Свет
ЕУ жестоко ѝ се закани на Америка поради царините на Трамп: „Ако сакаат војна – ќе добијат војна“
Европската унија подготвува противудар на САД по пропаѓањето на договорот за укинување на царините.
Според информациите до кои дошле европски дипломати, Вашингтон сега бара дополнителни отстапки – вклучувајќи основна царина од најмалку 15 проценти за повеќето европски производи – што предизвикало бес во Брисел и Берлин, пишува „Волстрит журнал“.
ЕУ до неодамна очекуваше компромис со американскиот претседател Доналд Трамп, кој би ја задржал основната царина на 10 проценти – и тоа само по себе беше отстапка за многу од 27-те членки. Но откако американските функционери сигнализираа промена на ставот, Германија – досега поумерена – се приближи кон поцврстиот, конфронтирачки пристап на Франција.
„Ако сакаат војна – ќе добијат војна“
„Сѐ уште има време за преговори“, изјавил еден германски функционер во петокот. „Но ако сакаат војна – ќе добијат војна.“
Членките на ЕУ сега вршат притисок врз Европската комисија да подготви силни контрамерки против американските компании, кои би оделе и подалеку од обични царини, доколку не се постигне договор до 1 август – рок што го постави Трамп.
Трговските односи меѓу ЕУ и САД се најголеми во светот – секој ден се разменува стока и услуги во вредност од повеќе од 5 милијарди долари. Но од Брисел порачуваат дека „сите опции се на маса“.
Европската комисија во неделата официјално порача дека и натаму сака договор што ќе биде „заеднички корисен“, но додаде дека, доколку преговорите пропаднат, ќе ги искористи сите инструменти што ѝ стојат на располагање.
Американскиот министер за трговија, Хауард Латник, сепак изрази оптимизам: „Убеден сум дека ќе постигнеме договор. И тој ќе биде одличен за Америка, затоа што претседателот стои зад американскиот народ“, изјави тој за CBS.
Во изминатите месеци, европскиот комесар за трговија, Марош Шефчович, шест пати патувал во Вашингтон, одржал бројни разговори со американски функционери и понудил намалување на царините и купување американски енергенси и полупроводници во вредност од десетици милијарди долари.
Сепак, на почетокот на јули, Трамп се закани со 30 отсто царини за поголемиот дел од европскиот увоз – значително повеќе од претходно споменуваните 20 проценти.
Германија досега се залагаше за брз договор, но сега го поддржа користењето механизам кој овозможува воведување економски контрамерки против држави што користат економски уцени. Овој механизам досега никогаш не бил користен, но е опишан како најсилното трговско оружје на ЕУ.
„Сѐ уште не сме стигнале до точка каде што би го активирале“, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, претходно овој месец. Но тоа би можело да се промени – Комисијата веќе почнала да подготвува конкретни мерки што би можеле брзо да се воведат.
Меѓу можните мерки се давачки на американските дигитални услуги, ограничувања за пристап на американски компании до европскиот пазар за јавни набавки, како и дополнителни царини. ЕУ веќе има подготвени два пакета царини во вредност од над 100 милијарди долари, кои опфаќаат производи како авиони, путер од кикирики и виски. Вториот пакет сѐ уште не е формално одобрен, но може брзо да се активира.
Европските функционери и натаму се надеваат на договор. Не планираат да воведат никакви контрамерки пред рокот на Трамп на 1 август. Но јасно порачуваат дека се подготвуваат за „можен судир“ кој би можел да има високи трошоци за двете страни.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
„Ројтерс“: Нафтата за Србија заглави во Хрватска, американските санкции го блокираа танкерот на НИС
Американските санкции воведени против Нафтната индустрија на Србија (НИС), која е во мнозинска руска сопственост, ја спречиле клучната испорака на сурова нафта, што може да доведе до запирање на единствената рафинерија во земјата доколку не се обезбедат нови залихи, пренесе „Ројтерс“, цитира „Индекс“.
Според неименувани извори запознаени со ситуацијата, Србија има само уште неколку дена пред рафинеријата на НИС во Панчево да мора да го прекине процесот на преработка на сурова нафта. Од компанијата не дале коментар.
Претседателот Александар Вучиќ уште на 9 октомври предупреди дека рафинеријата, која снабдува голем дел од пазарот со горива, вклучувајќи бензин и авио-гориво, ќе има тешкотии по 1 ноември. Сепак, Вучиќ порача дека складиштата се полни и дека постојните резерви ќе бидат доволни до крајот на годината.
„Нема да има недостиг од сурова нафта, нејзини деривати ниту енергетска криза“, изјави тој минатата недела.
Испораката запрена во Хрватска
Како што наведува „Ројтерс“, танкерот Maran Helios, кој превезувал околу еден милион барели казахстанска сурова нафта (KEBCO) за НИС, пристигнал во хрватското пристаниште Омишал на 9 октомври — токму на денот кога стапиле во сила санкциите. Меѓутоа, товарот никогаш не стигнал до Србија.
Хрватскиот оператор „Јанаф“ соопштил дека до 8 октомври ја испорачал целата нафта што се наоѓала во неговиот систем и била во сопственост на НИС, и дека по тој датум немало нови испораки за Србија.
