Свет
Решена мистерија стара 139 години: бродот на духови пронајден на дното на езерото Мичиген

Речиси 140 години по потонувањето, бродот на духови, кој со децении им бегаше на истражувачите, е пронајден на дното на езерото Мичиген, потврди Здружението за подводна археологија на Висконсин, објави Си-ен-ен.
Дрвениот брод „Ф.Џ. Кинг“ потона во бурна ноќ во септември 1886 година. Иако вработениот на светилникот со недели по несреќата известуваше дека јарболите на бродот штрчат од водата и дека рибарите пронашле парчиња од него во своите мрежи, ловците на остатоци не можеа да ја одредат неговата точна локација со децении – сè до сега.
Тим истражувачи од Здружението за подводна археологија на Висконсин и Историското друштво на Висконсин го лоцираа бродот претходно оваа година во близина на крајбрежниот град Бејлис Харбор.
Бродот, наречен „Ф.Џ. Кинг“, стана легенда меѓу ловците на остатоци поради својата нејасност, рече поморскиот историчар Брендон Бајлод, водач на проектот. „Навистина сакавме да ја решиме оваа мистерија и не го очекувавме тоа“, изјави Бајлод за Си-ен-ен. „Бродот како да испари во воздухот. Не можев да верувам дека го најдовме“.
Легендата за бродот на духовите
Изграден во 1867 година, „Ф.Џ. Кинг“ бил трговски брод што пловел по Големите Езера. Во време кога Висконсин бил познат како житница на Соединетите Американски Држави, овој брод долг 145 стапки носел жито, како и товар, како железна руда и дрва. Неговата успешна 19-годишна кариера била прекината една септемвриска ноќ кога бурните ветрови предизвикале пукнатина во структурата. Капетанот Вилијам Грифин им наредил на екипажот да се евакуираат во чамец за спасување, од каде што беспомошно гледале како „Ф.Џ. Кинг“ тоне поклонувајќи се до дното.
Иако многу ловци на остатоци со години се обидувале да го пронајдат бродот врз основа на извештаите на капетанот, сите обиди биле неуспешни. Приказната за бродот на духовите станала локална легенда, а нуркачкиот клуб „Нептун“ во Грин Беј дури понудил и награда од 1.000 долари за неговото откривање пред дваесетина години.
Клучна трага пронајде Бајлод, кој додека истражуваше записи за потонувањето, наиде на статија во локален весник објавена една недела по несреќата. Во неа чуварот на светилникот, Вилијам Сандерсон, ја објави локацијата на остатоците од бродот за да ги предупреди другите морнари за јарболите што штрчат од водата. Бајлод ја обележа локацијата на мапа, а неговиот тим, со помош на 20 граѓани научници, ги лоцира остатоците од бродот на 28 јуни користејќи сонар на помалку од еден километар од обележаната точка на Сандерсон.
Тимот не очекуваше веднаш да ги пронајде легендарните остатоци. Но, кога на екранот се појави сонарна слика од бродот со неговиот„извонредно недопрен труп, екипажот веднаш ги препозна остатоците и почна да слави. Две далечински управувани возила беа спуштени на длабочина од приближно 130 стапки за да се потврди дека навистина станува збор за „Ф. Џ. Кинг“. „Мислевме дека другите веројатно барале таму, но очигледно ние бевме првите“, рече Бајлод. „А нашите граѓани научници… беа првите луѓе што го видоа овој брод од 1886 година. Беше неверојатно“.
Гробишта од бродови на дното на езерото
Големите езера се сметаат за најголеми гробишта од бродови на квадратен километар во светот главно поради обилниот бродски сообраќај од 19 век и непредвидливото време. Според Бајлод, речиси 6.000 комерцијални бродови лежат на дното на Големите Езера, а само во езерото Мичиген повеќе од 200 остатоци сè уште чекаат да бидат откриени.
Иако остатоци од бродови се пронајдени уште од 60-тите, стапката на откривање значително се забрза во последните години, што доведе до тоа некои да го наречат овој период златна доба. Бајлод објаснува дека причините за ова се зголеменото внимание на медиумите, почистата вода и напредокот во технологијата.
Водата стана почиста благодарение на инвазивниот вид школка квега, која во 90-тите го филтрира езерото и ја зголеми видливоста од неколку метри на дури 15-30 метри. „Туризмот се разви со веслањето и кајакарењето, а овие остатоци се видливи од површината бидејќи водата е толку чиста“, додава тој.
Технологијата стана и многу подостапна. „Сонарот со странично скенирање чинеше 100.000 долари во 1980 година. Оној што го користевме чинеше малку над 10.000 долари“, објаснува Бајлод. Со проектот на Националната океанска и атмосферска администрација (NOAA), кој планира да го мапира дното на Големите Езера до 2030 година, Бајлод верува дека сите остатоци на крајот ќе бидат пронајдени. „Продолжувам да барам и не се сомневам дека ќе продолжиме да наоѓаме“, заклучи тој.
фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Добил сметка за телефон од 37.621 евра поради интернет во роаминг – корисникот тврди едно, операторот друго

