дали сте стартап кој штотуку започнува или веќе стабилна компанија што сака да се прошири, Mint Credit е тука да ве поддржи.
Овој брз пристап кон финансирање за бизниси е посебно важен за стартапите, кои честопати се соочуваат со итни финансиски потреби за да го одржат темпото на раст.
Стартапите се срцето на иновациите, но често им недостасува почетен капитал. Со Mint Credit добивате финансиска стабилност уште од самиот почеток . Нашиот кредит за бизниси е вистинскиот одговор за да го претворите вашиот потенцијал во реалност.
Предности на бизнис кредитот
1. Финансиска сигурност – добивате капитал што ви овозможува да инвестирате без да го загрозите тековното работење.
2. Можност за развој – дополнителните средства ви овозможуваат нови инвестиции и проширување на пазарот.
3. Долгорочна стабилност – со рок до 60 месеци, можете лесно да го планирате отплаќањето.
4. Поддршка за раст – нашите кредити за правни лица се наменети да ја зајакнат вашата компанија и да ви овозможат да постигнете повеќе.
5. Поддршка за визионери – кредит за стартапи којшто верува во вашата идеја уште пред да стане голема приказна.
Mint Credit – Вашиот партнер за успех!
Mint кредитот за бизниси е креиран со разбирање на предизвиците со кои се соочуваат бизнисите. Mint Credit ви нуди можност да го финансирате вашиот бизнис план, да ги покриете првичните трошоци и да го започнете вашиот бизнис со полна пареа.
Време е да ги реализирате вашите амбиции. Контактирајте нè денес и дознајте како нашиот бизнис кредит може да го трансформира вашиот бизнис.
За повеќе информации контактирајте нè на телефон 15 107, или во некоја од нашите филијали ширум државата.
(ПР)
Соопштенија
Во рударството постои и дозвола што нема печат, туку се темели на доверба од заедницата

Не секоја лиценца ја издава министерство или влада. Во рударството постои и дозвола што нема печат, туку се темели на доверба од заедницата. Таа „општествена лиценца“ се стекнува тешко и бара секојдневно вложување: транспарентност во податоците, технички решенија што го намалуваат влијанието и можната штета, и претворање на ветувањата во мерливи резултати. Истата оваа „лиценца“ се губи лесно. Без неа, дури и најпримерниот проект може да остане блокиран на хартија.
Малиот столб што држи голема тежина во македонската економија
Рударството во Македонија е мал, но стабилен столб на индустријата. Последниот извештај на Државниот завод за статистика покажа дека во јули 2025 индустриското производство пораснало за 4,1% на годишно ниво, додека секцијата „Рударство и вадење камен“ паднала за 10,4%. Овие осцилации упатуваат на циклични промени, како цените на металите и енергијата, но и на структурни предизвици како квалитет на руда, стареење на постројки и повисоки еколошки стандарди. Вредноста за домашната економија е очигледна: рударството носи стабилни приходи за општините и неколку илјади работни места, но довербата останува кревка. „Општествената дозвола“ кај нас сè уште е во развој и се надградува врз постојните законски решенија и обврски за секоја компанија. Најголемите домашни рударски оператори имаат А интегрирана еколошка дозвола, која обврзува на заштита на животната средина и здравјето на луѓето. Компаниите инвестираат во локални проекти, поддржуваат спорт, училишта и стипендираат студенти, но вредноста често не е доволно видлива и мерлива за јавноста. Со други зборови, постојат добри практики, но недостасува систем што ќе ги претвори во правило, а не во исклучок.
Австрија – рударство „рамо до рамо“ со заштитени подрачја
Австрија не е „совршена“, но покажува коегзистенција: рудници што работат крај заштитени подрачја со јасни правила, транспарентност и туристичка валоризација. Волфрам Митерсил е подземен рудник веднаш до националниот парк Хое Тауерн. Клучната иновација е преработката во подземни простории на околу осумстотини метри длабочина, со што се скратуваат транспортните рути, се намалува потрошувачката на енергија и се намалува површинскиот „отпечаток“ поради помалку сообраќај, намалени бучава и прашина. Тоа е инженерски дизајн што ја носи операцијата подлабоко без ширење на траги на површината.
