Свет
Меркел: Путин треба да се сфати сериозно, подготвена сум да бидам посредник
Поранешната германска канцеларка Ангела Меркел изјави дека постои можност таа да биде посредник во решавањето на конфликтот меѓу Русија и Украина.
Меркел не ја отфрли можноста да биде посредник, но не сега, туку во подоцнежна фаза, додавајќи дека од неа „не било ни побарано да интервенира“.
Таа посочи дека војната во Украина претставува „пресвртница во европската историја“ и дека рускиот претседател Владимир Путин мора да се сфати сериозно.
Меркел оценува дека нејзините одлуки додека била на позицијата германска канцеларка и нејзиното заминување од таа позиција можеби влијаеле на Путин да донесе одлука за започнување специјална воена операција во Украина.
Меркел ја призна и сопствената немоќ на крајот на нејзиниот мандат.
„Јасно беше дека нема да бидам долго време на функцијата и затоа едноставно морам да констатирам дека различните обиди во изминатата година немаа ефект.
Бидејќи одамна го познава Путин, ја прашале каков човек е тој.
„Неговите зборови треба да се сфатат сериозно“ рече кратко Меркел, пишува „РНД“.
Во одличното интервју за германската медиумска мрежа „РНД“, едно од ретките по нејзиното политичко пензионирање, Меркел изјави дека минатата година се обидела да разговара со Путин за европскиот безбедносен поредок, но дека рускиот лидер не бил заинтересиран.
„Од една страна, Путин повеќе не беше подготвен за нов самит во стилот на Нормандиската четворка, а од друга страна, не успеав да започнам дополнителен руско-европски формат за дискусија за европскиот безбедносен поредок“, рече Меркел, мислејќи на германските средби со Франција, Русија и Украина, што резултираше со договорите од Минск во 2014 и 2015 година.
Таа повтори дека стои зад нејзината одлука да го блокира барањето на Украина за влез во НАТО во 2008 година, бидејќи слична акција би предизвикала конфликт со Русија.
Таа го поддржа курсот на нејзиниот наследник Олаф Шолц (СПД).
„Мислам дека е правилно Западот да работи за опстанок на Украина, без да стане дел од директен воен конфликт“.
Прашана дали знаела дека конфликтот ќе започне, таа рече дека американскиот претседател Џо Бајден и’ ги дал првите индикации за тоа на самитот на Г-20 во Рим на крајот на октомври минатата година.
Рече и дека Путин не сака успешна Украина, која на крајот станала заложник на спротивностите меѓу Русија и Западот, поради што НАТО и ЕУ се дел од оваа борба.
„Гасот како оружје“
Ангела Меркел истакна дека Путин ја нападнал Украина на 24 февруари, во време кога Северен тек 2 сè уште не работи и дека Путин не може да користи гас како оружје во таа смисла.
„Станав канцелар во 2005 година. На самиот крај на мојот мандат, мојот претходник Герхард Шредер ја донесе одлуката за гасоводот Северен тек 1. Одлуката во корист на Северен тек 2 беше донесена во 2015 година. Оправдано е прашањето зошто продолживме да го правиме тоа по анексијата на Крим. Тоа не беше лесна одлука. Пред сè: дури и за време на Студената војна, имаше сигурен извоз на гас од поранешниот Советски Сојуз во Западна Европа. Не верував во промени преку трговија, туку во поврзаност преку трговија со втората по големина нуклеарна сила во светот. Во тој контекст, по преговорите за Договорот од Минск, сметав дека Северен тек 2 е оправдан, а не пречка за одржливиот развој на Украина.
Во времето кога се преговараше за „Северен тек 2“, имаше теза дека кога ќе профункционира, Путин ќе престане да испорачува гас преку Украина, па дури и ќе ја нападне. Сепак, се погриживме гасот да продолжи да се испорачува преку Украина и обезбедивме Украина да продолжи да добива надоместок за испораката на руски гас на Запад. Путин потоа ја нападна Украина на 24 февруари, иако низ Северен тек 2 се уште не поминал ниту еден кубен метар гас. Во таа смисла, гасот не беше оружје“ изјави таа.
Зошто Западот никогаш не се запрашал дали би било подобро да не купува гас?
„Да ја погледнеме ситуацијата во тоа време: Обемот на испораки, на пример преку цевководи од Велика Британија, паѓаше од година во година. И тогаш имавме многу високи цени на енергијата поради промоцијата на обновливите извори на енергија, постепеното исклучување на нуклеарната енергија и почетокот на постепената емисија на јаглен. Германската економија се одлучи за гасоводен транспорт на гас од Русија, бидејќи беше економски поевтин од течниот гас од Саудиска Арабија, Катар и Обединетите Арапски Емирати, а подоцна и од САД. Значи, требаше политички да се одлучи дали наместо да купуваме гас од Русија, да купуваме многу поскап и згора на тоа, еколошки контроверзен течен гас против желбите на германската економија. Бевме подготвени да ја поддржиме изградбата на два терминали за LNG во Германија со пари од данок“, рече Меркел.
