Свет
Норвешка сака да наметне родово рамноправен ислам со квоти за жените
Четири од најголемите и најстари џамии во Осло немаат жени како членови на одборот, а градските власти имаат намера да ги поправат тоа со воведување квоти и закана за повлекување на државната поддршка, пренесува националната радиотелевизија НРК.
Норвешката Лабуристичка партија побара квоти за родова еднаквост во одборите на џамиите за да се поправи изместената родова рамнотежа. Според норвешкиот закон, жените мора да сочинуваат најмалку 40 отсто од членовите на одборот.
Во моментов, 71,6 отсто од норвешките џамии немаат жени членови на одборот и покрај тоа што добија близу 170 милиони норвешки круни (20 милиони долари) државна помош. Во четирите најголеми џамии во Осло, и покрај вкупно 23.221 членови, ниту еден член на одборите не е жена.
„Сакаме да ја изгубат државна помош ако немаат најмалку 40 отсто жени во нивните одбори. Ова не е приватна работа; државата обезбедува 400 милиони норвешки круни за поддршка на верските заедници. Исто така, мора да бидеме во можност да поставуваме барања”, рече градоначалникот на Осло, Рејмонд Јохансен, од Лабуристичката партија.
Според него, ова е јасна повреда на норвешките насоки за родова еднаквост. Норвешкото законодавство обезбедува правила за полова распределба во голем број различни видови одбори, и јавни и приватни. Во големите одбори со десет или повеќе члена, двата пола мора да бидат застапени со најмалку 40 отсто.
Во меѓувреме, вкупниот процент на жени во сите норвешки џамии во анкетата се мизерни 8 отсто, односно 68 жени од 845 членови на одборот. Спротивно на тоа, 59 отсто од членовите на одборот на Норвешката црква се жени. Јохансен смета дека бројките се разочарувачки.
„Гледам продолжување на структурите во кои мажите имаат моќ и во општеството и во семејството. Секој поединец, без оглед на нивниот пол, мора да ги има истите права и можности да влијае”, објасни тој.
Притисокот за родова еднаквост од Лабуристичката партија ги подели политичкиот естаблишмент и општеството во Норвешка. Министерот за деца и семејство, Кјел Инголф Ропстад, од Партијата на христијанските демократи, ги нарече резултатите на џамиите во родовата еднаквост разочарувачки, но е против насилно втурнување на жените.
„Мислам дека ова е лош предлог од Лабуристичката партија. Мора да постои висок праг за регулирање на верските заедници бидејќи верската слобода мора да биде силна во Норвешка”, рече Ропстад.
Уни Викан, социјален антрополог кој се фокусира на муслиманските земји, го нарече предлогот на лабуристите креативен бидејќи ги предизвикува џамиите. Според неа, не постои контрадикција меѓу религиската слобода и барањето поголемо учество на жените. Таа ја наведе Црквата на Норвешка, која од цврсто „не“ за женско свештенство сега има 15 отсто жени пастори.
Басим Гозлан од џамијата „Рабита“ во Осло, каде што двајца од осумте члена во бордот се жени, е со позитивен став да има повеќе жени, но тоа да не се направи на принуден начин. Во моментов, 59 муслимански верски заедници со над 80.000 членови имаат седиште во Осло.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Зеленски кажа што очекува од Америка ако Русија го отфрли новиот мировен план
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека очекува Соединетите Американски Држави, предводени од Доналд Трамп, да извршат силен притисок врз Русија ако Москва ги отфрли мировните услови договорени со Вашингтон и Европа. Зеленски го изјави ова за време на летот назад од Берлин по вчерашните разговори, објавува Украинска правда.
На прашањето на новинарите што би се случило ако Кремљ ги отфрли договорите што ги финализираат Украина, САД и Европа, Зеленски одговори со доза на хумор.
„Ако Путин отфрли сè, тогаш ќе го имаме она што ни се случува токму сега во авионот – турбуленции. Ова навистина се случува сега“, се пошегува тој. „Но, секако, не е толку сериозно во споредба со војната. И во споредба со она што би се случило ако Путин ги уништи сите дипломатски можности и подготвеноста на Украина, Европа и САД.“
Зеленски објасни дека во ова сценарио би било логично САД да го зголемат притисокот врз Русија и да ја прошират воената помош за Украина.
„Мислам дека Америка би извршила притисок врз Русија со санкции и би ни обезбедила повеќе оружје ако тој одбие сè. Мислам дека тоа би било фер барање од наша страна кон Американците. Бидејќи, според мене, логиката е следнава: ако Американците се подготвени да обезбедат безбедносни гаранции за Украина и да применат силни гаранции ако Путин ги прекрши, тогаш искрено кажете ми како ова се разликува од ситуацијата каде што Путин едноставно не сака да ја заврши војната?“, рече Зеленски.
„Верувам дека би било фер барање од мене како претседател и од некои европски лидери да ни дадат барем дел од тие гаранции за да можеме да се одбраниме од Путин. Воздушна одбрана и оружје со долг дострел“, заклучи тој.
За време на брифингот, Зеленски откри дека по разговорите ќе бидат формализирани пет документи поврзани со безбедносните гаранции и реконструкцијата на земјата. Тој нагласи дека е постигнат „сериозен напредок“ по прашањето на гаранциите и го повтори цврстиот став на Украина дека нема да се согласи на де јуре или де факто признавање на окупираниот Донбас како руска територија. Во меѓувреме, американските медиуми, повикувајќи се на свои извори, објавуваат дека Вашингтон верува дека „90% од несогласувањата“ меѓу Украина и Русија се веќе решени.
Свет
Форбс: Богатството на Илон Маск порасна на 677 милијарди долари
Илон Маск стана првата личност чија нето вредност надмина 600 милијарди долари, според пресметките на списанието Форбс објавени во понеделник. Зголемувањето на богатството на Маск беше поттикнато од неодамнешната продажба на акции во вселенската компанија на Маск, SpaceX. Форбс ја искористи цената утврдена во трансакциите за да процени повисока вкупна вредност за компанијата, што пак ја зголеми пресметката на уделот на Маск.
Само неколку часа претходно, Форбс ја процени нето вредноста на Маск на околу 500 милијарди долари. Богатството на Маск е првенствено поврзано со неговите удели во производителот на електрични автомобили Tesla и SpaceX. За разлика од Tesla, SpaceX е во приватна сопственост, што значи дека цената на неговите акции не се одредува на берзата.
Во такви случаи, проценките се базираат на рунди на финансирање или продажба на акции од страна на вработените и можат значително да се разликуваат од конечната пазарна вредност. Врз основа на цената по која вработените можеа да ги продадат своите акции, Форбс ја пресмета вкупната вредност на SpaceX на 800 милијарди долари, што е зголемување од претходната проценка од 400 милијарди долари.
Со оглед на тоа што Маск поседува приближно 40 проценти од SpaceX, ревидираната проценка на Форбс ја зголеми неговата проценета нето вредност на 677 милијарди долари.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.

