Свет
Мраз има сè помалку, на поларните мечки им се заканува смрт од глад, покажува истражување во САД
Поларните мечки во канадскиот залив Хадсон се изложени на ризик од глад бидејќи климатските промени ги продолжуваат периодите без мраз во Арктичкото Море и покрај напорите на животните да ги прошират своите навики во исхраната. Поларните мечки го користат мразот што се протега низ поларната ледена покривка на Арктикот за време на постудените месеци за да го фатат својот главен плен.
За време на потоплите месеци, кога морскиот мраз се повлекува, од нив се очекува да заштедат енергија, па дури и да одат во состојба слична на хибернација.
Сепак, поради климатските промени предизвикани од човековата активност, периодот без мраз се продолжува во делови од Арктикот, а само областа околу Северниот Пол се загрева од два до четирипати побргу од остатокот од светот. Сето ова ги принудува поларните мечки да поминуваат сè повеќе време на копно.
Следењето 20 поларни мечки во заливот Хадсон покажува дека иако тие остануваат сè подолго без ледената површина на океанот и потешко доаѓаат до вообичаениот плен, тие не се откажуваат, туку упорно се обидуваат да најдат храна.
„Поларните мечки се креативни, снаодливи и ако се мотивирани, ќе ја бараат околината за да преживеат и ќе најдат извори на храна за да ги компензираат потребите за енергија“, рече Ентони Панго, главен автор на студијата и биолог од Геолошкиот институт на САД.
Во своето истражување научниците користеле видео амери на јаки ГПС и ги следеле поларните мечки по три недели во текот на три години во западниот дел на заливот Хадсон, каде што периодот без мраз се продолжил за три недели од 1979 до 2015 година. Тоа значи дека во текот на последната деценија поларните мечки поминале приближно 130 дена на копно.
Две мечки од набљудуваната група останаа да мируваат и ја намалија потрошувачката на енергија до ниво на хибернација, но другите 18 останаа активни. Некои од мечките во потрага по храна јаделе и трева, шумски плодови, галеби, глодачи, па дури и трупови од фоки. Три поларни мечки долго пливале, а една поминала растојание од 175 километри.
На крајот, сепак, научниците открија дека нивните напори да се хранат и да се одржат на копно не им дозволиле да добијат доволно калории. Колку подолго остануваат на копно, толку е поголем ризикот од гладување, предупредуваат научниците.
Во дивината останаа околу 25.000 поларни мечки и тие се загрозени, пред сè, поради климатските промени, кои ги спречуваат да се хранат со својот вообичаен плен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Русија се заканува дека целосно ќе го блокира „Воцап“
Државниот регулатор за комуникации на Русија, Роскомнадзор, се закани дека целосно ќе го блокира „Воцап“ доколку не ги почитува руските закони. Регулаторот повторно ја обвини популарната платформа за пораки, во сопственост на „Мета“, дека не ги почитува руските барања дизајнирани за спречување и борба против криминалот, објави Ројтерс.
Ултиматум на Роскомнадзор
Новинската агенција Интерфакс го цитираше регулаторот како вели: „Доколку услугата за пораки продолжи да не ги исполнува барањата на руското законодавство, таа ќе биде целосно блокирана“.
Позадина на конфликтот
Ова е најновиот чекор во долготраен спор. Русија започна со ограничување на некои повици на „Воцап“ и „Телеграм“ во август, обвинувајќи ги платформите во странска сопственост дека одбиваат да споделат информации со агенциите за спроведување на законот во случаи на измама и тероризам.
Одговор на „Воцап“ и државна алтернатива
„Воцап“ одговори обвинувајќи ја Москва дека се обидува да блокира милиони Руси од пристап до безбедни комуникации. Во меѓувреме, руските власти промовираат конкурентска апликација поддржана од државата наречена MAX. Критичарите тврдат дека MAX може да се користи за следење на корисниците, што државните медиуми ги отфрлаат како лажни обвинувања.
Свет
Врховниот лидер на Иран го нападна Трамп: Каде и да интервенира Америка, резултатот е геноцид, уништување и раселување
Врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, ја нападна администрацијата на Трамп, велејќи дека „не е достојна“ за контакт или соработка со Исламската Република. Во телевизиско обраќање во четвртокот навечер, тој категорично ги отфрли медиумските извештаи дека Техеран контактирал со Вашингтон, нарекувајќи ги „целосни лаги“, објави Newsweek.
Зголемени тензии
Коментарите доаѓаат во време на зголемени тензии меѓу Иран и САД, по кратката, но интензивна конфронтација со Израел во јуни. Години економски санкции, воена позиција и политички несогласувања ги затегнаа односите, што ги направи преговорите за нуклеарните програми и безбедносните прашања исклучително тешки.
