Свет
Велика Британија почна контроверзно испитување: за тестирање на вакцината, волонтерите ќе треба да се заразат со корона
Тестирањето на вакцините врз луѓе во борбата против Ковид-19, каде што волонтерите намерно би се заразиле со коронавирус, набргу би можело да стане реалност откако британската фармацевтска компанија hVIVO денес потпиша договор со владата за создавање и обезбедување мали количини вирус за таа намена.
Прелиминарната работа на тестовите, чија цел е да се забрза ефикасноста на вакцината, е направена во лабораторијата на фармацевтската компанија.
Поддржувачите на овој потфат велат дека ова е добар начин да се скрати вообичаено долгиот процес на правење ефективни вакцини, што мора да помине низ десетици илјади волонтери, објави „Ројтерс“.
Во овој случај волонтерите се следат секојдневно и се вршат тестови за да се види дали имаат развиено отпорност на коронавирусот или сè уште се подложни на него.
Овој пат на волонтерите ќе им се даде вакцина во строго контролирани услови, а потоа намерно ќе бидат заразени со коронавирусот за еден месец.
Потоа, тие ќе бидат во изолација и внимателно ќе се следи нивната здравствена состојба со цел да се види дали ќе стекнат отпорност или ќе се разболат.
Критичарите велат дека е неетички намерно да се заразува некој со потенцијално смртоносно заболување во време кога нема лек.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Колку пари троши Украина за војната?
Меѓу 400 и 500 милијарди евра, тоа е приближно износот што Украина го потрошила за одбрана од почетокот на војната. Точните бројки веројатно нема да бидат познати во следните десет години, а ова е износот до кој може да се дојде според достапните извори на украинските министерства, со забелешка дека дел е покриен со воени или службени тајни.
Ако ги погледнеме само официјално евидентираните воени трошоци на Украина, кои се собираат и пресметуваат од SIPRI, Стокхолмскиот меѓународен институт за истражување на мирот, најважната институција што се занимава со истражување и контрола на оружјето, тие изнесуваат околу 65 милијарди евра годишно.
Сепак, бројките на SIPRI ги мерат вкупните воени трошоци (тековни државни трошоци: плати, опрема, муниција, амортизација, логистика итн.), но не ја вклучуваат директната пазарна вредност на целата опрема донирана или испорачана од сојузниците.
Украина не купува поголем дел од своето оружје
Украинскиот институт за политика наведува дека, земајќи ја предвид вредноста на оружјето и опремата добиени од партнерите, реалните воени трошоци само за 2024 година изнесувале повеќе од 125 милијарди евра, а за тековната година ќе бидат уште повисоки.
Институтот, исто така, наведува дека во 2021 година Украина потрошила 5,5 милијарди евра за одбрана, а годината потоа 44 милијарди евра, или шест и пол пати повеќе. Ова е најголемото годишно зголемување што го забележал SIPRI од неговото основање во 1966 година.
Украина ги финансира своите воени трошоци преку комбинација од сопствен буџет, меѓународна воена и финансиска помош, домашна одбранбена индустрија и воени обврзници. Не купува поголем дел од своето оружје, го добива преку помош или на кредит, додека поголемиот дел од парите ги инвестира во плати, муниција, поправки, беспилотни летала и производство на оружје.
„Украина потрошила вкупно помеѓу 100 и 120 милијарди долари“
Најголемиот донатор се Соединетите Американски Држави. Според USAFacts, САД одвоиле (одобриле, но не мора да се исплатени) 182,8 милијарди долари помош за Украина во таканаречено итно финансирање од почетокот на инвазијата до средината на оваа година. Од ова, околу 67 милијарди долари се безбедносна помош, оружје и воена опрема. Ова вклучува тенкови, артилерија, радарски системи, муниција итн.
Според Килскиот институт за светска економија, европските земји (ЕУ + други европски земји) обезбедиле 72 милијарди евра воена помош за Украина до април оваа година. Се проценува дека Украина потрошила помеѓу 100 и 120 милијарди долари сопствени пари од почетокот на војната, од кои околу 60-70 милијарди долари одат на оружје и воена опрема, а остатокот покрива широк спектар на воени трошоци.
Ова ги вклучува платите на војниците и надоместоците за опасност од борба, трошоците за логистика, гориво, поправки на опрема, комуникациски системи и радарска технологија. Исто така, вклучува поправки на инфраструктурата, снабдување на армијата со енергија, вода и храна, како и обнова на мостови, патишта и болници.
Зеленски: Ни треба финансиска помош од Европа
Значителен дел од трошоците оди и за хуманитарна помош и бегалци, милиони Украинци се раселени во земјата, а државата им обезбедува сместување, храна, здравствена заштита и образование. Трендот на меѓународната помош очигледно се менува оваа година, САД го намалуваат темпото на испораки, а европските земји преземаат водечка улога во воената поддршка, вклучително и производството на оружје во локалните индустрии.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски постојано повторува дека ќе потроши „сè што може“ за одбраната на Украина. На конференцијата за обнова на Украина, тој го повтори ова. „Сè што се обновува, поправа и заштитува во Украина нема да ни служи само нам, туку и на Европа. Ни треба вашата директна финансиска помош за да ја преживееме оваа војна“, рече тој.
