Свет
(Видео) Научниците велат дека бурата што го погоди Пекинг не била песочна, туку нешто полошо
Бурата што го покри Пекинг пред неколку дена со кафеаво-портокалова боја не била песочна, туку била бура од прашина.
Ова може да звучи како незначителна разлика што им е важна само на геолозите, но големината на честичките игра голема улога врз здравјето на луѓето.
Честичките од песок се поголеми од 0,06 микрометри во дијаметар, а честичките од прашина се помали, полесни и може да патуваат многу, многу подалеку. Ветерот нема лесно да го раздува песокот на растојанија од стотици километри, а прашината многу полесно се шири низ целиот свет.
Честички помали од 10 микрометри, а особено оние помали од 2,5 микрометри, претставуваат сериозна закана за здравјето на луѓето бидејќи тие се доволно мали за да завршат во нашите бели дробови.
Што ги предизвикува денешните бури од прашина – дали е тоа природен процес или можеби е резултат на климатските промени?
„Одговорот е сложен и веројатно е комбинација од неколку фактори“, вели геологот Мет Телфер од Универзитетот во Плимут за списанието „Конверзација“.
Beijing and other parts of northern China hit by biggest sandstorm in 10 years; at least 6 dead, 81 missing in neighboring Mongolia pic.twitter.com/rlJa0stgRf
— BNO News (@BNONews) March 15, 2021
Во една неодамнешна студија научниците анализираа до кој степен разните социјални системи во Кина, како и климатските промени, влијаеја на фреквенцијата на бури од прашина во последните 2.000 години. Откриле дека зголемувањето на бројот на бури се совпаѓа со зголемувањето на населението и зајакнувањето на азиските монсуни.
Друг фактор што влијае на појава на бури од прашина е од природно потекло. На пример, ретко населената депресија Бодела во Сахара е најголемиот извор на атмосферска прашина во светот и покрај нејзината скромна големина. Причината за ова се сувите пустински услови и блиските планини што го насочуваат ветерот во областа.
Бурите од прашина исто така имаат позитивна улога. Имено, тие превезуваат клучни минерални хранливи состојки до океанот, како што е железото, па затоа понекогаш се нарекуваат ѓубриво за океанскиот фитопланктон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Зеленски: Секој компромис со Русија мора да биде потврден со избори или референдум
Украинскиот претседател Володимир Зеленски денес нагласи дека секој компромис меѓу Украина и Русија во врска со контролата на нејзините источни региони мора да биде фер и потврден на избори или референдум.
„Верувам дека украинскиот народ ќе го даде одговорот на тоа прашање. Без разлика дали преку избори или референдум, тоа мора да биде став што доаѓа од украинскиот народ“, изјави Зеленски пред новинарите кога беше прашан за постигнување договор со Москва.
Украинскиот претседател потврди дека САД му предложиле на Киев да се повлече од територијата што сè уште ја контролира во регионот Донецк и да создаде слободна економска и демилитаризирана зона на тоа место, без присуство на руски сили.
Зеленски рече дека американската страна сè уште не знае кој ќе управува со демилитаризираната зона.
Тој додаде дека Вашингтон предлага повлекување на руските трупи од украинските региони Суми, Харков и Дњепропетровск, но и нивно останување во регионите Херсон и Запорожје.
фото/депозитфотос
Свет
ЕУ замрзнува 210 милијарди евра руски средства додека Москва не плати репарации
Европската Унија одлучи на неодредено време да ги замрзне средствата на Руската централна банка во вредност од 210 милијарди евра. Мерката, заснована на клаузула за економски вонредни состојби, има за цел да спречи надворешни обиди за ослободување на средствата пред Москва да му плати воени репарации на Киев, објавува Euronews.
Со овој потег, ЕУ сака да обезбеди контрола врз замрзнатите средства поради загриженоста дека САД би можеле да се обидат да ги користат овие средства во иден мировен договор со Москва.
Долгорочното замрзнување беше договорено од амбасадорите на земјите-членки денес, повикувајќи се на член 122 од Договорот за ЕУ. Овој член овозможува одлуката да се донесе со квалификувано мнозинство, заобиколувајќи го Европскиот парламент и потенцијалното вето на поединечните држави.