Доминик Лефевр (63) поминал една недела од годишниот одмор во Мароко, ни најмалку несомневајќи се дека ќе го пречека вистински кошмар кога ќе се врати дома.
Кога се вратил од одмор подготвен да ги плати сите сметки кои се натрупале, го забележал долгот за телефoн со огромна цифра.
Во полето каде што стоел износот пишувало: „должи: 37.621,91 евра“.
Оваа сметка не само што му ги расипала спомените од одморот, туку сериозно му ја загрозила и егзистенцијата.
Според неговиот мобилен оператор, француската телекомуникациска компанија Orange, Лефевр за време на одморот потрошил преголема количина интернет податоци. Така, наводно, се појавил толку високиот износ на сметката.
Сепак, Лефевр тврди дека својот телефон речиси и не го користел. Ни за време на претходните одмори во Мароко не се соочил со слични проблеми.
„Или сум бил жртва на хакерски напад, или на техничка грешка,“ вели тој.
Лефевр ангажирал адвокат, бидејќи – како што вели – трошокот не би можел никако да го плати.
Според извештаите, Orange тврди дека тој имал тарифен пакет што вклучувал 5 GB податоци во роаминг во Мароко. Таа граница, наводно, била надмината.
Му биле испратени вкупно 16 СМС пораки со предупредување за прекумерна потрошувачка.
Како точно дошло до толкаво пренесување податоци и до толку висок износ, сè уште не е разјаснето.
По враќањето од одмор, Orange му ја исклучил телефонската линија – која му била од суштинско значење за неговиот кафе-бар. Без интернет, 63-годишникот не можел да ја користи фискалната каса.
Во меѓувреме морал да ангажира друг провајдер за да продолжи со работењето, без да го плати побаруваниот износ на Orange.
На крајот, сепак, било постигнато компромисно решение: Orange ја намалил сметката од над 37.000 евра на 500 евра.
Овој потег бил оправдан со веродостојноста на клиентот и неговата долгогодишна лојалност. Лефевр бил клиент цели 38 години и секогаш навремено ги плаќал сметките.
Операторот и понатаму тврди дека немало ни хакерски напад, ни технички дефект.
Регион
(Видео) Вучиќ ги критикуваше српските министри: „Ѓуро, не сум задоволен од ангажманот на луѓето во Владата, срамота е“

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, обраќајќи се кон премиерот Ѓуро Мацут, изјави дека не е задоволен од ангажманот на министрите во Владата на Србија.
„Ѓуро, не сум задоволен од ангажманот на луѓето во владата и тоа ќе ти го кажам во лице. Не морам да ти кажам дека знам колку време луѓето поминуваат во владата. Срамота е. Тоа е сè што имам да ти кажам“, рече Вучиќ на седницата на Советот за соработка на Србија и Република Српска во проширен состав, во Палатата на Србија, во Белград.
Тој ги замоли министрите да се ангажираат повеќе и да работат понапорно, наведувајќи дека во просек 1,2 министри се на терен секој ден, а не 16.
„Потребна е многу поголема ангажираност, многу поголем напор и работа. Не живејте за да помине уште еден ден, туку за да се направи нешто големо“, рече Вучиќ.
Ko da mu je vladu šio Đuro, a ne on sam… pic.twitter.com/h8ixFb8E4t
— Џyлc (@doprinositelj) September 20, 2025
Свет
Германија на пат кон строга забрана за пушење во возила со деца или бремени жени

Покраините Северна Рајна-Вестфалија и Долна Саксонија планираат да предложат нов закон кој ќе забрани пушење во автомобили ако во нив има деца или бремени жени. Предлогот ќе биде поднесен до Федералниот совет на 26 септември 2025 година.
Целта на законот е да се заштитат најранливите лица од штетниот чад од тутун. Досега, поканите за доброволна претпазливост не помогнале, па пушачите и понатаму пушат во возила во присуство на деца и бремени жени.
Министерот за здравство на Северна Рајна-Вестфалија, Карл-Јозеф Лауман, вели дека пушењето во автомобил со деца или бремени жени е неодговорно, затоа што чадот може да им наштети на нивното здравје.
Според германски научници, околу еден милион деца редовно вдишуваат чад од тутун во возила, што го зголемува ризикот од сериозни болести.
Иако специфичните казни сè уште не се дефинирани, се очекува дека тие ќе се движат помеѓу 500 и 3.000 евра.
Слични закони веќе постојат во Италија, Франција, Велика Британија и други европски земји. Казните таму се движат од неколку стотици до неколку илјади евра.
Ако предлогот биде прифатен, Бундестагот ќе треба да го донесе конечниот закон.