Свет
„Дејли бист“: Трамп му дал одврзани раце на Помпео да врши притисок врз Иран
Американските медиуми објавија дека претседателот на САД, Доналд Трамп, му дал зелено светло на шефот на Стејт департментот, Мајк Помпео, дека може да врши притисок врз Иран колку што сака, само без да предизвика Трета светска војна, пишува американскиот портал „Дејли бест“ (DailyBeast), повикувајќи се на високи американски официјални претставници чии идентитети не се откриени.
Трамп им дал одврзани раце на Помпео, останатите дипломати, како и на своите советници, во контекст на вршењето притисок врз Иран.
Во текстот се наведува дека Трамп во последните недели е фокусиран особено на резултатите од претседателските избори и дека посветува големо внимание на надворешнополитичките прашања. Прашањето за Иран, како што се наведува, во потполност му го препуштил на Помпео.
Американските официјални претставници на кои се повикува авторот на текстот и наведува дека сведочеле на разговорите на Трамп и Помпео, порачаа дека Трамп дал овластување на американскиот државен секретар да врши притисок врз Иран колку сака, но со тоа да не предизвика Трета светска војна.
Тоа ѝ остава на располагање низа опции на администрацијата во заминување – меѓу нив, задушувачки режим на санкции и молк поради атентатот врз ирански државјани.
Исто така, се наведува дека е можно да постоела соработка меѓу израелските и американските разузнавачки служби во врска со атентатот на иранскиот научник Мухсин Фахризаде. Фахризаде, кој беше клучна фигура на иранската нуклеарна програма, во петокот го убија неидентификувани вооружени напаѓачи на периферијата на Техеран, главниот град на Иран.
Иранските официјални претставници го обвинија за убиството Израел, чиј премиер Бенјамин Нетанјаху пред две години одржа презентација за иранската нуклеарна програма и изјави дека треба да се запамети името на Фахризаде.
Се очекува администрацијата на Трамп, пред предавањето на Белата куќа на победникот на американските претседателски избори, Џо Бајден, кое е планирано за 20 јануари, да воведе нови економски санкции на Иран и да преземе чекори кои ќе ја доведат иранската економија во тешка ситуација.
Поединци вклучени во изработката на политиката на администрација на Трамп во Иран, веруваат дека кампањата за максимален притисок ќе ја ограничи можноста на Бајден да се врати на вистинскиот пат со Техеран затоа што некои од санкциите е тешко да се отстранат, особено оние фокусирани на човековите права и тероризмот.
Поединци запознати со размислувањето на тимот на Бајден велат дека избраниот претседател има јасна стратегија за справување со Иран и со санкциите по јануари. Тој план во голема мера зависи од желбата на Бајден да се врати во Заедничкиот сеопфатен план за акција (ЈЦПОА), нуклеарниот договор за кој се договараше за време на администрацијата на Обама ако Иран се согласи да го почитува.
„Ако Иран ја загризе мамката, што очигледно е намерата зад атентатот врз Фарихзаде, тогаш тоа веројатно го оневозможува враќањето во ЈЦПОА и дипломатијата. Ако Иран не ја загризе мамката … Не знам дали тоа навистина ги менува изборите со кои се соочува тимот на Бајден или Иран во јануари “, вели Џерет Блан, поранешен координатор за иранска нуклеарна имплементација во Стејт департментот на Обама .
Било какви преговори меѓу администрацијата на Бајден и Иран би вклучувале разговори за укинување на некои санкции, но тие санкции најверојатно ќе бидат укинати само ако и кога Техеран ќе се придржува до договорот.
„Иран вели дека е подготвен да се врати во согласност со ЈЦПОА и да повлече некои од донесените одлуки. И САД велат дека ќе укинат некои од санкциите. Нема законска пречка за нивно менување. Многу од нив беа наметнати од политички причини “, рече поранешен висок функционер на администрацијата на Обама.
„Најверојатно, тоа ќе биде пристап во два чекори за Бајден – враќање назад и потоа можеби повторно преговарање за поинаков, подобар договор“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

