Свет
(Видео) Први реакции на Иран и Хезболах по нападот врз Јемен, Русија бара итна средба
Соединетите Американски Држави и Велика Британија извршија напади врз цели поврзани со Хутите во Јемен.
Ова е првпат да се извршат напади врз групата поддржана од Иран откако таа почна да цели на меѓународни бродови во Црвеното Море на крајот на минатата година. Хутите, кои контролираат голем дел од Јемен, ги таргетираат бродските рути во Црвеното Море за да покажат поддршка за Хамас, палестинската исламистичка група. Во исто време, нападите ја прекинаа меѓународната трговија на клучната рута меѓу Европа и Азија, која сочинува околу 15 отсто од светскиот бродски сообраќај.
Се верува дека ова се првите напади што Соединетите Американски Држави ги извршија врз Хутите во Јемен од 2016 година, забележа „Ројтерс“. Официјалните лица, кои зборуваа под услов да останат анонимни, рекоа дека набргу се очекува официјално соопштение со детали за нападите.
Но тие открија дека нападите биле извршени со авиони, бродови и подморници, дека Австралија, Канада, Бахреин и Холандија дале поддршка за операцијата и дека повеќе од десетина локации биле цел. Главниот град Сана, како и градовите Саада и Замар и провинцијата Ал-Худаида, се само дел од целите на нападите, потврди претставник на Хутите нарекувајќи ги тие напади „американско-ционистичко-британска агресија“.
Jemen. První záběry náletu – místní média
Pentagon mezitím oficiálně potvrdil údery na Jemen. pic.twitter.com/8ySrYqoQzD
— Lazz Lazz (@Lazikkkk) January 12, 2024
Очевидци изјавија за „Ројтерс“ дека нападите биле насочени кон воена база во близина на аеродромот во главниот град, воена локација во близина на градскиот аеродром „Таиз“, поморска база во Ал-Худаида, и воени локации во провинцијата Хаџа. Претходно, во четвртокот, водачот на Хутите рече дека секој американски напад врз групата нема да остане без одговор.
Хутите, кои зазедоа голем дел од Јемен во граѓанска војна, ветија дека ќе ги нападнат бродовите поврзани со Израел или оние што пловат кон израелските пристаништа. Сепак, многу од нападнатите бродови немаа врска со Израел. Американската војска во четвртокот соопшти дека Хутите лансирале противбродска балистичка ракета на меѓународните бродски патеки во Аденскиот Залив, што е 27. напад на групата од 19 ноември.
Пристигнаа реакциите на Русија, Иран, Хезболах…
Русија побара итен состанок на Советот за безбедност на Обединетите нации за да разговара за нападите.
Портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи, Насер Канаани, издаде изјава, во која се наведува дека земјата најостро го осудува американско-британскиот напад врз јеменските Хути, пренесува „Ноурњуз“.
„Силно ги осудуваме воените напади извршени утринава од страна на САД и Обединетото Кралство врз неколку градови во Јемен… Сметаме дека ова е јасно кршење на суверенитетот и територијалниот интегритет на Јемен и кршење на меѓународните закони, прописи и правата“.
Акцијата ја осуди и милитантната група Хезболах во Либан. Групата, која е една од неколкуте во регионот што се усогласуваат со Иран, рече: „Агресијата на САД уште еднаш потврдува дека САД се целосен партнер во трагедиите и масакрите извршени од ционистичкиот непријател во Газа и во регионот“.
Саудиска Арабија повика на воздржаност и избегнување на ескалација, а Министерството за надворешни работи соопшти дека внимателно ја следи ситуацијата со голема загриженост. Во последните месеци беше вклучена во мировни преговори со Хутите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп му рече на новинар да не го срами саудискиот принц прашувајќи за убиството на новинарот
Претседателот на САД, Доналд Трамп, свечено го пречека саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман во Белата куќа на Јужниот тревник со прегратка и надлетување со авион во чест на посетата.