Ова, според агенцијата, укажува дека казахстанската нафта купена од НИС воопшто не била примена во системот. „Ројтерс“ не успеал да потврди дали товарот, кој бил истоварен во вторникот по две недели чекање пред пристаништето, е складиран во Омишал или препродаден на друг купувач.
Можна енергетска криза во Србија
Блокираната пратка на сурова нафта би била доволна за работа на рафинеријата во Панчево околу десет дена. Иако моменталните резерви се речиси целосни, нивното намалување ќе ја направи Србија сè позависна од увоз.
Русија и Србија, како што наведува „Ројтерс“, се обидуваат да најдат решение со кое би се укинале американските санкции што стапија на сила по истекот на последното изземање.
„За мене тоа не е прашање. Рафинеријата мора да работи, а бензинските пумпи мора да останат оперативни“, изјавила за „Ројтерс“ Надежда Кокотовиќ, поранешна раководителка на канцеларијата на НИС за односи со Европската унија.
Регион
Словенечката влада во криза поради смртта на маж претепан пред локал
Словенечката јавност е потресена поради трагичниот настан во Ново Место, каде што во петокот вечерта 48-годишен маж бил претепан до смрт пред угостителски објект на улицата Розманова.
Според првичните информации, жртвата дошла да го земе својот син, кој претходно ја повикал полицијата поради закани од група млади лица. Полицијата уапсила 21-годишен осомничен од општината Шентјернеј, а како што изјавил Матјаж Штерн од криминалистичката полиција, „поводот бил неколку изговорени зборови“. Против осомничениот ќе биде поднесена кривична пријава за тешки телесни повреди со смртна последица, дело за кое е предвидена казна од 5 до 15 години затвор, пренесува „Индекс“
Директорот на Полициската управа Ново Место, Игор Јуршич, изразил сочувство до семејството и најавил засилено полициско присуство во наредните денови.
„Не очекуваме ескалација, но сме подготвени на сите сценарија“, изјавил Јуршич, пренесува „Индекс“.
Оставки на двајца министри и кризен состанок
Премиерот Роберт Голоб свикал итен состанок на државниот врв, по кој министерката за правда Андреја Катиќ и министерот за внатрешни работи Боштјан Поклукар поднеле оставки. Тие навеле дека заминуваат поради објективна одговорност и желба да придонесат за смирување на напнатата ситуација.
„Секое насилство е неприфатливо. Преземам одговорност и поднесувам оставка“, изјавил Поклукар, додека Катиќ додала: „Секој мора да размисли за својата одговорност – јас тоа го направив“.
Голоб: Луѓето имаат право на безбедност
Премиерот Голоб изразил сочувство до семејството на жртвата и најавил нов пакет законски мерки за подобрување на безбедноста во земјата.
„Луѓето имаат право на сигурност, а тоа право вчера не беше исполнето. Виновникот ќе одговара, но не смееме болката да ја претвориме во омраза или одмазда“, изјавил Голоб, одбивајќи ги повиците на опозицијата за негова оставка.
Остра реакција на опозицијата
Опозициските партии ја обвинија владата за неефикасност. Од СДС порачаа дека премиерот Голоб и неговата коалиција „индиректно ја имаат оваа смрт на совест“, барајќи оставка на целата влада. Сличен став изразија и НСи, како и лидерот на Демократите, Анже Логар, кој изјави дека министерот за внатрешни работи „повеќе нема легитимитет“.
Повик за смиреност и осуда на насилството
Советот за национална безбедност предложил засилено полициско присуство во Ново Место. Државниот секретар Војко Волк истакнал дека „кога некој ќе изврши кривично дело, тоа е криминалец – без разлика дали е Ром или Словенец“.
Претседателката на државата Наташа Пирц Мусар свикала итна седница на парламентот и апелирала трагедијата да не се користи за политички поени.
„Ни треба трезвена и одговорна расправа“, рекла таа.
Реагирале и ромските здруженија – Јожек Хорват Муч, претседател на Советот на ромската заедница, го осудил убиството и повикал на соживот, додека Дарко Рудаш од Форумот на ромските советници нагласил дека „насилството нема националност“ и побарал поголема полициска видливост за сигурност на сите граѓани.
Регион
(Видео) Инцидент во Приштина: Пратеник нападна минувач кој му дофрли „Сите лажете“ додека даваше интервју
Пратеникот на Демократскиот сојуз на Косово (ДСК), Арменд Земај, физички нападнал случаен минувач на плоштадот во Приштина додека давал изјава за медиумите, јавија косовските медиуми.
Инцидентот се случил кога минувач му довикнал „лажго“ и „сите лажете“, по што дошло до вербална расправија што прераснала во физички судир. Косовската полиција го потврди случајот, а снимката од тепачката предизвика бројни реакции на социјалните мрежи.
Демократскиот сојуз на Косово го осуди нападот, нарекувајќи го „сериозно нарушување на институционалното достоинство“.
