Свет
Обелоденет планот на Трамп за НАТО: „Европа мора да се разбуди“
Доналд Трамп размислува за драстично намалување на размената на разузнавачки информации со членките на НАТО, потврдија за „Политико“ странски претставници информирани за планот на поранешниот, а можеби и иден американски претседател.
Ова, пишува „Политико“, би можело да испадне исклучително опасно бидејќи Европа е во голема мера зависна од Америка кога станува збор за пристап до овој вид информации, што веќе ѝ помогна на Украина да се одбрани од Русија.
Советниците на Трамп им кажаа на сојузниците дека намаленото споделување информации ќе биде дел од поширокиот план за намалување на поддршката и соработката на САД со 32-члената алијанса, рекоа тројца европски и високи претставници на НАТО, кои разговараа со „Политико“ под услов да останат анонимни да може да ја открие содржината на внатрешните комуникации.
Официјални лица рекоа дека дознале за предлогот за намалување на споделувањето разузнавачки информации за време на дискусиите со советниците на Трамп за пошироките планови за намалување на американското учество во НАТО. Поранешниот претседател постојано го испрашуваше и се обидуваше да го поткопа сојузот за време на првиот мандат.
Намалувањето на размената на разузнавачки информации може да има сериозни безбедносни импликации, особено за Украина, која се обидува да се одбрани од руската инвазија.
„Американското разузнавање помогна да се убедат многу земји од НАТО дека Путин е решен да ја нападне Украина“, рече еден европски функционер. „Некои земји не веруваа дека Русија има капацитети да почне успешна воена кампања“, додаде тој.
Запрашан за коментар, портпаролот на кампањата на Трамп не одговори директно, туку се осврна на социјалната мрежа TruthSocial дека поранешниот претседател „ќе го врати мирот и ќе ја обнови американската сила и одвраќање на светската сцена“.
Ограничувањето на споделувањето разузнавачки информации во можната идна администрација на Трамп беше тема на разговор на самитот на НАТО оваа недела, потврдија европските претставници, како и висок американски функционер. „Политико“ обезбеди анонимност за сите слободно да разговараат за своите размислувања за втората администрација на Трамп.
Намалувањето на нивото на размена на американско разузнавање може да ја намали способноста на Европа да се спротивстави на руската инвазија доколку претседателот Владимир Путин одлучи да ги прошири воените операции на континентот надвор од Украина, изјави висок американски функционер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Туск: Експлозијата на железничката пруга Варшава-Лублин е саботажа
Експлозија што претставува чин на саботажа ја уништи железничката пруга Варшава-Лублин во неделата, изјави денес полскиот премиер Доналд Туск.
„На линијата Варшава-Лублин (селото Мика) се случи чин на саботажа. Експлозијата на експлозивна направа ја уништи железницата“, напиша Туск на X, пренесува ПАП.
Во неделата наутро, машиновозачот пријавил неправилности на железничката инфраструктура во областа Жичина по телефон, а според полицијата во тој округ, прелиминарниот преглед на пругата открил оштетување на еден дел, кое било предизвикано од експлозија.
Фото: принтскрин
Свет
Саудискиот принц оди во САД: одбраната, вештачката интелигенција и нуклеарните прашања на дневен ред
Саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман утре ќе пристигне во Белата куќа на средба со американскиот претседател Доналд Трамп. Посетата има за цел продлабочување на децениската соработка во нафтата и безбедноста, како и проширување на врските во трговијата, технологијата и потенцијално цивилната нуклеарна енергија.
Ова е првото патување на принцот во Соединетите Американски Држави по убиството на саудискиот новинар Џамал Кашоги во 2018 година, случај што предизвика глобален бес, а сега се чини дека се става во втор план, објави Ројтерс.
Американските разузнавачки агенции заклучија дека МБС, како што често го нарекуваат, ја одобрил операцијата за апсење или убиство на Кашоги. Иако принцот негираше дека лично го наредил убиството, тој ја призна одговорноста како лидер на кралството. Повеќе од седум години подоцна, и најголемата економија во светот и најголемиот извозник на нафта се чини дека се желни да продолжат понатаму.
Интересот на Трамп е во исполнувањето на ветувањето на Саудиска Арабија за инвестиции од 600 милијарди долари, дадено за време на неговата посета на Ријад во мај. Како и тогаш, се очекува американскиот претседател повторно да ги избегне чувствителните прашања за човековите права.
Од друга страна, саудискиот лидер бара силни безбедносни гаранции поради регионалните тензии, како и пристап до американската технологија за вештачка интелигенција и напредок во договорот за цивилна нуклеарна програма.
Дека убиството на Кашоги сега е минато, потврдува Азиз Алгашијан, предавач по меѓународни односи на Универзитетот за безбедносни науки „Наиф Арап“. „Се сврте нова страница“, рече тој.
Односите меѓу САД и Саудиска Арабија долго време се темелат на договор – Ријад обезбедува стабилно снабдување со нафта по прифатливи цени, а Вашингтон обезбедува безбедносна заштита за возврат. Тој пакт беше разнишан откако Америка не успеа да одговори на иранскиот напад врз саудиските нафтени постројки во 2019 година.
