Свет
Нобеловата награда за физика за Алан Аспект, Џон Ф. Клаузер и за Антон Цајлингер

Кралската шведска академија на науките одлучи да им ја додели Нобеловата награда за физика за 2022 година на Алан Аспект, Џон Ф. Клаузер и Антон Зелингер.
Тие ја добија наградата „за експерименти со заплеткани фотони, утврдување на прекршувања на Беловите нееднаквости и пионерска квантна информатичка наука“.
Ален Аспект, Џон Клаузер и Антон Цајлингер спроведоа револуционерни експерименти користејќи заплеткани квантни состојби, каде што две честички се однесуваат како една единица, дури и кога се разделени.
BREAKING NEWS:
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2022 #NobelPrize in Physics to Alain Aspect, John F. Clauser and Anton Zeilinger. pic.twitter.com/RI4CJv6JhZ— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 4, 2022
Нивните резултати го отворија патот за нова технологија базирана на квантни информации.
Неописливите ефекти на квантната механика почнуваат да се применуваат. Сега постои големо поле на истражување, кое вклучува квантни компјутери, квантни мрежи и безбедна квантна шифрирана комуникација.
Еден од клучните фактори во овој развој е како квантната механика дозволува две или повеќе честички да постојат во таканаречена заплеткана состојба.
Она што се случува со една од честичките во заплетканиот пар одредува што ќе се случи со другата честичка, дури и ако тие се далеку.
Долго време беше доведено во прашање дали корелацијата се должи на фактот што честичките во заплетканиот пар содржат скриени променливи, инструкции што им кажуваат каков резултат треба да дадат во експериментот.
Во 60-тите Џон Стјуарт Бел разви математичка нееднаквост што го носи неговото име.
Тоа значи дека ако има скриени променливи, корелацијата помеѓу резултатите од голем број мерења никогаш нема да надмине одредена вредност. Сепак, квантната механика предвидува дека одреден тип на експеримент ќе ја наруши нееднаквоста на Бел, што ќе резултира со посилна корелација отколку што инаку би била можна.
Џон Клаузер ги развил идеите на Џон Бел, што доведе до практичен експеримент. Кога правел мерења, тие ја поддржувале квантната механика со јасно кршење на нееднаквоста на Бел. Ова значи дека квантната механика не може да се замени со теорија што користи скриени променливи.
Некои пропусти останаа по експериментот на Џон Клаузер.
Ален Аспект ја разви поставката користејќи ја на начин што затвори важна дупка. Тој можеше да ги промени поставките за мерење откако заплетканиот пар го напушти изворот, така што поставката што постоеше кога се емитуваа не може да влијае на резултатот.
Користејќи софистицирани алатки и долга серија експерименти, Антон Цајлингер почнал да ги искористува заплетканите квантни состојби. Меѓу другото, неговата истражувачка група демонстрира феномен наречен квантна телепортација, кој овозможува квантната состојба да се движи од една до друга честичка на растојание.
„Станува сè појасно дека се појавува нов вид квантна технологија. Гледаме дека работата на лауреатот со заплетканите состојби е од големо значење, дури и надвор од основните прашања за толкувањето на квантната механика“, вели Андерс Ирбек, претседател на Нобеловиот комитет за физика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Убиецот на Кирк го признал злосторството пред својот татко, но не сакал да се предаде

Откако американските власти ги објавиле фотографиите од лицето кое било барано за убиството на политичкиот активист, Чарли Кирк, таткото на Тајлер Робинсон го препознал својот син и се соочил со него, пренесува „Си-би-ес њуз“ повикувајќи се на извори од федералните полициски агенции.
Според истите извори, Робинсон пред својот татко признал дека тој е лицето од фотографиите. Таткото го убедувал да се предаде, но младиот човек одбил, заканувајќи се дека попрво би си го одзел животот одошто да заврши зад решетки.
Во драматичната ситуација, таткото побарал помош од семеен пријател – свештеник за млади, кој воедно е и судски службеник за обезбедување. Свештеникот на крај ја повикал американската полиција, која го привела Робинсон и го држела на безбедно до пристигнувањето на агентите на ФБИ. Младиот човек потоа бил предаден во притвор.
Свет
(Видео) Трамп: Ја решив војната меѓу Албанија и Азербејџан

Американскиот претседател Доналд Трамп, во гостување на „Фокс њуз“, изјави дека успеал да реши војна меѓу Албанија и Азербејџан – конфликт што никогаш не постоел.
Очигледно, тој ја помешал Албанија со Ерменија.
Трамп раскажа дека, наводно, ги довел лидерите на „двете држави“ во својот кабинет и ги натерал да се прегрнат и помират.
„22 години се борев, убивав негови луѓе“, наводно рекол едниот; „Седум години убивав нивни луѓе“, додал другиот.
„Јас им реков: ’Ајде да се прегрнете’. И го решивме проблемот“, изјави Трамп.
Trump confused Armenia with Albania during a Friday interview on Fox News.
“I ended wars that were thought to be unsolvable. Azerbaijan and Albania. It went on for many, many years,” he said. pic.twitter.com/86KJvi17Rm
— NEXTA (@nexta_tv) September 12, 2025
Свет
Осомничениот за убиството на Чарли Кирк се брани со молчење

Тајлер Робинсон, осомничениот за убиството на Чарли Кирк, престанал да комуницира со истражителите откако ангажирал адвокат. Деталите од неговиот прв разговор со полицијата се непознати.
„Тајлер Робинсон, човекот осомничен за пукањето и убиството на Чарли Кирк во среда, не разговара со истражителите“, потврдија за „Си-ен-ен“ два извори запознаени со случајот.
Еден од изворите рече дека Робинсон првично комуницирал со полицијата, но набрзо замолчил откако утрово ангажирал адвокат. Засега не е познато што разговарал со истражителите пред да одлучи да молчи.