Свет
Ескалира хаосот во Казахстан – опожарени возила, каменувани згради, падна првата жртва

Протестите кои почнаа во неделата, синоќа и утринава, прераснаа во насилство, што доведе до пад на Владата.
Жестоки судири меѓу полицијата и демонстрантите се забележани во градот Алма Ата, а според последните информации стотици луѓе се повредени.
Демонстрантите денеска во текот на денот упаднаа во управната зграда (акимат), при што беше забележано дека полицијата употребила гумени куршуми во обид да ја разбие масата.
Според руската телевизија РЕН ТВ, еден демонстрант е убиен во градот Атирау. Според прелиминарните информации, тој е првата жртва на масовните улични протести во Казахстан.
Демонстрантите се обидуваат да ја заземат зградата на регионалната полициска управа. Полицијата фрла шок-бомби.
„Хорот“ на демонстрантите ја урна статуата на поранешниот претседател Нурсултан Назарбаев. Назарбаев беше на чело на оваа држава во периодот од 1989 до 2019 година. На снимката се гледаат демонстранти како обвиткуваат ленти околу споменикот и се обидуваат да го урнат
? | Demonstrators in #Kazakhstan topple statue of former president Nursultan Nazarbayev.pic.twitter.com/bVMsUZf2lw
— EHA News (@eha_news) January 5, 2022
Во немирите се повредени повеќе од 100 полицајци и 50 цивили, јавуваат локалните медиуми. Но, бројот на жртвите не е познат, но судејќи по зборовите на претседателот на таа земја, жртви има и меѓу полицијата. Претседателот Токаев не даде повеќе информации за бројот на жртвите.
На социјалните мрежи беа објавени и снимки на кои се гледа како некој пука во војниците, како и војници како извлекуваат ранети колеги од градските раскрсници.
Multiple #Kazakhstan Military personnel injured from what seems to be live bullets in Almaty pic.twitter.com/L86iOkJUxh
— Aldin ?? (@aldin_ww) January 5, 2022
Инаку, претседателот Токаев претходно изјави дека „ќе постапи грубо во ситуацијата со протестите“ и дека нема да го напушти главниот град што и да се случи.
Во центарот на конфликтот во градот Алма Алта веќе неколку часа не работат мобилната телефонија и интернетот, јавуваат руските медиуми.
Демонстрантите денеска упаднаа во редакцијата на РТВ Мир. Целата опрема е уништена, а вработените се евакуирани.
Драматични сцени во текот на денот беа видени на улиците на неколку градови во Казахстан. Демонстрантите во Алма-Ата одзедоа огнено оружје, штитови и палки од полицијата, а во еден момент беше киднапирано и едно противпожарно возило.
Во текот на утрото демонстрантите упаднаа во канцеларијата на градоначалникот, а потоа се обидоа да влезат во резиденцијата на претседателот во градот Алмати, според руската агенција TAS S.
Жестоки судири се случија синоќа, тие продолжија и денеска. Повредени се 190 лица, од кои 137 полицајци. Како што јави ТАСС, во денешните немири се повредени пет работници на Брзата помош.
Откако владата поднесе оставка, а претседателот на Казахстан, Касим-Жомарт Токаев, воведе вонредна состојба, демонстрантите во Алмати денеска продолжија да се судираат со полицијата која почна да користи специјални средства, солзавец и шок-бомби.
NOW – Citizens in #Kazakhstan detain military personnel as violent anti-government protests continue to roil the country.
2 video's (2) pic.twitter.com/27fgJK9M7S— Lara ?⚡️✨?☀️? (@bufy68) January 5, 2022
Протестите започнаа во неделата во провинцијата Мангистау, која произведува нафта во западен Казахстан, по укинувањето на прописите со кои се ограничи цената на течниот нафтен гас, популарно гориво за автомобилите, по што цената на горивото се зголеми за повеќе од 100 отсто.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
СЗО бара зголемување на цените на алкохолот, тутунот и безалкохолните пијалоци за 50 проценти

