Свет
На некои површини коронавирусот се задржува и до 28 дена

Бидејќи ширењето на коронавирусот продолжува масовно, луѓето развиваат стравови од разни површини. Сега, насекаде во светот, сите се обидуваме да отвораме врати со лактите, оние што често користат јавен превоз избегнуваат да се држат за шипките, а канцелариските работници секое утро ги дезинфицираат работните маси.
Како и многу респираторни вируси, вклучително и грипот, Ковид-19 може да се прошири преку ситни капки од носот и устата на заразено лице што кива и кашла.
Од една кашлица може да произлезат до 3.000 капки. Овие капки може да паднат на други луѓе, нивната облека и површините околу нив, а некои од помалите честички остануваат во воздухот. Постојат докази дека вирусот опстојува во фекална материја подолго, така што секој што не ги мие рацете по употреба на тоалетот, може да контаминира сè што ќе допре.
До неодамна не беше јасно колку долго вирусот што ја предизвикува болеста Ковид-19 може да преживее надвор од човечкото тело. Некои студии спроведени на други коронавируси, вклучувајќи ги МЕРС и САРС, откриле дека тие може да преживеат на метал, стакло или пластика до девет дена доколку овие површини не се правилно дезинфицирани. Некои коронавируси на ниски температури може да останат и до 28 дена.
Вирусологот во Националниот институт за здравство (NIH), Нелти ван Доремален, и нејзините колеги од Rocky Mountain Laboratories во Хамилтон, Монтана, направиле еден од првите тестови за да дознаат колку вирусот може да преживее на разни површини.
Студијата што сè уште не е објавена во научно списание покажува дека кога некое лице кашла во воздухот, вирусот може да опстане и до три часа. Капка со големина од 1 до 5 микрометри, триесет пати помала од ширината на влакно, може да преживее во воздухот до неколку часа.
Студијата открила дека вирусот преживува на картон и до 24 часа и два-три дена на пластични и површини од не’рѓосувачки челик.
Овој наод сугерира дека вирусот опстојува подолго време на брави, ламинирани и пластифицирани работни плотни, како и на други цврсти површини. Истражувачите откриле дека бакарните површини го неутрализираат вирусот по само четири часа.
Научниците се обиделе да дојдат и до сознанија како најефикасно да се изврши дезинфекција на контамираните површини.
Така, откриено е дека коронавирусот може да се неутрализира во рок од една минута ако површините се дезинфицираат со 62-71 отсто алкохол или домашно белило кое содржи 0,1 отсто натриум хипохлорит.
Високите температури и влажноста исто така покажуваат добри резултати кога станува збор за брзо неутрализирање на другите коронавируси, односно истражувањето покажало дека сродните коронавируси, кои предизвикуваат САРС, може да се уништат на температури над 56 Целзиусови степени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Унгарскиот MOL го презема снабдувањето со нафта во Србија по санкциите на САД

Унгарската нафтена компанија MOL ќе ги зголеми испораките во Србија по санкциите на САД врз рафинеријата NIS, изјави денес унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто.
„Бидејќи MOL игра важна улога во снабдувањето на Србија со сурова нафта и гориво… нашите српски пријатели можат да се потпрат на зголемени испораки од MOL“, рече Сијарто, додавајќи дека ова зголемување нема да може целосно да го компензира недостатокот на испораки од Хрватска.
Нафтената индустрија на Србија (NIS), која е во мнозинска сопственост на Русија, не доби ново одложување на санкциите на Вашингтон воведени врз рускиот енергетски сектор. Во август, Канцеларијата за контрола на странски средства (OFAC) на Министерството за финансии на САД ја продолжи својата лиценца за испораки на сурова нафта до NIS до 29 септември, а потоа повторно до 8 октомври.
Јадранскиот гасовод (Јанаф), кој транспортира нафта до рафинеријата во Панчево, главниот снабдувач на нафтени производи на српскиот пазар, објави во среда дека добил лиценца што му овозможува да учествува во активности што се вообичаени и неопходни за транспорт на нафта до 15 октомври оваа година, со цел да ги заврши сите активности преземени според тековниот договор за транспорт на сурова нафта.
Јанаф, кој испорачува помеѓу два и три милиони тони нафта и генерира околу 40 милиони евра приходи, минатата година потпиша договор со NIS за транспорт на 10 милиони тони нафта до крајот на следната година.
Спроведувањето на санкциите, воведени во јануари, досега е одложувано осум пати. Санкциите врз српската нафтена индустрија се дел од казнениот пакет санкции на Соединетите Американски Држави против рускиот енергетски сектор, а НИС е под лупа на американските санкции од почетокот на оваа година, бидејќи повеќе од 55 проценти од акциите во таа компанија се заеднички во сопственост на руските „Газпром Нефт“ и „Газпром“.
Свет
Трамп предлага Шпанија да биде исфрлена од НАТО

