Свет
Американски научници: Поради климатските промени, можеби ни се заканува нова пандемија
Климатските промени ќе принудат многу животни да ги напуштат своите постојни екосистеми во области погодни за живеење, каде нивното мешање со други животински видови во голема мера ќе го зголеми ризикот од взаемно пренесување на вируси и појава на нови, покажаа резултатите од новата студија.
Во исто време, ризикот од нови болести потенцијално преносливи на луѓето се зголемува, а може да претстои уште една пандемија, предупредија американските научници.
Врз основа на студиите на сегашните климатски модели, податоците за уништувањето на природните живеалишта и начинот на кој вирусите минуваат од еден вид на друг, научниците укажуваат на уште помрачна проекција на иднината до 2070 година за планетата на која живееме.
И таа траекторија се чини дека е неповратна, дури и ако зголемувањето на температурата е ограничено на 2 степени Целзиусови, според авторите од Универзитетот Џорџтаун во Вашингтон кои ги објавија резултатите од студијата во списанието Nature.
Во моментов постојат најмалку 10.000 познати вируси во светот кои можат да преминат од животните на луѓето и кои тивко циркулираат меѓу дивите цицачи, главно во длабочините на тропските шуми, покажуваат нивните истражувања.
Зголемените температури можат да ги принудуваат овие цицачи да ги напуштат своите родни живеалишта, а во попогодни, постудени области за прв пат ќе се сретнат со други животински видови, што ќе овозможи најмалку 15.000 нови вируси да можат да преминат од животно на животно до 2070 година, предвидуваат експертите.
Овој процес веројатно веќе е започнат и ќе продолжи дури и ако светот наскоро успее да ги намали емисиите на јаглерод. Научниците истакнуваат дека претставува голема закана за животните и луѓето.
„Имаме докази за нови и потенцијално деструктивни механизми на болести кои би можеле да го загрозат здравјето на животинската популација во иднина, но веројатно ќе имаат и последици по здравјето на луѓето“, вели коавторот на студијата Грегори Албери, биолог на Универзитетот Џорџтаун во Вашингтон.
Петгодишната студија испитувала 3.139 видови цицачи, проектирајќи како нивните глобални движења ќе се променат според серијата сценарија за глобално затоплување. Научниците исто така анализираа како нивните движења ќе влијаат на преносот на вирусот.
Откриле дека новите контакти меѓу различните цицачи ќе се удвојат. Тие би се појавиле каде било во светот, но би биле особено концентрирани во тропска Африка и Југоисточна Азија.
Глобалното затоплување ќе влијае и во густо населените области каде што „луѓето најверојатно ќе бидат почувствителни и поранливи на промените во животната средина, а некои вируси ќе се шират глобално од кој било од овие населени центри“.
Веројатни жаришта се регионот Сахел, етиопските висорамнини, долината Рифт што минува низ Етиопија, Кенија и Танзанија, Индија, источна Кина, Индонезија, Филипините и некои понаселени делови на Европа, покажа истражувањето.
Скриената закана, предупредуваат научниците, е претставена со 10.000 вируси кои „тивко циркулираат“ меѓу дивите цицачи во тропските шуми и може да се пренесат на луѓето.
Како единствениот цицач кој може да лета, лилјакот може да патува далеку поголеми растојанија од своите роднини на копно, со што шири разни болести.
Експертите веруваат дека овој процес е веќе започнат и е неповратен, а нивната студија сугерира дека лилјаците се одговорни за огромното мнозинство на потенцијални први средби со други цицачи, најмногу во Југоисточна Азија.
Дури и ако светот успее да ги намали сегашните емисии на стакленички гасови многу брзо и „масовно“, се чини дека тоа нема да придонесе за решавање на овој проблем.
Проекциите покажаа дека во најблагото сценарио, кога се земаат предвид климатските промени, може да има повеќе пренос на вируси меѓу животинските видови.
