Свет
Командант на НАТО: Милијарда луѓе се изложени на ризик поради подморските војувања
Безбедноста на речиси милијарда луѓе во Европа и во Северна Америка е загрозена поради руските обиди да таргетира ранлива подводна инфраструктура, вклучувајќи ветерници, цевководи и енергетски кабли, предупреди командант на НАТО, пишува „Гардијан“.
Адмирал Дидие Малетер, заменик-командант на Сојузничката поморска команда на НАТО (Марком), рече дека мрежата на подводни кабли и цевки од која зависат европската моќ и комуникациите не се изградени за да ја издржат хибридната војна што ја води Москва.
„Целата наша економија под морето е загрозена. Ние не сме наивни и земјите од НАТО работат заедно“, рече тој.
Тој го изјави ова по два случаја на сомнителна саботажа на гасоводот на Балтикот во последните 18 месеци. Првин на „Северен тек 1 и 2“ во септември 2022 година, а потоа на „Балтикконекторот“ во октомври минатата година. И покрај опсежните истраги во повеќе држави, и двете остануваат нерешени иако Финска во декември рече дека сè укажува дека кинескиот брод намерно го оштетил „Балтикконекторот“ со своето сидро.
Малетер рече дека тој самиот поминал „повеќе од илјада дена под морето“, дека животната средина е драматично променета откога голем дел од сегашната инфраструктура првпат беше развиена од приватниот сектор оставајќи го крајно ранлив.
„Тие не знаеја дека таквата хибридна војна ќе се развие толку бргу. Повеќе од 90 отсто од интернетот е под морето. Сите наши врски меѓу САД, Канада и Европа се пренесуваат под морето, така што има многу ранливости“.
И покрај зголемената улога на офшор-енергијата на ветерот во исполнувањето на климатските цели, инфраструктурата сè уште има „системски ранливости“, рече тој. Поморските ветерни електрани ќе мора да се зголемат 25 отсто до 2050 година за да ги исполнат целите на ЕУ за капацитет за енергија од ветер, според индустриското здружение WindEurope, а администрацијата на Бајден сака да распореди 30.000 мегавати по должината на брегот на САД до 2030 година.
„Мораме да бидеме заштитени и добро снабдени со нашата витална подморска инфраструктура“, рече Малтере.
Сепак, дури и со значително присуство беше невозможно НАТО да го заштити секој дел од подводната инфраструктура, рече тој, а примарната одговорност е на нациите да ја заштитат сопствената инфраструктура. Способноста да се идентификуваат актерите зад хибридните напади е од витално значење, рече Малетер, но призна дека тоа може да биде предизвик.
Додавањето на Финска во флотата на НАТО минатата година, а од неодамна и Шведска, која стана полноправна членка на НАТО во март, се смета за особено важно за заштита на Балтикот и Арктикот. Искуството на Шведска во двата региона „веднаш ќе ја зголеми способноста на НАТО да открие и одвраќа каква било регионална агресија“.
„А кога зборуваме за агресија, очигледно мислиме на Русија“, додаде Малетер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Американски конгресмен со повик САД да излезат од НАТО
Американскиот конгресмен Томас Меси предложи закон со кој бара САД да се повлечат од НАТО, тврдејќи дека Алијансата претставува финансиски и дипломатски товар за земјата.
Во објава на мрежата X тој напиша дека НАТО е реликт од Студената војна и дека парите треба да се вложуваат во одбраната на САД, а не на социјалистички држави. Според него, НАТО ги чини американските даночни обврзници трилиони долари и носи ризик да ги втурне САД во туѓи војни.
Во предложениот закон се наведува дека европските членки имаат доволно економска и воена моќ за сопствена одбрана и дека членството на САД во НАТО не е во согласност со националните интереси. Законските тврдења исто така посочуваат дека распадот на Варшавскиот пакт и Советскиот Сојуз го сменил безбедносното окружување и ја направил НАТО-мисијата за колективна одбрана нерелевантна, како и дека алијансата започнала голема источна експанзија од 1999 година.
