Контакт

Свет

Пред 78 години беше ослободен Аушвиц, најлошото место во историјата на човештвото

Објавено пред

Познатиот германски филозоф Теодор Адорно во своето дело „Културна критика и општество од 1949 година“ ја објави познатата реченица: „Пишувањето поезија по Аушвиц е варварско“. Адорно подоцна возврати за тоа тврдење, но сепак совршено ги доловува шокот и ужасот на Аушвиц, најстрашниот од сите нацистички логори на смртта.

dobivaj vesti na viber

Денеска е Ден на сеќавање на холокаустот, а 27 јануари е избран затоа што на тој датум 1945 година Црвената армија го ослободила Аушвиц, каде што пронашла речиси седум илјади преживеани затвореници во логорот, меѓу кои и 700 деца. Тоа беше крајот на еден од најлошите ужаси во историјата на човештвото, кој траеше цели илјада и 689 дена, при што повеќе од милион луѓе, главно Евреи, беа индустриски убиени.

Аушвиц, всушност, бил дел од комплексот логор што нацистите го изградиле во окупираната Полска со намера да ги истребат сите Евреи во Европа. Ова беше една од фиксните идеи на нацистичкиот водач Адолф Хитлер.

Важно е да се нагласи дека Аушвиц е директен резултат на нацистичката идеологија, која ги стави нацијата и расата над сè друго и сметаше дека одреден број народи не само што се помалку вредни туку и се закана за ариевската расна чистота. Според тоа, Аушвиц беше класична реализација на идеите на нацизмот.

Аушвиц се карактеризира и по тоа што нацистите смислиле систем за масовно убивање со отровен гас, а многу затвореници од овој концентрационен логор биле испраќани директно од возовите, кои доаѓале од цела Европа, во гасните комори, каде што би биле отруени. По тоа, нивните трупови биле запалени во специјално изградени крематориуми.

Првите убиства од овој вид во Аушвиц се случија во август 1941 година кога беше тестирана ефикасноста на отровниот гас врз полските и советските затвореници, а целата работа набргу порасна до размери што дури и денес не може целосно да се разберат. Од 1942 година до крајот на 1944 година 1,3 милион луѓе биле однесени во Аушвиц, од кои 1,1 милион биле убиени. Најмногу Евреи (околу 960 илјади) и Полјаци (74 илјади), Роми (21 илјади), советски затвореници (15 илјади).

На влезот во Аушвиц стои циничниот натпис Arbeit macht frei, односно „Работата ослободува“, што имало цел да сугерира дека тоа е работен логор. Нацистите, сепак, се труделе да скријат дека вршат масовен геноцид, па требало долго време веста за Аушвиц да стигне до сојузниците, кои, како што коментираат познавачите, „не биле многу успешни во обидите да го запрат или барем да го забават индустриското убивање на Евреите“. И денес се обвинуваат затоа што, на пример, не ги бомбардирале пругите што воделе кон Аушвиц.

Свет

Фон дер Лајен: Влегуваме во ера на целосна енергетска независност на Европа од Русија

Објавено пред

Претседателката на Европската комисија (ЕК), Урсула фон дер Лајен, изјави дека денес Европа влегува во ера на целосна енергетска независност од Русија, откако Европејците постигнаа договор за прекин на увозот на руски гас до есента 2027 година.

dobivaj vesti na viber

„Денес е историски ден за Унијата. Синоќа постигнавме принципиелен договор за предлогот на Комисијата за постепено укинување на руските фосилни горива. Вртиме нова страница, засекогаш. Ова е зората на нова ера, ера на целосна енергетска независност на Европа од Русија“, изјави Фон дер Лајен на прес-конференција, пренесува „Фигаро“.

Според неа, планот REPowerEU донесе резултати.

