Свет
(Видео) Илјадници Полјаци излегоа на улица во Варшава на протест против власта
Илјадници Полјаци од целата земја се собраа во Варшава на голем марш на покана на лидерот на опозицијата и поранешен долгогодишен премиер Доналд Туск, на 34-годишнината од првите делумно слободни парламентарни избори, за да ѝ порачаат на владата на партијата Право и правда и нејзиниот лидер Јарослав Качински дека одбиваат Полска осум години со нив на чело да лизга во полуавторитарен режим.
„Одиме кон слободна Полска“ беа пречекани со извици од демонстрантите на плоштадот во близина на седиштето на владата Туск и легендарниот водач на полскиот отпор кон комунистичкиот режим, добитник на Нобеловата награда за мир, поранешниот претседател Лех Валенса.
„Денес, на годишнината од слободните избори, победата чиј креаторот стои до мене, сите луѓе со добра волја во Полска ќе одат на победа. Тука сме за цела Полска, целиот свет да види колку сме силни. Овој бран повеќе нема ништо да го запре“, им рече Доналд Туск на демонстрантите на почетокот на маршот.
Организаторите првично најавија околу 50.000 учесници и без учество на други лидери на опозицијата, но подоцна објавата ја надополнија со најмногу 200.000 учесници бидејќи опозициските лидери сепак решија да се приклучат на протестниот марш и ги поканија своите симпатизери.
Причината и последната капка што ја прелеа чашата е што пред десет дена владејачката коалиција формираше нова државна Комисија за истрага на руското влијание врз безбедноста на Полска од 2007 година, која според мислењето на полската опозиција и правните експерти, како и САД и Европската унија, може да ја оспори легитимноста на есенските парламентарни избори.
Според адвокатите, комисијата прекршува точно 13 члена од Уставот, може да води истраги не само против политичари туку и против новинари, адвокати, претприемачи, менаџери, невладини организации, има пристап до доверливи податоци каде вообичаено законот го штити правото на чување тајни, како што е случајот со адвокатите или новинарите, и може да го казни секој што смета дека дејствува под нејасно дефинирано руско влијание со 10-годишна забрана за вршење функција финансирана од јавни пари, па дури и забрана за носење оружје.
Властите се обидоа да им одговорат на Полјаците по нивното пристигнување во Варшава со видео на кое тие покажаа слики од кампот Аушвиц, што беше остро критикувано и од претседателот на Полска Анджеј Дуда како неприфатливо жртвите на холокаустот да се злоупотребуваат во дневно-политички конфронтации.
„Ние луѓето сакаме демократска, европска Полска. Овој плоштад носи симболично име „На раскрсница“, но ние одиме на победа. Доста ни е. Целиот свет не гледа како во 1989 година“, им порача на насобраните популарниот опозициски градоначалник на Варшава, Рафал Часковски.
Во толпата се веат полските двобојни знамиња и знамињата на ЕУ и многу различни транспаренти со пораки како „Кој заспива во демократија, се буди во диктатура“.
Интензивирањето на предизборната кампања и се посилното играње на антиевропската и антигерманската карта од страна на властите, со редовни обвинувања на политички неистомисленици дека работат во интерес на Русија или дека се барем нејзини „корисни идиоти“, ги поттикна Полјаците да почнат да изразуваат загриженост во анкетите дека нивната земја веќе се лизга во авторитарна држава.
Според последното истражување што денеска го објави полскиот весник „Жечпосполита“, само 22,8 отсто од испитаниците веруваат дека живеат во правна држава, додека 28,9 отсто сметаат дека владеењето на правото сè уште постои, но е сериозно загрозено, а 40,4 отсто од Полјаците се убедени дека по осум години власт на конзервативците на Јарослав Качински, владеењето на правото во Полска повеќе не постои.
Маршот на 4 јуни минува низ центарот на Варшава, покрај Претседателската палата, а ќе заврши со говори на лидерот на опозицијата на плоштадот пред блискиот Кралски замок.
