Свет
„Дејли бист“: Трамп му дал одврзани раце на Помпео да врши притисок врз Иран
Американските медиуми објавија дека претседателот на САД, Доналд Трамп, му дал зелено светло на шефот на Стејт департментот, Мајк Помпео, дека може да врши притисок врз Иран колку што сака, само без да предизвика Трета светска војна, пишува американскиот портал „Дејли бест“ (DailyBeast), повикувајќи се на високи американски официјални претставници чии идентитети не се откриени.
Трамп им дал одврзани раце на Помпео, останатите дипломати, како и на своите советници, во контекст на вршењето притисок врз Иран.
Во текстот се наведува дека Трамп во последните недели е фокусиран особено на резултатите од претседателските избори и дека посветува големо внимание на надворешнополитичките прашања. Прашањето за Иран, како што се наведува, во потполност му го препуштил на Помпео.
Американските официјални претставници на кои се повикува авторот на текстот и наведува дека сведочеле на разговорите на Трамп и Помпео, порачаа дека Трамп дал овластување на американскиот државен секретар да врши притисок врз Иран колку сака, но со тоа да не предизвика Трета светска војна.
Тоа ѝ остава на располагање низа опции на администрацијата во заминување – меѓу нив, задушувачки режим на санкции и молк поради атентатот врз ирански државјани.
Исто така, се наведува дека е можно да постоела соработка меѓу израелските и американските разузнавачки служби во врска со атентатот на иранскиот научник Мухсин Фахризаде. Фахризаде, кој беше клучна фигура на иранската нуклеарна програма, во петокот го убија неидентификувани вооружени напаѓачи на периферијата на Техеран, главниот град на Иран.
Иранските официјални претставници го обвинија за убиството Израел, чиј премиер Бенјамин Нетанјаху пред две години одржа презентација за иранската нуклеарна програма и изјави дека треба да се запамети името на Фахризаде.
Се очекува администрацијата на Трамп, пред предавањето на Белата куќа на победникот на американските претседателски избори, Џо Бајден, кое е планирано за 20 јануари, да воведе нови економски санкции на Иран и да преземе чекори кои ќе ја доведат иранската економија во тешка ситуација.
Поединци вклучени во изработката на политиката на администрација на Трамп во Иран, веруваат дека кампањата за максимален притисок ќе ја ограничи можноста на Бајден да се врати на вистинскиот пат со Техеран затоа што некои од санкциите е тешко да се отстранат, особено оние фокусирани на човековите права и тероризмот.
Поединци запознати со размислувањето на тимот на Бајден велат дека избраниот претседател има јасна стратегија за справување со Иран и со санкциите по јануари. Тој план во голема мера зависи од желбата на Бајден да се врати во Заедничкиот сеопфатен план за акција (ЈЦПОА), нуклеарниот договор за кој се договараше за време на администрацијата на Обама ако Иран се согласи да го почитува.
„Ако Иран ја загризе мамката, што очигледно е намерата зад атентатот врз Фарихзаде, тогаш тоа веројатно го оневозможува враќањето во ЈЦПОА и дипломатијата. Ако Иран не ја загризе мамката … Не знам дали тоа навистина ги менува изборите со кои се соочува тимот на Бајден или Иран во јануари “, вели Џерет Блан, поранешен координатор за иранска нуклеарна имплементација во Стејт департментот на Обама .
Било какви преговори меѓу администрацијата на Бајден и Иран би вклучувале разговори за укинување на некои санкции, но тие санкции најверојатно ќе бидат укинати само ако и кога Техеран ќе се придржува до договорот.
„Иран вели дека е подготвен да се врати во согласност со ЈЦПОА и да повлече некои од донесените одлуки. И САД велат дека ќе укинат некои од санкциите. Нема законска пречка за нивно менување. Многу од нив беа наметнати од политички причини “, рече поранешен висок функционер на администрацијата на Обама.
„Најверојатно, тоа ќе биде пристап во два чекори за Бајден – враќање назад и потоа можеби повторно преговарање за поинаков, подобар договор“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Борбен авион се урна на аеромитинг во Дубаи
Индиски борбен авион „теџас“ се урна денеска за време на аеромитинг во Дубаи, при што загина пилотот, соопштија Индиските воздухопловни сили (IAF).
Борбениот авион летал на ниска надморска височина околу 14.15 часот по локално време пред да се сруши и да експлодира во огнена топка, според сведоците. Снимките од местото на настанот покажуваат црн чад што се издига од зад оградената писта.
My heart is heavy 💔…
Such a devastating moment at the #DubaiAirShow. India’s fighter jet #Tejas crashed tragically today, leaving everyone in shock and sorrow. 🙏😔
May God watch over the pilot. Prayers for safety and strength 🙏 pic.twitter.com/LXNC8VXK42
— Daphi (@Dafi_syiemz) November 21, 2025
„Формиран е истражен одбор за да се утврди причината за несреќата“, соопшти IAF.
Ова е втор познат пад на борбен авион, кој е напојуван од мотори на „Генерал електрик“ и е клучен за напорите на Индија да ја модернизира својата флота на воздухопловните сили, која е составена претежно од руски и од поранешни советски борбени авиони. Првата несреќа се случи минатата година за време на вежба во Индија.
Несреќата се случи на последниот ден од најголемиот авијациски настан на Блискиот Исток, кој почна во понеделникот.
Свет
Европските лидери на итен телефонски разговор со Зеленски за мировниот план на САД
Се очекува европските лидери да одржат итни разговори со украинскиот претседател Володимир Зеленски за мировните планови на САД.
