Свет
(Видео) Илјадници Полјаци излегоа на улица во Варшава на протест против власта
Илјадници Полјаци од целата земја се собраа во Варшава на голем марш на покана на лидерот на опозицијата и поранешен долгогодишен премиер Доналд Туск, на 34-годишнината од првите делумно слободни парламентарни избори, за да ѝ порачаат на владата на партијата Право и правда и нејзиниот лидер Јарослав Качински дека одбиваат Полска осум години со нив на чело да лизга во полуавторитарен режим.
„Одиме кон слободна Полска“ беа пречекани со извици од демонстрантите на плоштадот во близина на седиштето на владата Туск и легендарниот водач на полскиот отпор кон комунистичкиот режим, добитник на Нобеловата награда за мир, поранешниот претседател Лех Валенса.
„Денес, на годишнината од слободните избори, победата чиј креаторот стои до мене, сите луѓе со добра волја во Полска ќе одат на победа. Тука сме за цела Полска, целиот свет да види колку сме силни. Овој бран повеќе нема ништо да го запре“, им рече Доналд Туск на демонстрантите на почетокот на маршот.
Организаторите првично најавија околу 50.000 учесници и без учество на други лидери на опозицијата, но подоцна објавата ја надополнија со најмногу 200.000 учесници бидејќи опозициските лидери сепак решија да се приклучат на протестниот марш и ги поканија своите симпатизери.
Причината и последната капка што ја прелеа чашата е што пред десет дена владејачката коалиција формираше нова државна Комисија за истрага на руското влијание врз безбедноста на Полска од 2007 година, која според мислењето на полската опозиција и правните експерти, како и САД и Европската унија, може да ја оспори легитимноста на есенските парламентарни избори.
Според адвокатите, комисијата прекршува точно 13 члена од Уставот, може да води истраги не само против политичари туку и против новинари, адвокати, претприемачи, менаџери, невладини организации, има пристап до доверливи податоци каде вообичаено законот го штити правото на чување тајни, како што е случајот со адвокатите или новинарите, и може да го казни секој што смета дека дејствува под нејасно дефинирано руско влијание со 10-годишна забрана за вршење функција финансирана од јавни пари, па дури и забрана за носење оружје.
Властите се обидоа да им одговорат на Полјаците по нивното пристигнување во Варшава со видео на кое тие покажаа слики од кампот Аушвиц, што беше остро критикувано и од претседателот на Полска Анджеј Дуда како неприфатливо жртвите на холокаустот да се злоупотребуваат во дневно-политички конфронтации.
„Ние луѓето сакаме демократска, европска Полска. Овој плоштад носи симболично име „На раскрсница“, но ние одиме на победа. Доста ни е. Целиот свет не гледа како во 1989 година“, им порача на насобраните популарниот опозициски градоначалник на Варшава, Рафал Часковски.
Во толпата се веат полските двобојни знамиња и знамињата на ЕУ и многу различни транспаренти со пораки како „Кој заспива во демократија, се буди во диктатура“.
Интензивирањето на предизборната кампања и се посилното играње на антиевропската и антигерманската карта од страна на властите, со редовни обвинувања на политички неистомисленици дека работат во интерес на Русија или дека се барем нејзини „корисни идиоти“, ги поттикна Полјаците да почнат да изразуваат загриженост во анкетите дека нивната земја веќе се лизга во авторитарна држава.
Според последното истражување што денеска го објави полскиот весник „Жечпосполита“, само 22,8 отсто од испитаниците веруваат дека живеат во правна држава, додека 28,9 отсто сметаат дека владеењето на правото сè уште постои, но е сериозно загрозено, а 40,4 отсто од Полјаците се убедени дека по осум години власт на конзервативците на Јарослав Качински, владеењето на правото во Полска повеќе не постои.
Маршот на 4 јуни минува низ центарот на Варшава, покрај Претседателската палата, а ќе заврши со говори на лидерот на опозицијата на плоштадот пред блискиот Кралски замок.
The largest opposition march in recent years takes place in #Warsaw
Parliamentary elections will be held in Poland in October. It is noteworthy that the country’s largest parties do not intend to change their tough stance on Russia. Nor will they change their support for… pic.twitter.com/6kykbzWWJC
— NEXTA (@nexta_tv) June 4, 2023
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Почнуваат преговорите за американскиот мировен план за завршување на војната во Украина
Високи претставници на САД и на Украина, како и советниците за национална безбедност на Франција, Велика Британија и Германија денеска во Женева, Швајцарија ќе разговараат за мировниот план на американскиот претседател Доналд Трамп за Украина.