Загриженоста дополнително се зголеми во септември, по израелскиот напад врз Доха, Катар, кој наводно беше насочен кон членови на Хамас. По тој настан, Трамп потпиша извршна наредба за потпишување на одбранбен пакт со Катар, а многу аналитичари и дипломати веруваат дека Саудијците се надеваат на сличен договор.
للمرة الأولى في ولاية ترامب الثانية، وفي تاريخ الولايات المتحدة، يستعدّ البيت الأبيض لإقامة احتفال كبير لولي عهد دولة أجنبية على الأراضي الأميركية…
هذه الزيارة تُعد من أعلى مستويات البروتوكول الأميركي؛ حيث سيستقبل الرئيس دونالد ترامب سمو ولي العهد الأمير محمد بن سلمان في… pic.twitter.com/vsPkGnSOEf
— محمد بن سلمان بن عبد العزيز (Informal) (@HRHMBNSALMAAN) November 17, 2025
Сепак, Ријад бараше одбранбен пакт во преговорите што би бил ратификуван од Конгресот на САД, но Вашингтон го услови ова со нормализирање на односите на кралството со Израел.
Саудиска Арабија, од своја страна, ја поврза нормализацијата со посветеноста на најдесничарската влада на Израел во историјата за создавање палестинска држава. Но, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, кој минатиот месец со посредување на Трамп, се согласи на примирје со Хамас по двегодишна војна, во неделата го потврди своето цврсто противење на палестинската независност.
Извршната наредба на Трамп, слична на онаа со Катар, нема да ги исполни сите желби на Саудиска Арабија, но Алгашијан рече дека тоа ќе биде „чекор по патот, дел од процесот, а не крај на процесот“. Еден западен дипломат во регионот ја сумираше динамиката: „Трамп сака нормализација, а Саудиска Арабија сака целосен одбранбен пакт, но околностите не го дозволуваат тоа. На крајот, двете страни веројатно ќе добијат помалку отколку што сакаат. Тоа е дипломатија“.
Денис Рос, ветеран преговарач за Блискиот Исток и аналитичар во Вашингтонскиот институт за политика на Блискиот Исток, очекува извршна наредба со која ќе се повикаат САД и Саудијците „веднаш да се консултираат за тоа што да прават како одговор на заканата“, без формална обврска од Вашингтон активно да го брани Ријад.
„Тоа би можело да вклучува обезбедување низа различни видови помош, размена на оружје, распоредување одбранбени ракетни батерии како THAAD или Patriot, распоредување поморски сили со единица маринци – до активно учество во борба на офанзивен, а не само одбранбен начин“, објасни Рос.
Освен безбедноста, Ријад се залага за договори за нуклеарна и вештачка интелигенција, клучни елементи од неговиот амбициозен план „Визија 2030“ за диверзификација на својата економија и зајакнување на својата позиција во однос на регионалните ривали.
Обезбедувањето пристап до напредни компјутерски чипови е клучно за плановите на Саудиска Арабија да стане глобален центар за вештачка интелигенција и да се натпреварува со Обединетите Арапски Емирати, кои во јуни потпишаа договор за центар за податоци вреден повеќе милијарди долари со САД.
МБС, исто така, сака да постигне договор со Вашингтон за развој на саудиска цивилна нуклеарна програма, што би му дало на кралството пристап до американска технологија и дополнителни безбедносни гаранции. Таквиот договор би ѝ помогнал на Саудиска Арабија да ги стигне ОАЕ, кои веќе имаат своја програма, и регионалниот ривал Иран.
Напредокот досега е попречен од неподготвеноста на Саудијците да се согласат со американскиот услов што забранува збогатување на ураниум или повторна обработка на потрошено гориво – процеси што би можеле да доведат до развој на нуклеарно оружје. Сепак, Рос очекува за време на посетата да биде објавен договор за нуклеарна енергија, или барем изјава за значаен напредок кон склучување на еден таков.
фото: принтскрин
Свет
Полицаец им ги откривал на возачите позициите на радарите на WhatsApp
Млад полицаец од Горна Австрија се нашол во сериозна неволја бидејќи наводно ги открил локациите на полициските радари во WhatsApp група со повеќе од илјада членови. 27-годишникот утре ќе се појави на суд во Велс под обвинение за злоупотреба на службена должност.
Од почетокот на 2023 година до крајот на 2024 година, возачите во округот Феклабрук имале моќна алатка за избегнување казни – информации што доаѓале директно од полициските редови, пишува порталот „Кроне“.
Тој е обвинет за злоупотреба на службена положба и повреда на доверливоста на податоците, бидејќи информациите што ги споделувал доаѓале директно од неговото работно место. „Обвинетиот нема осуди и не добил ништо за своите постапки. Тој целосно признал и рекол дека не размислувал за тоа“, изјавил Андреас Румплмајр, портпарол на судот во Велс.
Според обвинението, младиот полицаец испратил вкупно 111 пораки за локациите и времето на проверка на брзината во период од 62 дена.
Покрај тоа, тој споделил и три фотографии од местото на несреќите во групата, со што ја прекршил својата законска обврска да чува службени тајни.
Целиот случај бил откриен по анонимна пријава до Федералната канцеларија за спречување и борба против корупцијата (BAK).
Фото: принтскрин