Рудникот за железо Ерцберг е голем терасен коп во Штаерска, сместен внатре во УНЕСКО геопаркот „Штаерска Ајзенвурцен“. Наместо класична дистинкција „индустрија“ против „природа“, таму доминира логиката да се заштити животната средина преку користење на знаењето и индустриското наследство, кои нераскинливо се поврзани со геотуризмот, јавни тури и образовни содржини. Ерцберг е долгорочен сосед на заштитено подрачје и коегзистенцијата опстојува бидејќи правилата се транспарентни, економската корист е валоризирана, а рекултивацијата се планира уште во експлоатациона фаза.
Германија: долги хоризонти, рехабилитација и мерливи обврски
Во Лужица, источна Германија, каде со децении површински се ископуваше лигнит, регионот постепено се претвора во мрежа од езера, шуми и туристичка инфраструктура. Не станува збор за импровизација, туку ова е резултат на долгорочна програма за трансформација на пејсажот и рехабилитација на теренот. „Општествената лиценца“ се потпира и на идејата дека во рударството мора да се има јасна слика што ќе биде тука по завршетокот и плански да се работи.
Во Рур и Северна Рајна–Вестфалија, RWE го гради наративот на рехабилитација со конкретни проекти. На локацијата Хамбах, по завршување на експлоатацијата се планира вештачко езеро од речиси четириесет квадратни километри, со долгорочно полнење од Рајна и подигање на подземните води, а паралелно се спроведуваат шумарски и аграрни рекултивации. Иако во минатото биле критикувани за „отпечатокот“ врз околината, сега поентата е на планот за нов пејзаж, на деталите за полнење на езерото, потребното време и еконмската валоризација преку туризам и услуги.
Дека европските држави лекции ги извлекувале од сопствените лоши искуства, покажува и долгогодишниот спор за засолување на водотеците на реката Вера, доведе до конкретна рамка за намалување на истекувањата и управување со солените води. Компанијата со еколошките организации постигна договор до крајот на 2027 постепено да се намалува испустот.
Во Лужица, операторот LEAG јавно презема обврска по завршувањето на рударските активности да го пошуми теренот, да ги уредат езерата и креираат услови за туризам.
Бугарија – технички решенија како „виза“ за општествена лиценца
Дека ова не се случува само во високоразвиените европски држави, пример е рударството во соседството. Во Бугарија рударството ја отвори новата, современа страница на користење на рудата. На пример, во рудникот за бакар и злато Челопеч, се преземени сериозни чекори за сведување на индустриски испусти на отпадни води на нула и за стопроцентно враќање на откривката под земја. Ова радикално ја намалува веројатноста за негативно влијание врз животната средина преку таканаречени „кисели дождови“. Истовремено рударската компанија ја зголемува стабилноста на масивот и ја сведува на минимум потребата од големи површински јаловишта. Овој пристап е пример за „затворени кругови“, каде што отпадот станува конструктивен материјал, а не ризик.
Во Крумовград, на Ада Тепе, наместо класичен јаловишен базен се користат сушени јаловини со интегрирано управување со води, висок степен на рециклирање на процесната вода и мал траен отпечаток. Проектот е моделиран со ограничувања, бидејќи се наоѓа во заштитената зона Натура 2000, па технологијата е избрана да го следи тој факт.
Формулата за доверба
Воспоставувањето систем на „општествена лиценца“ значи осовременување на рудниците во целина. Германските искуства покажуваат дека рехабилитацијата станува веродостојна ако е врзана за конкретни рокови и нова економска вредност по завршувањето на рударските активности. Австрија и Бугарија покажуваат дека инженерството и транспарентноста не се „меки“ теми, туку со нив се гради и инфраструктура за довербата. Ако ги земеме овие лекции сериозно, македонското рударство може да ја надмине поларизацијата и да има рудници што оставаат трага во буџетот и во локалниот развој, а не во природата.
Фотографијата е од интернет-страницата на RWE и прикажува рекултивација на теренот на локацијата Хамбах