Свет
(Видео) Кина ќе им подели примероци од Месечината на повеќе држави
Врз основа на меѓународна конвенција, Кина ќе сподели со другите земји податоци и примероци од Месечината собрани во мисијата Чанг-5 (Chang’e 5), иако таквата размена со САД може да биде спречена од американските ограничувања.
Капсулата слета во северната провинција Внатрешна Монголија рано утрово и ги донесе првите примероци од карпи и почва од Месечината по 70-тите години.
Материјалот донесен со капсулата Чанг-5, именуван по митската кинеска божица на Месечината, треба да им помогне на научниците да дознаат повеќе за настанокот на Месечината, нејзиното формирање и вулканската активност на нејзината површина.
Со оваа мисија, Кина стана третата земја што собрала примероци од Месечината, по Соединетите Држави и Советскиот Сојуз во 60-тите и 70-тите години на минатиот век. Ова беше прв ваков обид по мисијата „Луна 24“ на Советскиот Сојуз, која беше успешно завршена во 1976 година.
„Во согласност со Меѓународната конвенција за соработка и договорите за мултилатерална и билатерална соработка, ќе донесеме регулативи за управување со податоци и примероци од Месечината“, рече Ву Јанхуа, заменик во Национална вселенска управа на Кина.
„Така ќе ги споделиме со релевантни држави и научници, а некои од нив може да бидат и донирани во согласност со меѓународната пракса“, додаде тој.
Со мисијата „Чанг 5“, Кина прва лансираше вселенско летало од друго небеско тело и ја тестираше способноста да собира далечни примероци од вселената како подготовка за посложени мисии за истражување на Сончевиот Систем.
Мисијата „Чанг-5“ беше лансирана на крајот на ноември, а двата модула се спуштиле на Месечината на 1 декември, при што собрале примероци од површината и од внатрешноста, правејќи дупка од два метра, под Месечевата кора. Не се знае точно колкаво количество материјал е собрано, а примероците биле складирани во запечатен контејнер и однесени до модул во орбитата кој ги донел на Земјата.
На прашањето дали Кина е подготвена да сподели примероци со САД, кои ја ограничуваат сопствената вселенска агенција НАСА на директна соработка со Кина, Ву рече дека, за жал, има пречки.
„Кинеската влада сака да сподели примероци од Месечината со институции и научници од разни земји, но соработката со Соединетите Држави зависи од американската политика“, нагласи тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

