Свет
Командант на НАТО: Милијарда луѓе се изложени на ризик поради подморските војувања
Безбедноста на речиси милијарда луѓе во Европа и во Северна Америка е загрозена поради руските обиди да таргетира ранлива подводна инфраструктура, вклучувајќи ветерници, цевководи и енергетски кабли, предупреди командант на НАТО, пишува „Гардијан“.
Адмирал Дидие Малетер, заменик-командант на Сојузничката поморска команда на НАТО (Марком), рече дека мрежата на подводни кабли и цевки од која зависат европската моќ и комуникациите не се изградени за да ја издржат хибридната војна што ја води Москва.
„Целата наша економија под морето е загрозена. Ние не сме наивни и земјите од НАТО работат заедно“, рече тој.
Тој го изјави ова по два случаја на сомнителна саботажа на гасоводот на Балтикот во последните 18 месеци. Првин на „Северен тек 1 и 2“ во септември 2022 година, а потоа на „Балтикконекторот“ во октомври минатата година. И покрај опсежните истраги во повеќе држави, и двете остануваат нерешени иако Финска во декември рече дека сè укажува дека кинескиот брод намерно го оштетил „Балтикконекторот“ со своето сидро.
Малетер рече дека тој самиот поминал „повеќе од илјада дена под морето“, дека животната средина е драматично променета откога голем дел од сегашната инфраструктура првпат беше развиена од приватниот сектор оставајќи го крајно ранлив.
„Тие не знаеја дека таквата хибридна војна ќе се развие толку бргу. Повеќе од 90 отсто од интернетот е под морето. Сите наши врски меѓу САД, Канада и Европа се пренесуваат под морето, така што има многу ранливости“.
И покрај зголемената улога на офшор-енергијата на ветерот во исполнувањето на климатските цели, инфраструктурата сè уште има „системски ранливости“, рече тој. Поморските ветерни електрани ќе мора да се зголемат 25 отсто до 2050 година за да ги исполнат целите на ЕУ за капацитет за енергија од ветер, според индустриското здружение WindEurope, а администрацијата на Бајден сака да распореди 30.000 мегавати по должината на брегот на САД до 2030 година.
„Мораме да бидеме заштитени и добро снабдени со нашата витална подморска инфраструктура“, рече Малтере.
Сепак, дури и со значително присуство беше невозможно НАТО да го заштити секој дел од подводната инфраструктура, рече тој, а примарната одговорност е на нациите да ја заштитат сопствената инфраструктура. Способноста да се идентификуваат актерите зад хибридните напади е од витално значење, рече Малетер, но призна дека тоа може да биде предизвик.
Додавањето на Финска во флотата на НАТО минатата година, а од неодамна и Шведска, која стана полноправна членка на НАТО во март, се смета за особено важно за заштита на Балтикот и Арктикот. Искуството на Шведска во двата региона „веднаш ќе ја зголеми способноста на НАТО да открие и одвраќа каква било регионална агресија“.
„А кога зборуваме за агресија, очигледно мислиме на Русија“, додаде Малетер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Див дабар виден во Велика Британија за првпат по 400 години
Во природниот резерват Пенсторп, Норфолк, за првпат по повеќе од 400 години е забележан див дабар. Животното е снимено на камера додека собира дрвја за своето живеалиште покрај речен брег, оставајќи ги експертите збунети за неговото потекло.
Менаџерот на резерватот, Ричард Споуџ, рече дека дабарот престојува во изолиран дел од резерватот околу еден месец и можеби патува кон соседните мочуришта во потрага по храна. Првите знаци за присуство биле карактеристични траги на дрвја, по што биле поставени камери.
Реинтродукцијата на дабарите во Англија започна во 2015 година, а диви популации се забележани и во Дорсет, Кент, Хемпшир, Сомерсет и Шкотска.
Потеклото на дабарот од Пенсторп останува мистерија.
„Од наша гледна точка, тоа е диво животно и има право да биде тука“, заклучи Споуџ.
Свет
Келог: Мировниот договор за Украина е „многу близу“, клучни остануваат Донбас и Запорожје
Специјалниот претставник на САД за Украина, Кит Келог, изјави дека договорот за прекин на војната во Украина е „навистина блиску“ и дека сега зависи од решавањето на две големи отворени прашања – иднината на украинскиот регион Донбас и нуклеарната централа Запорожје.
Келог, кој треба да се повлече од функцијата во јануари, кажа дека напорите за решавање на конфликтот влегле во „последните 10 метри“, што, како што забележа тој, е секогаш најтешкиот дел.
Двете главни нерешени прашања, рече Келог, се однесуваат на територијата – првенствено на иднината на Донбас – и иднината на украинската нуклеарна централа Запорожје, најголемата во Европа, која е под руска контрола.
„Ако ги решиме овие две прашања, мислам дека и останатите работи ќе бидат решени доста добро“, рече Келог.
Според првичните американски предлози, нуклеарната централа Запорожје би била рестартирана под надзор на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), а произведената електрична енергија би била подеднакво поделена меѓу Русија и Украина.
Свет
(Видео) Обид за државен удар во Бенин: војска упадна во националната телевизиска станица
Група војници во западноафриканската држава Бенин, која себе се нарекува Воен комитет за обнова, под команда на потполковникот Паскал Тигри, денеска соопшти дека ја презеле националната телевизиска станица, дека претседателот Патрис Талон е отстранет од функцијата, а сите државни институции се распуштени.
NEW: Soldiers tried and failed to overthrow President Patrice Talon in Benin.
Coup plotters briefly seized state TV in Cotonou and announced a junta, but loyalist forces reportedly retook control within hours.
Talon was evacuated safely. pic.twitter.com/AVCAdphsyH
— Clash Report (@clashreport) December 7, 2025
Сепак, министерот за надворешни работи, Олушегун Аџади Бакари, соопшти дека лојалистички војници и националната гарда ја презеле контролата, и дека претседателот е безбеден.
Обидот за пуч се случи додека се подготвуваат претседателските избори, кои треба да го означат крајот на мандатот на Талон, на власт од 2016 година. Владината коалиција го номинираше министерот за финансии Ромуалд Ваданџи за свој кандидат, кој, доколку победи, ќе ја продолжи актуелната економска политика на државата.