По краткиот разговор и прес-конференцијата, атмосферата стана напната кога еден новинар постави прашање за убиството на новинарот Џамал Кашоги. Трамп одговори коментирајќи му на новинарот да не го „засрамува“ саудискиот лидер. Ова е прва посета на бин Салман на САД откако Кашоги беше убиен во 2018 година во саудискиот конзулат во Истанбул.
Имено, американските разузнавачки служби заклучија дека наследникот на престолот е тој што ја одобрил операцијата за апсење или убиство на Кашоги, кој беше истакнат критичар на саудискиот режим. Иако Бин Салман го негираше тоа, тој ја призна одговорноста како де факто владетел на земјата.
„Што се однесува до овој господин, тој заврши феноменална работа“, рече Трамп во одбрана на својот гостин. „Споменувате некој што беше исклучително контроверзен. На многу луѓе не им се допадна тој господин за кој зборувате, сакале или не, се случуваат работи, но тој не знаеше ништо за тоа и можеме да го оставиме на тоа. Не треба да го засрамувате нашиот гостин поставувајќи прашања.“
За време на состанокот во Овалната соба, саудискиот престолонаследник го пофали Трамп, велејќи дека Саудиска Арабија „верува во она што го прават САД“. Тој истакна дека Трамп направил „многу добри работи“ и поставил „добра основа за создавање поголем економски раст“ и ја пофали неговата работа за „светскиот мир“.
Бин Салман, исто така, објави дека Саудиска Арабија би можела да ги зголеми своите ветени инвестиции во САД на речиси трилион долари во наредните денови. Трамп ја прими веста со воодушевување. „Одлично е, го ценам тоа“, рече тој. „Остваруваме бројки што никој досега не ги постигнал“.
Двете земји се исто така подготвени да потпишат договори за одбрана. Трамп им рече на новинарите во понеделник дека планира да продаде напредни борбени авиони Ф-35 на Ријад, кој сака 48 од нив. Тоа би била прва продажба на американски борбени авиони на Саудиска Арабија, потег што би можел да го промени балансот на моќ на Блискиот Исток. Досега, само Израел го имаше Ф-35 во тој регион.
Исто така, се очекува дека Трамп ќе изврши дополнителен притисок врз Саудиска Арабија да се приклучи на таканаречените договори на Авраам за нормализација на односите со Израел. Саудијците досега не сакаа да преземат таков значаен чекор без јасен пат кон формирање палестинска држава.
Регион
Сараево: Парламентарците од Балканот за ЕУ, но без договор за статусот на Косово
Учесниците на Конференцијата на парламентарни комисии за европска интеграција од земјите од Процесот за стабилизација и асоцијација во Југоисточна Европа (КОСАП) во Сараево оценија дека е потребно да се забрза патот на земјите од Западен Балкан кон ЕУ, но не успеаја да се договорат за заедничка изјава за ова прашање.
Учесници на конференцијата беа претставници на парламентите на Албанија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Северна Македонија и Србија, заедно со гости од парламентите на Грузија и Турција. Пратениците на КОСАП сметаат дека е потребно да се забрза процесот на европска интеграција на сите земји од регионот и дека никој, имајќи го предвид сегашниот геополитички контекст, не треба да биде изоставен од тој процес, пренесе „Индекс“.
Тие ја нагласија потребата од зајакнување на регионалната меѓупарламентарна соработка со цел зајакнување на надзорот врз извршните тела, особено во процесот на европска интеграција, како и подготовката на сите земји во регионот за членство во ЕУ. Тие, исто така, посочија на фактот дека интеграцијата е двонасочен процес, што е во интерес и на ЕУ и на земјите што сакаат да станат полноправни членки, објави Парламентот на БиХ.