Новоименуваниот специјален пратеник за промоција на мировниот план за завршување на војната во Украина, Даниел П. Дрискол веќе пристигна во Женева, а се очекува да пристигнат и специјалниот пратеник Стив Виткоф и државниот секретар Марко Рубио.
Во Женева ќе присуствува украинската делегација, предводена од шефот на претседателскиот кабинет, Андриј Јермак. Во Женева ќе присуствуваат и секретарот на украинскиот Совет за национална безбедност и одбрана на Украина, Рустен Умеров, началникот на Главната дирекција за разузнавање (ГУР) на Министерството за одбрана Кирил Буданов, началникот на Генералштабот на вооружените сили на Украина, Андриј Гнатов и други високи претставници.
Трамп пред два дена изјави дека украинскиот претседател Володимир Зеленски има рок до 27 ноември да го одобри планот од 28 точки. Но, Трамп вчера одговарајќи на новинарско прашање, истакна дека неговиот мировен план за Украина не е конечен.
– Би сакале да склучиме мир, тоа требаше да се случи одамна. Војната во Украина со Русија никогаш не требаше да се случи. Да бев претседател, тоа никогаш немаше да се случи. Се обидуваме да ја завршиме. На еден или друг начин, мора да ја завршиме, наведе Трамп.“
Европските и другите западни лидери подготвуваат координиран одговор на мировниот план на Трамп.
Претседателот на Франција, Емануел Макрон вчера изјави дека планот на Трамп е добра основа за работа, но оти договорот зависи од европски држави и од НАТО.
Мировниот план за Украина на Трамп содржи 28 точки. Украина изрази загриженост бидејќи планот вклучува неколку клучни руски барања: Украина да се откаже од дел од својата територија, да ја намали својата армија и да се откаже од членството во НАТО. Русија би ги задржала Доњецк, Луганск и Крим, но би морала да се откаже од другите освоени територии.
Предвидено е Украина да добие западни безбедносни гаранции за да спречи понатамошни руски напади.
Планот, исто така, предвидува огромен глобален пакет мерки за да ѝ се помогне на Украина веднаш да почне со обнова на уништената земја, вклучително и формирање на Украински фонд за развој, кој би инвестирал во брзорастечките индустрии, технологијата, центрите за податоци и во вештачката интелигенција.
Претходно Зеленски, коментирајќи го мировниот план, предупреди дека Украина „или ќе го изгуби достоинството или ќе ризикува да изгуби голем партнер“.
Рускиот претседател Владимир Путин потврди дека Москва го добила американскиот план и оти тој може да биде основа за мирно решавање на конфликтот.
Путин истакна дека Украина е против планот, но дека ниту Киев ниту европските сили не ја разбираат реалноста оти руските сили напредуваат во Украина и ќе продолжат доколку нема мир.
Лидерите на Нордиско-балтичката осумка (НБ8) вчера по разговорот со Зеленски објавија заедничко соопштение во се наведува дека „Русија сè уште не се обврзала на прекин на огнот или на какви било чекори што водат кон мир“.
НБ8 е регионален формат за соработка, кој ги вклучува Данска, Естонија, Финска, Исланд, Латвија, Литванија, Норвешка и Шведска.
Свет
Најмалку десет луѓе загинаа во автобуска несреќа во Мексико
Најмалку 10 лица загинаа, а 20 се повредени во синоќешната автобуска несреќа што се случи во западната мексиканска држава Мичоакан.
Несреќата, чија причина сè уште е непозната, се случила на патот помеѓу главниот град на државата Морелија и селото Пацкуаро. Спасувачките операции и медицинската помош се на местото на несреќата.
Сообраќајните несреќи во Мексико изминатите години бележат пораст, а главни причини се пребрзото возење и лошото одржување на возилата. Во септември, цистерна што превезувала речиси 50.000 литри бензин експлодираше под надвозник на автопат во главниот град Мексико, при што загинаа десетици луѓе.
Регион
Еден загинат во поплавите во Албанија по обилните дождови
Најмалку едно лице загина во Албанија во поплавите предизвикани од обилните дождови што паѓаат во изминатите неколку дена, соопшти денес албанската полиција.
Полицијата објави дека тело на жена (76) е пронајдено откако нивото на водата се повлекло во поплавената југоисточна општина Девол.
Поплавите предизвикаа најголема штета во руралните региони на југот на Албанија, а во селото Душар 30 семејства беа отсечени, бидејќи патиштата беа непроодни поради поплавите.

