Свет
(Видео) Пет светски настани што ја одбележаа 2020, а не се за коронавирусот

Кога ќе се спомене 2020 година, сите веднаш помислуваат на Kовид-19 и тоа е во ред. Но, оваа година имаше и други светски настани што ќе влијаат на случувањата во годините што претстојат.
Макар и без пандемијата на коронавирусот, идните историчари 2020 година ќе ја сметаат за година полна со настани што го сменија светот.
Од претседателските избори во Америка до повеќемесечните протести против „последниот европски диктатор“, ова се пет настани што ќе го обликуваат светот во следните години.
Бајден го победи Трамп на изборите во САД
Очите на целиот свет во ноември беа свртени кон САД – и сите едвај чекаа да дознаат дали најголемата економска и воена сила на светот ќе ја води Доналд Трамп уште четири години или ќе му биде препуштена на демократскиот кандидат Бајден.
Иако изборите беа одржани на 3 ноември, борбата беше тесна и неизвесна во некои клучни земји, па дури по неколку дена, Џо Бајден беше проектиран како победник додека броењето на гласовите продолжи.
Сепак, Трамп не го прифати поразот велејќи дека изборите се лажни и дека станува збор за изборна измама од страна на демократите, без да наведе докази.
Бајден победи со рекордни 81.283.385 гласа наспроти 74.2223.744 на Трамп, а Изборниот колеџ ја потврди победата на Бајден – 306 изборни гласа, а Трамп освои 232.
Велика Британија излезе од Европската Унија
Велика Британија официјално ја напушти Европската Унија на 31 јануари оваа година – но, со преоден рок како дел од договорот за повлекување.
Ова е првпат некоја држава да го напушти блокот, а долгорочните последици допрва треба да се видат.
Напуштањето се случи четири години по референдумот, а земјата за тоа време смени дури тројца премиери. Сагата траеше до крајот на 2020 година, а Велика Британија и ЕУ се бореа за трговскиот договор и другите аранжмани.
Европската Унија и Велика Британија постигнаа трговски договор по неколкумесечни несогласувања во врска со правата за риболов и идните бизнис-правила.
Договорот е постигнат една недела пред истекот на транзицискиот период на брегзитот.
Револуција во Белорусија
Александар Лукашенко, кого некои го нарекуваат последен диктатор на Европа, победи на претседателските избори во август, тврди неговиот режим.
Сепак, западните влади, ЕУ и голем дел од белоруското население не се согласуваат тврдејќи дека изборите биле наместени во корист на Лукашенко, кој е претседател 26 години – и е единствениот претседател што некогаш го имала земјата.
Предводена од коалиција на жени лидери, опозицијата забележа огромна поддршка во јавноста во изборниот круг, а по објавувањето на резултатите, се одржаа невидени протести во целата земја.
И покрај репресијата од страна на државните безбедносни сили, која опфаќаше илјадници апсења, обвинувања за тортура и смрт на голем број активисти, протестите продолжуваат да се одржуваат на улиците на Минск и другите градови.
Лидерот на опозицијата, Светлана Тихановскаја, беше противкандидат на изборите по апсењето на нејзиниот сопруг. Оттогаш се наоѓа во егзил, а другите опозициски лидери се принудени да ја напуштат земјата или се во затвор.
Оставка на владата во Бејрут по катастрофалната експлозија во пристаништето
Речиси 200 лица загинаа, а илјадници беа повредени во катастрофалната експлозија во пристаништето Бејрут на почетокот на август.
Но, последиците од таа експлозија ги надмина штетите, смртта и уништувањето што го предизвика, што на крајот доведе до оставка на владата по негодувањето во јавноста и меѓународниот свет.
Попладнето на 4 август, огромна експлозија, толку моќна што се почувствува и на стотици километри оддалеченост, во Израел и на Кипар, го потресе Бејрут.
Официјални лица изјавија дека тоа е предизвикано од согорување речиси 2.750 тони амониумнитрат, индустриско ѓубриво што стоело со години на пристаништето, неправилно складирано.
Потврдено е дека повеќе од 200 лица загинаа од експлозијата, илјадници беа хоспитализирани, а околу 300.000 луѓе останаа без покрив над главата поради широкораспространетата штета нанесена во поголемиот дел од градот.
Кога беше откриена причината за експлозијата, со потенцијално опасна супстанција што се чувала погрешно, се зголеми гневот во земјата.
Неколку дена по експлозијата – владата поднесе оставка
Премиерот на Либан, Хасан Дијаб, е само еден од официјалните лица што се соочуваат со обвиненија за експлозијата. Судијата што ја поднесе тужбата рече дека министрите добиле неколку предупредувања за амониумнитрат и дека не презеле никакви мерки за да го спречат тоа што се случило.
Движењето Black Lives Matter се прошири на глобално ниво
Смртта на Афроамериканецот Џорџ Флојд (46), кој почина кога полицаец го стисна за вратот и клечеше врз него повеќе од осум минути за време на апсењето, доведе до големи протести не само во САД, каде што се случи инцидентот, туку и во целиот свет.
Флојд беше уапсен на 25 мај кога наводно се обидел да плати продукти со фалсификувани пари. Дерек Шовин, белец, полицаец од Минеаполис, клечеше врз неговиот врат, додека другите полицајци му помагаа да го задржи Флојд на земјата или ги спречуваа минувачите да помогнат.
Кога снимките од неговата смрт многу бргу се проширија и се споделуваа, имаше големи протести против полициската бруталност и расна неправда, првично локално, пред тие да се прошират во САД, а потоа и во целиот свет.
Имаше демонстрации во европските градови, каде што се појавија прашања за тековната расна нееднаквост, полициската бруталност и за историски прашања, како што е колонијализмот.
Движењето Black Lives Matter, основано во 2013 година по убиството на тинејџерот Трејвон Мартин, доби меѓународно внимание по смртта на Флојд, а организации беа основани во многу земји.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Камења паѓаат, животни бегаат во водата: блогер објави видео во моментот на разорниот земјотрес