Подоцна, Земај се извини на својот профил на „Фејсбук“, велејќи дека реагирал во „емоционална состојба“ и дека неговиот чин не ги претставува вредностите што ги застапува. „Насилството, без разлика на провокацијата, никогаш не е вистинскиот одговор“, напиша пратеникот.
🇽🇰 Opposition MP Armend Zemaj (LDK) beat up a Vetevendosje supporter from the diaspora who called him a liar during a live interview. pic.twitter.com/AjQpTwe3py
— kos_data (@kos_data) October 25, 2025
Скопјанец ограбил две компании за брзи кредити, па го фрлил оружјето од Камени мост и побегнал во Хрватска
Обвинителството поведе истрага против 25-годишен скопјанец, осомничен за две разбојништва извршени во август оваа година во објекти на компанија за...
Мицкоски: Кога Јакимовски бараше поддршка го замолив да нема бетонизација, а потоа ми рече ‘морам од нешто да живеам’
Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, од маалска средба во општина Карпош порача дека е време за промена и крај на,...
И меѓународната заедница гледа со неверување дека некој во 21 век може да се однесува така, рече Мицкоски по повиците за етничко гласање во вториот круг
Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, денеска од Брвеница испрати порака дека сите кои работат за иднината на државата имаат негова...
(Видео) Филипче најави политички и кадровски промени во СДСМ
Претседателот на СДСМ,Венко Филипче, во изјава за медиумите по првиот круг од локалните избори истакна дека партијата бележи раст во...
(Видео) СДСМ деновиве ќе одлучи кого ќе поддржи во општините каде што нема свој кандидат за градоначалник
Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, изјави дека партијата во следните денови ќе одлучи кого ќе поддржи во општините каде што...
Двајца уапсени по спектакуларната кражба во Лувр: полицијата се сомнева на помош од внатре
Француската полиција уапси две лица осомничени за кражба на непроценливи крунски драгоцености од музејот Лувр, извршена на 18 октомври. Истрагата...
Трамп му постави услов на Путин: „Нема да губам време“
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека нема да се сретне со рускиот претседател Владимир Путин сè додека не се постигне...
Трговските преговори меѓу САД и Кина се во тек
Главниот кинески трговски преговарач Ли Ченгганг и кинескиот вицепремиер Хе Лифенг пристигнаа во Куала Лумпур за вториот ден од трговските...
Метеоролозите најавуваат поинтенезивни врнежи ноќеска и утре, од среда стабилизирање
Времето денес променливо облачно со повремени локални врнежи од дожд, најпрвин во западните делови каде ќе бидат пообилни и поројни...
Почина Агим Јонуз
Политичкиот анлитичар, Агим Јонуз, почина во Скопје на 63 години по боледување. Јонуз беше активен во политичкиот живот во Македонија...
ВМРО-ДПМНЕ веќе има 35 градоначалници, рече Мицкоски по повлекувањето на опонентите од Могила и Македонски Брод, очекува 59
Премиерот и претседател на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски од денешниот митинг во Неготино изрази увереност дека кандидатката од ВМРО-ДПМНЕ која има...
Трамп: Имам многу добар однос со кинескиот претседател, сакам да ми помогне со Русија
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека се надева на помош од Кина во решавањето на ситуацијата со Русија и завршување...
На гласачките ливчиња ќе останат имињата на кандидатите од Могила и Македонски Брод кои се повлекоа пред вториот круг
Независните кандидати од Могила и Македонски Брод, Сашо Пивковски и Милосим Војнески се повлекоа од изборната трка, но нивните имиња...
Масакрот на кучиња во Кичево не бил пријавен во МВР, полицијата постапува по допрен глас
Министерството за внатрешни работи постапува по допрен глас, по извештаите за убиства на повеќе од 40 кучиња во Кичево пред...
Три групи да внимаваат поради промената во зимско време, лекарите со совети за да се избегне нарушување на ритамот
Американската академија за медицина на спиење (ААСМ) со години се залага за прекин на поместувањето на часовникот, тврдејќи дека стандардното...
МЗ: Кај клиничкиот центар „Мајка Тереза“ ниту се гради, ниту се планира да се градат станбени градби
Во врска со медиумските објави за наводна изградба на зграда на паркингот кај ЈЗУ Универзитетска клиника за радиотерапија и онкологија,...
Руски напад врз Киев
Русија синоќа изврши напад врз Киев, во кој најмалку едно лице беше убиено, а десет беа повредени. Главниот град на...
Халуцинации и психолошка состојба се обидите на СДСМ резултатот од изборите да го прикажат како историски подвиг, велат од ВМРО-ДПМНЕ
Во врска со прикажувањето на резултатите од првот круг на локалните избори, ВМРО-ДПМНЕ утрово прашува со што денес Социјалдемократскиот сојуз...
Специјалниот претставник на Кремљ: Русија, САД и Украина се блиску до дипломатско решение
Специјалниот пратеник на рускиот претседател Владимир Путин за инвестиции и економска соработка, Кирил Дмитриев, изјави во Вашингтон дека Русија, САД...
Ноќва почнува зимското сметање на времето
Ноќва почнува зимското сметање на времето. Стрелките на часовникот во 3 часот по полноќ ќе се поместат еден час наназад....
