Свет
Тлото се тресеше, никој не верува дека е земјотрес, дали Иран го изврши првиот нуклеарен тест
Неколку дена по објавувањето на веста за земјотрес во иранската провинција Семнан, на социјалните мрежи продолжија шпекулациите дека потресите биле предизвикани од првата нуклеарна проба на Техеран. Во саботата во 22:45 часот, Сеизмографскиот центар на Универзитетот во Техеран соопшти дека земјотрес со јачина од 4,4 степени според Рихтеровата скала го погоди градот Арадан во провинцијата Семнан, а потреси се почувствувани и во делови од источен Техеран.
Епицентарот на земјотресот, кој се случи на 12 километри под површината, е регистриран на координати 35,42° северна географска ширина и 52,78° источна географска должина, пишува Еуроњуз. Неколку часа по објавувањето на веста, корисниците на социјалните мрежи почнаа да шпекулираат дека иранскиот режим можеби се обидел да го изврши својот прв подземен нуклеарен тест, веројатно како одвраќање против израелските напади на неговата територија.
Шпекулациите доаѓаат во време кога иранските власти и командантите на Револуционерната гарда постојано се закануваа дека доколку се засилат економските, политичките и воените притисоци врз земјата, Техеран ќе ја промени својата воена одбранбена доктрина. Ваквата промена ќе бара измена на фатвата на иранскиот лидер за забрана на употреба на нуклеарно оружје.
НорЊуз, веб-страница која неформално делува како главен извор на информации за Националниот совет за безбедност на Исламската Република, ги отфрли шпекулациите за нуклеарните тестови како „гласини“ и повтори дека нуклеарните тестови се во спротивност со нуклеарната и одбранбената доктрина на Иран.
Во 2019 година, Фондацијата за одбрана на демократиите, тинк-тенк со седиште во Вашингтон, објави извештај во кој се наведува дека Иран започнал програма за изградба на подземни локации за нуклеарни тестирања, познат како „Field Project“.
Иранското Министерство за надворешни работи веќе пет години ја санкционира оваа фондација за „производство и ширење лаги, поттикнување, лобирање и водење негативни пропагандни кампањи против Исламската Република со цел да одигра клучна улога во воведувањето и зајакнувањето на економските санкции“.
Според извештајот од 2019 година, истражувачите на фондацијата „идентификувале веројатна локација (во област југоисточно од Семнан) каде што биле спроведени ненуклеарни експлозивни тестови во 2003 година како дел од развојот на методи за мерење на ефектот од подземните нуклеарни експлозии.
Ова ја зголемува можноста земјотресот регистриран во Семнан да е поврзан со првата нуклеарна проба на Техеран, пишува Еуроњуз.
Иако Иран претходно го призна постоењето на вселенскиот центар Имам Хомеини и ракетната локација југоисточно од Семнан, таа локација е на повеќе од 100 километри од епицентарот на земјотресот.
И покрај ова, некои корисници на социјалните мрежи продолжуваат да шпекулираат дека Иран можеби има непријавен подземен нуклеарен објект во провинцијата Семнан, кој претпочита да го користи како полигон наместо да врши тестови на познати локации како Натанц.
Техеран долго време не ги известуваше своите нуклеарни активности до Меѓународната агенција за атомска енергија. Во исто време, Иран е област каде што земјотресите се чести, така што потресите како овој не се невообичаени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Папата го критикува Трамп за коментарите за Европа
Папата Лав вчера по средбата со украинскиот претседател Володимир Зеленски им изјави на новинарите дека Европа мора да игра централна улога во напорите за завршување на војната во Украина и предупреди дека секој мировен план што ја игнорира улогата на Европа е нереален.
„Војната е во Европа“, рече папата Лав, нагласувајќи дека европските земји мора да бидат дел од безбедносните гаранции. Тој коментираше дека не сите го разбираат ова, но инсистираше дека Европа мора да биде вклучена во сите преговори за завршување на речиси четиригодишниот конфликт.
Ukraine deeply appreciates all the support of His Holiness Pope Leo XIV @Pontifex and the Holy See – the ongoing humanitarian assistance and the readiness to expand humanitarian missions.
During today’s audience with His Holiness, I thanked him for his constant prayers for… pic.twitter.com/J2iPAdArQn
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 9, 2025
Неговите изјави се чинеа како критика кон американскиот претседател Доналд Трамп, чија администрација првично го отфрли европскиот придонес во поставувањето мировни рамки со Москва.
Запрашан за планот на Трамп, тој рече дека нема да коментира за него. Тој истакна дека не го прочитал целиот документ, но дека она што го видел е голема промена од вистинскиот сојуз меѓу Европа и САД што постоел со години.
Папата Лав рече дека неодамнешните изјави до Европа ризикуваат ослабување на врските што остануваат клучни. „Мислам дека се обидуваат да го растурат она што мислам дека треба да биде многу важен сојуз денес и во иднина“, рече тој.
Кога беше прашан за евентуално патување во Киев, тој одговори дека се надева на тоа. Додаде дека не знае кога тоа би можело да се случи и дека треба да биде реалистичен. „Можеби ќе се оствари“, рече тој.
Изјавите на американските претставници ги потресоа повоените претпоставки за европскиот сојуз со Вашингтон. Нов документ за стратегијата за национална безбедност на САД вели дека Европа мора да го промени курсот или ризикува „бришење“.
