Свет
Иран развива прототип на центрифуга 50 пати побрза од дозволеното со нуклеарниот договор
Шефот на иранската нуклеарна програма, Али Акбар Салехи, најави дека земјата сега работи со 60 IR-6 напредни центрифуги, што е двојно повеќе од она што претходно беше познато и би можело да значи кршење на условите на заедничкиот сеопфатен план за активности (ЈЦПОА) познат и како ирански нуклеарен договор.
Тој исто така изјави дека Иран сега работи на прототип на центрифуга што би била 50 пати побрза од оние што ги дозволува ЈЦПОА. Како дел од нуклеарниот договор, Иран беше ограничен на користење на само 5.060 центрифуги IR-1 од првата генерација за збогатување ураниум.
Салехи го обелодени ова на државната телевизија на 40-та годишнината од преземањето на американската амбасада во Техеран, додавајќи дека центрифугите IR-6 се способни да произведат збогатен ураниум 10 пати побрзо од центрифугите од првата генерација IR-1 што биле дозволени со договорот што го ограничува Иран да користи само 5.060 од IR-1.
Овој развој на настаните доаѓа откако Техеран почна да се повлекува од своите обврски кон ЈЦПОА – договор што беше потпишан помеѓу Иран и П5 + 1 (САД, Русија, Велика Британија, Кина, Франција и Германија) и чија цел беше Техеран да ја намали својата нуклеарна програма во замена за олеснување на санкциите.
Во мај 2018 година администрацијата на Трамп еднострано се повлече од ЈЦПОА и почна да ги воведува тешките банкарски и енергетски санкции против Техеран. САД исто така се заканија дека ќе вметнат секундарни санкции против која било земја што купува нафта од Иран.
Една година подоцна Техеран ја објави својата одлука делумно да суспендира некои обврски од договорот, а на другите потписнички да им даде 60 дена да го спасат договорот со олеснување на извозот на нафта и трговијата со Иран.
Кога истече тој рок, иранскиот заменик-министер за надворешни работи, Сејед Абас Арагчи, објави дека неговата земја е подготвена да почне со збогатување ураниум над нивото од 3,66 отсто, додавајќи дека Техеран ќе продолжи постепено да ги напушта своите нуклеарни заложби на секои 60 дена.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Италија ќе ја одложи одлуката за продолжување на воената помош за Украина
Италијанската влада има намера да го одложи одобрувањето на декретот што ќе му дозволи на Рим да ја продолжи воената помош за Киев за следната година, соопштија денес извори блиски до ова прашање.
Застојот доаѓа во услови на тензии во десничарската коалициска влада околу поддршката за Украина. Премиерката Џорџа Мелони вети продолжување на помошта, но нејзиниот заменик Матео Салвини ја доведе во прашање оправданоста на таа одлука.
Во својата критика за помошта за Украина, Салвини се осврна на корупцискиот скандал во енергетскиот сектор што ја тресе администрацијата на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Од руската инвазија на Украина во февруари 2022 година, италијанската влада испрати 12 пакети воена помош за Украина, вклучувајќи го и системот за воздушна одбрана SAMP/T.
Прописите ѝ дозволуваат на владата да дејствува без да бара одобрение од парламентот за секоја нова рунда воени испораки. Важечкиот пропис истекува на крајот од годината.
Откако ќе биде одобрен од владата, новиот пропис ќе стапи на сила веднаш, но парламентот ќе мора да го ратификува во рок од 60 дена.
Свет
Путин три часа преговара со пратениците на Трамп за Украина
Разговорот меѓу рускиот претседател Владимир Путин и специјалниот пратеник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стивен Виткоф, трае веќе три часа и засега нема најава за негово завршување. На состанокот учествуваат и Јуриј Ушаков и Кирил Дмитријев од руската страна, како и Џаред Кушнер од американската делегација.
Состанокот е дел од интензивна дипломатска активност последниве две недели. Според изворите на Аксиос, Виткоф и Кушнер утре треба да го информираат украинскиот претседател Володимир Зеленски за разговорите во Москва.
Американскиот план за примирје, првично со 28 точки, сега е фокусиран на утврдување де факто граница како дел од можен договор. Путин изјави дека предложениот план може да биде основа за разговори, но Русија не отстапува од клучните барања, вклучувајќи ја и контролата врз целиот Донбас. САД наводно ја повикале Украина да направи територијален отстапок, што е политички тежок потег за Киев.
Зеленски од Даблин порача дека најтешки делови од планот се територијата, користењето замрзнати руски средства и безбедносните гаранции. Тој смета дека постои „најголема шанса досега“ да се стави крај на војната. Потврди дека со САД е усогласен нов мировен договор со 20 точки.
Украина е подготвена за нова средба со Виткоф и Кушнер по нивниот состанок во Москва, а опција е таа да се одржи во Брисел, каде утре заседава НАТО. На состанокот нема да присуствува американскиот државен секретар Марко Рубио.
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.