Претседателот на САД, Доналд Трамп, денес предложи НАТО да размисли за исфрлање на Шпанија бидејќи заостанува зад другите членки во воените трошоци.
Во јуни, членовите на алијансата, која најмногу ја финансираат САД, се согласија значително да ги зголемат воените трошоци на пет проценти од бруто домашниот производ. Ова го исполни барањето на Трамп европските членки да трошат повеќе за сопствена одбрана.
Сепак, шпанскиот премиер Педро Санчез во тоа време рече дека нема да се обврзе на целта од пет проценти, нарекувајќи ја „некомпатибилна со благосостојбата на државата и нашата визија за светот“.
На состанокот во Овалната соба со лидерот на другата најнова членка на НАТО, финскиот претседател Александар Стаб, Трамп рече дека европските лидери мора да ја убедат Шпанија да ги засили своите обврски кон алијансата.
„Ќе мора да почнете да разговарате со Шпанија“, рече Трамп. „Треба да им се јавите и да откриете зошто попуштаат.“
„Тие немаат изговор да не го сторат тоа, но тоа е во ред. Искрено, можеби треба да ги исфрлите од НАТО“, додаде американскиот претседател.
Шпанија се приклучи на Северноатлантскиот договор во 1982 година. Западната алијанса од 32 земји за заедничка одбрана и одвраќање е во фокусот откако Русија ја нападна Украина во 2022 година и ја започна најсмртоносната копнена војна во Европа од Втората светска војна.
Фото: ЕПА
Свет
(Видео) Силен земјотрес со јачина од 7,6 степени ги погоди Филипините, цунами се заканува и на Индонезија

Земјотрес со јачина од 7,6 степени ги погоди јужните Филипини, соопшти Филипинската сеизмолошка агенција, издавајќи предупредување за цунами кое беше издадено и во Индонезија по земјотресот.
Досега е пријавен еден смртен случај. Една жена загина кога ограда паднала врз неа.
Mapua School in Davao City, Philippines during 7.4 magnitude earthquake
Students take cover pic.twitter.com/9i7SmbgNsv
— Re:Flex (@re_flex_world) October 10, 2025
Филипинската сеизмолошка агенција издаде предупредување за цунами, советувајќи ги жителите во блиските крајбрежни области да се евакуираат на повисоки места или подалеку во внатрешноста.
Агенцијата Фиволкс предупреди на штети и последователни потреси по силниот земјотрес на море, кој се случи на длабочина од 10 км во водите покрај градот Манај во Давао Ориентал во регионот Минданао на Филипините.
Фиволкс изјави дека во следните два часа може да се очекуваат бранови повисоки од еден метар над нормалната плима.
Индонезија издаде предупредување за цунами за северните региони Сулавеси и Папуа по земјотресот на Филипините, соопшти геофизичката агенција на Индонезија, предвидувајќи ризик од бранови високи до 50 см што ќе го погодат брегот на Индонезија.