„Тие се слаби“, рече Трамп во интервју за Политико, осврнувајќи се на европските политички лидери. „Тие сакаат да бидат политички коректни. Не знаат што да прават“, рече тој.
фото: depositphotos
Свет
Мељник: Украина не тргува со територијата и суверенитетот, тие не се на продажба
Постојаниот претставник на Украина во ОН, Андриј Мељник, денес изјави дека Украина не тргува со својата територија и суверенитет. Додавајќи дека Киев е подготвен да преземе конкретни чекори за враќање на сеопфатен, праведен и траен мир.
„Нашата територија и нашиот суверенитет не се на продажба. Ние не сме на божиќниот пазар. Ние не сме на озлогласениот „Черкиз Базар“.
Русија сака Украина да капитулира. Но, еве го мојот одговор, вие ќе добиете дупка во крофната, а не Украина“, рече Мељник, алудирајќи на претходната изјава на рускиот постојан претставник Василиј Небензја, кој оцени дека властите во Киев ја доведоа Украина во сиромаштија и ја претворија во преговарачки адут во геополитичкиот конфликт меѓу Западот и Русија, пренесува Укринформ.
Мељник истакна дека постои „опасност од пасивност“ и се осврна на претставата „Крај на играта“ од Семјуел Бекет.
„Бекет ни покажува дека вистинскиот крај не започнува со уништување, туку со неактивност“, рече тој.
Тој ги повика членовите на Советот за безбедност на ООН да дејствуваат храбро и решително. „Потребно е повеќе од реторика за да се заврши оваа ужасна војна. Потребна е храброст да се дејствува пред неактивноста да се претвори во соучество, пред историјата да одлучи дека веројатно овој Совет за безбедност завршил“, рече Мељник.
Небензја претходно изјави дека Соединетите Американски Држави „работат напорно на реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт“.
„Може ли еден од иницијаторите на овој состанок јасно да објасни зошто Украинците се принудени да се борат против својата волја кога на маса има сосема реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт, на кои нашите американски колеги напорно работат?“, рече Небензја.
Според него, Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини се заинтересирани за продолжување на конфликтот во Украина, пренесува Танјуг.
„Всушност, и покрај сите напори на организаторите, нашиот денешен состанок само јасно го истакнува интересот на Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини да ја продолжат војната до последниот Украинец“, рече рускиот претставник.
Фото: депозитфотос
Свет
Бил Гејтс: Вештачката интелигенција е „балон“, но ќе го промени светот
Бил Гејтс предупреди дека некои компании за вештачка интелигенција, и покрај нивните моментални високи пазарни вредности, на крајот ќе пропаднат во она што тој го нарекува „хиперконкурентна“ индустрија, бидејќи инвеститорите стравуваат дека пазарниот „балон“ ќе се распрсне.
Коосновачот на Мајкрософт и филантроп нагласи дека вештачката интелигенција е и „балон“ и „длабоко значајна технологија што ќе го преобликува светот“, објави CNBC.
„Вештачката интелигенција е најважното нешто што се случува“, рече Гејтс, во услови на зголемени капитални трошоци и бран внатрешни инвестиции што го вознемируваат пазарот. Дали тоа значи дека сите овие компании со високи проценки ќе бидат победници? Не, ќе биде хиперконкурентно.“
Гејтс го разјасни своето тврдење за пазарниот „балон“. „Вештачката интелигенција е балон само во смисла дека не сите овие валуации ќе се зголемат.
Некои од нив ќе паднат“, рече тој, но додаде: „Ова е длабоко важна технологија што ќе го преобликува светот. Нема сомнение за тоа.“
Неговото предупредување доаѓа во време кога многу компании за вештачка интелигенција тргуваат со многу надпросечни проценки.
Глобалните пазари паднаа во ноември, бидејќи се зголемија стравувањата од пукање на „балонот“, а Гејтс верува дека „разумен процент од овие компании нема да вредат толку многу“.
„Вештачката интелигенција фундаментално ќе ги промени животите на подобро“
И покрај зголемените проценки во некои делови од секторот, Гејтс е уверен дека вештачката интелигенција фундаментално ќе ги промени животите на подобро.
„Дали е ова длабоко и реално и дали ќе ги донесе сите овие придобивки, вклучувајќи здравство, образование и земјоделство на кои работиме? Апсолутно, никој не треба да се сомнева во тоа“, рече тој.
Порано оваа недела, Фондацијата Гејтс и други меѓународни лидери ветија 1,9 милијарди долари за борба против детската парализа, обезбедување вакцини за милиони деца и зајакнување на здравствените системи.
Гејтс предвиде дека следната година ќе биде клучна за глобалното здравје, делумно поради распоредувањето на алатките за вештачка интелигенција.
„Можеме да ги земеме овие прекрасни ветувања што штотуку ги добивме и да се осигураме дека ги користиме многу ефикасно. Ова ќе биде годината кога ќе пилотираме многу од овие алатки за вештачка интелигенција, како што е виртуелен лекар кој ги поддржува сите африкански дијалекти или земјоделски советник“, рече тој.
Тој објасни дека повеќето луѓе во Африка обработуваат многу мали парцели земја со ниска продуктивност. „Сакаме драматично да ја зголемиме нивната продуктивност и гледаме дека тоа е изводливо“, заклучи Гејтс.
Фото: депозитфотос