„Тој нè заштити од најлошата енергетска криза во последните неколку децении и ни помогна да преминеме од руски фосилни горива на други со рекордна брзина. Денес трајно го запираме тој увоз. Со исцрпувањето на воениот фонд на Путин, се солидаризираме со Украина и го фокусираме нашето внимание на нови енергетски партнерства и можности за тој сектор“, рече таа, како што е објавено на веб-страницата на ЕК.

Таа нагласи дека ЕУ „конечно и засекогаш ја затвора славината за руски гас“.

„Европа избра енергетска безбедност и независност. Никогаш нема да се вратиме на нашата опасна зависност од Русија. Никогаш нема да се вратиме на нестабилни снабдувања и манипулација на пазарот. Никогаш нема да се вратиме на енергетска уцена и економска изложеност. И ние сме посилни од кога било со Украина во нејзината потрага по слобода“, рече фон дер Лајен.

Ден Јергенсен, комесар за енергетика и домување, рече дека Европската Унија ефикасно и трајно ќе го суспендира увозот на руски гас и ќе се движи кон постепено укинување на руската нафта во согласност со привремениот политички договор постигнат денес од Европскиот парламент и Европскиот совет.

„Оваа историска одлука ќе стави крај на зависноста на ЕУ од несигурен снабдувач, кој постојано ги дестабилизираше европските енергетски пазари, ја загрозуваше безбедноста на снабдувањето со енергија со уцена и ѝ штетеше на европската економија. Како што е наведено во планот REPowerEU, целосното повлекување од руските фосилни горива е клучен чекор за да се обезбеди енергетската независност, конкурентноста, отпорноста и стабилноста на пазарот на Европа“, рече тој.

Денешната спогодба обезбедува постепено, но трајно прекинување на увозот на руски гас, со прекин на увозот на течен природен гас (LNG) до 31 декември 2026 година, а увозот на гас преку цевководи до 30 септември 2027 година, беше наведено на веб-страницата на ЕК.

По исклучок, земјите-членки можат да го продолжат овој рок до 31 октомври 2027 година, во случај нивните нивоа на складирање да бидат под потребните нивоа на полнење.

Промените на постојните договори ќе бидат дозволени само за тесно дефинирани оперативни цели и не можат да доведат до зголемување на обемот или цените.

Затоа, најдоцна до ноември 2027 година, ЕУ постепено и засекогаш ќе го укине увозот на руски гас, беше наведено на веб-страницата на ЕК, пренесува Танјуг.

Фото: ЕПА

Прикажи повеќе...

Свет

Руте: Разговорите во Москва се клучен чекор кон завршување на украинскиот конфликт

Објавено пред

Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, оцени дека разговорите одржани во Москва меѓу специјалниот претставник на американскиот претседател, Стив Виткоф, и рускиот претседател Владимир Путин биле „важен чекор“ во напорите за наоѓање решение за конфликтот во Украина. Како што објавија западните медиуми, Руте нагласи дека ќе следат „следни чекори“, но не сакаше да ја открие нивната содржина.

dobivaj vesti na viber

„Тесно се координираме со Американците, но не коментираме за секој потег“, рече генералниот секретар.

Изјавата на Руте доаѓа во сенка на континуираните дипломатски напори, откако доцна синоќа во Кремљ завршија часови разговори меѓу Виткоф, специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, и тимот на Путин. На состанокот присуствуваше и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, како и специјалниот претставник на рускиот претседател за инвестиции и економска соработка, Кирил Дмитриев, пренесуваат медиумите.

Според написите, иако разговорите беа оценети како „продуктивни“, страните ниту овој пат не успеаја да постигнат компромис за американскиот мировен план. Помошникот на претседателот на Русија, Јуриј Ушаков, потврди дека „територијалното прашање останува главна пречка“, што се совпаѓа со изјавата на американскиот државен секретар Марко Рубио, кој ги идентификуваше териториите како клучна точка на спор во мировните преговори.

Дипломатските напори, и покрај застојот, продолжуваат, а во меѓународните кругови растат очекувањата дека претстојните чекори ќе донесат поголем напредок во потрагата по одржливо решение за украинската криза.

