Свет
Тлото се тресеше, никој не верува дека е земјотрес, дали Иран го изврши првиот нуклеарен тест
Неколку дена по објавувањето на веста за земјотрес во иранската провинција Семнан, на социјалните мрежи продолжија шпекулациите дека потресите биле предизвикани од првата нуклеарна проба на Техеран. Во саботата во 22:45 часот, Сеизмографскиот центар на Универзитетот во Техеран соопшти дека земјотрес со јачина од 4,4 степени според Рихтеровата скала го погоди градот Арадан во провинцијата Семнан, а потреси се почувствувани и во делови од источен Техеран.
Епицентарот на земјотресот, кој се случи на 12 километри под површината, е регистриран на координати 35,42° северна географска ширина и 52,78° источна географска должина, пишува Еуроњуз. Неколку часа по објавувањето на веста, корисниците на социјалните мрежи почнаа да шпекулираат дека иранскиот режим можеби се обидел да го изврши својот прв подземен нуклеарен тест, веројатно како одвраќање против израелските напади на неговата територија.
Шпекулациите доаѓаат во време кога иранските власти и командантите на Револуционерната гарда постојано се закануваа дека доколку се засилат економските, политичките и воените притисоци врз земјата, Техеран ќе ја промени својата воена одбранбена доктрина. Ваквата промена ќе бара измена на фатвата на иранскиот лидер за забрана на употреба на нуклеарно оружје.
НорЊуз, веб-страница која неформално делува како главен извор на информации за Националниот совет за безбедност на Исламската Република, ги отфрли шпекулациите за нуклеарните тестови како „гласини“ и повтори дека нуклеарните тестови се во спротивност со нуклеарната и одбранбената доктрина на Иран.
Во 2019 година, Фондацијата за одбрана на демократиите, тинк-тенк со седиште во Вашингтон, објави извештај во кој се наведува дека Иран започнал програма за изградба на подземни локации за нуклеарни тестирања, познат како „Field Project“.
Иранското Министерство за надворешни работи веќе пет години ја санкционира оваа фондација за „производство и ширење лаги, поттикнување, лобирање и водење негативни пропагандни кампањи против Исламската Република со цел да одигра клучна улога во воведувањето и зајакнувањето на економските санкции“.
Според извештајот од 2019 година, истражувачите на фондацијата „идентификувале веројатна локација (во област југоисточно од Семнан) каде што биле спроведени ненуклеарни експлозивни тестови во 2003 година како дел од развојот на методи за мерење на ефектот од подземните нуклеарни експлозии.
Ова ја зголемува можноста земјотресот регистриран во Семнан да е поврзан со првата нуклеарна проба на Техеран, пишува Еуроњуз.
Иако Иран претходно го призна постоењето на вселенскиот центар Имам Хомеини и ракетната локација југоисточно од Семнан, таа локација е на повеќе од 100 километри од епицентарот на земјотресот.
И покрај ова, некои корисници на социјалните мрежи продолжуваат да шпекулираат дека Иран можеби има непријавен подземен нуклеарен објект во провинцијата Семнан, кој претпочита да го користи како полигон наместо да врши тестови на познати локации како Натанц.
Техеран долго време не ги известуваше своите нуклеарни активности до Меѓународната агенција за атомска енергија. Во исто време, Иран е област каде што земјотресите се чести, така што потресите како овој не се невообичаени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Зеленски бара двомесечно примирје како услов за референдум за мир
Референдум за мировен договор во украинскиот конфликт е можен само ако се обезбеди целосно примирје во траење од најмалку 60 дена, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Зеленски го изјави ова во разговор со новинарите, откако го објави планот од 20 точки за решавање на конфликтот, објавува агенцијата Интерфакс-Украина на својот канал Телеграм.
„За референдумот се потребни најмалку 60 дена. А ни е потребно вистинско примирје во траење од 60 дена. Во спротивно, нема да го одржиме“, рече украинскиот лидер.
Според него, планот што бил дискутиран за време на преговорите во Соединетите Американски Држави вклучува неколку клучни точки, меѓу кои се безбедносни гаранции за Украина слични на Член 5 од Северноатлантскиот договор, кој предвидува принцип на колективна одбрана, потоа договорот за неагресија меѓу Москва и Киев, како и зголемување на бројот на украинските вооружени сили во мирновременски услови на 800.000 припадници.