Првпат за болеста
Меркел за првпат јавно проговори за нејзиното треперење на крајот од нејзиниот мандат, кое загрижи многу Германци. Покрај недостатокот на течност, таа наведе уште две причини.
Прво проговори за нервозата поради бројните камери насочени кон неа. На прашањето зошто наеднаш ја исфрлило од рамнотежа после толку години, таа вели:
„Кога видов големи камери низ кои може да се погледне одблизу, се загрижив – може да се забележи кога сте малку послаби. На крајот побарав поинаков формат и обврските ги извршував само седејќи. Тоа беше добро тогаш“.
Друга причина што ја наведе е исцрпеноста по смртта на нејзината мајка во април 2019 година. Набргу потоа, таа отиде на Самитот на ЕУ. Запрашана дали функцијата е толку немилосрдна што нема време ниту да ја оплакува нејзината родена мајка, Меркел одговори:
„Имав, но многу малку. Мора да бидете достапни 24 часа на ден. Ако не лежам во кревет со температура од 40 степени, тогаш одам во Советот на ЕУ. Тоа беше моето разбирање за сето тоа. Често настинував“, објасни Меркел
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп му рече на новинар да не го срами саудискиот принц прашувајќи за убиството на новинарот
Претседателот на САД, Доналд Трамп, свечено го пречека саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман во Белата куќа на Јужниот тревник со прегратка и надлетување со авион во чест на посетата.
По краткиот разговор и прес-конференцијата, атмосферата стана напната кога еден новинар постави прашање за убиството на новинарот Џамал Кашоги. Трамп одговори коментирајќи му на новинарот да не го „засрамува“ саудискиот лидер. Ова е прва посета на бин Салман на САД откако Кашоги беше убиен во 2018 година во саудискиот конзулат во Истанбул.
Имено, американските разузнавачки служби заклучија дека наследникот на престолот е тој што ја одобрил операцијата за апсење или убиство на Кашоги, кој беше истакнат критичар на саудискиот режим. Иако Бин Салман го негираше тоа, тој ја призна одговорноста како де факто владетел на земјата.
„Што се однесува до овој господин, тој заврши феноменална работа“, рече Трамп во одбрана на својот гостин. „Споменувате некој што беше исклучително контроверзен. На многу луѓе не им се допадна тој господин за кој зборувате, сакале или не, се случуваат работи, но тој не знаеше ништо за тоа и можеме да го оставиме на тоа. Не треба да го засрамувате нашиот гостин поставувајќи прашања.“
За време на состанокот во Овалната соба, саудискиот престолонаследник го пофали Трамп, велејќи дека Саудиска Арабија „верува во она што го прават САД“. Тој истакна дека Трамп направил „многу добри работи“ и поставил „добра основа за создавање поголем економски раст“ и ја пофали неговата работа за „светскиот мир“.
Бин Салман, исто така, објави дека Саудиска Арабија би можела да ги зголеми своите ветени инвестиции во САД на речиси трилион долари во наредните денови. Трамп ја прими веста со воодушевување. „Одлично е, го ценам тоа“, рече тој. „Остваруваме бројки што никој досега не ги постигнал“.
Двете земји се исто така подготвени да потпишат договори за одбрана. Трамп им рече на новинарите во понеделник дека планира да продаде напредни борбени авиони Ф-35 на Ријад, кој сака 48 од нив. Тоа би била прва продажба на американски борбени авиони на Саудиска Арабија, потег што би можел да го промени балансот на моќ на Блискиот Исток. Досега, само Израел го имаше Ф-35 во тој регион.
Исто така, се очекува дека Трамп ќе изврши дополнителен притисок врз Саудиска Арабија да се приклучи на таканаречените договори на Авраам за нормализација на односите со Израел. Саудијците досега не сакаа да преземат таков значаен чекор без јасен пат кон формирање палестинска држава.
Регион
Сараево: Парламентарците од Балканот за ЕУ, но без договор за статусот на Косово
Учесниците на Конференцијата на парламентарни комисии за европска интеграција од земјите од Процесот за стабилизација и асоцијација во Југоисточна Европа (КОСАП) во Сараево оценија дека е потребно да се забрза патот на земјите од Западен Балкан кон ЕУ, но не успеаја да се договорат за заедничка изјава за ова прашање.