Фото: ЕПА

Прикажи повеќе...

Свет

Утре ја имаме последната Супермесечина за оваа година: ќе биде поголема и посветла од вообичаеното

Објавено пред

Подгответе се за небесен спектакл додека последната полна месечина за 2025 година излегува во полн сјај. В четврток, 4 декември, додека северната хемисфера се подготвува за зима, таканаречената Студена Супермесечина ќе се појави на хоризонтот при зајдисонце.

dobivaj vesti na viber

Ќе биде поголема и посветла од вообичаено, пишува ScienceAlert.

Овој настан нуди одлична можност за фотографирање на излегувањето на месечината. Ова е така бидејќи студениот зимски воздух содржи помалку влага, што значи дека небото ќе биде појасно, создавајќи совршени услови за набљудување на феноменот.

Што точно е Супермесечина?
Супермесечината е природен феномен што се јавува поради патеката на орбитата на Месечината околу Земјата. Оваа патека не е совршено кружна, туку малку овална. Поради ова, постојат точки во кои Месечината е поблиску или подалеку од нејзината просечна оддалеченост од 384.400 километри. Точката во која е најблиску до Земјата се нарекува перигеј. Кога перигејот се совпаѓа со полна Месечина, овој феномен се нарекува Супермесечина.

Интересно е што растојанието во самиот перигеј се менува под влијание на гравитацијата на Сонцето и други фактори. За време на најблиските перигеи, Месечината може да изгледа до 30 проценти поголема и 14 проценти посветла на небото.

Колку голема и светла ќе биде?
За време на перигејот на 4 декември, полната Месечина ќе биде оддалечена 357.219 километри од Земјата. Ова ќе ја зголеми нејзината очигледна големина за 8 проценти, а нејзината светлина за околу 16 проценти во споредба со просечната полна Месечина. Иако ќе биде малку подалеку од Супермесечината што ја видовме во ноември, таа ќе биде поблиску од која било друга од април 2020 година.

Како и кога да ја видите?
Техничкиот назив за оваа позиција е сизигија, што се однесува на порамнувањето на три или повеќе небесни тела – во овој случај, Сонцето, Земјата и Месечината. Бидејќи Месечината ќе биде на спротивната страна од Земјата од Сонцето, побарајте ја на источниот хоризонт веднаш по зајдисонцето, без разлика каде се наоѓате во светот.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија22 минути

Осигурителни компании склучиле картел и се договориле да ја зголемат цената за автомобилско осигурување

Десет осигурителни компании се казнети со 17.266.930 денари затоа што се договориле да ја зголемат цената за автомобилска одговорност што секој...

Македонија1 час

„РКЕ да ја преземе во целост надлежноста во формирањето конечна цена на водата“, порака од тркалезната маса

РКЕ да ја преземе во целост надлежноста во формирањето конечна цена на водата – е пораката од тркалезната маса „Иницијатива...

Европа1 час

Поранешната портпаролка на Зеленски: Јермак е многу опасен, се плашам

Јулија Мендел, поранешна портпаролка на украинскиот претседател Володимир Зеленски, го опиша поранешниот шеф на претседателскиот кабинет, Андриј Јермак, како „многу...

Македонија1 час

Засилени контроли на градилиштата во општина Аеродром: изречена глоба од 1.300 евра за непочитување на законот

Општина Аеродром изрече парична глоба од 1 000 евра за правно лице и 300 евра за управителот на истата фирма...

Топ1 час

(Видео) Турканици и викање: уапсени три лица во Трново, не им дозволиле на полицајците да влезат на имотот

Полицијата уапси три лица од кривопаланечко кои попречувале полициски службеници и вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство при извршување...

Свет2 часа

Висок функционер на НАТО: Путин блефира, не верувам дека е подготвен за војна со Европа

Висок функционер на НАТО верува дека рускиот претседател Владимир Путин блефира за својата подготвеност за војна против Европа. Зборувајќи со...

