Соединетите Американски Држави, со својата улога во креирањето на мировен план за Украина, ѝ помогнаа на Русија да го стави НАТО во понижувачка позиција, смета авторот на статијата во финскиот весник „Хелсингин Саномат“.

Во анализата се истакнува дека предложените одредби од американскиот план покажуваат „целосно понижување на Русија во однос на позицијата на НАТО“, истакнувајќи дека Вашингтон би можел, со одлука на национално ниво, да го блокира патот на Украина кон Алијансата. Таквата позиција, се додава, би го довело во прашање основниот принцип на колективно донесување одлуки во рамките на НАТО.

Туомас Форсберг, професор по меѓународни односи на Универзитетот во Тампере, оцени дека овој пристап на САД би можел да има далекусежни последици.

„Ако НАТО се распадне, тоа ќе биде поради вакви акции“, рече Форсберг, предупредувајќи дека внатрешните несогласувања и едностраните потези на водечките членки би можеле да ги ослабнат самите темели на Алијансата.

Фото: принтскрин

Кинескиот претседател Шји Џјинпинг му рече на американскиот претседател Доналд Трамп дека враќањето на Тајван во Кина е „составен дел од повоениот меѓународен поредок“, нагласувајќи дека Пекинг не се откажува од своите територијални претензии кон островот. Разговорот меѓу двајцата лидери се одржа во време на зголемени тензии во Индо-Пацификот и нови политички изјави што го продлабочуваат спорот меѓу Кина и Јапонија околу Тајван.

Според кинеското Министерство за надворешни работи, Шји му пренел на Трамп дека прашањето за Тајван е едно од клучните прашања на кинескиот државен суверенитет и дека Пекинг „нема да толерира никакви обиди за поткопување на територијалниот интегритет на Кина“. Тој, исто така, потсети на заедничката борба меѓу Кина и САД против фашизмот во Втората светска војна, нагласувајќи дека поредокот што, според кинеското толкување, подразбира Тајван како дел од Кина произлегол од таа историска рамка.

САД формално не ја признаваат државноста на Тајван, но остануваат клучен партнер и најважен снабдувач на оружје на островската влада. Иако Трамп не го спомена конкретно Тајван во соопштението, Пекинг изјави дека американскиот претседател „ја разбира важноста на ова прашање“ за кинеската страна. Во исто време, од Тајпеј дојде остра реакција — премиерот Чо Чунг-таи изјави дека „враќањето под администрацијата на Пекинг не е опција за 23-те милиони жители на Тајван“, нагласувајќи дека островот е „суверена и независна земја“.

Разговорот меѓу Шји и Трамп се одржа во време кога односите меѓу Кина и Јапонија претрпуваат сериозни превирања. Новиот јапонски премиер Санае Такаичи навести дека Токио би можел да интервенира доколку Пекинг започне напад врз Тајван, што предизвика жестока реакција од Кина. Потоа следеше пад на кинескиот туризам во Јапонија, забрана за увоз на јапонски морски плодови и откажување на бројни културни настани.

Такаичи потврди дека разговарала и со Трамп, нагласувајќи дека САД и Јапонија имаат „хармонизирани ставови“ за безбедносните предизвици во Индо-Пацификот. Сепак, таа не ги откри деталите од разговорот, освен дека иницијативата дошла од американска страна.

Фото: принтскрин

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека прашањето за територијалниот интегритет на Украина, како и одлуката за големината и организацијата на нејзините вооружени сили, може да се реши исклучиво во Киев. Во изјава објавена вчера, таа нагласи дека „територијата и суверенитетот на Украина мора да се почитуваат“ и дека само украинската држава има легитимитет да донесува такви одлуки.

„Само Украина, како суверена држава, може да одлучува за своите вооружени сили, изборот на нејзината судбина е во нејзини раце“, рече фон дер Лајен, испраќајќи јасна порака пред завршните разговори за новиот американски мировен план.

Разговорите за усогласување на текстот на планот се одржаа на 23 ноември во Женева, пред најавената средба меѓу претседателот Володимир Зеленски и американскиот претседател Доналд Трамп. Американската делегација ја предводеше државниот секретар Марко Рубио, а во неа беа и специјалниот претседателски пратеник Стив Виткоф, секретарот на армијата Даниел Дрискол и други високи функционери на администрацијата.

Украинската страна ја сочинуваа шефот на претседателскиот кабинет Андриј Јермак, шефот на Советот за национална безбедност и одбрана Рустем Умеров, директорот на Главната дирекција за разузнавање Кирил Буданов и неколку функционери задолжени за одбрана и безбедност.

Преговорите беа фокусирани на американскиот предлог од 26 до 28 точки, чии детали беа објавени минатата недела во списанието „Аксиос“ и од пратеникот Олексиј Гончаренко. Планот предвидува повлекување на Украина од членството во НАТО, одредување на нови граници и формирање тампон зони, ограничувања за украинските вооружени сили, како и користење на замрзнатите руски средства за специфични цели. Исто така, содржи одредби за безбедносни гаранции за Киев.

Фото: принтскрин