Свет
Ден на Земјата – што може секој поединец да направи за да ја заштитиме нашата планета?
Додека голем број граѓани од католичка вероисповед од Европа и светот го празнуваат првиот ден од Велигден, 22 Април исто така се одбележува и како Ден на планетата Земја.
На овој датум во целиот свет секоја година се одржуваат разни настани со кои се изразува поддршка за заштита на животната средина, пренесува „Евроњуз“.
Глобална мрежа на голем број организации во текот на целата година работи на справување со најсериозните проблеми за нашата планета, како климатските промени, таложењето пластичен отпад, заштитата на загрозените видови и сл.
Како 22 Април стана Ден на нашата планета?
Мировниот активист Џон Меконел е првиот што ја предложил идејата за Ден на Земјата во 1969 година на конференција на УНЕСКО во Сан Франциско.
Неговата цел била на тој ден да ѝ се оддаде почит кон Земјата како дом на целото човештво и да се промовира концептот за мир меѓу луѓето, а со ваква порака денот првпат бил одбележан на 21 март 1970 година – првиот ден од пролетта на северната хемисфера.
Американскиот сенатор Гејлорд Нелсон го промовирал Денот на планетата Земја еден месец подоцна, на 22 април 1970 година, кога бил сведок за стравотните еколошки штети од масовното излевање нафта во Санта Барбара, Калифорнија, во 1969 година.
Иако првично станува збор за американска иницијатива, концептот беше преземен на меѓународно ниво во 1990 година, со настани организирани во 141 земја.
Како секој поеднинец може да влијае за да ја заштити Земјата?
Обединетите нации објавија прирачник со комичен наслов „Водич за тоа како мрзливите луѓе може да го спасат светот“, во кој се наведени повеќе активности што секој поеднец може да ги преземе за да придонесе кон целите за одржлив развој поставени од организацијата.
Листата категоризира предлози од ниво 1 до ниво 4, во зависност од тоа дали активностите се преземаат дома, на работа или во локалното место на живеење.
Еве неколку предлози од сите четири нивоа:
- Заштедете електрична енергија со приклучување повеќе апарати во продолжен кабел и целосно исклучувајте ги кога не ги користите вклучувајќи го и вашиот компјутер;
- Избегнувајте банкарските извештаи да ги подигате печатени на хартија и своите сметки плаќајте ги онлајн или преку мобилен;
- Не е можно во целост да се избегне купувањето храна и стока спакувана во пластична амбалажа, но гледајте тоа да го сведете на минимум;
- Купете си килим – теписите и килимите го прават вашиот под топол и ќе ви помогнат да заштедите при затоплувањето на домот;
- Практикувајте кратки туширања – со бањањето во када се троши многу повеќе вода отколку 5-10 минути минати под туш;
- Вашата коса и облека сушете ги природно наместо со помош на фен, односно машина. Кога ја перете облеката, внимавајте да го искористите целиот капацитет на машината;
- Јадете помалку месо, живина и риба. Повеќе ресурси се користат за да се обезбеди месо отколку растенија;
- Планирајте ги вашите оброци – при пазарење користете листа и избегнувајте да купувате водени од импулсот. Не наседнувајте на маркетинг-трикови кои ве тераат да купите храна, облека и предмети повеќе отколку што ви се потребни;
- Возете велосипед, пешачете или користете јавен превоз. Патувајте со автомобил само кога сте во поголема група;
- За пиење вода или кафе употребувајте амбалажи што повторно може да се искористат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Осомничениот за масовното пукање на Универзитетот Браун пронајден мртов: го убил и професорот на МИТ
Маж осомничен за масовното пукање на Универзитетот Браун од минатата недела е пронајден мртов по шестдневна потрага што се протегаше низ неколку американски држави. Неговото тело беше откриено во магацин во Салем, Њу Хемпшир, а полицијата верува дека тој е одговорен и за убиството на професор на Технолошкиот институт во Масачусетс (МИТ), објавува Би-Би-Си.
🔴 🇺🇸 FLASH
ÉTATS-UNIS | LE SUSPECT DE LA FUSILLADE À BROWN UNIVERSITY RETROUVÉ MORT DANS UN BOX DE STOCKAGE DANS LE NEW HAMPSHIRELe suspect lié à la fusillade sur le campus de Brown University a été retrouvé mort à l’intérieur d’un centre de stockage à Salem, dans le New… pic.twitter.com/EmACPCxuQE
— BREF_INFOS (@BREF_ACTUALITES) December 19, 2025
Завршува шестдневната потрага
Полицијата го идентификуваше осомничениот како 48-годишниот Клаудио Невес Валенте, португалски државјанин кој студирал на универзитетот во Провиденс, Род Ајленд, пред околу 25 години.
Главниот обвинител на Род Ајленд, Питер, изјави дека Валенте е пронајден со торба и две огнени оружја. Прелиминарните наоди покажуваат дека починал од самонанесена прострелна рана. Полицијата не можеше да потврди колку долго бил во магацинот.
🚨 NEW 🚨 U.S. Attorney releases photo and complaint affidavit for suspect in Brown University and MIT professor shootings, Claudio Neves-Valente.