Истражувачите исто така се обидоа да утврдат кога би можеле да почнат да се случуваат такви први средби меѓу различни животински видови, очекувајќи дека тоа ќе биде кон крајот на овој век, но на нивно изненадување се покажа дека повеќето први контакти се случуваат помеѓу 2011 и 2040 година и континуирано се зголемуваат.
„Овој процес е веќе во тек и не можеме да го спречиме ниту во најдоброто сценарио за климатски промени. Но, можеме и мораме да преземеме мерки кои ќе ни обезбедат подобра здравствена инфраструктура која ќе ги заштити и животинската и човечката популација“, рече Албери.
Тој вели дека „доцна е трендот да се промени, но важно е да станеме свесни за фактот дека климатските промени наскоро ќе бидат најголемиот светски глобален двигател на болести, поради што треба да изградиме добри здравствени системи кои ќе можат да се справат со нив. .
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Венецуела: Запленувањето на танкер е чин на меѓународно пиратство
Министерството за надворешни работи на Венецуела го осуди запленувањето на танкер за нафта од страна на американската војска покрај брегот, нарекувајќи ја операцијата „бесрамна кражба и чин на меѓународно пиратство“.
Преземање на контролата врз бродот
Американските војници ја презедоа контролата врз бродот на Карибите претходно во среда. Американскиот државен обвинител Пам Бонди и директорот на ФБИ, Каш Пател, изјавија дека танкерот е дел од нелегална мрежа за транспорт на нафта што финансира странски терористички организации.
Бонди на платформата за социјални медиуми Икс изјави дека бродот се користел за транспорт на санкционирана нафта од Венецуела и Иран. Таа додаде дека танкерот со години бил под санкции на САД и дека војниците сега го извршиле налогот за запленување.
Нејзиниот пост, исто така, вклучуваше видео кое наводно ја прикажува операцијата. Снимката покажува хеликоптер како се приближува до танкерот пред војниците да се спуштат на палубата со оружје за да го обезбедат бродот. Членовите на екипажот не се видливи.
Реакција на Венецуела
„Во овие околности, вистинските причини за тековната агресија врз Венецуела конечно се јасни“, соопшти Министерството за надворешни работи на Венецуела на Инстаграм. „Не станува збор за миграција. Не станува збор за трговија со дрога. Не станува збор за демократија. Не станува збор за човекови права.“
„Секогаш станува збор за нашите природни ресурси, нашата нафта, нашата енергија, нашите ресурси што им припаѓаат исклучиво на венецуелскиот народ“, додаде.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, им рече на новинарите во Белата куќа дека станува збор за „голем танкер, многу голем – всушност најголемиот што некогаш е запленет“. Тој не даде дополнителни детали, но посочи дека може да следат повеќе настани како што „се случуваат други работи“.
фото: Depositphotos
Европа
(Видео) „Невозможно е да се запрат, тие се насекаде“: Покровск е нападнат од огромен број руски војници
Во една од најжестоките битки од почетокот на војната, украинските сили го бранат Покровск од огромни руски сили од околу 170.000 војници, додека евакуациските патишта од соседниот Мирноград се уриваат под постојан притисок. Русија секојдневно извршува десетици напади со елитни единици, оклопни возила и мотоцикли, а веќе освои 80% од Покровск, објави „Евромајдан Прес“.
Источната група украински сили објави дека бранителите одбиле околу 50 руски напади во текот на изминатиот ден. Вчера, Русите ги искористија лошите временски услови за да започнат нови офанзивни операции насочени кон пробив.
Во битките за Покровск и Мирноград, Русија ја распореди и својата моќна единица Рубикон и женски напаѓачки одреди, додека се обидува да ги срамни украинските позиции со земја со десетици воздушни ракети. Само вчера, украинските сили уништија две руски возила, шест мотоцикли, два копнени роботизирани системи, седум беспилотни летала, три парчиња специјална опрема и 15 непријателски засолништа.
