Свет
Америка: Панама попушта со нашите бродови; Панама: Тоа е лага
Американскиот Стејт департмент вчера објави дека бродовите на американската влада сега можат да минуваат низ Панамскиот канал без надомест. „Владата на Панама се согласи повеќе да не наплаќа такси од бродовите на американската влада за транзит низ Панамскиот канал“, објави Стејт департментот на Икс.
U.S. government vessels can now transit the Panama Canal without charge fees, saving the U.S. government millions of dollars a year. pic.twitter.com/G4gV2mHu7O
— Department of State (@StateDept) February 6, 2025
Договорот, наводно, ќе и заштеди на американската влада милиони долари секоја година. Управата на Панамскиот канал не одговори веднаш на барањето за коментар. Американскиот државен секретар Марко Рубио се сретна со панамскиот претседател Хозе Раул Мулино пред четири дена за време на патувањето во Централна Америка.
Американскиот претседател Доналд Трамп ја обвини централноамериканската земја дека наплатува високи цени за користење на нејзиниот премин.
„Доколку не се почитуваат принципите, морални и правни, на овој великодушен гест на отстапка, тогаш ќе бараме Панамскиот канал да ни биде вратен во целост и без прашање“, рече Трамп минатиот месец.
Мулино ја отфрли заканата на Трамп дека САД повторно ќе ја преземат контролата врз каналот, кој во голема мера го изградија. Областа под управа на САД го опкружуваше преминот со децении.
САД и Панама потпишаа неколку договори во 1977 година кои го отворија патот каналот да се врати под целосна панамска контрола. САД го предадоа во 1999 година по период на заедничка администрација.

Управата на Панамскиот канал ја негира најавата на Стејт департментот и вели дека нема да дозволи на бродовите на американската влада слободно да минуваат низ меѓуокеанскиот воден пат.
#UPDATE The Panama Canal Authority denies it will allow US government vessels to transit the interoceanic waterway for free, as the US State Department announced earlier.
"The Panama Canal Authority, which is empowered to set tolls and other fees for transiting the canal,…
— AFP News Agency (@AFP) February 6, 2025
„Управата на Панамскиот канал, која има овластување да одредува патарини и други такси за минување низ каналот, известува дека не направила никакви прилагодувања на овие такси“, се вели во соопштението на агенцијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Извор: САД и Украина напредуваат, но остануваат разлики во три клучни точки
Извор директно запознаен со разговорите изјави дека меѓу САД и Украина е постигнат напредок во формулирањето на нов нацрт-предлог за завршување на војната, но дека и понатаму постојат значајни разлики и не е постигната согласност за конечниот текст.
Изворот објаснил дека постојат најмалку три клучни области во кои сè уште има разлики. За чувствителното прашање дали Украина ќе отстапи територија што Русија сè уште не ја зазела, тој навел дека одлука сè уште не е донесена. „Би било многу погрешно да се каже дека сега имаме верзија што Украина ја прифаќа“, изјавил изворот.
Во врска со предлогот Украина да го ограничи бројот на својата војска на 600.000 војници – бројка што беше предвидена во планот од 28 точки кој протече минатата недела – изворот за CNN кажал дека е предложена нова бројка, но дека Киев сака дополнителни промени пред да биде подготвен да се согласи.
За прашањето Украина да се откаже од својата амбиција да стане членка на НАТО, изворот за CNN навел дека овој услов е неприфатлив. Тој тврди дека таков отстапок би поставил „лош преседан“ со кој на Русија би ѝ се дало ефективно право на вето врз нечие членство во НАТО.
Регион
Милановиќ: Војната е посреднички судир меѓу Вашингтон и Москва и ќе се реши само со нивен договор
Дијаболичен е советот на западните лидери до Украина да не го прифати мировниот план што го понудија американскиот претседател Доналд Трамп и Русија, изјави во Загреб хрватскиот претседател Зоран Милановиќ.