Сепак, претставникот на ХДЗ БиХ во Домот на народите на Парламентот на БиХ, Зденко Ќосиќ, им рече на новинарите по таа средба дека само ветувањата го поттикнуваат евроскептицизмот во земјите од регионот, иако е јасно дека тие самите не ги исполнуваат задачите што се очекуваат од нив.
Ќосиќ, исто така, потврди дека старите спорови сè уште постојат, што е причината зошто учесниците на состанокот на КОСАП не усвоија заедничка изјава по состанокот во Сараево. „Постигнавме договор за повеќето прашања, но не и за заедничка изјава“, им рече Ќосиќ на новинарите. Нема изјава бидејќи немаше едногласно мислење, но вистинскиот проблем е што немаше договор за името или статусот на Косово. „Србија беше против тоа, а ние го имаме она што го имаме“, додаде тој.
Свет
По трагедијата во турскиот хотел: полицијата се сомнева дека пестицидот стигнал до семејството преку вентилацијата
Полицијата верува дека четиричленото семејство, меѓу кои и две мали деца, починало како резултат на труење од пестицид што се користел за контрола на штетници во хотелот каде што престојувале. Според првите индикации, отровната супстанца можеби стигнала до нивната соба преку отворот за вентилација во бањата, што довело до фатален исход за време на одморот.
За потсетување, мајката Чигдем Бочек (27), таткото Сервет (38) и нивните деца Масал (3) и Кадир Мухамет (6) беа прогласени за мртви откако сериозно се разболеле во нивната хотелска соба во Истанбул. Претходно се претпоставуваше дека сите претрпеле труење со храна по еден ден дегустација на улична храна на тезги и ресторани во турската престолнина.
Сепак, полицијата и обвинителите уапсија 11 лица, вклучувајќи го и персоналот во хотелот „Харбор Свитс Олд Сити“, под сомнение дека алуминиум фосфид, кој се користи во третманот на креветни бубачки во соба на долниот кат, можеби стигнал до семејната соба преку отвор за вентилација во бањата и ги отрул.
Алуминиум фосфидот е многу токсична супстанца што се користи како пестицид во земјоделството и домаќинствата и може да предизвика смрт ако се вдиши во големи количини. Истражителите, исто така, откриле дека барем еден вработен во компанија за контрола на штетници чии производи се користеле во хотелот немал потребни сертификати.
Хотелот оттогаш е евакуиран и затворен додека полицијата продолжува да собира примероци од зградата за тестирање. Според извештаите, полицајците земале примероци од чаршафи, перници, шишиња со вода и ќебиња. Полицијата, исто така, наводно, отстранила работи од собите на двајца други гости – еден Италијанец и еден Мароканец – откако и тие биле однесени во болница под сомнение за труење.
Семејството Бочек од Хамбург, Германија, пристигнало во нивниот хотел во истанбулската населба Фатих на почетокот од нивниот одмор на 9 ноември. Два дена подоцна, тие отишле во болница откако се пожалиле на гадење и вртоглавица.
Чигдем и двете деца починаа само неколку часа подоцна, додека Сервет почина во понеделникот откако поминаа шест дена на интензивна нега во градската болница „Џемил Ташкчоглу“. Чигдем и децата беа погребани во саботата во градот во западната турска покраина Афјонкарахисар, според извештаите.
Главниот јавен обвинител во Истанбул првично притвори седум лица, вклучувајќи продавачи на улична храна, а примероци од тезги и ресторани што ги посетило семејството биле анализирани од Институтот за судска медицина.
Дедото на жртвите, Мустафа Челик, рече дека семејството планирало да го посети по седумдневниот одмор во Истанбул. Тој истакна дека ќе покрене постапка против сите одговорни и нагласи дека очекува виновниците да бидат казнети што е можно построго.
Се обрати и претседателот на Турција, Реџеп Таип Ердоган, кој рече: „Нашите безбедносни сили и обвинители ќе ги спроведат потребните истраги за да ги утврдат причините за овие смртни случаи“.