Додека разорниот земјотрес со магнитуда од 8,8 степени ја погоди Камчатка, туристот и блогер Иван Герасименко се најде на експедициски брод во непосредна близина на епицентарот. Според него, сè се случило ненадејно и драматично – масивни камења почнале да паѓаат од стрмните карпи, а животните реагирале во паника.
„Земјотресот ме затекна во близина на островот Парамушир додека пловевме по малиот остров Анциферов на експедициски бродови од типот Зодијак“, напиша Герасименко на социјалните мрежи, а објави и видео снимено во тој момент.
Според неговиот опис, масивните камења почнале да се кршат и да паѓаат во морето, предизвикувајќи општа паника кај екипажот, патниците, па дури и кај животните во областа.
„Камењата летаа со таков шум што дури и морските лавови скокнаа во водата и долго време кружеа околу Охотското Море од страв“, напиша тој, пренесува Dnevnik.hr.
Блогерот истакна дека сите патници биле потресени.
Епицентарот на земјотресот се наоѓал на околу 150 километри од местото каде што се наоѓал бродот во моментот на ударот.
Фото: принтскрин
Свет
„Мораме да ги натераме да се плашат од нас“: Макрон за трговскиот договор меѓу САД и ЕУ

Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека Европската Унија не успеала да го искористи својот огромен единствен пазар и доволно да ги исплаши САД за да прифатат подобар договор од оној постигнат во неделата.
„Мораме да ги натераме да се плашат од нас“, им рече Макрон на министрите на денешниот состанок, изјави француски функционер близок до претседателот за „Политико“.
Макрон беше забележливо тивок откако американскиот претседател Доналд Трамп и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, постигнаа договор, според кој ЕУ ќе плаќа царини од 15 проценти за поголемиот дел од својот извоз во САД, анализира медиумот.
Денес, тој го критикуваше договорот, но со многу поблаг тон од премиерот Франсоа Баиру, кој рече дека тоа е „црн ден за Европа“.
Денес, претседателот на Франција истакна дека верува оти сè уште има време договорот да се подобри и рече: „приказната не е завршена, нема да застанеме тука“.
Францускиот министер за трговија Лоран Сен Мартен и министерот за Европа, Бенџамин Хадад, ја повикаа Европската комисија да престане да го користи таканаречениот инструмент против принуда, алатка дизајнирана да одговори на економскиот притисок што му дава на Брисел моќ да го ограничи пристапот на американските компании до јавни набавки, странски директни инвестиции и финансиски пазари во ЕУ.
Брисел, пак, ги обвини сите критичари дека одлучиле да „играат квотербек“ кога сè беше договорено и тврди дека овој договор е најдобриот што можеле да го добијат и дека претставува значително подобрување во однос на царините од 30 проценти со кои се закани администрацијата на Трамп.
Фото: принтскрин
Свет
Претседателката на Молдавија: Русија од есен сака да ја контролира нашата држава

Претседателката на Молдавија, Маја Санду денес ги прогласи корупцијата и нелегалното финансирање од Русија за најголема закана за парламентарните избори што се одржуваат на 28 септември во таа источноевропска земја.
„Руската Федерација сака да ја контролира Република Молдавија од есен па натаму и подготвува невидено влијание врз изборите во септември“, рече молдавската претседателка на прес-конференција во Кишињев.
Кремљ ги отфрли тврдењата дека Русија се мешала во изборниот процес на земјата со два и пол милиони жители.
„Најголемата опасност од руско влијание врз нашите внатрешни работи е тоа што претставува директна закана за националната безбедност, суверенитетот и европската иднина на нашата земја“, рече Санду.
Кишињев тврди дека Русија ќе дејствува преку поткуп на гласачи, кибернапади, платени протести и дезинформации. „Финансирање вредно околу 100 милиони евра е планирано само преку криптовалути“, рече Санду, без да даде докази за тврдењето.