Новата регулатива забранува трансфер на 210 милијарди евра назад во Руската централна банка. Најголемиот дел од средствата, околу 185 милијарди евра, се чуваат во Euroclear, централниот депозитар за хартии од вредност во Брисел, додека преостанатите 25 милијарди евра се чуваат во приватни банки.
Досега, средствата беа замрзнати преку стандардниот режим на санкции, кој бараше едногласна одлука од сите 27 земји-членки и се обновуваше на секои шест месеци.
Минатата недела, Европската комисија предложи активирање на Член 122, кој претходно се користеше во кризи како што се пандемијата COVID-19 и енергетската криза. Комисијата тврди дека инвазијата на Русија во Украина предизвикала „сериозно економско влијание“ врз целата Унија.
„Постои итна потреба да се спречи трансферот на средства во Русија со цел да се ограничи штетата врз економијата на Унијата“, се вели во предлогот на Комисијата.
Според одлуката, средствата ќе бидат ослободени само откако активностите на Русија „објективно ќе престанат да претставуваат значителни ризици“ за европската економија и кога Москва ќе ѝ плати компензација на Украина „без економски и финансиски последици“ за ЕУ. Исто така, ќе биде потребно квалификувано мнозинство за да се деблокира.
фото/депозитфотос
Свет
Нов закон во Австрија: Девојчињата до 14 години повеќе не смеат да носат хиџаб во училиште
Долниот дом на австрискиот парламент денес донесе забрана за девојчиња под 14 години да носат муслимански прекривки за глава во училиштата и покрај можноста законот да биде прогласен за неуставен, што се случи пред пет години.
Забраната, која ја предложи владејачката коалиција од три центристички партии, беше поддржана од крајно десничарската Партија на слободата (FPO), која беше единствената што побара таа да се примени и на училишниот персонал. Единствената партија што се спротивстави на предложената забрана беше најмалата парламентарна партија, Зелените, тврдејќи дека е неуставна.
Групите за човекови права го критикуваа планот. Амнести интернешнл предупреди дека тоа ќе „придонесе за сегашната расистичка клима кон муслиманите“. IGGO, телото кое официјално ги претставува австриските муслимани, го нарече ова кршење на основните права.
„Не станува збор за ограничување на слободата, туку за заштита на слободата на девојчињата до 14 години“, изјави Јаник Шети, лидер на либералната партија Неос, најмладата партија во владејачката коалиција, пред Долниот дом.
Заменичката министерка за интеграција Клаудија Плаколм од конзервативната Народна партија, која ја предводи владејачката коалиција, ја нарече шамијата за малолетници „симбол на угнетување“.
„Забраната се однесува на „сите форми“ на исламски шамии, вклучувајќи хиџаби и бурки, и ќе стапи во целосна сила на почетокот на следната учебна година во септември“, додаде министерката.
Првата фаза од законот треба да започне во февруари, за време на која новите правила ќе им бидат објаснети на наставниците, родителите и децата. Нема да има казни за нивно кршење. Сепак, родителите би можеле да се соочат со казни од 150 до 800 евра за повторено непочитување на новите правила.
Уставниот суд на Австрија во 2020 година пресуди дека претходната забрана, која се однесуваше на деца под 10 години во училиштата, е незаконска бидејќи дискриминираше муслимани и дека државата има должност да биде религиозно неутрална. Пресуди дека закон што е во спротивност со тој принцип ќе бара посебно оправдување.
Шети рече дека владата нарачала студија за да се обиде да го исполни тој услов, која сè уште се спроведува. Тој не даде детали за нејзината содржина.
Министерот за образование Кристоф Видеркер од Неос рече дека младите девојки се под зголемен притисок од нивните семејства, но и од момчиња со кои не се во роднинска врска, кои им кажуваат што да носат од „религиозни причини“.
Заменик-претседателката на Зелената партија, Зигрид Маурер, се согласи дека ова е проблем и предложи формирање интердисциплинарни тимови во кои ќе бидат вклучени претставници на муслиманската заедница за да интервенираат во училиштата кога ќе ескалираат „културните тензии“.
Околу 12.000 девојчиња ќе бидат опфатени со новиот закон, соопшти владата, врз основа на студија од 2019 година која покажа дека пред шест години околу 3.000 девојчиња под 14 години носеле шамии.