Хамнеи јасно стави до знаење дека Иран нема да бара соработка со она што го опиша како „воинствена“ американска влада. Тој ги отфрли тврдењата дека пораката испратена претходно овој месец од иранскиот претседател Масуд Пезешкијан до саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман пред неговото патување во САД всушност била наменета за Вашингтон.
Последици од „Дванаесетдневната војна“
Хамнеи, исто така, се осврна на неодамнешната „дванаесетдневна војна“ меѓу Израел и Иран, опишувајќи ја како неуспех и за Израел и за САД. Конфликтот заврши на 24 јуни со прекин на огнот договорен со посредство на САД, два дена откако Вашингтон започна напади врз иранските нуклеарни постројки. Врховниот лидер ги призна иранските загуби, но нагласи дека „оној што го започна нападот претрпе повеќе загуби од нас“.
Иранскиот лидер, исто така, ја осуди улогата на Вашингтон во глобалните конфликти, вклучително и војната меѓу Русија и Украина. Тој го критикуваше Трамп за неговиот неуспех да го реши конфликтот, велејќи дека поминала речиси една година откако се вратил на власт, а САД само наметнале „план од 28 точки“ за војната што, според Хамнеи, самата помогнала да се создаде.
„Каде и да интервенира Америка, резултатот е воинственост, геноцид, уништување и раселување“, рече Хамнеи.
Свет
(Видео) Катастрофални поплави во Шри Ланка: бројот на жртви се искачи на 69
Бројот на жртви од катастрофалните поплави во Шри Ланка се искачи на 69, а 34 лица сè уште се водат како исчезнати. Спасувачите се бореа со зголемените нивоа на водата во петокот за да спасат стотици заробени луѓе, бидејќи обилните дождови од циклонот Дитва принудија повеќе од 18.000 луѓе да се евакуираат во привремени засолништа, објавува „Гардијан“.
Драматична спасувачка операција
Во тек е масовна спасувачка операција во која учествуваат хеликоптери и воени бродови, извлекувајќи луѓе од покривите, врвовите на дрвјата и селата целосно отсечени од ненадејните поплави. Центарот за управување со катастрофи (DMC) потврди дека бројот на жртви се зголемил откако беа пронајдени повеќе тела во најтешко погодениот централен регион, каде што оваа недела беа пријавени повеќето смртни случаи во лизгање на земјиштето.
Extreme Weather Update🚨
Death toll from Cyclone Ditwah-related floods & landslides rises to 69.
🔹 34 missing
🔹 200,000+ affected
🔹 18,000+ displaced
🔹 600+ houses partially damagedAuthorities urge everyone to stay vigilant🙏🇱🇰#SriLankaFloods #CycloneDitwah #LKA pic.twitter.com/aECygoSHIS
— Sri Lanka Tweet 🇱🇰 (@SriLankaTweet) November 28, 2025
Обилни дождови паѓаат низ островот, при што во некои области наврнаа дури 360 мм дожд во последните 24 часа, додека реката Келани, која се влева во Индискиот Океан во близина на главниот град Коломбо, се излеа од коритото во петокот.
Diyabeduma Rescue 🚁
A woman and two young girls trapped inside a flood-surrounded house in Diyabeduma, Polonnaruwa were safely rescued this afternoon by the Sri Lanka Air Force pic.twitter.com/2SIKRtKx7j
— Azzam Ameen (@AzzamAmeen) November 28, 2025
Жителите во погодените подрачја опишуваат сцени на хаос. ВСА Ратнајаке, 56, бил принуден да го напушти својот дом во Кадувела, во близина на Коломбо. „Мислам дека ова би можело да биде најлошото поплавување во нашето подрачје во последните три децении“, рече тој.
A flash flood in Sri Lanka, in the Ratnapura district amid the ongoing heavy rains and flooding as of November 2025. pic.twitter.com/GmlKAKtDH2
— CMNS_Media✍🏻 (@1SanatanSatya) November 28, 2025
Најмалку 3.000 домови беа оштетени од лизгање на земјиштето и поплави. Во северниот округ Анурадхапура, хеликоптер „Бел 212“ спаси човек кој се искачил на кокосово дрво за да избега од надојдената вода. Десетици заробени туристи беа евакуирани и од централните области за одгледување чај во петокот.
🇮🇳🇱🇰India Deploys INS Vikrant Helicopters for Flood Relief Efforts in Sri Lanka
New Delhi has agreed to assist after a formal request by Colombo as Cyclone Ditwah sweeps through the island nation.
At least 56 people have been killed and many more are missing, following floods… https://t.co/h96wW8Y6FK pic.twitter.com/G1hxwvNjFs
— RT_India (@RT_India_news) November 28, 2025
Според прогнозата на DMC, се очекуваат повеќе дождови. Се очекува циклонот Дитва да се движи од север кон јужната индиска држава Тамил Наду до недела. Индискиот премиер Нарендра Моди изрази сочувство за загубените животи и најави итна помош за погодените подрачја.