READ CHARGING DOCUMENT HERE: https://t.co/YHYcatbj8Z pic.twitter.com/EsM14iGuXs
— U.S. Attorney Massachusetts (@DMAnews1) December 19, 2025
Како го пронашле истражителите
Шефот на полицијата на Провиденс, Оскар Перез, изјави дека видео доказите и информациите од граѓани ги довеле истражителите до продавница за изнајмување автомобили, каде што го откриле името на осомничениот. Докази се пронајдени во автомобил во близина што се совпаѓа со местото на пукањето на Универзитетот Браун.
Brown University
The person they needed to speak with that was in close proximity to the suspected shooter has been interviewed.
Is that why all of the sudden we have a suspect?#BrownUniversity pic.twitter.com/utPyIljdgE
— Jennifer Coffindaffer (@CoffindafferFBI) December 18, 2025
Околу 500 агенти на ФБИ беа вклучени во потрагата. „Иако осомничениот беше пронајден мртов вечерва, нашата работа не е завршена. Има многу прашања на кои треба да се одговори“, рече специјалниот агент на ФБИ, Тед Докс.
Врска со убиството на професорот
Службениците веруваат дека Валенте го убил и професорот на МИТ, Нуно Ф. Гомес Луреиро, 47, два дена по пукањето во Браун на 13 декември. Луреиро беше убиен во својот дом во Бруклин, град оддалечен околу 80 километри од Провиденс. Полицијата откри дека и жртвата и осомничениот студирале на истиот универзитет кон крајот на 1990-тите.
🚨 MAJOR BREAKING: The Brown University shooting suspect has been found DEAD of a self-inflicted gunshot wound inside a storage facility in Salem, NH, per Fox#RawEntropy pic.twitter.com/62XshDghZL
— Raw Entropy (@RawEntropy) December 19, 2025
Случаите беа поврзани откако возилото на Валенте беше идентификувано преку камери за надзор и изјави на сведоци на Универзитетот Браун, а истиот автомобил беше виден и во близина на местото на убиството на професорот.
„Тој користеше телефон што беше тешко да се пронајде“, рече Лиа Б. Фоли, американски обвинител за Масачусетс. „Тој беше софистициран во прикривањето на своите траги“. Властите не објавија можен мотив за ниту еден напад.
Нападот што го потресе универзитетот
За потсетување, вооружен човек влезе во зграда на Универзитетот Браун минатата сабота и отвори оган за време на завршните испити. Двајца студенти беа убиени, а девет други беа ранети, од кои шестмина се уште се во болница.
Federal officials announced late Thursday night the 48-year-old suspect in the Brown University campus shooting and the fatal shooting of an MIT professor has been found dead. https://t.co/Bs23KLAhCv pic.twitter.com/bfJgs3iBs3
— ABC News (@ABC) December 19, 2025
Властите ги идентификуваа жртвите како Ела Кук (19), студентка на втора година од Алабама, и Мухамад Азиз Умурзоков (18), американски бруцош од узбекистанско потекло.
Поранешен студент без врска со универзитетот
Претседателката на Универзитетот Браун, Кристина Паксон, потврди дека Валенте бил запишан на докторска програма по физика од есента 2000 година до пролетта 2001 година. Таа нагласи дека тој „нема моментална активна врска“ со универзитетот.
За време на истрагата, ФБИ понуди награда од 50.000 долари за информации што ќе доведат до апсење на одговорното лице.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Свет
Трамп ја прогласи марихуаната за помалку опасна дрога
Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба со која марихуаната на федерално ниво се класифицира како помалку опасна дрога, во обид да се зголемат истражувањата за нејзината медицинска употреба, но не и целосно да се легализира, објави Си-ен-ен.
Марихуаната, која е легална во многу американски држави, претходно беше класифицирана како дрога од прва категорија, заедно со хероинот, на федерално ниво. Трамп ја смести во трета категорија, заедно со анаболните стероиди и кетаминот.
Олеснување на медицинските истражувања
„Оваа наредба за прекласификација ќе го олесни спроведувањето на медицински истражувања поврзани со марихуаната, овозможувајќи ни да ги проучиме придобивките, потенцијалните ризици и идните третмани“, рече Трамп во Овалната соба. „Ќе има огромно позитивно влијание.“
Наредбата, која ѝ наложува на државната обвинителка Пам Бонди да го забрза процесот на ублажување на федералните ограничувања, но не вклучува временска рамка, доаѓа по интензивна кампања за лобирање од страна на индустријата за канабис, според високи претставници на администрацијата.
Медицинска примена во фокусот
„Фактите ја принудуваат федералната влада да признае дека марихуаната може да има легитимна медицинска употреба кога се користи внимателно. Во некои случаи, тоа може да вклучува употреба како замена за зависност и потенцијално смртоносни опиоидни лекови против болки“, рече Трамп, нарекувајќи го потегот „здрав разум“.
Потегот на Трамп не ја легализира марихуаната на федерално ниво, иако таа веќе е легална во неколку држави. Регулативата не влијае на рекреативната употреба на марихуана и не вклучува никакви промени во системот на кривична правда.

