Свет
Командант на НАТО: Милијарда луѓе се изложени на ризик поради подморските војувања
Безбедноста на речиси милијарда луѓе во Европа и во Северна Америка е загрозена поради руските обиди да таргетира ранлива подводна инфраструктура, вклучувајќи ветерници, цевководи и енергетски кабли, предупреди командант на НАТО, пишува „Гардијан“.
Адмирал Дидие Малетер, заменик-командант на Сојузничката поморска команда на НАТО (Марком), рече дека мрежата на подводни кабли и цевки од која зависат европската моќ и комуникациите не се изградени за да ја издржат хибридната војна што ја води Москва.
„Целата наша економија под морето е загрозена. Ние не сме наивни и земјите од НАТО работат заедно“, рече тој.
Тој го изјави ова по два случаја на сомнителна саботажа на гасоводот на Балтикот во последните 18 месеци. Првин на „Северен тек 1 и 2“ во септември 2022 година, а потоа на „Балтикконекторот“ во октомври минатата година. И покрај опсежните истраги во повеќе држави, и двете остануваат нерешени иако Финска во декември рече дека сè укажува дека кинескиот брод намерно го оштетил „Балтикконекторот“ со своето сидро.
Малетер рече дека тој самиот поминал „повеќе од илјада дена под морето“, дека животната средина е драматично променета откога голем дел од сегашната инфраструктура првпат беше развиена од приватниот сектор оставајќи го крајно ранлив.
„Тие не знаеја дека таквата хибридна војна ќе се развие толку бргу. Повеќе од 90 отсто од интернетот е под морето. Сите наши врски меѓу САД, Канада и Европа се пренесуваат под морето, така што има многу ранливости“.
И покрај зголемената улога на офшор-енергијата на ветерот во исполнувањето на климатските цели, инфраструктурата сè уште има „системски ранливости“, рече тој. Поморските ветерни електрани ќе мора да се зголемат 25 отсто до 2050 година за да ги исполнат целите на ЕУ за капацитет за енергија од ветер, според индустриското здружение WindEurope, а администрацијата на Бајден сака да распореди 30.000 мегавати по должината на брегот на САД до 2030 година.
„Мораме да бидеме заштитени и добро снабдени со нашата витална подморска инфраструктура“, рече Малтере.
Сепак, дури и со значително присуство беше невозможно НАТО да го заштити секој дел од подводната инфраструктура, рече тој, а примарната одговорност е на нациите да ја заштитат сопствената инфраструктура. Способноста да се идентификуваат актерите зад хибридните напади е од витално значење, рече Малетер, но призна дека тоа може да биде предизвик.
Додавањето на Финска во флотата на НАТО минатата година, а од неодамна и Шведска, која стана полноправна членка на НАТО во март, се смета за особено важно за заштита на Балтикот и Арктикот. Искуството на Шведска во двата региона „веднаш ќе ја зголеми способноста на НАТО да открие и одвраќа каква било регионална агресија“.
„А кога зборуваме за агресија, очигледно мислиме на Русија“, додаде Малетер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Вооружени напаѓачи киднапираa 25 ученички од интернат во Нигерија
Наоружани напаѓачи однеле 25 ученички од интернат во раните утрински часови во сојузната држава Кеби, во северозападна Нигерија, потврдила полицијата. При нападот, кој се случил околу 4 часот изутрина по локално време, е убиено едно лице од персоналот, а друго е рането. Напаѓачите имале софистицирано оружје и размениле оган со чуварите пред да ги одведат девојчињата.
Полицијата известила дека надлежните тимови пребаруваат сомнителни бегалски патишта и околни шуми во потрага по киднапираните ученички и сторителите.
Овој инцидент е најнов во низата на киднапирања на деца од училишта во северниот регион на Нигерија, каде што вооружени групи целат кон деца повеќе од една деценија. Оваа година бројот на напади од различни вооружени групи дополнително се зголемил. Најпознатиот случај е од 2014 година, кога милитантната група Боко Харам киднапира 276 ученички од средно училиште во Чибок, а судбината на голем дел од нив сѐ уште не е позната.
Свет
Германскиот министер за одбрана: Европа можеби го имаше последното мирно лето
Германскиот министер за одбрана Борис Писториус изјави за „Франкфуртер Алгемајне Цајтунг“ дека германскиот начин на живот е загрозен и дека европските држави мора итно да ја зајакнат одбранбената способност.
„Путин не ги крие своите империјални фантазии, во кои нашата слобода, нашиот ред, каков што го знаеме, немаат никакво значење. Мораме брзо и јасно да реагираме на оваа закана со зајакнување на нашите одбранбени капацитети“, нагласи Писториус.
На прашањето кога Русија би можела да биде способна за напад, Писториус дава претпазлив одговор.
„Воените експерти и разузнавачките служби можат грубо да проценат кога Русија ќе ги обнови своите вооружени сили до степен до кој би била способна да започне напад врз земја членка на НАТО на исток. Секогаш сме велеле дека тоа би можело да биде веќе во 2029 година. Сега, сепак, има и други кои велат дека тоа е замисливо уште во 2028 година, а некои воени историчари дури велат дека ова беше нашето последно мирно лето“, рече тој.
Сепак, тој ја смирува јавноста со пораката: „Не треба да оставаме впечаток дека НАТО не може да се одбрани. Може. Има значаен потенцијал за одвраќање. Конвенционален, но секако и нуклеарен.“
Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, брзо реагираше на изјавата на Писториус, велејќи дека сега нема сомнение кој е агресорот.
Свет
ЕУ разгледува три опции за финансиска поддршка на Украина
Фон дер Лајен им испрати писмо на лидерите на ЕУ со три можни решенија за финансирање на Украина.
Првата опција е секоја земја членка да одобри билатерарна бесповратна помош за Украина. Втората е заедничко задолжување на ниво на ЕУ, при што земјите би дале правно обврзувачки и неотповикливи гаранции за заемот. Третата опција е репарациски заем од 140 милијарди евра, користејќи го запленетиот руски имот, при што Украина би го враќала заемот само ако и кога Русија ќе плати воена отштета.
Фон дер Лајен наведува дека првите две опции би го зголемиле фискалниот товар на земјите членки, додека третата не би предизвикала дополнителни трошоци или ново задолжување.
Според писмото, на Украина ѝ се потребни 135,7 милијарди евра за 2026 и 2027 година – 83,4 милијарди за воени потреби и 52,3 милијарди за стабилизација на економијата и покривање на буџетскиот дефицит. Лидерите на ЕУ треба да донесат одлука на самитот на 18 и 19 декември.
Прашањето за користење на замрзнатиот руски имот останува отворено поради противењето на Белгија, која бара гаранции дека ризикот ќе биде споделен ако се донесе пресуда за враќање на средствата на Русија.
Фон дер Лајен во писмото наведува дека „Европа не може да си дозволи парализа“, и дека нема едноставни решенија, но потребно е да се дејствува.

