Свет
Сонда со примерок од опасен астероид пристигнува на Земјата
Сондата OSIRIS-Rex на НАСА треба да се врати од своето долго патување во вселената и да ја допре почвата на западната пустина во американската држава Јута в недела.
Сондата носи скапоцен товар – прашина од огромниот астероид Бену, голем колку планина и најопасен за нас во целиот Сончев систем. Овој примерок би можел да одговори на многу важни прашања: Од каде доаѓаме? Како е возможен живот на Земјата?
„Кога астероидот Бену од 250 г ќе стигне до нас, во нашите раце ќе имаме материјал што постоел пред нашата планета, можеби дури и некои зрна што постоеле пред Сончевиот систем“, рече планетарниот научник Данте Лаурета, главниот истражувач на мисијата, како што соопшти Би-би-си.
„Се обидуваме да ја составиме сложувалката на нашите почетоци. Како настанала Земјата и зошто е возможен живот на неа? Од каде доаѓа водата во океаните, од каде воздухот во нашата атмосфера и што е најважно. Кој е изворот на органските молекули што го сочинуваат целиот живот на Земјата?“, тој додаде.
Имено, научниците претпоставуваат дека многу од клучните компоненти за развој на животот пристигнале на Земјата во нејзината рана историја преку удар на астероид. Со цел да се истражи оваа хипотеза, во 2016 година НАСА лансира сонда кон астероид со дијаметар од 500 метри.
Беа потребни две години за леталото да стигне до Бену, а потоа уште две мапирања на површината пред тимот да најде соодветно место за собирање на примерокот. На 20 октомври 2020 година сондата се спушти до астероидот и успеа да ја собере скапоцената прашина. Но, не помина сè како што очекуваа научниците.
Идејата беше сондата со својот дел да удри во површината и да ослободи излив на азотен гас што ќе подигне чакал и прашина. Но, во текот на тој процес дојде еден вид шок. Кога механизмот допрел, површината се одвоила како течност и притисокот создал кратер со дијаметар од 8 метри.
Материјалот се разлетал во сите правци, но за среќа и во комората за собирање примероци. Кога сондата ќе стигне до Земјата, ќе биде транспортирана во вселенскиот центар Џонсон во Тексас, каде што е создадена посебна „чиста просторија“ за анализа на примерокот.
НАСА го смета Бену за најопасната карпа во Сончевиот систем бидејќи има најголема веројатност да удри во Земјата од сите познати астероиди. Но, нема причина за грижа. Иако Бену претставува ризик за нашата планета, веројатноста за удар е многу мала, пишува Science Alert.
Имено, Бену, заедно со астероидот 1950 DA, се вбројува меѓу најопасните познати астероиди. Поради својата патека и орбита околу Сонцето, која трае 1,2 година, во следните неколку века во неколку наврати ќе се доближува до Земјата до тој степен што постои мала можност за судир.
НАСА вели дека постои шанса Бену да помине низ таканаречената гравитациска брава за време на неговото прелетување на 25 септември 2135 година – област во вселената што може да го насочи да се судри со нашата планета на крајот на 22 век.
Иако е тешко да се одреди точната веројатност за ваков катастрофален настан, со помош на податоците собрани од леталото OSIRIS-Rex, експертите успеаја да создадат подобар модел на развојот на орбитата на Бену. Нивната анализа покажува дека има само 0,037 % (1:2700) шанса да удри во Земјата на 24 септември 2182 година.
Бену, веројатно, содржи многу вода врзана во минерали, кои би можеле да сочинуваат дури 10 проценти од неговата тежина. Научниците имаат намера да откријат дали односот на разните видови атоми на водород на овој астероид е сличен на оној во океаните на Земјата.
Веројатно, има многу јаглерод на Бену. Како што знаеме, животот на нашата планета се заснова на органска хемија, па се поставува прашањето дали сложените молекули, како водата, дошле на младата Земја од вселената.
„Анализата на метеоритите покажува дека астероидите, веројатно, содржат зоолошка градина со разни органски молекули. Но, во метеоритите тие често се контаминирани, па со овој примерок можеме да откриеме точно кои органски компоненти се наоѓаат на Бену“, објасни планетарниот научник Сара Расел од Природонаучниот музеј во Лондон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Руски дипломат: На работ сме на договор за мир во Украина
Заменик-министерот за надворешни работи на Русија, Сергеј Рјабков, изјави во интервју за Еј-Би-Си дека верува оти страните во војната се „на работ“ на дипломатско решение што би го завршило руско-украинскиот конфликт.