Учесници на конференцијата беа претставници на парламентите на Албанија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Северна Македонија и Србија, заедно со гости од парламентите на Грузија и Турција. Пратениците на КОСАП сметаат дека е потребно да се забрза процесот на европска интеграција на сите земји од регионот и дека никој, имајќи го предвид сегашниот геополитички контекст, не треба да биде изоставен од тој процес, пренесе „Индекс“.
Тие ја нагласија потребата од зајакнување на регионалната меѓупарламентарна соработка со цел зајакнување на надзорот врз извршните тела, особено во процесот на европска интеграција, како и подготовката на сите земји во регионот за членство во ЕУ. Тие, исто така, посочија на фактот дека интеграцијата е двонасочен процес, што е во интерес и на ЕУ и на земјите што сакаат да станат полноправни членки, објави Парламентот на БиХ.
Сепак, претставникот на ХДЗ БиХ во Домот на народите на Парламентот на БиХ, Зденко Ќосиќ, им рече на новинарите по таа средба дека само ветувањата го поттикнуваат евроскептицизмот во земјите од регионот, иако е јасно дека тие самите не ги исполнуваат задачите што се очекуваат од нив.
Ќосиќ, исто така, потврди дека старите спорови сè уште постојат, што е причината зошто учесниците на состанокот на КОСАП не усвоија заедничка изјава по состанокот во Сараево. „Постигнавме договор за повеќето прашања, но не и за заедничка изјава“, им рече Ќосиќ на новинарите. Нема изјава бидејќи немаше едногласно мислење, но вистинскиот проблем е што немаше договор за името или статусот на Косово. „Србија беше против тоа, а ние го имаме она што го имаме“, додаде тој.
Свет
По трагедијата во турскиот хотел: полицијата се сомнева дека пестицидот стигнал до семејството преку вентилацијата
Полицијата верува дека четиричленото семејство, меѓу кои и две мали деца, починало како резултат на труење од пестицид што се користел за контрола на штетници во хотелот каде што престојувале. Според првите индикации, отровната супстанца можеби стигнала до нивната соба преку отворот за вентилација во бањата, што довело до фатален исход за време на одморот.
За потсетување, мајката Чигдем Бочек (27), таткото Сервет (38) и нивните деца Масал (3) и Кадир Мухамет (6) беа прогласени за мртви откако сериозно се разболеле во нивната хотелска соба во Истанбул. Претходно се претпоставуваше дека сите претрпеле труење со храна по еден ден дегустација на улична храна на тезги и ресторани во турската престолнина.
Сепак, полицијата и обвинителите уапсија 11 лица, вклучувајќи го и персоналот во хотелот „Харбор Свитс Олд Сити“, под сомнение дека алуминиум фосфид, кој се користи во третманот на креветни бубачки во соба на долниот кат, можеби стигнал до семејната соба преку отвор за вентилација во бањата и ги отрул.
Алуминиум фосфидот е многу токсична супстанца што се користи како пестицид во земјоделството и домаќинствата и може да предизвика смрт ако се вдиши во големи количини. Истражителите, исто така, откриле дека барем еден вработен во компанија за контрола на штетници чии производи се користеле во хотелот немал потребни сертификати.
Хотелот оттогаш е евакуиран и затворен додека полицијата продолжува да собира примероци од зградата за тестирање. Според извештаите, полицајците земале примероци од чаршафи, перници, шишиња со вода и ќебиња. Полицијата, исто така, наводно, отстранила работи од собите на двајца други гости – еден Италијанец и еден Мароканец – откако и тие биле однесени во болница под сомнение за труење.
Семејството Бочек од Хамбург, Германија, пристигнало во нивниот хотел во истанбулската населба Фатих на почетокот од нивниот одмор на 9 ноември. Два дена подоцна, тие отишле во болница откако се пожалиле на гадење и вртоглавица.
Чигдем и двете деца починаа само неколку часа подоцна, додека Сервет почина во понеделникот откако поминаа шест дена на интензивна нега во градската болница „Џемил Ташкчоглу“. Чигдем и децата беа погребани во саботата во градот во западната турска покраина Афјонкарахисар, според извештаите.
Главниот јавен обвинител во Истанбул првично притвори седум лица, вклучувајќи продавачи на улична храна, а примероци од тезги и ресторани што ги посетило семејството биле анализирани од Институтот за судска медицина.
Дедото на жртвите, Мустафа Челик, рече дека семејството планирало да го посети по седумдневниот одмор во Истанбул. Тој истакна дека ќе покрене постапка против сите одговорни и нагласи дека очекува виновниците да бидат казнети што е можно построго.
Се обрати и претседателот на Турција, Реџеп Таип Ердоган, кој рече: „Нашите безбедносни сили и обвинители ќе ги спроведат потребните истраги за да ги утврдат причините за овие смртни случаи“.

