Свет
Кога ќе го знаеме победникот на изборите во САД
Дојде денот на изборите во Америка. Демократската кандидатка Камала Харис и републиканскиот кандидат Доналд Трамп се во трка за претседател на Соединетите Американски Држави.
Повеќе од 78 милиони луѓе гласаа пред денот на изборите. Трката за претседател е многу тесна.
Како, всушност, функционираат американските избори и кои се одговорите на клучните прашања.
Како се одредува победникот?
Секоја држава му делегира на избирачкиот колеџ онолку избирачи колку што му припаѓаат во однос на нејзиното население. Има вкупно 538 електори, што е бројка што одговара на бројот на конгресмени и сенатори во американскиот парламент.
Тоа значи дека има вкупно 538 електори: 435 претставници и 100 сенатори плус три за округот Колумбија. Кандидатот што ќе освои најмалку 270 електори станува претседател.
Калифорнија е најнаселената американска сојузна држава и има најмногу електори (54), а потоа следуваат Тексас (40), Флорида (30) и Њујорк (28). На другиот крај од спектарот се ретко населените држави, како Алјаска, Вермонт, Делавер, Вајоминг или Монтана, кои имаат само по тројца електори.
Со два исклучока, во сојузните држави владее начелото победникот зема сè – кандидатот што во таа држава ќе го освои поголемиот број гласови од избирачите, макар и со најмала можна разлика, ги освојува сите нејзини електори. Исклучок се Небраска и Мејн, кои ги делат електорите пропорционално на бројот на освоени гласови.
Кога ќе го дознаеме победникот?
Ова е многу незгодно прашање и вистинскиот одговор е – зависи од неколку работи. Некои држави може да ги објават резултатите прилично бргу, но за многумина тоа би можело да биде долг процес, особено ако има голем број предвремени гласања и гласачки ливчиња по пошта, кои се пребројуваат ноќта по оние што биле лично дадени.
На последните претседателски избори во САД во 2020 година американските медиуми беа доволно самоуверени да го објават резултатот во саботата, четири дена по денот на изборите.
Кога победникот ја презема функцијата?
Едно нешто што знаеме е дека кој и да победи на денешните избори, формално не станува претседател до денот на инаугурацијата – кога ќе положи заклетва пред американскиот Капитол во Вашингтон пред главниот судија на Врховниот суд. Тој ден е понеделник, 20 јануари 2025 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Србија оди на вонредни избори следната година, најави Вучиќ
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, изјави вечерва дека е прифатено главното барање на блокадерите и дека следната година ќе бидат распишани вонредни парламентарни избори, пренесе „Еуроњуз Србија“.
„Го прифативме нивното главно барање, наскоро, следната година, ќе одиме на избори. Само нема да бидат толку среќни кога ќе ги пребројат гласовите. Одиме да ги победиме во секое место во Србија“, рече Вучиќ обраќајќи им се на собраните граѓани пред Домот на Народното собрание.
Тој истакна дека „секогаш силата, љубовта и верата се посилни од нивната омраза“, како и дека верува оти „наредната година ќе биде една од најдобрите, ако не и најдобрата во историјата на Србија“, кога ќе бидат изградени најмногу патишта и железници.
Вучиќ изјави дека е горд што за време на протестите на блокадерите немало ниту една жртва, наведувајќи како пример дека на протестите на „жолтите елеци“ и уличните демонстрации во Франција имало десетици загинати.
„Колку што ќе имам енергија, колку што ќе имам сила, ќе ми биде чест да бидам заедно со вас во борбата против сите кои сакаат да ја уништат нашата земја“, рече Вучиќ, прецизирајќи дека тоа „мора да биде политичка борба“.
Тој потсети дека во Србија една година се одржувале, како што наведе, насилни судири на блокадерите, при што биле уриваани простории на Српската напредна странка и биле претепани поединци.
„Ќе продолжиме да работиме и ќе продолжиме да градиме. Ни зборуваа – плашете се од нас, а ние ниту еден момент не се плашевме од нив, знаевме за кого станува збор. Се плашевме да не одговориме со целата сила, го чувувавме нивниот образ, ја чувувавме Србија. На крајот, на никого од нив ама баш ништо не му се случи. Потешко беа повредени само оние кои ја чуваа Србија, и од нож и од пиштол“, изјави Вучиќ.
Регион
(Видео) Хрватска, Косово и Албанија ќе произведуваат оклопно возило наречено „Шота“
Косово, во соработка со Албанија и Хрватска, планира да започне производство на оклопното возило „Шота“, што би бил прв заеднички проект од ваков тип на Балканот. Веста ја потврди в.д. министерот за одбрана на Косово, Ејуп Мачедонци, наведувајќи дека разговорите со Албанија се во завршна фаза, по што договорот ќе биде проширен и на Хрватска, пишува „Кликс.ба“.