The largest opposition march in recent years takes place in #Warsaw
Parliamentary elections will be held in Poland in October. It is noteworthy that the country’s largest parties do not intend to change their tough stance on Russia. Nor will they change their support for… pic.twitter.com/6kykbzWWJC
— NEXTA (@nexta_tv) June 4, 2023
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Украинците извршија еден од најголемите напади врз Русија од почетокот на војната
Речиси 300 украински беспилотни летала нападнаа цели низ Русија рано утрово во масовен ноќен напад, принудувајќи ги главните аеродроми во Москва да ги приземјат летовите седум часа. Руските власти објавија дека службите за итни случаи се на терен и се справуваат со последиците од паѓањето на остатоци, пишува „Киев Пост“.
Градоначалникот на Москва, Сергеј Собјанин, изјави дека 36 украински беспилотни летала биле соборени додека се приближувале кон главниот град за време на нападот што траел повеќе од седум часа. Тој не објави информации за можни жртви или штети, велејќи само дека службите за итни случаи работат на местата на ударот.
Поради нападот, руската агенција за воздухопловство ги затвори сите четири главни аеродроми во Москва – Шереметјево, Домодедово, Внуково и Жуковски – за пристигнувања и заминувања. Воздушниот простор над главниот град беше привремено затворен, што доведе до откажување, одложување или пренасочување на најмалку 133 летови.
Во Воронеж, остатоците од она што официјалните лица го нарекоа „воздушна мета со голема брзина“ оштетија неколку станбени згради, објави гувернерот Александар Гушев. Во „ретко населена“ зграда, се урна скалиште, што предизвика евакуација на 80 жители, но никој не беше повреден.
Властите отворија привремени засолништа и ги предупредија жителите за можни прекини во греењето поради оштетување на далноводите и делови од грејната мрежа. Според извештаите на локалните медиуми, шеснаесет градски улици останаа без електрична енергија. Независниот портал Астра анализираше снимки што покажуваат дека некои од оштетените згради се наоѓаат на околу еден километар од електраната и во близина на хемиската фабрика Воронежсинтезкаучук, која произведува синтетичка гума.
Во исто време, каналот на Телеграм Шот објави за експлозии во Велики Новгород, по што избувна пожар во еден округ. Други извори велат дека локалните жители пријавиле напад со беспилотни летала врз фабриката за ѓубрива Акрон, еден од најголемите производители во Русија.
Руското Министерство за одбрана објави дека во текот на ноќта вкупно 287 украински дронови биле пресретнати во 12 региони, што претставува еден од најголемите регистрирани напади во војната. Најмногу дронови наводно биле соборени над регионот Брјанск (118), Московскиот регион (40) и регионот Калушка (40).
Дронови биле пресретнати и над регионите Тула, Новгород, Јарослав, Липецк, Смоленск, Курск, Орел, Воронеж и Рјазан. Последниот голем напад со дронови врз Москва се случи на 23 септември, кога беа уништени 41 дрон, а повеќе од 200 летови беа прекинати.
Нападот е дел од пошироката украинска стратегија за таргетирање на рафинерии, магацини и извозни терминали за ослабување на воената економија на Русија. Киев вели дека целта е да се нарушат синџирите за снабдување со гориво за руските сили и да се намалат државните приходи од извозот на нафта. Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека ваквите операции ќе продолжат сè додека Москва е во војна.
Фото: Pexels
Регион
Десетици илјади излегоа на улиците во Бугарија против корупцијата
Десетици илјади Бугари се собраа синоќа за да протестираат против малцинската влада во земјата и, како што велат, нејзиниот неуспех да се справи со корупцијата. Голем број западни медиуми, вклучувајќи ги „Вашингтон пост“ , „Ројтерс“ и „Ју-Ес њуз“, ги објавија масовните протести во земјата.
