Свет
(Видео) Ракетата на Безос лансирана во вселената: „Успеавме, стигна во орбитата“
Лансирањето на ракетата „Њу Глен“ од компанијата „Блу ориџин“, во сопственост на американскиот милијардер Џеф Безос, пред неколку дена беше откажано во последен момент поради технички проблеми.
Но висока речиси триесет ката (висока е 98 метри и широка 7 метри) и дизајнирана за повеќекратна употреба, ракетата „Њу Глен“ беше лансирана рано утринава од Кејп Канаверал, Флорида. Овој беспилотен тест-лет е наменет да ја прикаже демонстрациската технологијата во вселената за потребите на „Блу ориџин“. Главната цел на мисијата беше да докаже дека „Њу Глен“ може да стигне до орбитата, што би го отворило патот за посложени мисии во иднина.
„Го направивме тоа, ракетата стигна до орбитата“, рекоа тие во пренос во живо славејќи го успехот на мисијата.
Џорџ Нилд, претседател на компанија што промовира приватни вселенски активности, смета дека лансирањето на „Њу Глен“ е добра вест за целиот вселенски сектор бидејќи „добро е да се има конкуренција, да се има опција за избор“. „Ова е исклучително важно за комерцијалната вселенска индустрија, но и за владата и за НАСА, бидејќи не само што ги намалува трошоците туку нуди и план Б во случај на проблеми со уредот“, објасни тој за АФП пред летот.
The NG-1 countdown clock is proceeding. The three-hour launch window opens at 1 a.m. EST (0600 UTC).
Live webcast begins here 20 minutes before launch.https://t.co/wDtmxoDKRs
— Blue Origin (@blueorigin) January 16, 2025
Оваа инаугуративна мисија на „Њу Глен“ се очекува да трае шест часа.
„Њу Глен“ е ракета за повеќекратна употреба. Нејзината прва фаза се напојува со мотори BE-4, кои се напојуваат со течен природен гас и течен кислород. „Блу ориџин“ претходно успеа да ја приземји својата ракета „Њу Шепард“ на копно во Тексас, но овој пат ќе се обиде со контролирано слетување на првата етапа на шлеп во морето – деликатен маневар сличен на оние што ги изведува „Спејс икс“.
По одвојувањето, моторите BE-3U на горната етапа, кои користат течен кислород и водород, покренуваат до 45 метрички тони носивост во ниската орбита на Земјата.
Станува збор за мисија без екипаж, а нејзината носивост го вклучува Blue Ring Pathfinder, која содржи комуникациска низа, енергетски систем и компјутер за летање. „Блу ориџин“ планира да го тестира вселенското летало „Блу ринг“, кое ќе овозможи идни мисии со полнење гориво, пренос на податоци.
Доколку ова лансирање биде успешно, дополнителни летови на „Њу Глен“ се очекуваат во 2025 година.

„Блу ориџин“ веќе има потпишано договори со неколку клиенти, меѓу кои и американската вселенска агенција, која ќе го користи за беспилотна мисија на Марс, и американската влада, која ќе го користи за мисии за национална безбедност.
Од комерцијална страна, „Блу ориџин“ планира да лансира интернет-сателити за неколку компании, а како и „Спејс икс“ со „Старлинк“, треба да биде одговорен и за лансирање сателити од групата „Амазон“.
Џеф Безос и Илон Маск, двајца од најбогатите луѓе во светот, се исто така ривали во сателитскиот интернет простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Српската министерка за енергетика понуди оставка поради санкциите врз НИС
Владата на Србија денеска одржа вонредна седница поради американските санкции врз НИС.
Министерката за енергетика, Дубравка Џедовиќ Хандановиќ, понуди оставка.
„Се подготвивме за непредвидливи ситуации, за да можеме да реагираме. Сепак, мора да ги задржиме нашите резерви. Како министерка за енергетика, ве известувам дека е невозможно да се води овој ресор во ситуација кога НИС е под санкции. Подготвена сум да поднесам оставка, бидејќи не гледам начин на кој можеме да ја надминеме ситуацијата. Без рафинеријата во Панчево нема живот за нас. Таа е од витално значење за граѓаните и економијата. Можеме да чекаме три или четири дена, но не повеќе од тоа, бидејќи нема прилив на сурова нафта“, кажа Џедовиќ Хандановиќ.
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, оцени дека Србија „страдала како трева во судир на слонови“ во оваа криза, а министерот за финансии, Синиша Мали, нагласи дека земјата нема избор и дека ситуацијата ја загрозува економската стабилност и перспективите за инвестиции.
Седницата ја следеа претседателката на Собранието Ана Брнабиќ, министри и директори на јавни претпријатија.
САД испратија одговор на барањето што руските сопственици на Српската нафтена индустрија го испратија до американскиот OFAC на 11 ноември, со кое се бара продолжување на лиценцата за работа, врз основа на преговори со трета страна, а кое Србија официјално го поддржа.
Во барањето се наведува дека руската страна е подготвена да ја отстапи контролата и влијанието врз компанијата НИС на трета страна. Ова сега е одбиено.
САД воведоа целосни санкции врз НИС поради нејзиното мнозинско руско сопствеништво на 9 октомври.
Свет
(Видео) Силен олуен систем го погоди западниот регион на Буенос Аирес
Силен олуен систем го погоди западниот регион на Буенос Аирес, а градот Сан Николас се уште е под портокалово предупредување поради можни екстремни временски удари, соопштија метеоролозите.
Според Аргентинскиот државен хидрометеоролошки завод, нестабилноста во атмосферата се зајакнува поради судир на студен и топол воздух, а низок воздушен притисок дополнително го зголемува ризикот од интензивни олуи.
Во Генерал Вилегас се забележани драматични ѕидови од облаци кои брзо се движат преку рамницата, а се очекуваат силни грмотевици, нагло засилени поројни врнежи, можен крупен град и ветрови со брзина до 70 километри на час.
🤯⛈️ Impresionante tormenta en General Villegas, provincia de Buenos Aires. pic.twitter.com/VwPP1Abk58
— Tormentas de Zona Sur (@SurTormentas) November 16, 2025
Граѓаните се предупредени на претпазливост и да избегнуваат излегување надвор за време на екстремните временски услови.
Свет
Украина зимава ќе увезува гас од Грција
Украина ќе увезува гас од Грција за да ги покрие потребите за време на зимата, изјави денеска украинскиот претседател Володимир Зеленски.
„Денес веќе го подготвивме договорот со Грција за гас за Украина, што ќе претставува уште една рута за снабдување со гас за да обезбедиме увоз за зимата“, напиша Зеленски на Телеграм, пренесува Ројтерс.
Тој додаде дека Украина „има договори за финансирање на увозот на гас“, со кои ќе се покријат скоро две милијарди евра за увоз на гас, за да се „надоместат загубите во украинското производство, предизвикани од руските удари“.
Зеленски ги објави најновите информации за снабдувањето со гас пред својата посета на Грција, која е најавена за денеска, од каде потоа ќе отпатува во Франција и Шпанија.
Украинскиот претседател рече дека Киев обезбедил средства за увоз на гас од европски партнери и банки под гаранции на Европската комисија, како и од украинска банка, додека истовремено соработува со американски партнери за целосно финансирање.

