Свет
Пред 78 години беше ослободен Аушвиц, најлошото место во историјата на човештвото

Познатиот германски филозоф Теодор Адорно во своето дело „Културна критика и општество од 1949 година“ ја објави познатата реченица: „Пишувањето поезија по Аушвиц е варварско“. Адорно подоцна возврати за тоа тврдење, но сепак совршено ги доловува шокот и ужасот на Аушвиц, најстрашниот од сите нацистички логори на смртта.
Денеска е Ден на сеќавање на холокаустот, а 27 јануари е избран затоа што на тој датум 1945 година Црвената армија го ослободила Аушвиц, каде што пронашла речиси седум илјади преживеани затвореници во логорот, меѓу кои и 700 деца. Тоа беше крајот на еден од најлошите ужаси во историјата на човештвото, кој траеше цели илјада и 689 дена, при што повеќе од милион луѓе, главно Евреи, беа индустриски убиени.
Аушвиц, всушност, бил дел од комплексот логор што нацистите го изградиле во окупираната Полска со намера да ги истребат сите Евреи во Европа. Ова беше една од фиксните идеи на нацистичкиот водач Адолф Хитлер.
Важно е да се нагласи дека Аушвиц е директен резултат на нацистичката идеологија, која ги стави нацијата и расата над сè друго и сметаше дека одреден број народи не само што се помалку вредни туку и се закана за ариевската расна чистота. Според тоа, Аушвиц беше класична реализација на идеите на нацизмот.
Аушвиц се карактеризира и по тоа што нацистите смислиле систем за масовно убивање со отровен гас, а многу затвореници од овој концентрационен логор биле испраќани директно од возовите, кои доаѓале од цела Европа, во гасните комори, каде што би биле отруени. По тоа, нивните трупови биле запалени во специјално изградени крематориуми.
Првите убиства од овој вид во Аушвиц се случија во август 1941 година кога беше тестирана ефикасноста на отровниот гас врз полските и советските затвореници, а целата работа набргу порасна до размери што дури и денес не може целосно да се разберат. Од 1942 година до крајот на 1944 година 1,3 милион луѓе биле однесени во Аушвиц, од кои 1,1 милион биле убиени. Најмногу Евреи (околу 960 илјади) и Полјаци (74 илјади), Роми (21 илјади), советски затвореници (15 илјади).
На влезот во Аушвиц стои циничниот натпис Arbeit macht frei, односно „Работата ослободува“, што имало цел да сугерира дека тоа е работен логор. Нацистите, сепак, се труделе да скријат дека вршат масовен геноцид, па требало долго време веста за Аушвиц да стигне до сојузниците, кои, како што коментираат познавачите, „не биле многу успешни во обидите да го запрат или барем да го забават индустриското убивање на Евреите“. И денес се обвинуваат затоа што, на пример, не ги бомбардирале пругите што воделе кон Аушвиц.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп повторно рече дека го решил конфликтот меѓу Албанија и „Абербајџан“

Претседателот на САД, Доналд Трамп, се обрати пред медиумите по средбата со британскиот премиер Кир Стармер.
Тој зборуваше за своите успеси во завршувањето на војните низ целиот свет. Тој повторно рече дека го решил конфликтот меѓу Албанија и „Абербајџан“. Ова е трет пат во последните неколку недели Трамп да ја помеша Албанија со Ерменија.
😂Trump claimed he settled the conflict between “Aber-baijan” and Albania
Well, that’s a new one! pic.twitter.com/hqH7fUhpDr
— NEXTA (@nexta_tv) September 18, 2025
На 8 август, Азербејџан и Ерменија потпишаа мировен договор, постигнат со посредство на САД. Договорот вклучува ексклузивни права на САД за развој на стратешки транзитен коридор низ Јужен Кавказ, за кој Белата куќа тврди дека ќе овозможи поголем извоз на енергија и други ресурси.
„Тие се бореа долго време, 35 години, а сега се пријатели и ќе бидат долго време“, рече Трамп на церемонијата на потпишување во Белата куќа, на која присуствуваа азербејџанскиот претседател Илхам Алиев и ерменскиот премиер Никол Пашинјан.
Ерменија и Азербејџан се во конфликт од крајот на 1980-тите, кога планинскиот регион Нагорно-Карабах на Азербејџан, претежно населен со етнички Ерменци, се отцепи од Азербејџан со поддршка на Ерменија. Азербејџан ја врати целосната контрола врз регионот во 2023 година, што ги натера речиси сите сто илјади етнички Ерменци од таа територија да избегаат во Ерменија.
Фото: ЕПА
Свет
Путин: Во Украина се распоредени 700.000 руски војници

