Свет
(Видео) Ракетата на Безос лансирана во вселената: „Успеавме, стигна во орбитата“
Лансирањето на ракетата „Њу Глен“ од компанијата „Блу ориџин“, во сопственост на американскиот милијардер Џеф Безос, пред неколку дена беше откажано во последен момент поради технички проблеми.
Но висока речиси триесет ката (висока е 98 метри и широка 7 метри) и дизајнирана за повеќекратна употреба, ракетата „Њу Глен“ беше лансирана рано утринава од Кејп Канаверал, Флорида. Овој беспилотен тест-лет е наменет да ја прикаже демонстрациската технологијата во вселената за потребите на „Блу ориџин“. Главната цел на мисијата беше да докаже дека „Њу Глен“ може да стигне до орбитата, што би го отворило патот за посложени мисии во иднина.
„Го направивме тоа, ракетата стигна до орбитата“, рекоа тие во пренос во живо славејќи го успехот на мисијата.
Џорџ Нилд, претседател на компанија што промовира приватни вселенски активности, смета дека лансирањето на „Њу Глен“ е добра вест за целиот вселенски сектор бидејќи „добро е да се има конкуренција, да се има опција за избор“. „Ова е исклучително важно за комерцијалната вселенска индустрија, но и за владата и за НАСА, бидејќи не само што ги намалува трошоците туку нуди и план Б во случај на проблеми со уредот“, објасни тој за АФП пред летот.
The NG-1 countdown clock is proceeding. The three-hour launch window opens at 1 a.m. EST (0600 UTC).
Live webcast begins here 20 minutes before launch.https://t.co/wDtmxoDKRs
— Blue Origin (@blueorigin) January 16, 2025
Оваа инаугуративна мисија на „Њу Глен“ се очекува да трае шест часа.
„Њу Глен“ е ракета за повеќекратна употреба. Нејзината прва фаза се напојува со мотори BE-4, кои се напојуваат со течен природен гас и течен кислород. „Блу ориџин“ претходно успеа да ја приземји својата ракета „Њу Шепард“ на копно во Тексас, но овој пат ќе се обиде со контролирано слетување на првата етапа на шлеп во морето – деликатен маневар сличен на оние што ги изведува „Спејс икс“.
По одвојувањето, моторите BE-3U на горната етапа, кои користат течен кислород и водород, покренуваат до 45 метрички тони носивост во ниската орбита на Земјата.
Станува збор за мисија без екипаж, а нејзината носивост го вклучува Blue Ring Pathfinder, која содржи комуникациска низа, енергетски систем и компјутер за летање. „Блу ориџин“ планира да го тестира вселенското летало „Блу ринг“, кое ќе овозможи идни мисии со полнење гориво, пренос на податоци.
Доколку ова лансирање биде успешно, дополнителни летови на „Њу Глен“ се очекуваат во 2025 година.

„Блу ориџин“ веќе има потпишано договори со неколку клиенти, меѓу кои и американската вселенска агенција, која ќе го користи за беспилотна мисија на Марс, и американската влада, која ќе го користи за мисии за национална безбедност.
Од комерцијална страна, „Блу ориџин“ планира да лансира интернет-сателити за неколку компании, а како и „Спејс икс“ со „Старлинк“, треба да биде одговорен и за лансирање сателити од групата „Амазон“.
Џеф Безос и Илон Маск, двајца од најбогатите луѓе во светот, се исто така ривали во сателитскиот интернет простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Во САД укината универзалната препорака за вакцинација против хепатит Б за новороденчиња
Американските советници за вакцинација ја укинаа долгогодишната препорака сите новороденчиња во САД да ја примаат вакцината против хепатит Б веднаш по раѓањето. Наместо тоа, вакцината ќе се дава само на бебиња чиишто мајки (помалку од 1 отсто) се позитивни на вирусот.
За останатите новороденчиња, комитетот одлучи лекарите и родителите самостојно да одлучуваат кога ќе започне вакцинацијата, со препорака првата доза да се даде пред детето да наполни два месеца.
Јавноздравствени експерти и медицински здруженија ја критикуваа одлуката, предупредувајќи дека може да го загрози напредокот постигнат од 1991 година, кога рутинската вакцинација драматично го намали бројот на заразени деца.
Американскиот центар за контрола и превенција на болести (ЦДЦ), со новото раководство назначено од министерот Роберт Ф. Кенеди Џуниор, ќе ги користи препораките за изработка на јавноздравствени упатства. Стручњаците предупредуваат дека ставањето акцент на „изборот на родителите“ е главен аргумент на противниците на вакцините.