Контекстот доаѓа по најновите изјави на Доналд Трамп, кој за „Политико“ рече дека европските лидери се слаби и „=препремногу политички коректни, додавајќи дека Европа „не знае што да прави“. Трамп претходно повика земјите од НАТО да го зголемат воениот буџет од 2% на 5% од БДП и предупреди дека оние што нема да го исполнат условот може да бидат исклучени од алијансата.
Свет
(Видео) Снимен моментот кога авион слета врз автомобил на автопат во Флорида
На социјалните мрежи се појави снимка што го прикажува моментот кога мал авион слета врз автомобил што се движел на автопатот I-95 во округот Бревард на Флорида.
Според властите, возачката на автомобилот и двете лица во авионот добиле само полесни повреди. Ударот го снимиле татко и син кои возеле веднаш зад возилото што било погодено.
Полицијата соопшти дека двомоторниот авион Beechcraft 55 во понеделник околу 17:45 часот локално време морал присилно да слета на јужната лента од автопатот. При слетувањето удрил во автомобил Toyota Camry со 57-годишна жена. Во авионот биле 27-годишен пилот од Орландо и 27-годишен патник.
A small plane crash landed on a busy interstate in Merritt Island, Florida, hitting a car.
The plane experienced a “loss of power in both engines,” it was known, and was attempting an emergency landing on I-95 when it hit a Toyota Camry.
The driver of the car was hospitalised… pic.twitter.com/ViZAuMJcwT
— Vani Mehrotra (@vani_mehrotra) December 10, 2025
Таткото и синот, Џејмс и Питер Кофи, изјавиле дека авионoт нагло почнал да паѓа пред нив.
„Бев преплашен, сфативме колку беше блиску до трагедија“, рекол Џејмс. Питер додал дека дури следниот ден сватил колку среќа имале.
Авионот бил отстранет од автопатот.
Причината за присилното слетување сè уште не е утврдена, а истрагата продолжува. Според проценка на службата, можно е авионот да останал без гориво.
Свет
Децата во Австралија го измамија системот: забраната за социјални мрежи има големи пропусти
Првиот ден од австралиската забрана за користење социјални мрежи за лица под 16 години покажа бројни слабости во системот. Многу деца успеале да ги заобиколат новите правила користејќи ВПН, манипулации со датумот на раѓање или трикови при скенирање на лицето.
Родители од различни делови на земјата за „Еј-би-си“ сведочат дека нивните деца без проблем добиле пристап до „Снеплет“, „Инстаграм“ или „Тик-Ток“, иако формално би требало да им биде забранет.
Во повеќе случаи, системите за проверка на возраст погрешно утврдиле дека децата имаат над 16 години — дури и кога станува збор за 11- или 13-годишници. Некои тинејџери успеале да ја измамат технологијата со шминка или прикривање на делови од лицето. Социјалните мрежи признаа дека постојат технички предизвици и дека родителите можат да пријават профили за деца под 16 години кои ќе бидат суспендирани.
Стручњаците објаснуваат дека технологијата за процена на возраст има маргина на грешка од една до три години, што овозможува заобиколување на забраната. На „Тик-ток“ веќе се појавија објави од деца кои се потсмеваат дека „успешно ја преживеале“ забраната.
Владата најавува дека пропустите ќе се отстрануваат постепено. Премиерот Албанезе посочи дека околу 440.000 „Снепчет“ профили, 150.000 „Фејсбук“ профили и 350.000 „Инстаграм“ профили во сопственост на деца од 13 до 15 години ќе треба да се деактивираат. Повеќе од 200.000 „Тик-ток“ профили веќе се затворени.
Министерката за комуникации Анника Велс нагласи дека ова е „маратон, не спринт“ и дека децата кои денес ја заобиколиле забраната нема да можат да го прават тоа постојано.