Рускиот претседател, Владимир Путин, изјави дека во Украина има повеќе од 700.000 руски војници. Како што објави денес „Ројтерс“, Путин ја изнесе оваа бројка за време на состанокот со врвни руски пратеници, кој беше емитуван на државната телевизија.
На почетокот на септември, Украинската воена разузнавачка служба (УРС), исто така, процени дека на украинска територија има речиси 700.000 руски војници, вклучувајќи членови на Националната гарда, специјални сили и логистички единици.
Putin said that now there are over 700,000 Russian soldiers on the Ukrainian frontline.
That's how Russia wants peace. pic.twitter.com/zdQpPmXDKn
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) September 18, 2025
„Мнозинството се распоредени во регионот Донецк, што ги покажува руските приоритети“, изјави тогаш портпаролот на УРС, Андриј Јусив.
Украинската армија има речиси 900.000 војници низ целата земја. Сепак, претседателот Володимир Зеленски предупреди во јануари дека Русија сè уште има бројчена предност во одредени сектори на фронтовската линија токму поради концентрацијата на силите.
Во тоа време, според него, рускиот контингент во Украина броел 600.000 војници.
И покрај фактот дека за време на целосната инвазија, според украинските проценки, Русија успеала да ги компензира своите загуби со нови војници, кои ги вработува по договор. Киев, од друга страна, се соочува со растечки проблем со недостиг на персонал.
На Москва ѝ помага и Северна Кореја. По првичното распоредување помеѓу 11.000 и 12.000 војници во Курската област кон крајот на 2024 година, се очекуваат нови засилувања. Севернокорејските војници ѝ помогнаа на Русија да го одбие украинскиот упад преку границата, а во тој процес, според достапните податоци, претрпеа околу 2.000 смртни случаи.
Фото: ЕПА
Свет
Трамп: Путин ме разочара

Американскиот претседател Доналд Трамп денес одржа заедничка прес-конференција со британскиот премиер Кир Стармер за време на посетата на Лондон.
Стармер првично рече дека разговарале за зајакнување на одбраната, обезбедување поголема поддршка за Украина и „значително зголемување на притисокот врз Путин да се согласи на мировен договор што ќе трае“.
Трамп првично повтори дека неговата цел е да ја спречи руската инвазија на Украина, истакнувајќи дека очекувал тоа да биде најлесно благодарение на неговиот однос со Владимир Путин.
„Но, тој ме разочара. Навистина ме разочара“, рече Трамп.
Тој додаде дека ќе види како ќе се развива ситуацијата и рече дека верува оти ќе се постигне договор меѓу Русија и Украина, иако „никогаш не се знае во војна“.
„Се случуваат работи што се сосема спротивни од она што го мислите, мислевте дека ќе биде лесно или тешко, а се покажува обратно“, рече Трамп.
Еден британски новинар го праша Трамп дали погрешил што го поканил Путин порано на Алјаска и дали се кае за тоа. „Не“, одговори Трамп. Кога го прашаа дали сега е време да се изврши притисок врз Путин и да се исплаши и да се воведат санкции, тој кратко кимна со главата и рече: „Да“.
На дополнително прашање за Путин, Трамп повтори дека го изневерил и изјави: „Искрено, руските војници умираат побрзо од украинските војници“.
Потоа зборуваше за други конфликти во светот во кои тврди дека има заслуги за мир, а потоа се врати за Украина. „Се надевам дека наскоро ќе имаме добри вести за вас“, рече Трамп.
„Ќе ви кажам ова: Милиони луѓе загинаа во таа војна, милиони души, а тие не се Американци. Тие се претежно војници, се убиваат едни со други во размер невиден од Втората светска војна. Чувствувам обврска да се справам со тоа“, рече Трамп.
Тој постојано повторуваше дека руската инвазија на Украина можеше да „доведе до Трета светска војна“, но сега верува дека тоа нема да се случи.
Британскиот премиер ја нагласи потребата од продолжување на зголемувањето на притисокот врз рускиот лидер. Тој, исто така, потсети на инцидентот од минатата недела кога руски беспилотни летала влегоа во полскиот воздушен простор.
Фото: ЕПА