Светската здравствена организација и понатаму препорачува сите новороденчиња да се вакцинираат што е можно побрзо по раѓањето, бидејќи 95% од заразените бебиња развиваат хроничен хепатит.
Свет
Администрацијата на Трамп смета дека Европа е во ризик од цивилизациско бришење
Европа се соочува со „цивилизациско бришење“ и можеби еден ден ќе го загуби статусот на сигурен сојузник на САД, смета администрацијата на Доналд Трамп во голем стратегиски документ, што предизвика бурна реакција од Европејците, пишува „Ројтерс“.
Новата Стратегија за национална безбедност, објавена на веб-страницата на Белата куќа во текот на ноќта меѓу четвртокот и петокот, ја осуди Европската унија како антидемократска и наведе дека целта на САД треба да биде да ѝ помогнат на Европа да ја исправи својата моментална траекторија.
Документот ги обвини европските влади за „поткопување на демократските процеси“, вклучувајќи ги напорите – како што се наведува – да се спречи наводната волја на европската јавност да се стави крај на војната во Украина.
„На долг рок, повеќе од веројатно е дека во рок од неколку децении, одредени членки на НАТО ќе станат мнозински неевропски“, стои во документот.
„Затоа, отворено е прашањето дали тие ќе го гледаат своето место во светот или својот сојуз со САД на ист начин како оние што ја потпишаа НАТО-повелбата.“
Во документот од 33 страници, со вовед што го потпишал Трамп, се наведува дека Европа е во економски пад, но дека нејзините „вистински проблеми се уште подлабоки“. Меѓу нив се истакнати „активностите на ЕУ кои ја поткопуваат политичката слобода и суверенитетот, миграциските политики кои го трансформираат континентот, цензурата на слободата на говор и сузбивањето на политичката опозиција како и губењето на националните идентитети“.
Во текстот се додава: „Ако сегашните трендови продолжат, континентот ќе биде непрепознатлив за 20 години или помалку“, пренесе „Индекс“.
Реагирајќи на објавата на документот, германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул изјави дека САД остануваат клучен безбедносен сојузник, но дека „прашањата за слободата на изразување или организирањето на нашите слободни општества“ не спаѓаат во таа категорија.
„Сметаме дека сме способни самите да разговараме за овие прашања и дека не ни е потребен надворешен совет“, порача тој.
Додека Трамп бара крај на војната во Украина, документот ги обвинува Европејците за слабост. Иако имаат „значајна предност во тврда моќ“, се наведува, многумина на континентот „ја сметаат Русија за егзистенцијална закана“.
Се нагласува дека „клучен интерес на САД е да преговараат за брз прекин на непријателствата во Украина“, но дека Вашингтон е „во судир со европски функционери кои имаат нереални очекувања од војната, сместени во нестабилни малцински влади, од кои многу ги газат основните демократски принципи за да ја сузбијат опозицијата“.
Свет
Ројтерс: САД очекуваат Европа да преземе поголем дел од одбранбените обврски до 2027 година
Американската администрација поставила јасен стратешки рок за своите европски сојузници во НАТО. Според меѓународната новинска агенција Ројтерс, повикувајќи се на извори, САД очекуваат Европа да го преземе најголемиот дел од одбранбените одговорности на алијансата до 2027 година.
Тоа особено се однесува на клучните области како што се извидување и распоредување ракетни системи. Според пишувањето на новинската агенција, анонимни американски функционери веќе ги известиле своите европски колеги дека, доколку овој услов не се исполни, Вашингтон може да го преиспита своето учество во неколку механизми за координација на одбраната во рамките на НАТО.
Публикацијата исто така укажува дека тековните напори на европските земји да го зголемат сопствениот одбранбен потенцијал сè уште не ја задоволуваат американската страна.
Овој скептичен став се огледува и во новата Стратегија за национална безбедност на САД, која, според Ројтерс, напоменува дека денес „не е сосема јасно“ дали Европа ќе има доволно силна армија и одржлива економија за две децении.
Во тој контекст, бројни експерти, како што претходно е наведено во аналитичките материјали, ја гледаат желбата на САД да ѝ го пренесат на Европа правото на сопствена одбрана како потенцијален чекор кон формирање посебен воен блок.
Таквите активности, според аналитичарите, би можеле да бидат дел од подготовките за конфликт од големи размери, во кој Америка настојува да избегне директно учество во рамките на постојните обврски на НАТО алијансата.