Во во интервју за емисијата „60 минути“, пренесено од порталот „Коха“, тој изјави дека партнерите веќе постигнале начелен договор за заеднички развој и производство на возилото со албански дизајн. Според него, производството би било географски распределено, така што секоја земја би била задолжена за изработка на различни компоненти.
Доколку проектот се реализира, тоа ќе биде првпат три балкански држави заеднички да произведуваат воено оклопно возило, кое би било наменето за нивните вооружени сили, но и за извоз. Оваа иницијатива е продолжение на меморандумот за соработка во областа на одбраната и безбедноста што Косово, Албанија и Хрватска го потпишаа во март во Тирана, при што е оставена можност и за приклучување на други земји.
U okviru trilateralne vojne suradnje, Kosovo, Albanija i Hrvatska ulaze u povijesni projekt zajedničke proizvodnje oklopnog vozila “Shota”, dizajniranog u Albaniji. pic.twitter.com/dwNGk4bcoc
— Vuk83J 🇭🇷 (@putnik833) December 27, 2025
Министерот нагласи и дека Косовските безбедносни сили напредуваат побрзо од очекуваното, надминувајќи ги целите поставени со Сеопфатниот план за транзиција од 2018 година. Тој потврди дека Косово веќе користи системи за противдронска заштита и размислува за дополнително зајакнување на тие капацитети.
Во иднина, Косово планира да премине кон целосна воена оперативност веќе од следната година, што вклучува набавка на системи за противвоздушна одбрана и хеликоптери. Се водат разговори со Пентагон за можната набавка на хеликоптери, при што министерот истакна дека Соединетите Американски Држави и Турција остануваат главни одбранбени партнери на Косово, заедно со проширување на соработката со Германија, Италија, Обединетото Кралство, Хрватска и Чешка.
Трилатералниот меморандум за одбрана предизвика остри критики од Србија, пишува „Индекс“. Белград тврди дека со него се крши регионалниот договор за контрола на вооружувањето од 1996 година, како и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, која, според српскиот став, го дефинира КФОР како единствена овластена вооружена сила на Косово.
Фото: pexels
Свет
(Видео) Трамп: Преговорите се во финална фаза, можен е брз крај на војната – состанокот со Зеленски е во тек
Во резиденцијата Мар-а-Лаго на Флорида започнаа разговорите меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски. Објавени беа и првите детали од салата за состаноци, според кои украинската делегација е сместена на една страна од масата, а американската делегација спроти нив.
Во американската делегација, покрај Трамп, учествуваат државниот секретар Марко Рубио, како и специјалните пратеници Стив Виткоф и Џаред Кушнер. На состанокот присуствува и генералот Дан Кејн, претседател на Здружениот штаб и највисок воен функционер на САД.
По пристигнувањето на Зеленски, Трамп пред новинарите изјави дека е оптимист за можноста за постигнување мировен договор, оценувајќи дека рускиот претседател Владимир Путин е сериозен во врска со мирот.
Trump-Zelensky meeting continues. pic.twitter.com/bC5OvVmSxN
— Clash Report (@clashreport) December 28, 2025
„Премногу луѓе загинаа и мислам дека двајцата претседатели сакаат да постигнат договор. Навистина верувам дека имаме основа за договор што е добар за Украина, добар за сите. Ништо не е поважно“, изјави Трамп.
Тој најави дека ќе постои силен безбедносен договор за Украина и нагласи дека европските држави се многу вклучени во целиот процес, оценувајќи дека тие се усогласени со напорите за постигнување договор.
Во меѓувреме, Зеленски соопшти дека е постигнат значаен напредок во мировниот план од 20 точки, наведувајќи дека украинскиот и американскиот тим завршиле околу 90 отсто од работата и дека наскоро ќе се разговара за преостанатите точки, меѓу кои и чувствителното прашање за територијата.
⚡ Closed-door talks between Zelensky and Trump have begun
Before the press was escorted out, Trump said:
“We’re in final stages of talking. It’ll either end or go on for a long time.” pic.twitter.com/YQ6ia03E2f
— NEXTA (@nexta_tv) December 28, 2025
Трамп изрази уверување дека преговорите за завршување на војната се во финална фаза и дека е можен и брз крај на конфликтот, предупредувајќи на тешките последици доколку решение не се постигне наскоро.
„Или ќе заврши, или ќе продолжи долго време, а милиони дополнителни луѓе ќе умрат. И никој не го сака тоа“, изјави Трамп, додавајќи дека, според него, процесот може да се одвива многу брзо.
По кратките изјави пред јавноста, Трамп и Зеленски се повлекоа во внатрешноста на Мар-а-лаго, каде ги започнаа официјалните разговори.