Светската здравствена организација (СЗО) вчера ги повика земјите да ги зголемат цените на алкохолот, тутунот и безалкохолните пијалоци за 50 проценти во следните десет години преку даноци за да помогнат во борбата против хроничните болести.
СЗО истакна дека ова ќе помогне да се намали потрошувачката на овие производи, кои придонесуваат за болести како што се дијабетес и некои видови рак, и да се соберат пари во време кога помошта за развој се намалува, а јавниот долг расте.
„Даноците за здравство се едни од најефикасните алатки што ги имаме“, рече помошникот генерален директор на СЗО за промоција на здравјето и превенција и контрола на болести, Џереми Фарар.
„Време е да се дејствува“, додаде тој.
СЗО започна иницијатива наречена „3 до 35“ на Конференцијата на ОН за финансирање на развојот во Севиља. Иницијативата би можела да собере 1 трилион американски долари до 2035 година.
СЗО со децении ги поддржува даноците на тутунот и зголемувањето на цените, а во последниве години повикува на даноци на алкохолот и безалкохолните пијалоци, но ова е прв пат да предложи специфични зголемувања на цените за сите три производи.
Генералниот директор на СЗО, Тедрос Аданом Гебрејесус, на конференцијата изјави дека даноците би можеле да им помогнат на владите „да се прилагодат на новата реалност“ и да ги зајакнат своите здравствени системи со зголемени приходи. Речиси 140 земји веќе ги зголемија даноците и цените на тутунот за просечно повеќе од 50 проценти од 2012 до 2022 година, забележа СЗО.
СЗО разгледува други даночни препораки, вклучително и оние за ултра-преработена храна, и ја финализира дефиницијата за тој вид храна во наредните месеци. Иницијативата е поддржана од Bloomberg Philanthropies, Светската банка (СБ) и OECD и вклучува поддршка за земјите кои сакаат да дејствуваат.
Свет
Топлотен бран во Европа: 8 загинати, стотици хоспитализирани, дискусии во Франција

Силен топлински бран го погоди големиот дел од Европа, при што досега се пријавени осум смртни случаи — четворица во Шпанија, двојца во Франција и двојца во Италија. Стотици лица се хоспитализирани, а температурите достигнаа и до 40°C во некои региони.
Во Шпанија, шумски пожари предизвикаа загуби на животи и штети на земјоделски површини. Во Франција, министерството за здравство предупредува на висок ризик особено за ранливите групи, а земјата е поделена поради дебатата за потребата од климатизација во јавните објекти. Крајно десничарскиот политичар Марин Ле Пен ја користи кризата за кампања, додека владата ја критикува таквата политика како штетна за климата.
Поради топлинскиот бран, некои региони се соочуваат и со опасност од силни невремиња, додека еден од нуклеарните реактори во Швајцарија беше привремено исклучен поради високите температури на водата за ладење.
Економски анализи предупредуваат дека екстремните температури може да го забават економскиот раст во Европа, додека научниците потенцираат дека климатските промени се главен фактор зад овие екстреми.
Свет
Хамас одговори на предлогот на Трамп: „Израел мора да се повлече од Газа“

Хамас соопшти дека ја разгледува понудата за примирје во Газа, која американскиот претседател Доналд Трамп ја нарече „финална“, но истовремено бара Израел целосно да се повлече од палестинската енклава.
Трамп изјави дека Израел се согласил со условите за конечен договор за 60-дневно примирје со Хамас, по „долги и продуктивни“ разговори меѓу неговите претставници и израелската страна.
Хамас нагласува дека тежнее кон договор кој ќе значи целосно запирање на војната и повлекување на Израел од Газа.
Од друга страна, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во првото обраќање по најавата на Трамп повика на целосно елиминирање на Хамас, изјавувајќи: „Нема да има Хамас. Нема да има Хамастан. Не се враќаме назад.“
Двете страни го повторуваат своето долгорочно ставови, што ја намалува веројатноста за компромис.
Во Газа владее надеж дека ќе се постигне барем краткотраен прекин на конфликтот. Камал, жител на Газа, изјави дека се надева дека овој пат ќе успее, што би спасило илјадници невини животи.
Нетанјаху се соочува со растечки притисок да обезбеди траен мир и да стави крај на речиси двегодишната војна, но неговата екстремно десничарска коалиција е против договор. Истовремено, притисокот врз Хамас расте, особено по американските и израелските напади врз нуклеарните постројки во Иран.