Свет
Командант на НАТО: Милијарда луѓе се изложени на ризик поради подморските војувања
Безбедноста на речиси милијарда луѓе во Европа и во Северна Америка е загрозена поради руските обиди да таргетира ранлива подводна инфраструктура, вклучувајќи ветерници, цевководи и енергетски кабли, предупреди командант на НАТО, пишува „Гардијан“.
Адмирал Дидие Малетер, заменик-командант на Сојузничката поморска команда на НАТО (Марком), рече дека мрежата на подводни кабли и цевки од која зависат европската моќ и комуникациите не се изградени за да ја издржат хибридната војна што ја води Москва.
„Целата наша економија под морето е загрозена. Ние не сме наивни и земјите од НАТО работат заедно“, рече тој.
Тој го изјави ова по два случаја на сомнителна саботажа на гасоводот на Балтикот во последните 18 месеци. Првин на „Северен тек 1 и 2“ во септември 2022 година, а потоа на „Балтикконекторот“ во октомври минатата година. И покрај опсежните истраги во повеќе држави, и двете остануваат нерешени иако Финска во декември рече дека сè укажува дека кинескиот брод намерно го оштетил „Балтикконекторот“ со своето сидро.
Малетер рече дека тој самиот поминал „повеќе од илјада дена под морето“, дека животната средина е драматично променета откога голем дел од сегашната инфраструктура првпат беше развиена од приватниот сектор оставајќи го крајно ранлив.
„Тие не знаеја дека таквата хибридна војна ќе се развие толку бргу. Повеќе од 90 отсто од интернетот е под морето. Сите наши врски меѓу САД, Канада и Европа се пренесуваат под морето, така што има многу ранливости“.
И покрај зголемената улога на офшор-енергијата на ветерот во исполнувањето на климатските цели, инфраструктурата сè уште има „системски ранливости“, рече тој. Поморските ветерни електрани ќе мора да се зголемат 25 отсто до 2050 година за да ги исполнат целите на ЕУ за капацитет за енергија од ветер, според индустриското здружение WindEurope, а администрацијата на Бајден сака да распореди 30.000 мегавати по должината на брегот на САД до 2030 година.
„Мораме да бидеме заштитени и добро снабдени со нашата витална подморска инфраструктура“, рече Малтере.
Сепак, дури и со значително присуство беше невозможно НАТО да го заштити секој дел од подводната инфраструктура, рече тој, а примарната одговорност е на нациите да ја заштитат сопствената инфраструктура. Способноста да се идентификуваат актерите зад хибридните напади е од витално значење, рече Малетер, но призна дека тоа може да биде предизвик.
Додавањето на Финска во флотата на НАТО минатата година, а од неодамна и Шведска, која стана полноправна членка на НАТО во март, се смета за особено важно за заштита на Балтикот и Арктикот. Искуството на Шведска во двата региона „веднаш ќе ја зголеми способноста на НАТО да открие и одвраќа каква било регионална агресија“.
„А кога зборуваме за агресија, очигледно мислиме на Русија“, додаде Малетер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Зеленски: Трамп има своја визија за крајот на војната, ние имаме поинаква
Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, одржа прес-конференција во Лондон по средбата со британскиот премиер Кир Стармер, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц. Тој нагласи дека американскиот мировен предлог има нова, скратена форма и дека украинските позиции за клучните точки не можат да се променат.
Зеленски рече дека мировниот план на САД сега е намален на 20 точки и дека САД бараат компромис, но дека „нема компромис кога станува збор за територијата“.
„Украина нема право – ниту според Уставот, ниту според меѓународното право, ниту според моралниот закон – да се откаже од територија“, рече Зеленски. Тој најави дека Украина ќе го ревидира сегашниот нацрт на американскиот мировен предлог и ќе го достави до Вашингтон, „веројатно во вторник навечер“.
Зборувајќи за обновата на земјата, Зеленски рече дека клучното прашање е финансирањето и дека позицијата на Европа, за која тој верува дека има клучна улога, мора да се земе предвид. „Европското учество во овие преговори е клучно“, рече тој.
Тој додаде дека одлуката за кредитите за репарации е исклучиво на Европската комисија. „Ние сметаме на овие средства, но сè зависи од Европа“, рече тој.
Зеленски особено ја истакна разликата во пристапот на Киев и Вашингтон.
„Трамп има своја визија за завршување на војната, која е различна од онаа на Украина. САД сакаат војната да заврши, но за Украина, клучни се условите под кои оваа војна ќе заврши“, рече тој.
Тој, исто така, нагласи дека безбедносните гаранции мора да бидат потврдени од американскиот Конгрес.
Зеленски заклучи дека единството на Западот сега е клучно за Киев: „Клучот е единството на Европа и Украина, како и единството на Европа, Украина и САД“.
Изјавите на Зеленски се значајни затоа што ова е првпат украинскиот лидер, по планот од 28 точки меѓу САД и Русија, кој сега е ревидиран на 20, јавно да каже дека не се согласува со Трамп по клучните точки.
Свет
Вработените во Лувр најавија штрајк по големиот грабеж: „Музејот е запоставен“
Вработените во парискиот музеј Лувр гласаа за штрајк, протестирајќи против лошите услови за работа и безбедносните пропусти што го привлекоа вниманието на јавноста по спектакуларниот грабеж на француски накит во октомври, пишува „Асошиејтед Прес“. Синдикатите предупредуваат дека музејот е во криза, со низа проблеми што кулминираат по дрската кражба и неодамнешното истекување на вода што оштети стотици книги.