„Подготвени сме да постигнеме договор“, рече Рјабков, додавајќи дека се надева оти спогодбата може да биде постигната „поскоро отколку подоцна“.
Неговите изјави доаѓаат откако претставници на американската администрација сигнализираа дека мировен договор можеби е поблизу од кога било, наведувајќи дека околу 90 проценти од спорните прашања веќе се решени.
И покрај оптимистичкиот тон, Рјабков повтори дека Русија не се откажува од контролата врз Крим, како и врз делови од украинските области Доњецк, Луганск, Запорожје и Херсон, што Киев ги смета за неприфатливи услови.
Тој истакна дека Русија нема да прифати присуство на НАТО-сили во Украина, дури ни како безбедносна гаранција по завршувањето на војната.
Разговорите се водат со посредство на САД, како дел од мировната иницијатива на Белата куќа за ставање крај на руската инвазија започната во февруари 2022 година.
Свет
Мерц: САД се подготвени за обврзувачки безбедносни гаранции за Украина
САД се подготвени да преземат правни безбедносни гаранции слични на член 5 од Договорот за НАТО. Ова го изјави германскиот канцелар Фридрих Мерц, цитиран од „News.LIVE“. Повоениот мир за Украина мора да биде обезбеден со материјални и правни гаранции од САД и Европа, нагласи германскиот канцелар Мерц, додавајќи дека сојузниците повеќе нема да ги повторуваат „грешките од Минските договори“.
Овие гаранции треба да бидат сеопфатни, истакна Мерц, додавајќи дека нивната специфична содржина ќе биде разгледана подоцна: „Во случај на нов напад од страна на Руската Федерација, Украина би можела да се одбрани не само сама, туку и со поддршка на оние земји што ќе ги преземат обврските“.
Според канцеларот, Европејците ѝ ги предале на Русија своите предлози за обезбедување безбедносни гаранции и „топката сега е во дворот на Москва“. Мерц го повика Кремљ да покаже дека навистина сака мир и да се согласи на целосно прекин на огнот со Украина за време на божиќните празници.
Веќе има сигнали од украинската страна и од водечките земји од ЕУ дека е можно на крајот да има договор меѓу САД и Украина за тоа како треба да изгледа идниот мир. Но, Русија сепак ќе мора да биде убедена, дури и ако Украина и САД на крајот постигнат договор за Донбас. Американската страна, исто така, била задоволна од тоа како се одвивале преговорите, тврди Ројтерс, врз основа на свои извори.
„Разговорите не се лесни, но се продуктивни“, коментираше украинскиот претседател Володимир Зеленски и потврди дека Украина и САД имаат различни ставови за судбината на Донбас.
depositphotos
Свет
Зеленски: Не е постигнат компромис за територијалното прашање за време на преговорите во Берлин
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека позициите на САД и Украина за поделбата на териториите сè уште се разликуваат. Тој го објави ова за време на заедничката прес-конференција со Фридрих Мерц на Германско-украинскиот економски форум, пренесува „Европејскаја правда“.
Тој нагласи дека САД дејствуваат како посредник во овие преговори.
„Секако, не сите прашања се едноставни. Постојат сложени работи, особено во врска со териториите. Секако, сите го покренуваат ова прашање. И тука е важно сите ние да работиме на тоа ваквите прашања да се решат апсолутно праведно. Дијалогот за териториите не беше доволен и ми се чини дека досега имаме различни позиции, да бидам искрен, но мислам дека колегите го слушнаа мојот личен став“, рече Зеленски.
Во исто време, тој истакна дека е постигнат напредок по многу прашања за време на неодамнешните преговори.
„Навистина имаше напредок по многу прашања. Искрено, не знам како Русија ќе го перцепира ова – во однос на релевантните резултати од нашите разговори“, нагласи украинскиот шеф на државата.
Во Берлин се одржа состанок на украинската делегација предводена од Володимир Зеленски со претставници на тимот на американскиот претседател Доналд Трамп.
Специјалниот претставник на американскиот претседател Стив Виткоф денес објави значителен напредок во преговорите.
depositphotos

