Свет
Продолжува судењето за шпанските „украдени бебиња“ во времето на Франко
Првото судење во Шпанија поврзано со илјадници случаи на бебиња украдени од нивните мајки за време на диктатирата на Франко продолжи денес во судот во Мадрид, неколку децении по избивањето на скандалот, пренесува „Локал“. Едуардо Вела (85), поранешен гинеколог на клиниката во Сан Марион во Мадрид, е обвинет дека во 1969 година ја одзел Инес Мадригал, сега на возраст од 49 години, од нејзината биолошка мајка и ѝ ја дал на друга жена која била лажно запишана како нејзина мајка.
„Ова е важен ден. Се надеваме дека судењето ќе заврши денес и ќе почне фазата на изрекување казни”, изјави Мадригал.
Активистите велат дека стотици слични случаи кои датираат од десничарската диктатура од 1939 до 1975 година не успеаја да стигнат до судот во Шпанија поради недостиг од докази или зашто рокот за поднесување обвиненија е поминат. Во темното и често игнорирано поглавје од диктатурата на генералот Франциско Франко, новороденчињата на некои левичарски противници на режимот, како и на невенчаните или сиромашните двојки, им биле одземени на нивните мајки и дадени на посвојување. На мајките им било кажувано дека нивните деца ненадејно умреле неколку часа по раѓањето и дека болницата се погрижила за нивниот погреб, но всушност биле дадени или продадени на друго семејство.
Крадењето на бебињата почнало во 1950-тите откако Франко дојде на власт по граѓанската војна од 1936-1939 година меѓу левоориентираните републиканци и конзервативните националисти лојални на генералот. Тоа беше дел од напорите за прочистување на Шпанија од марксистичкото влијание. Практиката подоцна била проширена и кај новороденчињата од сиромашните семејства, како и вонбрачните бебиња. Енрике Вила, адвокат кој детално пишуваше за скандалот со „украдените бебиња”, рече дека судењето на Вела може да обезбеди морално охрабрување за другите жртви да покренат судски парници.
„Има десетици лекари и калуѓерки низ Шпанија кои се виновни, а кои сè уште се живи“, изјави тој за „Франс прес“.
За време на воведното испрашување на судењето на 26 јуни, Вела изјави дека не може да се сети на деталите за тоа како работела клиниката што тој ја водел 20 години, до 1982 година, и за која се верува дека била центар за трговијата со бебиња, и тврдеше дека потписот на изводот на Мадригал не е негов. Вела пристигна во судот во инвалидска количка. Сè уште нема датум за изрекување пресуда иако адвокатот на Мадригал, Гилјермо Пена, изјави дека тоа може да потрае и еден месец.
„Сега можеме да кажеме дека ќе имаме пресуда со докажани факти. Досега имавме само обвинувања”, додаде тој.
Освен Вела, треба да сведочат уште шест други лица, меѓу кои и новинар од француската државна телевизиска станица „Франс 2“, кој со скриена камера го снимил Вела кога признал дека ја дал Мадригал како „подарок”. Обвинителите бараат 11-годишна затворска казна за фалсификување официјални документи, незаконско посвојување, незаконско притворање и потврдување непостоечко раѓање.
Системот за кражба на бебиња ја надживеа и смртта на Франко во 1975 година и продолжи како нелегална мрежа за шверц со бебиња до 1987 година, кога беше воведен нов закон со кој се регулираше посвојувањето. Активистите проценуваат дека со него десетици илјади бебиња биле украдени од своите родители. Случаите потсетуваат на настаните што се случија за време на воената диктатура во Аргентина од 1976-1983 година, каде што судовите изрекоа долги затворски казни за системската кражба на бебиња од политичките затвореници.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Мељник: Украина не тргува со територијата и суверенитетот, тие не се на продажба
Постојаниот претставник на Украина во ОН, Андриј Мељник, денес изјави дека Украина не тргува со својата територија и суверенитет. Додавајќи дека Киев е подготвен да преземе конкретни чекори за враќање на сеопфатен, праведен и траен мир.
„Нашата територија и нашиот суверенитет не се на продажба. Ние не сме на божиќниот пазар. Ние не сме на озлогласениот „Черкиз Базар“.
Русија сака Украина да капитулира. Но, еве го мојот одговор, вие ќе добиете дупка во крофната, а не Украина“, рече Мељник, алудирајќи на претходната изјава на рускиот постојан претставник Василиј Небензја, кој оцени дека властите во Киев ја доведоа Украина во сиромаштија и ја претворија во преговарачки адут во геополитичкиот конфликт меѓу Западот и Русија, пренесува Укринформ.
Мељник истакна дека постои „опасност од пасивност“ и се осврна на претставата „Крај на играта“ од Семјуел Бекет.
„Бекет ни покажува дека вистинскиот крај не започнува со уништување, туку со неактивност“, рече тој.
Тој ги повика членовите на Советот за безбедност на ООН да дејствуваат храбро и решително. „Потребно е повеќе од реторика за да се заврши оваа ужасна војна. Потребна е храброст да се дејствува пред неактивноста да се претвори во соучество, пред историјата да одлучи дека веројатно овој Совет за безбедност завршил“, рече Мељник.
