Свет
Светските медиуми апелираат до Израел да им дозволи на новинарите влез и излез од Газа
Новинските агенции „Франс прес“, „Асошиетед прес“ и „Ројтерс“ заедно со Би-би-си денес упатија заеднички апел до Израел да им дозволи на новинарите да влегуваат и да ја напуштаат Газа по 21 месец војна.
„Новинарите се соочуваат со многу неповолности и тешкотии во воената зона. Длабоко сме загрижени што гладот сега им се заканува“, се вели во заедничка изјава на агенцијата „Франс-прес“, американската „Асошиетед прес“, канадско-британската агенција „Ројтерс“ и британската агенција Би-би-си.
„Уште еднаш ги повикуваме израелските власти да им дозволат на новинарите да влегуваат и да ја напуштаат Газа. Од клучно значење е доволно резерви од храна да стигнат до населението“, се инсистира во соопштението. Овие меѓународни медиуми изразија длабока загриженост за своите новинари во Газа, „на кои им е сè потешко да се издржуваат себеси и своите семејства“.
„Овие независни новинари беа очите и ушите на светот на терен во Газа. Сега се соочуваат со истите тешки услови како и луѓето за кои известуваат“, нагласија тие.
ОН и невладините организации предупредија за ризикот од глад во Газа. Израелската влада негира одговорност за недостигот. Во последните денови има сè поголем број сведоштва од новинари на кои очајно им е потребна помош во Газа.
Тие опишуваат екстреемн глад, недостиг на чиста вода и зголемен физички и ментален замор, што понекогаш ги принудува да известуваат помалку за војната, која почна кога Хамас го нападна Израел на 7 октомври 2023 година.
„Со месеци беспомошно бевме сведоци на драматичното влошување на условите за живеење на неколку вработени во АФП и нивната ситуација сега е неодржлива“, се вели во соопштението на новинската агенција, а нејзиното Здружение на новинарите предупреди дека ќе ги гледа како умираат.
Израел го обвинува палестинското исламистичко движење Хамас за експлоатација на страдањето на повеќе од два милиона жители на Газа, особено со пренасочување на помошта за да ја продава по високи цени или со пукање во оние што чекаат.
По почетокот на опсадата на Газа во октомври 2023 година, Израел воведе целосна блокада на територијата на почетокот на март, која беше само делумно ублажена кон крајот на мај, предизвикувајќи сериозен недостиг на храна, лекови и гориво. Комитетот за заштита на новинарите (CPJ), независна организација со седиште во САД, вчера го повика Израел да престане да ги изгладнува новинарите и цивилите во Газа.
„Светот мора да дејствува сега: да ги заштити (овие професионалци), да ги нахрани и да им дозволи да закрепнат додека други новинари не може да дојдат да ги поддржат“, изјави регионалната директорка на CPJ, Сара Куда, во соопштението. Од крајот на 2023 година единствените новинари на кои им е дозволено да влезат во Појасот Газа од странство се со израелската армија, а нивното известување е предмет на воена цензура.
За Франција, ризикот од глад во Газа е резултат на блокадата наметната од Израел.
„Недостигот беше предизвикан од Хамас“, рече израелскиот портпарол Давид Менсер обвинувајќи го палестинското движење за спречување дистрибуција и за грабеж на помошта. Хамас отсекогаш ги негира таквите обвинувања.
Нападот од 7 октомври резултира со смрт на 1.219 лица на израелска страна, претежно цивили, според официјалните бројки објавени од АФП. Од 251 лице киднапирано тој ден, 49 останаа во Газа како заложници, од кои 27 беа прогласени за мртви од војската.
Израелската војска уби 59.219 лица во Газа во одмазднички копнени и воздушни напади, претежно цивили, според бројките од Министерството за здравство на Хамас, кои ОН ги смета за веродостојни. Невладината организација „Репортери без граници“ на 7 мај објави дека „израелската војска убила речиси 200 новинари, вклучувајќи најмалку 44 на должност“ во Појасот Газа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп нема да се кандидира за потпретседател на изборите за 3 години
Доналд Трамп нема да се кандидира за потпретседател на изборите за 3 години. Во последните недели, неговите поддржувачи шпекулираа дека неговиот сегашен потпретседателски кандидат, Џ.Д. Венс, би можел да биде номиниран за претседател во 2028 година, а потоа да се повлече во корист на второпласираниот кандидат на гласачкото ливче, Трамп.
На авионот „Ер Форс Уан“, американскиот шеф на државата изјави дека таков потег е дозволен, но дека тој нема да го преземе: „Не мислам дека на луѓето ќе им се допадне“
Според 22-от амандман на Уставот на САД, претседателот може да служи максимум два мандати. Сепак, капи со натпис „Трамп 2028“ беа видени на неодамнешни настани во Белата куќа.
Регион
Рама: Министерката создадена со вештачка интелигенција „ќе роди“ 83 дигитални помошници за парламентот
Албанскиот премиер Еди Рама соопшти дека нивната министерка создадена со помош на вештачка интелигенција, Диела, ќе „роди“ 83 дигитални помошници кои ќе работат како виртуелни асистенти на пратениците од Социјалистичката партија.
Според Рама, тие асистенти ќе ја подобрат ефикасноста и транспарентноста на парламентот, водејќи евиденција за седниците, подготвувајќи анализи и предлагајќи политики засновани на податоци.
Диела, која беше именувана во мај 2025 година, е првата виртуелна министерка во светот создадена со помош на вештачка интелигенција. Нејзината задача е да ја следи законитоста и транспарентноста на државните тендери и да спречи корупција, со користење алгоритми што одлучуваат без човечко влијание.
Рама ја опиша иницијативата како чекор кон „целосно транспарентна и безкорупциска“ администрација, а метафората за „трудна министерка“ симболично го претставува ширењето на вештачката интелигенција во повеќе сектори на управувањето во Тирана.
Свет
Орбан оди кај Трамп поради руската нафта
Унгарскиот премиер Виктор Орбан следната недела ќе отпатува во Вашингтон за да се сретне со американскиот претседател Доналд Трамп и да разговара за санкциите против руската нафтена индустрија, изјавил шефот на унгарската дипломатија Петер Сијарто.
Сијарто рече дека Унгарија оваа недела ќе ја анализира „правната и физичката последица“ од санкциите што САД ги воведоа против руските компании минатата недела, додавајќи дека Орбан ќе може лично да разговара со Трамп ако биде потребно.
Средбата треба да се одржи во втората половина на следната недела, но точниот датум не е познат.
Трамп претходно изјави дека Европа мора целосно да се откаже од руската нафта и гас и воведе санкции против „Росњефт“ и „Лукоил“, додека Орбан најави дека Унгарија ќе бара начини да ги заобиколи американските ограничувања.

