Забраната за користење социјални мрежи за лица помлади од 16 години стапи во сила на полноќ по локално време во Австралија.

Платформите како Инстаграм, ТикТок и Јутјуб сега се обврзани да ги блокираат профилите на корисниците помлади од 16 години или ќе се соочат со казни до 33 милиони долари, пренесе Ројтерс.

Забраната, која ја пофалија родителите и активистите за заштита на децата, а ја критикуваа технолошките гиганти и застапниците на слободата на говор, претставува прв практичен обид за регулирање на пристапот на децата до дигиталните платформи и се очекува да стане модел за други земји што размислуваат за слични мерки.

„Иако Австралија е прва што усвои вакви ограничувања, малку е веројатно дека ќе биде последна“, изјави професорката за интернет-студии на Универзитетот Кертин, Тама Ливер.

Влади – од Данска до Малезија, како и поединечни американски држави – веќе разгледуваат слични чекори, истакнува Ројтерс.

Забраната првично ги опфаќа десетте најголеми платформи, вклучително и Јутјуб, Инстаграм и ТикТок, а листата ќе се проширува како што се појавуваат нови производи и корисниците преминуваат на алтернативи.

Платформите ќе ја проценуваат возраста на корисниците со помош на алгоритми, податоци од лични документи или поврзани банкарски информации.

Иако платформите тврдеа дека забраната ја ограничува слободата на говор и го загрозува идниот прилив на корисници, владата истакнува дека целта е заштита на децата и намалување на штетното влијание на дигиталните медиуми.

Пред стапувањето на забраната во сила, 86 проценти од децата на возраст од осум до 15 години користеле социјални мрежи.

Комесарот за е-безбедност го ангажирал Универзитетот Стенфорд и 11 академици да ги следат ефектите од забраната најмалку две години, за Австралија да може да обезбеди податоци за регулаторите и законодавците ширум светот.

Ко-директорот на Центарот за вештачка интелигенција, доверба и управување на Универзитетот во Сиднеј, Тери Флу, оцени дека „деновите на неограничено самоизразување на децата на социјалните мрежи полека поминуваат“, истакнувајќи ја важноста на новата регулатива.

Рускиот генерал Валериј Герасимов изјави дека руските сили напредуваат по целата фронтова линија во Украина и ги напаѓаат опколените украински сили во градот Мирноград.

На состанокот на командниот пункт со офицери од Групата Центар кои се борат во украинскиот Дњепропетровски регион, Герасимов рече дека претседателот Владимир Путин наредил пораз на украинските сили во Мирноград, град со предвоено население од околу 46.000 источно од Покровск.

Русија ја презеде контролата врз повеќе од 30% од зградите во Мирноград, рече Герасимов. Русија, која го користи советското име Красноармејск за соседниот Покровск, вели дека го освоила целиот град и тврди дека ги опколила и украинските сили во Мирноград, кој Русите го нарекуваат Димитров.

NEW: Kremlin officials continue to demonstrate Russia’s unwillingness to compromise to end Russia’s war against Ukraine.

Putin is trying to portray the Russian economy as able to support a protracted war in Ukraine — likely to buttress the ongoing Russian cognitive warfare… pic.twitter.com/mBYBNhs0W0

— Institute for the Study of War (@TheStudyofWar) December 9, 2025

Украина негира дека Покровск е паднат
Украина постојано ги негира руските тврдења дека Покровск е паднат и вели дека нејзините сили сè уште држат дел од градот и се борат во Мирноград.

Русија моментално контролира 19,2% од Украина, вклучувајќи го Крим, кој го анектираше во 2014 година, Луганск, повеќе од 80% од Донецк, околу 75% од Херсон и Запорожје, како и делови од регионите Харков, Суми, Николаев и Дњепропетровск.

Украина тврди дека ги држи своите одбранбени линии и ја принудува Русија да плати висока цена за она што го нарекува релативно скромни добивки.

Путин минатата недела изјави дека Русија ќе преземе целосна контрола врз регионот Донбас во Украина со сила доколку украинските сили не се повлечат, тврдење што Киев цврсто го отфрли.

По година во која златото скокна за 60 oтсто и постави повеќе од 50 рекорди, инвеститорите се прашуваат дали растот може да продолжи и во 2026 година. Како што пренесува Еуроњуз, експертите се поделени – дел очекуваат нови поскапувања, а дел предупредуваат на ризици.

Што ја поттикна цената во 2025?

Растот не бил предизвикан од еден настан, туку од комбинација: голема побарувачка од централните банки, геополитички тензии, трговска неизвесност, пониски каматни стапки и слаб долар. Според Светскиот совет за злато, геополитиката носи околу 12 процентни поени од растот, слабеењето на доларот и каматите уште 10, а економската експанзија 10.

Проекции за 2026 година

Светскиот совет за злато смета дека клучните фактори ќе останат, но цената веќе го „вградила“ макроекономското очекување. Затоа, основната прогноза е стабилна цена со отстапување од најмногу 5 отсто.

Алтернативни сценарија:

Блага рецесија: раст од 5–15%

Длабока криза: раст од 15–30%

Силен економски раст со политики на Трамп: пад од 5–20%

Што очекува Волстрит?

Големите банки остануваат оптимистични:

J.P. Morgan: 5.200–5.300 долари по унца

Goldman Sachs: околу 4.900 долари

Deutsche Bank: 3.950–4.950 долари (основно сценарио: 4.450)

Morgan Stanley: околу 4.500 долари

Оптимизмот се темели на тоа што централните банки продолжуваат агресивно да купуваат злато, а големи фондови сè уште имаат мала изложеност кон овој метал. Но, посилен долар или повисока инфлација би можеле да ја сопрат оваа динамика.

Иако е малку веројатно да се повтори растот од 60 проценти од 2025 година, златото влегува во 2026 со силни основи. Во услови на глобална неизвесност, улогата на златото како сигурно засолниште и понатаму останува значајна.