„Блумберг“ објави дека се очекува голем број европски лидери – вклучувајќи го Британецот Кир Стармер, Французинот Емануел Макрон и Германецот Фридрих Мерц – да се приклучат на итен телефонски повик со Зеленски напладне по европско време за да разговараат за предлогот на САД и Русија за завршување на војната.
Ројтерс, исто така, потврди дека Мерц се откажал од планираниот настан за да го ослободи својот распоред за да се придружи на телефонскиот повик.
Се очекува понатамошен состанок на маргините на самитот на Г20 во Јужна Африка во сабота, објави „Блумберг“.
Германскиот таблоид „Билд“ информира дека се очекува Мерц да има телефонски разговор не само со Зеленски, туку и со американскиот претседател Доналд Трамп.
Претходно, САД подготвија мировен план за Украина и Русија кој содржи 28 точки, а предвидува Украина да се откаже од дополнителни територии на исток, да ја ограничи армијата и формално да се откаже од членството во НАТО, објави Аксиос.
Германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул денес изјави дека верува оти планот поддржан од Соединетите Американски Држави за завршување на војната во Украина е само список на прашања што треба итно да се разгледаат меѓу Украина и Русија, истакнувајќи дека тоа не е конечен план.
Тој изјави дека имал долг телефонски разговор со специјалниот претставник на САД, Стив Виткоф.
„Сè е сè уште во состојба на флуктуација, а американскиот државен секретар Марко Рубио, исто така, рече дека разговорите подразбираат составување список на теми и опции што сè уште треба да се разгледаат и дискутираат“, рече Вејдфул во емисијата „Хојт џурнал“ на телевизискиот канал „ЗДФ“.
Вејдфул оцени дека секој обид да се доведат двете страни на преговарачка маса е достоен за поддршка.
„Ставот на Германија е европска позиција, што значи дека ја поддржуваме Украина. Сакаме да се осигураме дека Украина може да разговара за овие прашања од позиција на сила“, рече Вејдфул, цитиран од Танјуг.
Приказната за можната промена на границите и успехот на Русија во нејзината агресија не е нешто прифатливо за Украина, изјави денес амбасадорката на Украина во Соединетите Американски Држави, Олга Стефанишина.
На Глобалниот самит на жените 2025 во Вашингтон, Стефанишина нагласи дека територијалниот интегритет на Украина и промената на границите на Украина не можат да бидат на преговарачката маса.
„Да се каже дека Украина ги менува своите граници и дека Русија успева во својата воена агресија не е прифатливо. Секако, загрозувањето на независноста на Украина и дозволувањето на Русија да има мислење за нова агресија не е прифатливо“, додаде таа, пренесува Укринформ.
Стефанишина нагласи дека „ако сме сериозни во врска со 28-те руски точки, тие навистина немаат смисла“.
„Мислам дека сме сигурни во себе и го поддржуваме лидерството на претседателот (САД) Трамп, но лично сум загрижена што Русите секогаш избегнуваат разговор лице в лице. Мојот најголем страв е дека Русите ќе продолжат да го одложуваат процесот и да играат тактички игри“, рече таа.
Вршителката на должноста амбасадор на САД, Џули Дејвис, претходно изјави дека таа и секретарот на американската армија, Ден Дрискол, во четвртокот имале исклучително конструктивни дискусии со украинското раководство за прекин на војната.
„Европската унија ќе продолжи да ја поддржува Украина, бидејќи Украина е жртва на агресија“, изјави денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен и истакна дека санкциите против Русија предизвикуваат штета на нејзината економија.
„Украина може да смета на нас, бидејќи ова не е само агресија против Украина, туку агресија против принципите на Повелбата на ОН“, изјави Фон дер Лајен во говор во Јоханесбург, каде што присуствува на самитот на Г20, пренесува Ројтерс.
Според неа, ЕУ воведе 19 пакети санкции и тие имаат ефект.
„Ова може да се види кога ќе се погледнат растечките проблеми на руската економија – галопирачка инфлација, растечки каматни стапки и прегреана воена економија. Полека, но сигурно, податоците покажуваат дека санкциите функционираат“, нагласи фон дер Лајен.
Првиот самит на Г-20 на африканскиот континент се одржува во Јоханесбург.
Свет
Јапонија одобри делумно рестартирање на најголемата нуклеарна централа во светот
Гувернерот на Ниигата, Хидео Ханазуми, одобри делумно рестартирање на нуклеарната централа „Кашивазаки-Карива“, најголемата во светот по капацитет, јави „Ројтерс“. Со тоа се отстранува последната голема пречка за ТЕПКО, кој планира повторно да ги активира реакторите 6 и 7. Ханазуми најави гласање доверба во префектурното собрание и истакна дека остануваат прашања поврзани со безбедноста и со подготвеноста за инциденти.
Двата реактора имаат капацитет од 2.710 MW, околу една третина од вкупниот капацитет на електраната. ТЕПКО веќе ги заврши инспекциите на реакторот 6, што би било прво рестартирање на компанијата по Фукушима во 2011 година.
Одлуката доаѓа во услови на растечка побарувачка за електрична енергија во Јапонија. Аналитичарите проценуваат дека вклучувањето на реакторот 6 би можело да го намали увозот на ЛНГ до 4 милиони тони во 2026 година. ТЕПКО во меѓувреме се соочува со критики за неправилно ракување со доверливи документи во централата.

