Свет
Во САД, по 17 години, извршена смртна казна на сојузно ниво
Во САД е извршена првата смртна казна на сојузно ниво по 17 години, а егзекутиран е човек осуден за тројно убиство, соопшти Министерството за правда.
Даниел Ли (47) беше погубен во 8.07 по локално време со смртоносна инјекција во сојузниот затвор во Индијана, се наведува во соопштението доставено до агенцијата „Франс прес“.
„Убивате невин човек“, биле последните зборови на овој осуденик, објави новинар од Индијанаполис, кој присуствувал на егзекуцијата.
Во 1999 година Даниел Ли беше прогласен за виновен за убиство на брачна двојка и нивната осумгодишна ќерка во Арканзас за време на грабеж.
Според американскиот правосуден систем, кривичните дела може да се судат или во сојузните судови на национално ниво или во државните судови на регионално ниво.
За одредени кривични дела, како што се фалсификување валути или кражба на пошта, автоматски се суди на сојузно ниво, како и во случаи во кои САД се странка или, пак, ситуации што вклучуваат уставни прекршувања.
За другите може да се суди и во федералните судови врз основа на сериозноста на злосторствата.
Според американските медиуми, семејствата на жртвите се спротивставиле на егзекуцијата, па затоа поднеле тужба за запирање наведувајќи дака поради ризикот од коронавирусот, нема да може да присуствуваат на извршувањето на смртната казна.
Ерлин Петерсон (81), чија ќерка, внука и зет биле убиени од Ли, пак, изјавила дека сакала на 47-годишникот да му биде изречена доживотна затворска казна, како што било случај со неговиот соучесник.
Уште две егзекуции на сојузно ниво се закажани за подоцна оваа недела, а четвртата егзекуција е планирана за август.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Фон дер Лајен: Влегуваме во ера на целосна енергетска независност на Европа од Русија
Претседателката на Европската комисија (ЕК), Урсула фон дер Лајен, изјави дека денес Европа влегува во ера на целосна енергетска независност од Русија, откако Европејците постигнаа договор за прекин на увозот на руски гас до есента 2027 година.
„Денес е историски ден за Унијата. Синоќа постигнавме принципиелен договор за предлогот на Комисијата за постепено укинување на руските фосилни горива. Вртиме нова страница, засекогаш. Ова е зората на нова ера, ера на целосна енергетска независност на Европа од Русија“, изјави Фон дер Лајен на прес-конференција, пренесува „Фигаро“.
Според неа, планот REPowerEU донесе резултати.
„Тој нè заштити од најлошата енергетска криза во последните неколку децении и ни помогна да преминеме од руски фосилни горива на други со рекордна брзина. Денес трајно го запираме тој увоз. Со исцрпувањето на воениот фонд на Путин, се солидаризираме со Украина и го фокусираме нашето внимание на нови енергетски партнерства и можности за тој сектор“, рече таа, како што е објавено на веб-страницата на ЕК.
Таа нагласи дека ЕУ „конечно и засекогаш ја затвора славината за руски гас“.
„Европа избра енергетска безбедност и независност. Никогаш нема да се вратиме на нашата опасна зависност од Русија. Никогаш нема да се вратиме на нестабилни снабдувања и манипулација на пазарот. Никогаш нема да се вратиме на енергетска уцена и економска изложеност. И ние сме посилни од кога било со Украина во нејзината потрага по слобода“, рече фон дер Лајен.
Ден Јергенсен, комесар за енергетика и домување, рече дека Европската Унија ефикасно и трајно ќе го суспендира увозот на руски гас и ќе се движи кон постепено укинување на руската нафта во согласност со привремениот политички договор постигнат денес од Европскиот парламент и Европскиот совет.
„Оваа историска одлука ќе стави крај на зависноста на ЕУ од несигурен снабдувач, кој постојано ги дестабилизираше европските енергетски пазари, ја загрозуваше безбедноста на снабдувањето со енергија со уцена и ѝ штетеше на европската економија. Како што е наведено во планот REPowerEU, целосното повлекување од руските фосилни горива е клучен чекор за да се обезбеди енергетската независност, конкурентноста, отпорноста и стабилноста на пазарот на Европа“, рече тој.
Денешната спогодба обезбедува постепено, но трајно прекинување на увозот на руски гас, со прекин на увозот на течен природен гас (LNG) до 31 декември 2026 година, а увозот на гас преку цевководи до 30 септември 2027 година, беше наведено на веб-страницата на ЕК.