„Дали тоа е нивно население? Дали некој има земно и божјо право да ја донесе оваа одлука без Украинците? Тие нека одлучат, но од страна да им се сугерира дека не смеат да го прифатат тоа што го нудат Трамп и Русија — која е цената за тоа?“, рече Милановиќ пред новинарите на изложбата „Череп C – светско палеоантрополошко наследство“ во Хрватскиот природонаучен музеј.
„Тоа е всушност ѓаволско, сатанистичко, да не кажам неморално. Од каде ми е правото да му советувам некому: не се согласувај со тоа, значи, продолжи да умираш. Бидејќи тоа е она што се случува. Луѓето умираат и територија се губи“, додаде тој.
Францускиот претседател Емануел Макрон претходно рече дека планот на Трамп оди во вистинска насока, но дека постојат аспекти што треба да се подобрат за да биде прифатлив за Украина и Европа.
Почетната верзија на американскиот документ предизвика противење од Киев и неговите европски сојузници – Париз, Лондон, Берлин и Рим – кои се собраа во Женева во неделата за да спречат мировен договор што би значел капитулација.
Милановиќ истакна дека никој од оние што зборуваат за ова, како шефовите на повеќето европски држави, нема реално влијание, но тоа не ги спречува „да создадат некаква форма на хаос“.
Тој повтори дека војната во Украина е посредничка војна меѓу Вашингтон и Москва и дека ќе биде решена само со договор меѓу нив.
Според него, од едната страна е НАТО, сојуз кој со години се шири„на прилично арогантен начин, а од другата страна е Русија, опасна сила која постојано предупредувала на тоа.
„Потоа морализираат и му даваат совети на (украинскиот претседател Володимир) Зеленски, кој, за своја заштита, сакал да постигне договор со Русите во 2022 година во Истанбул, а пред тоа во Минск, при што ништо не требало да оди во Русија“, рече Милановиќ, додавајќи дека импулсите на украинското раководство биле точни.
Зеленски, според него, бил спречен од „агенти на хаосот“ кои го охрабрувале да се бори и го уверувале дека ќе го поддржуваат колку што треба „сè додека не се предомислат“.
„Тие отидоа да преговараат за спроведување некаква верзија од договорот налик на Минскиот од 2014 година, кој европско-американската структура постојано го рушеше со намера да предизвика конфликт и да ја ослаби Русија — и успеаја спектакуларно“, рече Милановиќ.
На новинарско прашање дали мировниот договор би можел да ја охрабри Русија, хрватскиот претседател одговори дека Русија „нема сила за ништо повеќе од ова“.
„Еден ден од истите луѓе слушаме дека Русија е држава која не е ништо повеќе од бензинска пумпа со нуклеарно оружје. Од друга страна, слушаме дека е толку опасна што Германците треба да почнат да се вооружуваат и да чуваат оружје и муниција дома. Што е вистина?“
Тој додаде дека може да ги разбере чувствителностите и стравовите на балтичките држави или Полска од Русија, „но не и на некои други земји“.
Свет
Европски премиери заглавени во Франкфурт – Луфтханза се извини поради инцидентот
Германската авиокомпанија „Луфтханза“ упати извинување поради инцидентот во кој премиерите на Финска, Данска и Луксембург во неделата навечер останале заглавени на аеродромот во Франкфурт поради технички дефект, што довело до нивно доцнење или спречено присуство на самитот ЕУ–Афричка унија во Луанда, Ангола.
Според извори на Euractiv, европските лидери, како и високата претставничка на ЕУ за надворешна политика Кaja Калас, чекале на пистата кога авионот не можел да полета. Финскиот премиер Петери Орпо со големо доцнење стигнал во Луанда, додека Калас, данската премиерка Мете Фредериксен и луксембуршкиот премиер Лук Фриден го откажале патувањето.
Портпаролот на „Луфтханза“, Борис Огурски, потврдил дека летот LH560 од 23 ноември доцнел 13 часа и 25 минути поради дефект на системот за информирање на патниците. Тој изразил жалење за непријатностите, но додал дека од „причини за заштита на податоците“ не може да открие кои патници биле во авионот.
Огурски навел дека можело да се обезбеди резервен авион, но ноќната забрана за летање што стапува во сила во 23 часот во Франкфурт спречила било какво решение.

