Свет
Иран развива прототип на центрифуга 50 пати побрза од дозволеното со нуклеарниот договор
Шефот на иранската нуклеарна програма, Али Акбар Салехи, најави дека земјата сега работи со 60 IR-6 напредни центрифуги, што е двојно повеќе од она што претходно беше познато и би можело да значи кршење на условите на заедничкиот сеопфатен план за активности (ЈЦПОА) познат и како ирански нуклеарен договор.
Тој исто така изјави дека Иран сега работи на прототип на центрифуга што би била 50 пати побрза од оние што ги дозволува ЈЦПОА. Како дел од нуклеарниот договор, Иран беше ограничен на користење на само 5.060 центрифуги IR-1 од првата генерација за збогатување ураниум.
Салехи го обелодени ова на државната телевизија на 40-та годишнината од преземањето на американската амбасада во Техеран, додавајќи дека центрифугите IR-6 се способни да произведат збогатен ураниум 10 пати побрзо од центрифугите од првата генерација IR-1 што биле дозволени со договорот што го ограничува Иран да користи само 5.060 од IR-1.
Овој развој на настаните доаѓа откако Техеран почна да се повлекува од своите обврски кон ЈЦПОА – договор што беше потпишан помеѓу Иран и П5 + 1 (САД, Русија, Велика Британија, Кина, Франција и Германија) и чија цел беше Техеран да ја намали својата нуклеарна програма во замена за олеснување на санкциите.
Во мај 2018 година администрацијата на Трамп еднострано се повлече од ЈЦПОА и почна да ги воведува тешките банкарски и енергетски санкции против Техеран. САД исто така се заканија дека ќе вметнат секундарни санкции против која било земја што купува нафта од Иран.
Една година подоцна Техеран ја објави својата одлука делумно да суспендира некои обврски од договорот, а на другите потписнички да им даде 60 дена да го спасат договорот со олеснување на извозот на нафта и трговијата со Иран.
Кога истече тој рок, иранскиот заменик-министер за надворешни работи, Сејед Абас Арагчи, објави дека неговата земја е подготвена да почне со збогатување ураниум над нивото од 3,66 отсто, додавајќи дека Техеран ќе продолжи постепено да ги напушта своите нуклеарни заложби на секои 60 дена.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Фото) Во ужасниот напад врз Тернопол, Русите го убија и 7-годишното девојче од Полска
Бројот на загинати во разорниот руски ракетен напад врз станбена зграда во Тернопол на 19 ноември се искачи на 38, а меѓу жртвите е и седумгодишно девојче од Полска. Вчера, полицијата ја потврди идентификацијата на телата на две жртви кои се водеа како исчезнати, со што се заокружува трагичниот список на жртви во нападот врз овој западноукраински град, пишува „Киев Индепендент“.
Полското Министерство за надворешни работи потврди дека седумгодишната полска државјанка Амелија, која беше убиена заедно со нејзината мајка, е меѓу загинатите. Полскиот премиер Доналд Туск, исто така, оддаде почит на нејзината смрт во емотивна порака.
„Амелка имаше седум години. Седум. Полско дете“, напиша Туск на 21 ноември. „Таа почина во Тернопил за време на брутален руски ракетен напад. Таа повеќе нема да може да исполни ниту еден од своите соништа. Оваа сурова војна мора да заврши, а Русија не смее да победи. Бидејќи ова е и војна за иднината на нашите деца.“
Amelka miała siedem lat. Siedem. Polskie dziecko. Zginęła w Tarnopolu w czasie bestialskiego rosyjskiego ataku rakietowego. Nie spełni już żadnych swoich marzeń. Ta okrutna wojna musi się zakończyć, a Rosja nie może jej wygrać. Bo to jest wojna także o przyszłość naszych dzieci.
