Свет
Норвешка рече „не“ за противракетен одбранбен штит на НАТО
Норвешката влада донесе одлука да не се приклучи во противракетниот штит на НАТО. Дебатата за можното учество на Норвешка долго ги поттикнуваше стравувањата од тензии меѓу Норвешка и Русија, пренесува „Спутник“.
„Преку поширока проценка на безбедносната политика, владата одлучи Норвешка да не купува сензори од горен ред или да пресретнува ракети што можат да станат дел од балистичката ракетна одбрана на НАТО“, се вели во државниот буџет.
„Мислам дека ова спречува понатамошни тензии“, вели експерт от од Норвешкиот институт за надворешни работи (НУПИ) Џули Вилхелмсен, за норвешката ТВ2.
Таен документ за норвешката одбрана од 2017 година ја наведува наводната закана од Русија како причина зошто Норвешка треба да се приклучи во ракетниот штит. Во документот се наведени и значителни празнини и недостатоци во воздушната одбрана на Норвешка, кои, наводно, ја отежнуваат самостојната одбрана на Норвешка.
Во исто време, новиот буџет на Норвешка ги зголеми трошоците за одбрана на 1,8 отсто од БДП, што дополнително го намали растојанието до целта на трошењето на НАТО од 2 отсто.
Проценката на НАТО за 2019 година објавена во јуни ги смести трошоците за одбрана на Норвешка на 13-то место во рамките на алијансата, што е пад од 10-то место во 2017 година.
Во изминатата деценија плановите на НАТО за ракетен штит на САД во Европа беа едно од најразделувачките прашања меѓу Русија и НАТО. Иако официјалните претставници на НАТО уверуваат дека одбранбената мрежа не е насочена кон Русија туку кон балистички ракети испукани надвор од Европа, Москва не се согласува, тврдејќи дека штитот ќе го собори балансот меѓу нуклеарните сили, предизвикувајќи нова трка во вооружување.
Норвешка првично се спротивстави на идејата НАТО да стане дел од американските планови за противракетна одбрана, но се предомисли и ја поддржува идејата уште од 2010 година. Врв на иронијата е самиот Столтенберг кој порано беше против мрежата за противракетна одбрана додека беше лидер на Лабуристичката партија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Медведев за контроверзниот европски план: Ова може да биде повод за војна
Шефот на рускиот Совет за безбедност и поранешен руски претседател Дмитриј Медведев вчера предупреди дека користењето на замрзнатите руски средства во Европската Унија за поддршка на Украина може да претставува повод за војна.
Европската комисија, извршното тело на Европската Унија (ЕУ), разгледува начини на кои руските средства замрзнати во Европа би можеле да се користат за понатамошна финансиска помош за Украина.
„Доколку разбеснетата Европска Унија се обиде да украде руски средства замрзнати во Белгија за да обезбеди заем за репарација, таквите дејствија би можеле да се класифицираат според меѓународното право како посебен вид casus belli, со сите последици кои произлегуваат за Брисел и поединечните земји од ЕУ“, рече Медведев, спомнувајќи го латинскиот термин за чин што ја оправдува војната.
Русија претходно изјави дека ќе возврати доколку ЕУ тргне по овој пат. Комисијата тврди дека ова не е кражба бидејќи средствата би биле во форма на заем, а Украина би требало да ги врати само ако Русија плати воени репарации.
Во среда, Комисијата предложи „Заем за репарација“ за Украина, кој би вклучувал користење готовина од сметките на европските финансиски институции кои држат замрзнати средства на Руската централна банка. Комисијата, исто така, предложи задолжување на меѓународните пазари како алтернатива, нудејќи им на земјите-членки опција што не вклучува користење на руски капитал.
Предлогот за користење на замрзнати средства би ослободил 90 милијарди евра за финансирање на потребите на Украина, околу две третини од проценетиот финансиски јаз од 136,5 милијарди долари за Украина за периодот 2026-2029 година, според Меѓународниот монетарен фонд.
Европа
Висок функционер: Нема знаци на напредок кон прекин на огнот во Украина
Висок претставник на Обединетите нации за Украина предупреди дека војната во Украина се влече без знаци на напредок кон прекин на огнот, бидејќи ескалацијата на уништувањето и зимските услови ги зголемуваат хуманитарните ризици.
Матијас Шмале, резидентниот хуманитарен координатор на ОН за Украина, им рече на новинарите во седиштето на ОН во Њујорк дека за време на неговите чести патувања во погодените региони, не чувствувал дека прекинот на огнот е неизбежен.
„Војната продолжува со несмалена свирепост и има навистина значително уништување“, додаде тој.
Тој истакна дека енергетската инфраструктура останува главна цел на нападите. „Го споменав уништувањето на енергијата кога започна зимата, особено сме загрижени за зимата“, предупредувајќи за кошмарното сценарио за континуирано уништување на енергијата.
Шмале рече дека најголемата загриженост е тоа што луѓето би можеле да бидат заробени во високи згради во градовите, особено ако електроенергетскиот систем се исклучи за време на тешки зимски услови.
Тој рече дека бројот на цивилни жртви продолжува да расте, нагласувајќи дека и покрај кратките моменти на претпазлив оптимизам, не чувствува оптимизам дека се приближуваме до завршување на оваа ужасна трагедија.
Свет
Фараж: Путин е „екстремно опасен човек“
Лидерот на Британската реформска партија, Најџел Фараж, денес изјави дека рускиот претседател Владимир Путин е „екстремно опасен човек“ откако јавната истрага откри дека тој наводно е „морално одговорен“ за смртта на британската државјанка Дон Стерџис, која почина откако случајно дојде во контакт со нервниот агент Новичок, употребен во обидот за атентат врз поранешниот руски шпион Сергеј Скрипал.
Во врска со претходните тврдења од 2018 година, кога тврдеше, додека Сергеј и неговата ќерка Јулија Скрипал сè уште беа во болница, дека британската влада пребрзо ја обвини Русија, Фараж рече дека „не знаел што се случило“.
„Не знаев што се случило. Беше труење. Дали мислам дека Путин е чудовиште? Мислам дека тој го докажува тоа секоја недела што поминува“, рече лидерот на британските реформисти.
Фараж додаде дека неговиот „пријател“, американскиот претседател Доналд Трамп, верувал дека може да постигне „разумен компромис“ меѓу Русија и Украина, со цел да се спречи војна што потсетува на обемот на страдањето од Првата светска војна, објавува „GB News“.
Сепак, Фараж истакнува дека Путин секој ден докажува дека е „ирационален“ и дека не сака праведно решение. Фараж го критикуваше британскиот премиер Кир Стармер, кој го обвини реформистичкиот лидер дека е „руски агент“ затоа што имал средба со Путин.
„Па, една година потоа, кралицата се сретна со Путин. Дали таа беше руски агент? Не сум баш сигурен“, додаде Фараж саркастично.
Британска јавна истрага предводена од поранешниот судија лорд Ентони Хјуз откри дека Путин го одобрил атентатот врз поранешниот руски шпион Сергеј Скрипал во Солсбери во 2018 година. Дон Стерџис (44), која случајно стапила во контакт со Новичок, починала во операцијата, додека Скрипал и неговата ќерка Јулија го преживеале нападот, објави „GB News“.
Фото: ЕПА

