Свет
Поранешен стражар во нацистички логор се соочува со пресуда пред германскиот суд

Завршните аргументи на обвинителството ќе бидат сослушани денеска на судењето на 93-годишниот поранешен нацистички стражар во концентрационен логор за соучесништво во убиството на повеќе од 5.000 лица за време на Втората светска војна, пренесува „Војс оф Америка“.
Во она што би можело да биде еден од последните вакви случаи на преживеани нацистички чувари, Бруно Деј е обвинет за соучесништво во убиството на 2.230 лица додека работел во логорот „Штутхоф“ во близина на тогашниот Данзиг, сега Гдањск во Полска.
Деј, кој се појави на суд во инвалидска количка, негира дека сноси вина за тоа што се случило во кампот. Неговата одбрана тврди дека тој не им се приклучил на СС доброволно пред да служи во логорот од август 1944 до април 1945 година, а таму бил назначен бидејќи поради проблеми со срцето не можел да биде во првите борбени редови.
Но, обвинителите тврдат дека неговото учество било клучно за убиствата бидејќи периодот додека бил во СС се совпаѓа со наредбата „Конечно решение“ за системско истребување на Евреите преку гасни комори, изгладнување или непружање медицинска нега.
На Деј му се суди на малолетнички суд затоа што тој во времето на злосторствата имал 17 или 18 години. На неговото сведочење во мај, Деј пред судот изјави дека сака да го заборави времето поминато во кампот.
„Не сакам да се потсетувам на минатото“, рече тој пред трибуналот во Хамбург.
Судијката Ана Мејер-Геринг праша дали Деј разговарал со своите деца и внуци за времето кога бил чувар во „Штутоф“.
„Не сносам никаква вина за тоа што се случи тогаш. Не придонесов ништо за тоа, освен тоа што чував стража. Но, бев принуден да го сторам тоа, тоа беше наредба“, рече Деј.
Деј минатата година призна дека бил свесен за гасните комори во кампот и дека видел прегладнети луѓе, луѓе кои страдале, но тврдел дека тој не е виновен.
Нацистите го основаа логорот „Штутхоф“ во 1939 година првично за приведување на полските политички затвореници. Но, во него завршија 110.000 затвореници вклучително и многу Евреи. Околу 65.000 луѓе умреа во кампот.
Деј, кој сега живее во Хамбург, станал пекар по војната. Оженет, татко на две ќерки, тој ги надополнувал своите приходи работејќи како возач на камион, а потоа и на одржување на зградите.
Тој влезе во фокусот на обвинителите по пресудата од 2011 година против поранешниот чувар на логорот „Собибор“, Џон Демјанук, врз основа на тоа дека бил дел од нацистичката машинерија за убивање. Оттогаш Германија се бори да ги осуди преживеаните припадници на СС по тој основ наместо за убиства или злосторства директно поврзани со обвинетиот.
Демјанук беше осуден за соучесништво во убиството на речиси 30.000 Евреи во логорот „Собибор“. Тој почина чекајќи одговор на неговата жалба. Судот пресуди дека како чувар во кампот, тој автоматски бил вмешан во убиствата извршени во тоа време.
Случајот постави нов правен преседан и предизвика неколку понатамошни пресуди на нацистичките офицери, вклучително и онаа за „книговодителот на Аушвиц“, Оскар Гронинг, кој почина на 96 години пред да да биде затворен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Рејтингот на Трамп е најнизок откако тој повторно стана претседател

