Поминаа 80 години откако првата атомска бомба беше фрлена врз Хирошима, а три дена подоцна и врз Нагасаки. Живееме во свет каде што нуклеарната закана изгледа сè пореална, но лекцијата од Јапонија е: никогаш повеќе, пишува Дојче Веле.

Стравувајќи дека обемот и последиците од уништувањето на атомската бомба би можеле да бидат заборавени, многу организации и поединци во Јапонија се обидуваат да ги оживеат искуствата и сеќавањата на преживеаните и да ги пренесат на новите генерации.

Еден од нив е Шун Сасаки. Тој сака да помогне да се осигура дека ова темно поглавје во историјата никогаш нема да биде заборавено. Сасаки од август 2021 година ги води странските посетители низ Меморијалниот парк за мир во Хирошима и раскажува за војната и атомската бомба. Денес, тој има 12 години.

„Кога бев во прво одделение, поминав покрај купола оштетена од атомска експлозија и се прашував зошто сè уште стои, иако беше урнатина“, изјави Сасаки за ДВ. Таканаречената купола на атомска бомба беше индустриска зграда. Изгоре до темел во експлозијата во 1945 година. Денес, урнатините во модерната градска средина нè потсетуваат на потребата од глобална забрана за атомско оружје. „Почнав да истражувам на интернет, го посетив Музејот на мирот и дознав нешто за бомбата што беше фрлена тука.“

Прабабата на Сасаки, Јурико, го преживеа бомбардирањето на Хирошима на 6 август 1945 година. „Мојата прабаба имала 12 години во тоа време. Таа била во својата куќа, на околу една милја од епицентарот на експлозијата“, вели денес нејзиниот правнук. „Таа не се изгорела бидејќи била внатре, но била изложена на многу зрачење. Кога била евакуирана, врз неа паднал „црн облак од дожд“.

Сасаки никогаш не успеал да ја прегрне својата прабаба. Јурико добила рак на дојка на 38 години. Кога имала 60 години, ѝ бил дијагностициран и рак на дебелото црево. Таа почина на 69-годишна возраст.

Сасаки им објаснува на странските посетители како ураниумската бомба експлодирала речиси директно над сегашната купола на атомската бомба, со сила од приближно 15.000 тони ТНТ. Речиси сите во радиус од 1,3 километри починале веднаш. Се проценува дека вкупно до 140.000 луѓе починале од последиците од таа прва атомска експлозија на војната – или веднаш од тешки изгореници или подоцна од изложеност на зрачење.

„Многу луѓе ми кажуваат дека дошле во Хирошима верувајќи дека знаат што се случило – дека градот бил едноставно уништен“, вели Сасаки. „По посетата, ми признаваат дека немале поим што навистина се случило“.

„Сите ми велат дека нешто такво никогаш повеќе не треба да се случи. Мислам дека војните се случуваат затоа што луѓето не знаат што всушност значи војна“, вели младиот водич. „Еден Американец ми рече по посетата дека мора да го забраниме целото нуклеарно оружје. Тоа ме направи среќен. Бидејќи ако оди и му каже на некој друг што научил тука – и таа личност му каже на некој друг – на тој начин можеме да создадеме траен мир“.

„Не можеме да ја промениме историјата. Но, можеме да го искористиме искуството со атомската бомба за да ја промениме нашата иднина“, додава 12-годишникот.

Најмалку 20 лица загинаа, а десетици се повредени кога камион што превезувал хуманитарна помош се превртел врз толпа што чекала помош во Газа рано утрово.

Палестинската државна новинска агенција WAFA соопшти дека несреќата се случила откако израелската армија го принудила камионот да тргне по небезбеден пат. Агенцијата не ја прецизираше точната локација на несреќата.

Медиумската канцеларија на владата во Газа ја обвини израелската војска за „инженерство на хаос и глад“ со тоа што намерно не успеала да обезбеди конвои со помош и ги принудила да користат претходно бомбардирани и непоправени патишта „преполни со гладни цивили“.

Израелскиот систем за дистрибуција на помош е широко критикуван како „стапица на смртта“ за гладните цивили.

Висок функционер на Обединетите нации предупреди дека може да има „катастрофални последици“ ако Израел ги прошири своите воени операции во Газа, по извештаите дека израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху се залага за целосна повторна окупација.

Заменик-генералниот секретар Мирослав Јенча му рече на Советот за безбедност на ОН дека таков потег би бил „длабоко алармантен“ и би можел да ги загрози животите на повеќе Палестинци, како и на израелските заложници што ги држи Хамас, објави Би-Би-Си.

Израелските медиуми објавија дека Нетанјаху утре планира да се состане со својот кабинет за безбедност.

„Коцката е фрлена. Одиме кон целосно освојување на Појасот Газа – и пораз на Хамас“, беше цитиран висок израелски функционер.

Се сугерира дека планот би можел да биде преговарачка тактика за притисок врз Хамас по неодамнешниот прекин на преговорите за прекин на огнот или обид за зајакнување на поддршката од крајно десничарските коалициски партнери на Нетанјаху.

Израел се соочува со растечки меѓународен притисок поради војната во Газа, каде што експертите велат дека гладот е во пораст.

Јенча предупреди дека секое проширување на израелските воени операции „би ризикувало катастрофални последици за милиони Палестинци и би можело дополнително да ги загрози животите на преостанатите заложници во Газа“.

Тој додаде дека според меѓународното право, Газа „е и мора да остане составен дел од идната палестинска држава“.

Израелската војска соопшти дека веќе има оперативна контрола над 75 проценти од Газа, но новиот план наводно предлага окупирање на целиот регион – вклучувајќи ги и областите каде што сега живеат повеќе од два милиони Палестинци.

Предлозите предизвикаа поделби во Израел, при што началникот на армијата и други воени лидери наводно се спротивставија на стратегијата. Неименуван израелски функционер рече дека како резултат на тоа, „началникот на Генералштабот треба да поднесе оставка“.

Семејствата на заложниците изразија страв дека одлуката за окупирање би можела да ги загрози нивните најблиски.

Израел вели дека 49 заложници сè уште се држат во Газа, од кои се верува дека 27 се мртви.

Јенча го повтори повикот до Советот за безбедност на ОН за прекин на огнот и итно и безусловно ослободување на сите заложници.

Наведувајќи ги „непристојните“ и „нехумани“ услови со кои се соочуваат Палестинците, тој го повика Израел веднаш да го олесни непреченото доставување на доволна помош.

Тој, исто така, го осуди континуираното насилство на местата за дистрибуција на храна, велејќи дека од крајот на мај, повеќе од 1.200 Палестинци се убиени додека се обидувале да добијат храна и залихи.

Фото: ЕПА