— Donald Tusk (@donaldtusk) November 21, 2025
Заврши повеќедневната спасувачка операција
Операциите за пребарување и спасување на местото на нападот завршија на 22 ноември по четиридневна континуирана работа, објави Државната служба за вонредни ситуации на Украина. За време на операцијата, 46 лица беа спасени, вклучувајќи седум деца. Спасувачите, исто така, извлекоа три домашни миленици – две мачки и еден папагал – од урнатините и ги вратија на нивните сопственици.
Претседателот Володимир Зеленски ја нагласи сложеноста на операцијата. „Повеќе од 230 спасувачи од девет региони на Украина се вклучени во операцијата. Во некои области, работата може да се изврши само рачно поради сериозни оштетувања и фрагментација на структурите“, рече Зеленски.
Размер на уништување
На 19 ноември, Русија изврши голем ноќен напад врз неколку украински региони, со цели вклучувајќи ги Тернопол, Хмелницки, Ивано-Франкивск и Лвов, области оддалечени повеќе од 500 километри од фронтовската линија. Две деветкатни згради беа оштетени во нападот врз Тернопол. Во една од нив, уништувањето се прошири од третиот до деветтиот кат. Вкупно 38 лица беа убиени во нападот, вклучувајќи шест деца, а 94 лица беа повредени, вклучувајќи 18 деца.
Свет
Куполата над Чeрнобил веќе не е безбедна: МААЕ бара итни мерки
Заштитната конструкција на напуштената нуклеарна централа Чeрнобил, оштетена од дрон, повеќе не ги исполнува своите клучни безбедносни функции, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ). По проверката, генералниот директор Рафаел Гроси изјави дека куполата што послужува како омотач на реакторот мора што поскоро да биде темелно обновена.
Инспекцијата потврди дека конструкцијата ја изгубила способноста да го задржува радиоактивниот материјал, иако носивите делови и надзорните системи не се трајно оштетени. Нападот со дрон, за кој Украина ја обвинува Русија, а Москва го негира, се случи претходно годинава. Тогашните мерења не покажале покачено зрачење.
МААЕ препорачува дополнителни мерки: контрола на влажноста, ажурирање на програмите за следење на корозијата и подобрување на автоматскиот надзорен систем. Во наредната година треба да се извршат и привремени поправки за повторно да се обезбеди способност за задржување на радиоактивниот материјал.
Регион
Двојно убиство во Црна Гора, се бара сторителот
Безживотните тела на маж и жена беа пронајдени синоќа во стан во центарот на Никшиќ, а се сомнева дека станува збор за двојно убиство. Телата беа пронајдени во стан на улицата Пека Павловиќ во центарот на Никшиќ. Се бара сторителот, пишува Телеграф.рс.
„Полициските службеници на Западниот регионален безбедносен центар, Оддел за безбедност во Никшиќ, синоќа околу 19:20 часот биле известени од член на семејството дека лицето М.П. (74) не одговара на телефонски повици и дека не воспоставиле контакт со неа два дена“, се наведува во соопштението за медиумите. Како што истакнува полицијата, веднаш биле преземени мерки за пронаоѓање на М.П., по што полициските службеници лоцирале стан, кој бил заклучен.
„Во согласност со законските овластувања, полициските службеници влегоа во внатрешноста на станот каде што го пронајдоа безживотното тело на М.П., како и безживотното тело на М.В. (41) со видливи повреди за кои постои сомневање дека се предизвикани со употреба на ладно оружје, поточно нож. Изнајмениот стан го користел М.В.“, додаде полицијата.
„За инцидентот веднаш беше информиран обвинителот на Вишото државно обвинителство во Подгорица, кој заедно со полициските службеници спроведе истрага на местото на настанот. За време на полициско-обвинителските активности, полицијата дозна за идентитетот на сторителот на ова кривично дело, и се работи интензивно на негово лоцирање и апсење“, се наведува во соопштението за медиумите.
Како што додаваат, мотивот за тешкото кривично дело им е познат на властите. „Имајќи ја предвид неговата тежина, како и приватните околности на повредените лица и сторителите, во оваа фаза од постапката не можеме да дадеме повеќе детали“, соопшти полицијата.