Поддршката за претседателот Доналд Трамп падна на најниско ниво од неговото враќање во Белата куќа, бидејќи Американците покажуваат знаци на претпазливост за неговите напори да ја прошири својата моќ, покажа анкетата на Ројтерс/Ипсос во понеделникот.
Околу 42% од испитаниците во шестдневната анкета ја одобруваат работата на Трамп како претседател, што е намалување од 43% во анкетата на Ројтерс/Ипсос спроведена три недели претходно и од 47% во часовите по неговата инаугурација на 20 јануари.
Почетокот на мандатот на Трамп ги остави неговите политички противници вчудоневидени бидејќи тој потпиша десетици извршни наредби со кои го проширува своето влијание и врз владините агенции и врз приватните институции, како што се универзитетите и адвокатските канцеларии.
Иако рејтингот на Трамп останува повисок од оној на неговиот демократски претходник во поголемиот дел од неговото претседателствување, анкетата на Ројтерс/Ипсос сугерира дека на многу Американци им е непријатно поради неговото казнување на универзитетите кои се сметаат за премногу либерални и неговото назначување шеф на Центарот Кенеди, голема театарска и културна институција во Вашингтон.
Околу 83% од 4.306 испитаници рекле дека американскиот претседател мора да ги почитува одлуките на федералниот суд дури и ако не сака. Претставниците на администрацијата на Трамп би можеле да се соочат со непочитување на судските обвиненија за прекршување на наредбата на федералниот судија за запирање на депортациите на наводните членови на венецуелски банди кои немале шанса да ја оспорат нивната депортација.
Педесет и седум отсто – вклучително и една третина од републиканците – не се согласуваат со изјавата дека „во ред е американскиот претседател да го скрати финансирањето на универзитетите ако не се согласува со начинот на кој се води универзитетот“.
Трамп, кој тврди дека универзитетите не успеваат да се борат против антисемитизмот на кампусите, замрзна огромни суми федерални пари наменети за американските универзитети, вклучително и повеќе од 2 милијарди долари само за Харвард.
Сличен дел од испитаниците – 66 отсто – рекле дека не мислат дека претседателот треба да ги контролира водечките културни институции како што се националните музеи и театри. Минатиот месец Трамп му нареди на Смитсонијан, огромен музеј и истражувачки комплекс кој е водечки изложбен простор за американската историја и култура, да ја отстрани „несоодветната“ идеологија.
За низа прашања, од инфлација и имиграција до оданочување и владеење на правото, анкетата на Ројтерс/Ипсос покажа дека бројот на Американци кои не ги одобруваат потезите на Трамп е поголем од оние кои го поддржуваат на секое прашање во анкетата. Во однос на прашањето за имиграцијата, 45% од испитаниците ги одобрија потезите на Трамп, но 46% не.
Анкетата имаше маргина на грешка од околу 2 процентни поени.
Околу 59% од испитаниците – вклучително и една третина од републиканците – рекоа дека Америка го губи кредибилитетот на глобалната сцена.
Три четвртини од испитаниците рекле дека Трамп не треба да се кандидира за трет мандат – пат по кој Трамп рече дека би сакал да оди, иако Уставот на САД му забранува да го прави тоа. Мнозинството републикански испитаници – 53 отсто – рекоа дека Трамп не треба да се кандидира за трет мандат.
Свет
Велика Британија и Нов Зеланд ја зајакнуваат одбраната поради Русија

Британскиот премиер Кир Стармер и неговиот колега од Нов Зеланд Кристофер Луксон се очекува да се договорат за продлабочување на одбранбените и безбедносните врски, вклучително и зајакнување на поддршката за Украина, кога ќе се сретнат утре, соопшти канцеларијата на Стармер.
Лидерите ќе можат да ја видат работата на војските на двете земји кои ги обучуваат украинските сили во југозападна Англија, соопшти канцеларијата на Стармер, а Луксон се очекува да ја потврди својата поддршка за иницијативата до крајот на годината.
За време на посетата се очекува лидерите да разговараат за плановите за зајакнување на одбранбената и безбедносната соработка, а на министрите им е наложено да работат на ново заедничко одбранбено партнерство меѓу двете земји, се вели во соопштението.
Стармер рече дека Британија и Нов Зеланд „стоеле рамо до рамо со генерации во потрагата по мир и стабилност“.
„Додека светот станува сè поопасно место, јас сум горд на тоа колку правиме заедно за да ја поддржиме нашата национална и економска безбедност – зголемување на трошоците за одбрана, распоредување на нашите морнарици заедно во Индо-Пацификот и продолжување на нашата работа да ја ставиме Украина во најсилна можна позиција за да ја одвратиме сè поагресивната Русија“, рече Стармер во изјавата.
Свет
Харвард ја тужи администрацијата на Трамп поради замрзнување на финансирањето

Универзитетот Харвард ја тужеше администрацијата на претседателот Доналд Трамп во обид да го спречи замрзнувањето на повеќе од 2 милијарди долари средства за престижната американска образовна институција од владата.
Во тужбата, поднесена до федералниот суд во Бостон, се вели дека Трамп започнал широк напад врз врвното финансирање на истражување на големите универзитети, бидејќи се обидува да ги ослободи од, како што вели, антисемитизмот и идеолошката пристрасност.
„Овој случај ги вклучува напорите на Владата да го искористи скратувањето на федералното финансирање како потпора за преземање на контролата врз академското одлучување на Харвард“, се наведува во тужбата.
Харвард тврди дека постапките на администрацијата на Трамп биле произволни и незаконски и го прекршиле правото на Универзитетот за слобода на говор со Првиот амандман.
„Во текот на изминатата недела, федералната влада презеде неколку активности откако Харвард одби да ги исполни неговите незаконски барања“, рече претседателот на Харвард, Алан Гарбер во изјавата.
„Поднесовме тужба за да го запреме замрзнувањето на финансирањето бидејќи тоа е незаконско и надвор од овластувањата на владата“, рече Гарбер.
Администрацијата на Трамп започна преглед на федералното финансирање на Харвард од 9 милијарди долари во март и последователно му даде на универзитетот сеопфатен список на барања, вклучувајќи забрана за носење маски и ставање крај на сите програми за различност, правичност и вклучување.
Оттогаш, администрацијата на Трамп замрзна 2,3 милијарди долари финансирање за Харвард и се закани дека ќе му го одземе статусот на универзитетот ослободен од данок и ќе му ја ускрати можноста да запишува странски студенти. Побара и информации за надворешните односи на универзитетот, финансирањето, студентите и професорите.