Свет
ЕУ: Се надеваме дека САД ќе го сменат мислењето за напуштање на СЗО
Светската здравствена организација (СЗО) жали за одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп да ги повлече САД од глобалната агенција и се надева дека ќе се премисли, а ЕУ изразува загриженост за најавата за повлекување и исто така се надева дека одлуката сè уште се разгледува.
„Се надеваме дека САД ќе се преиспитаат и навистина се надеваме дека ќе има конструктивен дијалог за доброто на сите, за Американците, но и за луѓето во светот“, рече портпаролот на СЗО, Тарик Јашаревиќ, на брифинг со новинарите во Женева.
За време на својот прв ден на функцијата Трамп го исполни предизборното ветување дека ќе стори сè што е во негова моќ за да го прекине членството на САД во агенцијата на ОН со седиште во Женева.
Сепак, тоа нема да се случи веднаш. Неговата администрација исто така мора писмено да го извести генералниот секретар на ОН за повлекувањето. Потоа ќе треба една година да стапи во сила.
„Светската здравствена организација жали поради најавата дека Соединетите Американски Држави имаат намера да се повлечат од организацијата“, се вели во соопштението на СЗО.
„СЗО игра клучна улога во заштитата на здравјето и безбедноста на луѓето во светот, вклучително и Американците, со решавање на основните причини за болеста, градење посилни здравствени системи и откривање, спречување и реагирање при итни здравствени случаи, вклучително и појава на болести, често на опасни места на кои другите не може да одат“.
САД се убедливо најголемиот придонесувач за СЗО. Во 2023 година нивното учество во буџетот беше 18 проценти. СЗО ќе анализира што би значело повлекувањето на САД за нејзините програми, соопшти агенцијата, додавајќи дека е премногу рано да се даваат детали.
Гневот на Трамп кон СЗО датира од пандемијата на коронавирусот. За време на неговиот прв мандат тој се обиде САД да ја напуштат Организацијата, но Џо Бајден стана претседател пред истекот на рокот од една година и ја поништи наредбата на Трамп.
Трамп ја обвинува СЗО за злоупотреба на средства и лошо управување со пандемијата.
Портпаролот на кинеското Министерство за надворешни работи во вторникот рече дека Пекинг е загрижен поради извршната наредба на Трамп, а германскиот министер за здравство го нарече удар за меѓународната борба против глобалната здравствена криза.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