Протестите во главниот град Софија и десетици други градови се најновите во низата долготрајни демонстрации и доаѓаат во време кога Бугарија се подготвува да го усвои еврото на 1 јануари. Демонстрантите користеа ласери за да ги проектираат зборовите „Оставка“, „Мафијата надвор“ и „За фер избори“ врз зградата на парламентот во центарот на Софија.
„Мислам дека енергијата на луѓето постепено ќе ги принуди (владата) да поднесат оставка затоа што се потребни многу реформи“, рече Добри Лаков (64), жител на Софија.
„Прво на сите, судска реформа. Ако судскиот систем се поправи, сè друго ќе си дојде на свое место, апсолутно сè.“
Бугарскиот парламент во четврток ќе одржи гласање за недоверба на владата на премиерот Росен Жељазков , шесто такво гласање откако таа ја презеде функцијата на 15 јануари оваа година.
Минатата недела, владата го повлече својот буџет за 2026 година, првиот составен во евра, поради масовните протести. Опозициските партии и други групи изјавија дека протестираат против плановите за зголемување на придонесите за социјално осигурување и даноците на дивиденди за финансирање на повисоките државни трошоци.
И покрај повлекувањето на владата од буџетскиот план, протестите продолжуваат со полна сила во земјата која одржа седум национални избори во последните четири години – најновите во октомври 2024 година – во услови на длабоки политички и социјални поделби.
„Конечно е време Бугарија да се врати во нормалноста и да се ослободи од олигархијата, мафијата и силите што ги претставуваат“, рече Ангелин Бахчеванов, специјалист за информатичка технологија.
Бојко Борисов , поранешен премиер и лидер на владејачката партија ГЕРБ, изјави дека партнерите во владејачката коалиција се согласиле да не поднесуваат оставки пред Бугарија да се приклучи на еврозоната на 1 јануари. Сепак, Асен Василев од реформистичката опозициска партија „Продолжуваме со промената“, која беше меѓу организаторите на протестот во среда, рече: „Ќе влеземе во еврозоната дури и ако владата поднесе оставка“.
Фото: илустрација
Свет
(Видео) Маск: Да знаев што ќе се случи, немаше да работам во Одделот за владина ефикасност
Мега-милијардерот Илон Маск во едно интервју ја оцени својата работа на чело на Одделот за владина ефикасност (DOGE) како „само донекаде успешна“ и рече дека нема да го повтори тоа искуство.
Извршниот директор на Tesla и SpaceX и сопственик на социјалната мрежа X продолжи јавно да ја брани контроверзната привремена агенција на американскиот претседател Доналд Трамп, која ја напушти напролет, пред нејзиното официјално затворање минатиот месец.
„Не мислам дека би го направил тоа повторно“
„Бевме малку успешни. Бевме донекаде успешни“, ѝ рече Маск на својата асистентка и конзервативна инфлуенсерка Кејти Милер, која некогаш била портпарол на DOGE. Кога го прашале дали би го направил сето тоа повторно, Маск одговорил: „Не мислам така… Наместо да работам во DOGE, во основа би градел… работејќи на свои компании“.
Маск се жалел на тешкотиите од брзото реструктуирање на федералната влада и признал колку неговиот бизнис и популарност страдале поради неговата вмешаност во DOGE. Речиси меланхолично, тој додаде: „Не би палеле автомобили“, алудирајќи на протестите на потрошувачите против Тесла.
Маск беше гостин во „Подкастот на Кејти Милер“, кој таа го започна откако ја напушти владината служба за да работи за него во приватниот сектор. Милер е во брак со главниот советник на Трамп, Стивен Милер.
Во разговор што траеше повеќе од 50 минути, тие допреа до голем број теми, од DOGE до размислувањата на Маск за вештачката интелигенција, социјалните медиуми, теориите на заговор и модата.
За време на интервјуто, Милер не постави прашања за внатрешното работење на DOGE и контроверзиите околу преземањето на федералните агенции и нивните системи за податоци.