Во писмо упатено до француската министерка за култура Рашида Дати, синдикатите CGT, CFDT и Судот наведуваат дека музејот е во криза поради недоволни ресурси и влошување на условите за работа. Тие тврдат дека посетата на Лувр стана вистинска пречка за милионите посетители кои доаѓаат секоја година за да ги видат неговите огромни колекции на уметност и артефакти.
Како клучен фактор за незадоволството, синдикатите го посочуваат грабежот од 19 октомври, кој „ги истакна долго пријавените недостатоци во приоритетите“. Крадците провалиле во галеријата Аполо на горниот кат од музејот користејќи скали монтирани на камион за да добијат пристап низ прозорец.
За неверојатно кратко време, помалку од осум минути, тие провалиле во две витрини и избегале со плен проценет на 88 милиони евра (102 милиони долари). Директорот на музејот подоцна призна за „страшен пропуст“ во безбедноста.
Украдените предмети, кои сè уште не се пронајдени, вклучуваат ѓердан од дијаманти и смарагди што Наполеон ѝ го дал на царицата Мари-Луиз, накит поврзан со кралиците од 19 век Мари-Амели и Хортенза, како и бисерната и дијамантската тиара на царицата Евгенија.
Како да не беше доволен грабежот, Лувр се соочува и со други инфраструктурни проблеми. Кон крајот на ноември, протекување на вода оштети помеѓу 300 и 400 книги, дополнително фрлајќи светлина врз запуштената состојба на најголемиот музеј во светот, објавува CNN. Оштетените публикации, кои датираат од крајот на 19-ти и почетокот на 20-ти век, се дел од библиотека специјализирана за египетски антиквитети.
Според портпаролот на музејот, протекувањето се случило на 26 ноември кога случајно бил отворен вентил во водоводниот систем кој со месеци не бил во употреба и чека замена како дел од реновирањето планирано за септември 2026 година. Иако официјалните лица инсистираат дека книгите не се единствените во светот и дека нема да има трајна штета откако ќе се исушат и поправат, инцидентот ги зголеми загриженостите.
Одржувањето на огромните и историски згради на Лувр, некогашниот дворец на француските кралеви, очигледно не го држеше чекорот со својата популарност. Музејот, кој минатата година прими 8,7 милиони посетители, призна „структурни проблеми“. Минатиот месец, дури мораше привремено да затвори некои канцеларии и јавна галерија поради ослабени греди на подот.
За финансирање на програмата за модернизација, музејот во ноември објави дека ќе ги зголеми цените на билетите. Од 14 јануари 2026 година, еден билет за посетителите надвор од Европската економска зона (ЕЕА) ќе чини 32 евра, што е зголемување од 45%. Се очекува овој потег да генерира дополнителни 15 до 20 милиони евра годишно за инвестиции во инфраструктура.
Сепак, синдикатите бараат ресурсите итно да се насочат кон подобрување на зградите и заштита на музејот, неговите колекции, посетителите и вработените. Кристијан Галани, функционер во синдикатот CGT, ја сумираше фрустрацијата на работниците.
„Се наоѓаме во запуштен музеј кој ги покажа своите безбедносни слабости“, рече тој, додавајќи дека гласањето за штрајкот, кој започнува следниот понеделник, било едногласно. „Ни треба промена на темпото“, заклучи Галани.
Свет
Трамп: Договорот меѓу Netflix и Warner Bros. може да биде проблем
Претседателот на САД, Доналд Трамп, изрази загриженост во врска со најавеното преземање на Warner Brothers Discovery и популарната стриминг мрежа HBO од страна на Netflix, договор вреден 72 милијарди долари. Трамп предупреди дека Netflix веќе има „голем пазарен удел“ и дека комбинираната моќ на двете компании „може да биде проблем“, пишува BBC.
Двете компании објавија дека постигнале договор што ќе ги донесе иконските франшизи на Warner Brothers како што се „Хари Потер“ и „Игра на тронови“ под капата на Netflix.
Netflix, кој започна како услуга за изнајмување DVD-а во 1997 година, дополнително ќе ја консолидира својата позиција како водечка светска платформа за стриминг со овој договор – најголемиот во филмската индустрија по долго време. Според договорот, глобално популарните франшизи како што се „Луни Тјунс“, „Матрикс“ и „Господар на прстените“ исто така би станале дел од содржината на Netflix.
Договорот сега мора да биде разгледан од регулаторите за конкуренција. Одделот за конкуренција на Министерството за правда на САД, кој ги надгледува големите спојувања, би можел да пресуди дека договорот го крши законот ако процени дека новата, комбинирана компанија би зазела премногу од уделот на пазарот на стриминг.
На настан во Центарот „Џон Ф. Кенеди“, Трамп нагласи дека уделот на пазарот на Netflix „значително ќе се зголеми“ ако договорот помине и објави дека лично ќе биде вклучен во одлуката за негово одобрување.
Интересно е што Трамп, и покрај изразената загриженост, го пофали ко-извршниот директор на Netflix, Тед Сарандос, кој неодамна го посети во Овалната соба. „Имам голема почит кон него. Тој е одлична личност“, рече Трамп. „Тој направи еден од најголемите договори во историјата на филмот“.
Сепак, не сите во индустријата за забава го делат тој оптимизам. Здружението на писатели на Америка повика на блокирање на спојувањето, тврдејќи дека „проголтувањето на еден од неговите најголеми конкуренти од страна на најголемата светска компанија за стриминг е токму она што антимонополските закони се дизајнирани да го спречат“. Во соопштение објавено во петокот, тие предупредија: „Резултатот би ги елиминирал работните места, би ги намалил платите, би ги влошил условите за сите работници во забавата, би ги покачил цените за потрошувачите и би го намалил количеството и разновидноста на содржината за сите гледачи“.