Russian forces launched early-morning attack on Pokrovsk, attempting to exploit adverse weather conditions
The assault involved armored vehicles, motorized units, with columns advancing from southern direction toward northern part of the city
📹Ukraine's East Grouping of Forces pic.twitter.com/3YNM8DDQCr— Euromaidan Press (@EuromaidanPress) December 10, 2025
Украинците држат 13 квадратни километри
И покрај интензивниот притисок, одбраната на Покровск продолжува. Украинските трупи сè уште контролираат речиси 13 квадратни километри во северниот дел од градот, каде што се во тек операции за расчистување на урбаните области од руските сили. Различни компоненти на Одбранбените сили се вклучени во одбраната на предградијата, вклучувајќи ги Воздухопловните десантни сили, единиците за напад, Специјалните оперативни сили, Националната гарда и Националната полиција.
Руските сили се обидоа да започнат интензивен напад со оклопни и мотоциклистички единици од југ кон север, но 7-миот Воздушен јуришен корпус успешно го одби нападот. Во тој процес, 68-та Одделна стрелачка бригада го уништи првото руско оклопно возило, по што артилеријата продолжи да го гранатира остатокот од колоната, објавија Украинците.
Коридорот за евакуација се соочува со целосно затворање
Ситуацијата во соседниот Мирноград е исклучително тешка. Излегувањето од градот преку таканаречениот „коридор“ стана уште поопасно во последните недели. „Оваа „сива зона“ е практично затворена со недели. Последната ротација на персонал со опрема беше извршена кон крајот на ноември, а само неколку луѓе успеаја да заминат пеш“, изјавија извори за порталот „Украинска правда“.
Маринарски офицер кој се бореше на оваа рута ја опиша ситуацијата како критична: „Постои критична акумулација на руски сили, и тоа е тоа. Тие се насекаде, и невозможно е да се сопрат. Логистиката е блокирана“.
Бидејќи рутата до Мирноград преку Покровск повеќе не е проодна, украинскиот гарнизон е принуден да користи патишта низ селата Ривно и Свитље. Сепак, оваа рута е исто така компромитирана бидејќи руските сили веќе зазедоа дел од селото Ривно, претворајќи го излезниот коридор во стапица на смртта.
фото: Depositphotos
Регион
Црногорскиот премиер рече дека ќе влезе во ЕУ пред Србија, Вучиќ: Прво скокни, па кажи оп
Српскиот претседател Александар Вучиќ вчера во Брисел ја коментираше реакцијата на црногорскиот премиер Милојко Спајиќ на неговата идеја земјите од Западен Балкан да бидат примени во Европската Унија истовремено, пренесува Анадолија.
Велејќи дека го презентирал својот предлог на европските лидери Урсула фон дер Лајен и Антонио Коста, Вучиќ додаде дека имал „најдобри намери“ и дека не гледа рационални аргументи во реакцијата на Спајиќ.
„Го кажав тоа од рационални причини, не ирационални, не политички, бидејќи некој ќе влезе пред нас. Прво скокнете, па кажете оп. Го кажав тоа бидејќи мислам дека е најдоброто решение. Да речеме дека Србија влезе, и нема да ве прашам сега со која територија, а Приштина никаде ја нема.
Како ќе го решиме овој проблем, бидејќи некој мора да размисли за тоа? И што ќе правиме, на пример, со БиХ во тој случај? Тогаш Бошњаците од Пазар ќе имаат три пати поголеми тешкотии при преминувањето на границата за да стигнат до Сараево и обратно. А Србите од Бијелина, Бања Лука, Требиње, Зворник и секое друго место би морале да ја преминат границата три пати потешко отколку денес, наместо да имаме отворени граници како што предлагам“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека имало непотребна „итност и брзање“ во реагирањето на нешто во кое „немало лоша или злонамерна намера“.
Црногорскиот премиер одговори на идејата на Вучиќ во вторник со објава на социјалната мрежа Икс: „Се согласувам дека ЕУ треба да биде крајната дестинација за целиот Западен Балкан. Сепак, ние ќе ве чекаме таму од 2028 година и ве охрабруваме навистина да побрзате и да ги забрзате другите кандидати од регионот.“
фото: Depositphotos