Македонија3 часа

ВМРО-ДПМНЕ: Колку криминални шеми имаат издејствувано Заев, Филипче и Николовски, Обвинителството да отвори постапка

„Заев му помогнал со отпишување на жито за 800.000 евра, Љупчо Николовски возвратил со грант за „Мамас“ од 1,4 милиони...

Свет4 часа

НАТО ја зголемува поддршката за Украина: пристигнува нова резерва оружје и муниција

Министрите за надворешни работи на НАТО ќе се состанат денес во Брисел за да разговараат за понатамошна поддршка за Украина,...

Свет4 часа

(Видео) Трамп заспа на состанок на кабинетот откога се пофали со својата острина

На почетокот на состанокот на кабинетот во вторник, американскиот претседател Доналд Трамп не ја пропушти можноста повторно да го спомене...

Свет5 часа

Трамп: САД ќе тргнат по погрешен пат ако продолжиме да примаме ѓубре во нашата земја

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека не сака сомалиски имигранти во САД, велејќи им да „се вратат од каде што...

Свет5 часа

„Ербас“ ги проверува авионите „А320“ поради проблеми со металните панели

Авионскиот гигант Ербас најави инспекција на неодреден број свои авиони откако беше откриен „проблем со квалитетот на добавувачот“ кај металните...

Свет5 часа

Трамп: Документите, наредбите или договорите потпишани од Бајден со „автопен“ се ништовни

Американскиот претседател Доналд Трамп ги прогласи за ништовни сите документи потпишани од администрацијата на Џо Бајден со помош на автоматски...

Свет6 часа

Трамп ги паузира сите апликации за имиграција од 19 земји

Американскиот претседател Доналд Трамп даде низа исклучително остри коментари за Сомалија и сомалиските мигранти, откако неговата администрација објави дека ги...

Свет6 часа

(Видео) Путин разговараше со човекот на Трамп пет часа: неговиот помошник даде значајна изјава

Разговорот меѓу рускиот претседател Владимир Путин и Стивен Виткоф, специјален пратеник на американскиот претседател Доналд Трамп, траеше речиси пет часа,...

Свет12 часа

По пет часа заврши средбата меѓу Путин и Американците – продуктивно, но без компромис за мировниот план, според првичните реакции

Разговорот на рускиот претседател Владимир Путин со специјалниот претставник на САД, Стив Виткоф и зетот на американскиот претседател Доналд Трамп,...

Македонија15 часа

На предлог на Филипче, оставки поднесе раководството и сите членови на Извршниот одбор во СДСМ

На денешната седница на Извршниот одбор на СДСМ, на предлог на претседателот Венко Филипче, заменик претседателката, потпретседателите, генералниот секретар, организациските...

Македонија19 часа

Советот расправаше за труењето во „Димо Хаџи Димов“, Лукровски најави засилени хигиенски мерки во училиштата и инспекции

Советот на Општина Карпош заседаваше по четврти пат, при што советниците расправаа и полноправно одлучуваа по 10 точки кои се...

Македонија23 часа

„Сите што ме познаваат добро знаат колку и како се грижев за безбедноста на сите гости во клубот“ рече Јованов, сопственикот на дискотеката „Пулс“, за кобната ноќ

До ден-денес се чудам и не можам да поверувам што се случи таа вечер, изјави првообвинетиот и сопственик на дискотеката...

Македонија24 часа

(Видео) Тошковски: За 24 часа, регистрирани 110.000 прекршоци во сообраќајот

Камерите во Скопје забележале речиси 110.000 прекршоци во сообраќајот за 24 часа. Министерот за внатрешни работи Панче Тошковски рече дека...

Македонија1 ден

(Видео) Мицкоски за „Безбеден град“: Поддржувам да се прошири во целата држава, ќе трпиме критики, само да спасуваме човечки животи

Премиерот Христијан Мицкоски, одговарајќи на новинарско прашање во однос на очекувањата од „Безбеден град“, кој почна официјално денеска со пробниот...