Според проценките на ММФ, Украина троши 172 милиони евра дневно за војната и засега, благодарение на меѓународната помош, сè уште може да ја финансира. „Сите ние ги плаќаме трошоците за оваа тешка војна и така ќе биде додека трае“, рече Алваро Сантос Переира, главен економист на ОЕЦД, неодамна на крајот од својот мандат.
Светската банка има три сценарија
Проценува дека војната во Украина досега ја чинела глобалната економија повеќе од два билиони долари поради зголемените трошоци и изгубените економски можности. Според четвртата „Брза проценка на штетите и потребите“ (RDNA4), која ја спроведуваат заеднички украинската влада, Светската банка, Европската комисија и ОН, се проценува дека на Украина ќе ѝ бидат потребни 524 милијарди американски долари во следните 10 години за реконструкција и закрепнување.
А станува збор за доведување првенствено на станбената, транспортната и деловната инфраструктура на нивоата од пред војната. Светската банка, која исто така управува со целиот фонд за реконструкција на Украина, презентираше три сценарија: оптимистичко, песимистичко и реалистично.
Оптимистичкото предвидува крај на војната за една или две години, постојана и предвидлива меѓународна помош (ЕУ, САД, други земји) преку грантови и поволни кредити. Приватниот сектор активно ги инвестира овие пари во реконструкцијата на индустријата, енергетиката и транспортот, а украинската администрација работи ефикасно и чесно за да обезбеди средствата да се користат ефикасно.
„Реалистичното“ сценарио предвидува уште две до три години војна
Во песимистичкото сценарио, војната трае повеќе од пет години, со континуирано оштетување на инфраструктурата. Меѓународната помош е намалена во овој период, со доцнења во плаќањата. Приватниот сектор не инвестира поради несигурност, а инфлацијата, корупцијата и административните проблеми ја намалуваат ефикасноста на користените средства.
Реалистичното сценарио претпоставува дека меѓународната помош е непредвидлива, со повремени доцнења во испораката на средствата. Приватниот сектор инвестира побавно поради несигурност и ризик, а војната трае уште две до три години, што ја забавува директната реконструкција во најпогодените региони. Сите се засноваат на идејата за интегритетот на Украина, што е можеби сценариото кое е најоддалечено од ситуацијата на терен во моментов.
фото: принтскрин
Регион
(Видео) Синиша Каран нов претседател на Република Српска, Додик запеа на прославата
Синиша Каран од Сојузот на независни социјалдемократи (СНДС) е избран за нов претседател на Република Српска. Опозицијата објави дека ќе поднесе приговори поради нерегуларности и ќе побара повторување на изборите во Зворник, Добој и Лакташи, објави „Дневни аваз“.
Овие избори се карактеризираа со ниска излезност од 35,72 проценти, што е дури 18 проценти пониско од изборите во 2022 година.
„По којзнае кој пат, кога беше најтешко, победи српскиот народ“, рече Каран, откако партијата прогласи негова победа.
„Благодарност до сите што го препознаа овој момент и благодарност до претседателот Додик, и до сите што не се членови на нашата партија, но го препознаа овој момент. Српскиот народ даде решителен одговор на странскиот окупатор“, рече тој.
„Убеден сум дека администрацијата на Трамп ќе остане доследна и нема да се занимава со други земји, како што е Босна и Херцеговина. Тие сакаа да се ослободат од Додик, а сега добија двајца Додикови“, рече Каран.
Прославата во СНСД траеше до доцна во ноќта, а Додик го зграпчи микрофонот и запеа.
Милорад Додик никад веселији, издајник Вукановић никад тужнији! pic.twitter.com/XhlxnswOxx
— Саша Шарчевић (@saarcevic2901) November 23, 2025
Според прелиминарните податоци, Каран победи со три проценти повеќе гласови од неговиот главен противник, Бранко Блануша од Српската демократска партија (СДС).
Свет
Русија: Спречена саботажа на железницата, сторителите беа локални жители регрутирани преку Телеграм
Двајца жители на рускиот Алтајски крај (североисточно од Казахстан и јужно од Новосибирск) беа убиени откако се обидоа да ја саботираат железницата и отворија оган врз безбедносните сили за време на нивното апсење. Според Федералната служба за безбедност (ФСБ), тие дејствувале по наредба на украинските специјални служби, пренесува ТАСС.
„Федералната служба за безбедност спречи обид за саботажа на железницата во Алтајскиот крај, кој го планираа членови на терористичка организација забранета во Руската Федерација, со координација на украинските специјални служби“, објави Центарот за односи со јавноста на ФСБ.
Обидот за саботажа, според извештајот, се случил во сабота, 22 ноември, на дел од железничката пруга помеѓу станиците Алтајскаја и Бијск, кој се карактеризира со густ сообраќај на товарни и патнички возови. Двајцата мажи се обиделе да инсталираат таканаречен уред за исфрлање на шините.
„За време на апсењето, тие пружиле вооружен отпор и биле неутрализирани како резултат на возвратен оган“, се вели во соопштението на ФСБ.
Според службата, станува збор за локални жители кои биле регрутирани од претставници на терористичката организација преку апликацијата Телеграм со цел да извршуваат субверзивни активности за паричен надомест.
„Извршувајќи ги задачите на координаторот, тие однапред го избрале местото на планираниот субверзивно-терористички чин и спровеле извидување“, додаде ФСБ.