По исклучок, земјите-членки можат да го продолжат овој рок до 31 октомври 2027 година, во случај нивните нивоа на складирање да бидат под потребните нивоа на полнење.
Промените на постојните договори ќе бидат дозволени само за тесно дефинирани оперативни цели и не можат да доведат до зголемување на обемот или цените.
Затоа, најдоцна до ноември 2027 година, ЕУ постепено и засекогаш ќе го укине увозот на руски гас, беше наведено на веб-страницата на ЕК, пренесува Танјуг.
Фото: ЕПА
Свет
Руте: Разговорите во Москва се клучен чекор кон завршување на украинскиот конфликт
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, оцени дека разговорите одржани во Москва меѓу специјалниот претставник на американскиот претседател, Стив Виткоф, и рускиот претседател Владимир Путин биле „важен чекор“ во напорите за наоѓање решение за конфликтот во Украина. Како што објавија западните медиуми, Руте нагласи дека ќе следат „следни чекори“, но не сакаше да ја открие нивната содржина.
„Тесно се координираме со Американците, но не коментираме за секој потег“, рече генералниот секретар.
Изјавата на Руте доаѓа во сенка на континуираните дипломатски напори, откако доцна синоќа во Кремљ завршија часови разговори меѓу Виткоф, специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, и тимот на Путин. На состанокот присуствуваше и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, како и специјалниот претставник на рускиот претседател за инвестиции и економска соработка, Кирил Дмитриев, пренесуваат медиумите.
Според написите, иако разговорите беа оценети како „продуктивни“, страните ниту овој пат не успеаја да постигнат компромис за американскиот мировен план. Помошникот на претседателот на Русија, Јуриј Ушаков, потврди дека „територијалното прашање останува главна пречка“, што се совпаѓа со изјавата на американскиот државен секретар Марко Рубио, кој ги идентификуваше териториите како клучна точка на спор во мировните преговори.
Дипломатските напори, и покрај застојот, продолжуваат, а во меѓународните кругови растат очекувањата дека претстојните чекори ќе донесат поголем напредок во потрагата по одржливо решение за украинската криза.
Фото: ЕПА
Свет
Утре ја имаме последната Супермесечина за оваа година: ќе биде поголема и посветла од вообичаеното
Подгответе се за небесен спектакл додека последната полна месечина за 2025 година излегува во полн сјај. В четврток, 4 декември, додека северната хемисфера се подготвува за зима, таканаречената Студена Супермесечина ќе се појави на хоризонтот при зајдисонце.
Ќе биде поголема и посветла од вообичаено, пишува ScienceAlert.
Овој настан нуди одлична можност за фотографирање на излегувањето на месечината. Ова е така бидејќи студениот зимски воздух содржи помалку влага, што значи дека небото ќе биде појасно, создавајќи совршени услови за набљудување на феноменот.
Што точно е Супермесечина?
Супермесечината е природен феномен што се јавува поради патеката на орбитата на Месечината околу Земјата. Оваа патека не е совршено кружна, туку малку овална. Поради ова, постојат точки во кои Месечината е поблиску или подалеку од нејзината просечна оддалеченост од 384.400 километри. Точката во која е најблиску до Земјата се нарекува перигеј. Кога перигејот се совпаѓа со полна Месечина, овој феномен се нарекува Супермесечина.
Интересно е што растојанието во самиот перигеј се менува под влијание на гравитацијата на Сонцето и други фактори. За време на најблиските перигеи, Месечината може да изгледа до 30 проценти поголема и 14 проценти посветла на небото.
Колку голема и светла ќе биде?
За време на перигејот на 4 декември, полната Месечина ќе биде оддалечена 357.219 километри од Земјата. Ова ќе ја зголеми нејзината очигледна големина за 8 проценти, а нејзината светлина за околу 16 проценти во споредба со просечната полна Месечина. Иако ќе биде малку подалеку од Супермесечината што ја видовме во ноември, таа ќе биде поблиску од која било друга од април 2020 година.
Како и кога да ја видите?
Техничкиот назив за оваа позиција е сизигија, што се однесува на порамнувањето на три или повеќе небесни тела – во овој случај, Сонцето, Земјата и Месечината. Бидејќи Месечината ќе биде на спротивната страна од Земјата од Сонцето, побарајте ја на источниот хоризонт веднаш по зајдисонцето, без разлика каде се наоѓате во светот.

