Свет
Иран развива прототип на центрифуга 50 пати побрза од дозволеното со нуклеарниот договор
Шефот на иранската нуклеарна програма, Али Акбар Салехи, најави дека земјата сега работи со 60 IR-6 напредни центрифуги, што е двојно повеќе од она што претходно беше познато и би можело да значи кршење на условите на заедничкиот сеопфатен план за активности (ЈЦПОА) познат и како ирански нуклеарен договор.
Тој исто така изјави дека Иран сега работи на прототип на центрифуга што би била 50 пати побрза од оние што ги дозволува ЈЦПОА. Како дел од нуклеарниот договор, Иран беше ограничен на користење на само 5.060 центрифуги IR-1 од првата генерација за збогатување ураниум.
Салехи го обелодени ова на државната телевизија на 40-та годишнината од преземањето на американската амбасада во Техеран, додавајќи дека центрифугите IR-6 се способни да произведат збогатен ураниум 10 пати побрзо од центрифугите од првата генерација IR-1 што биле дозволени со договорот што го ограничува Иран да користи само 5.060 од IR-1.
Овој развој на настаните доаѓа откако Техеран почна да се повлекува од своите обврски кон ЈЦПОА – договор што беше потпишан помеѓу Иран и П5 + 1 (САД, Русија, Велика Британија, Кина, Франција и Германија) и чија цел беше Техеран да ја намали својата нуклеарна програма во замена за олеснување на санкциите.
Во мај 2018 година администрацијата на Трамп еднострано се повлече од ЈЦПОА и почна да ги воведува тешките банкарски и енергетски санкции против Техеран. САД исто така се заканија дека ќе вметнат секундарни санкции против која било земја што купува нафта од Иран.
Една година подоцна Техеран ја објави својата одлука делумно да суспендира некои обврски од договорот, а на другите потписнички да им даде 60 дена да го спасат договорот со олеснување на извозот на нафта и трговијата со Иран.
Кога истече тој рок, иранскиот заменик-министер за надворешни работи, Сејед Абас Арагчи, објави дека неговата земја е подготвена да почне со збогатување ураниум над нивото од 3,66 отсто, додавајќи дека Техеран ќе продолжи постепено да ги напушта своите нуклеарни заложби на секои 60 дена.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Владејачките партии во Израел го бојкотираат гласањето за мировниот план
Владејачките израелски партии го бојкотираа парламентарното гласање за мировниот план за Газа што го поддржуваат САД. Израелските медиуми јавија дека речиси сите членови на коалицијата не учествувале на гласањето, што било и очекувано, бидејќи десничарските партнери на премиерот Бенјамин Нетанјаху се против планот.
Иако предлогот на опозицискиот лидер Јаир Лапид нема практична тежина, претставува непријатност за Нетанјаху, кој веќе се согласил со планот за завршување на војната во Газа, а првата фаза е во тек.
Лапид изјавил дека е „изненаден и разочаран“ што Нетанјаху не присуствувал на гласањето. Опозициониот арапски пратеник Мансур Абас за Хаарец изјавил: „Што ќе му каже Нетанјаху на претседателот Трамп кога за две недели ќе се сретне со него?“
Американскиот претседател Доналд Трамп го претстави мировниот план во септември и го поканил Нетанјаху во посета на Белата куќа. Дел од коалициските партнери се вознемирени поради формулацијата во планот што споменува предуслови „за доверлив пат кон палестинско самоопределување и државност“.
Нетанјаху и неговата влада ја отфрлаат идејата за палестинска држава, тврдејќи дека тоа би ја загрозило безбедноста на Израел.
Свет
Објавени досега невидени снимки од островот на Епштајн: расте притисокот врз Трамп и институциите
Демократите од Одборот за надзор на Претставничкиот дом објавија „никогаш претходно видени“ фотографии и снимки од приватниот карипски остров на починатиот сексуален предатор Џефри Епштајн. Во објавата на „Икс“ се наведува дека материјалите претставуваат „морничав поглед зад затворени врати“.
„Ги објавуваме за да обезбедиме јавна транспарентност и да помогнеме во составување целосна слика за неговите ужасни злосторства“, изјави демократот Роберт Гарсија, додавајќи дека „борбата за правда за преживеаните продолжува“.
Фотографиите покажуваат празни дворишта, спални соби и други простории од вилата, меѓу кои и бања со наредени перници.
🚨 BREAKING: Oversight Dems have received never-before-seen photos and videos of Jeffrey Epstein’s private island that are a harrowing look behind Epstein’s closed doors.
See for yourself. We won’t stop fighting until we end this cover-up and deliver justice for the survivors. pic.twitter.com/qXmxFISZLS
— Oversight Dems (@OversightDems) December 3, 2025
Министерството за правда на САД има рок до средината на декември да ги објави сите документи што ги поседува за Епштајн. Гарсија порача дека „време е претседателот Трамп веднаш да ги објави сите документи“.
По апсeњето на Епштајн во 2019 година и неговата смрт во притвор, јавноста со години бара целосна објава на документацијата — листи, комуникации, искази и други материјали. Притисокот расте и од демократи и од републиканци, со тврдења дека документите може да откријат нови детали за мрежата и можни вмешани лица.
Свет
ИКЕА купува шуми во Латвија и Литванија
ИКЕА купува околу 24.000 хектари шума во Латвија и Литванија од финската инвестициска компанија CapMan Natural Capital, која по повеќе од десет години активно управување оценила дека имотот достигнал „зрела фаза“ на создавање вредност.
ИКЕА соопшти дека набавката е во согласност со целите за одговорно управување со шумите и користење локални суровини, имајќи предвид дека таа е меѓу најголемите потрошувачи на дрвна маса во светот.
Трансакцијата треба да биде одобрена од регулаторите, а се очекува да биде завршена во првата половина од следната година.
CapMan по продажбата ќе управува со 215.000 хектари шума и ќе остане меѓу најголемите независни сопственици на шуми во ЕУ. Компанијата моментално управува со имот вреден 7,1 милијарди евра.