Небензја претходно изјави дека Соединетите Американски Држави „работат напорно на реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт“.
„Може ли еден од иницијаторите на овој состанок јасно да објасни зошто Украинците се принудени да се борат против својата волја кога на маса има сосема реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт, на кои нашите американски колеги напорно работат?“, рече Небензја.
Според него, Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини се заинтересирани за продолжување на конфликтот во Украина, пренесува Танјуг.
„Всушност, и покрај сите напори на организаторите, нашиот денешен состанок само јасно го истакнува интересот на Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини да ја продолжат војната до последниот Украинец“, рече рускиот претставник.
Фото: депозитфотос
Свет
Бил Гејтс: Вештачката интелигенција е „балон“, но ќе го промени светот
Бил Гејтс предупреди дека некои компании за вештачка интелигенција, и покрај нивните моментални високи пазарни вредности, на крајот ќе пропаднат во она што тој го нарекува „хиперконкурентна“ индустрија, бидејќи инвеститорите стравуваат дека пазарниот „балон“ ќе се распрсне.
Коосновачот на Мајкрософт и филантроп нагласи дека вештачката интелигенција е и „балон“ и „длабоко значајна технологија што ќе го преобликува светот“, објави CNBC.
„Вештачката интелигенција е најважното нешто што се случува“, рече Гејтс, во услови на зголемени капитални трошоци и бран внатрешни инвестиции што го вознемируваат пазарот. Дали тоа значи дека сите овие компании со високи проценки ќе бидат победници? Не, ќе биде хиперконкурентно.“
Гејтс го разјасни своето тврдење за пазарниот „балон“. „Вештачката интелигенција е балон само во смисла дека не сите овие валуации ќе се зголемат.
Некои од нив ќе паднат“, рече тој, но додаде: „Ова е длабоко важна технологија што ќе го преобликува светот. Нема сомнение за тоа.“
Неговото предупредување доаѓа во време кога многу компании за вештачка интелигенција тргуваат со многу надпросечни проценки.
Глобалните пазари паднаа во ноември, бидејќи се зголемија стравувањата од пукање на „балонот“, а Гејтс верува дека „разумен процент од овие компании нема да вредат толку многу“.
„Вештачката интелигенција фундаментално ќе ги промени животите на подобро“
И покрај зголемените проценки во некои делови од секторот, Гејтс е уверен дека вештачката интелигенција фундаментално ќе ги промени животите на подобро.
„Дали е ова длабоко и реално и дали ќе ги донесе сите овие придобивки, вклучувајќи здравство, образование и земјоделство на кои работиме? Апсолутно, никој не треба да се сомнева во тоа“, рече тој.
Порано оваа недела, Фондацијата Гејтс и други меѓународни лидери ветија 1,9 милијарди долари за борба против детската парализа, обезбедување вакцини за милиони деца и зајакнување на здравствените системи.
Гејтс предвиде дека следната година ќе биде клучна за глобалното здравје, делумно поради распоредувањето на алатките за вештачка интелигенција.
„Можеме да ги земеме овие прекрасни ветувања што штотуку ги добивме и да се осигураме дека ги користиме многу ефикасно. Ова ќе биде годината кога ќе пилотираме многу од овие алатки за вештачка интелигенција, како што е виртуелен лекар кој ги поддржува сите африкански дијалекти или земјоделски советник“, рече тој.
Тој објасни дека повеќето луѓе во Африка обработуваат многу мали парцели земја со ниска продуктивност. „Сакаме драматично да ја зголемиме нивната продуктивност и гледаме дека тоа е изводливо“, заклучи Гејтс.
Фото: депозитфотос
Свет
Кошта: ЕУ блиску до клучна одлука за иднината на Украина
Европската Унија е многу блиску до решение за финансирање на Украина во 2026 и 2027 година, кое би имало поддршка од најмалку квалификувано мнозинство од земјите на ЕУ, изјави денес претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта.
Лидерите на Европската Унија кон крајот на октомври ветија дека ќе го финансираат Киев во следните две години, додека Украина се бори против руската инвазија, а финансиските придонеси на САД пресушуваат. Лидерите ќе одлучат како да го исполнат своето ветување на самитот во Брисел на 18 декември, а Кошта им рече на новинарите во Даблин дека, доколку е потребно, ќе водат разговори со денови додека не се постигне договор.
Белгија бара гаранции од други земји
Со оглед на тоа што повеќето влади на ЕУ се борат со висок јавен долг, претпочитаниот начин за финансирање на одбраната на Украина е да се ослободат околу 210 милијарди евра руски државни средства замрзнати откако Москва ја нападна Украина во 2022 година. Проектот не е лесен бидејќи Белгија, каде што се наоѓаат повеќето од замрзнатите средства, сака гаранции од други земји за да ги сподели сите финансиски последици доколку Русија ја тужи Белгија за шемата, според написите.
„Сега работиме на дотерување на правно и техничко решение кое би можело да биде договорено од најмалку квалификувано мнозинство од земјите-членки. Мислам дека сме многу блиску до постигнување решение“, рече Кошта.
Фото: депозитфотос

