Свет
Аналитичар и уредник во Би-би-си: Путин на многу начини веќе го постигна она што го сака
Главниот аналитичар и уредник на Би-би-си за Русија напиша анализа откога американскиот претседател Доналд Трамп објави дека разговарал со Владимир Путин и со Володимир Зеленски и дека почнуваат преговорите за ставање крај на војната во Украина.
Во продолжение ви ја пренесуваме неговата анализа во целост:
Еден телефонски повик нема да ја запре војната во Украина преку ноќ. Преговорите би можеле да почнат, но кога и како ќе завршат, останува неизвесно. Меѓутоа, претседателот Владимир Путин веќе постигна сигурна дипломатска победа со едноставно водење на овој разговор.
Пред три години тој беше политички отпадник. Одлуката да почне инвазија на Украина го претвори во непожелен актер на светската сцена. Генералното собрание на Обединетите нации со големо мнозинство усвои резолуција со која се осудува Русија за нејзината незаконска употреба на сила против Украина. Русија стана цел на илјадници меѓународни санкции, а една година подоцна Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на рускиот претседател.
Што се однесува до тогашниот американски претседател Џо Бајден, тој не ги криеше своите размислувања за Путин нарекувајќи го убиствен диктатор и чист силеџија. По почетокот на руската инвазија во февруари 2022 година, сите контакти меѓу Путин и Бајден беа прекинати.
Сега да продолжиме кон 2025 година.
Целосна промена на пристапот
Новиот претседател донесе промена на тонот, поинаков начин на комуникација и сосема нов американски пристап кон Русија. Доналд Трамп сега вели дека сака тесно да соработува со Путин за да се стави крај на војната во Украина. Тој исто така изрази желба тие двајца да се посетат во нивните земји.
Се чини дека Путин е на иста бранова должина бидејќи го покани Трамп во Москва. Доколку се случи оваа посета, таа ќе претставува голема пресвртница во односите меѓу САД и Русија. Ниту еден американски претседател не ја посетил Русија повеќе од една деценија.
Путин на многу начини веќе го постигна она што го сакаше – можност директно да преговара со САД за Украина, можеби дури и заобиколувајќи ги Киев и Европа, и можност повторно да се наметне како клучен играч на светската политичка сцена. Но, останува прашањето колку Путин, всушност, е подготвен на компромиси.
Русија е подготвена за преговори. Но, под свои услови
Руските власти тврдат дека Москва е подготвена за преговори, но секогаш се повикуваат на таканаречениот мировен план на Путин од јуни 2024 година, кој повеќе личи на ултиматум.
Според тој предлог, Русија би ги задржала сите украински територии што веќе ги има освоено плус дополнителни делови, кои сè уште се под украинска контрола. Покрај тоа, на Украина ќе ѝ биде забрането членството во НАТО, а западните санкции против Русија ќе бидат укинати.
Како што неодамна напиша еден руски весник: „Русија е подготвена за преговори. Но, под свои услови“. Ако ги извадиме дипломатските фрази, тоа, едноставно, се нарекува ултиматум.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