Планот предвидува и размена на затвореници „сите за сите“, како и одржување избори во Украина.
Зеленски особено нагласи дека постои можност парламентарните и претседателските избори да се одржат истовремено со референдумот за мировниот договор, доколку за тоа се создадат безбедносни и политички услови.
Фото: депозитфотос
Регион
Милановиќ: Го пречекуваме Божиќ во сенка на сè поголема неизвесност
Претседателот на Република Хрватска, Зоран Милановиќ, во својата божиќна честитка до граѓаните, рече дека Божиќ оваа година доаѓа во време на глобална неизвесност, закани од насилство и војни и неизвесна иднина, нагласувајќи дека е особено загрижен за поделбите и растечката недоверба во хрватското општество.
Во пораката упатена до своите сограѓани, Милановиќ нагласи дека, како претседател и граѓанин, би сакал да посака мирни и радосни празници, но дека околностите во кои се пречекува Божиќ не го дозволуваат тоа.
„Ќе го пречекаме и прославиме Божиќ пред нас во сенка на сè поголема неизвесност, сè поголеми закани од насилство и војни и неизвесна иднина“, рече претседателот, додавајќи дека во таква глобална средина во Хрватска гледа и чувствува поделби, меѓусебни обвинувања и растечка недоверба.
Тој нагласи дека негова прва и главна обврска како претседател е да стори сè што е можно за безбедноста и стабилноста на хрватското општество и државата, за да можат сите граѓани, без оглед на националноста, религијата или политичката припадност, да живеат мирно, да работат, да одгледуваат семејства и да планираат за иднината.
Зборувајќи за идентитетот на Хрватска, тој нагласи дека земјата е силна поради нејзината разновидност, не само природна, туку и разновидноста на обичаите, традициите и културата на животот кои, како што изјави, се трајно вткаени во нацијата и ја прават поотпорна на закани.
Тој, исто така, потсети на историските искуства, нагласувајќи дека Хрватска била најсилна кога била обединета, без непотребни поделби и меѓусебна недоверба, и рече дека не смее да се дозволи поделбите во мир да ја загрозат постигнатата стабилност и безбедност.
Милановиќ предупреди и на промените во глобалниот поредок, во кој, како што рече, моќта и бруталната сила сè повеќе стануваат правило, а од помалите држави се очекува послушност што се граничи со покорност. Во такви околности, нагласи тој, хрватскиот народ мора да се грижи за сопствените интереси и за иднината на своите деца, останувајќи добронамерен и праведен кон другите.
Изрази надеж дека разумот и мирот ќе преовладаат во светот, а хармонијата и меѓусебното разбирање меѓу хрватскиот народ ги наведе како своја најголема божиќна желба.
Свет
Венс: Во Европа, политички позиции држат луѓе поврзани или блиски до исламистите
Потпретседателот на Соединетите Американски Држави, Џ.Д. Венс, во интервју за британскиот тинк-тенк UnHerd, изјави дека културните, религиозните и економските врски меѓу САД и Европа се далеку посилни отколку со кој било друг дел од светот, но предупреди дека токму поради оваа блискост, Вашингтон мора отворено да зборува за она што тој го нарекува „деструктивни морални идеи“ што се шират во дел од европскиот политички простор.
„Имаме многу посилни културни, религиозни и економски врски со Европа отколку со кој било друг дел од светот. Едноставно е така. И затоа мислам дека ќе имаме одредени морални разговори со Европа што можеби нема да ги имаме, на пример, со Демократска Република Конго, бидејќи постои чувство на споделена историја и споделени културни вредности“, рече Венс.
Потоа тој директно ги поврза овие морални дискусии со интересите на американската национална безбедност, нагласувајќи дека две клучни европски земји – Франција и Обединетото Кралство – имаат нуклеарно оружје и дека политичките промени во овие земји можат да имаат далекусежни последици и за САД.
„Ако си дозволат да бидат преплавени од многу деструктивни морални идеи, тогаш дозволувате нуклеарното оружје да падне во рацете на луѓе кои навистина можат да нанесат многу, многу сериозна штета на Соединетите Американски Држави“, рече тој.
Кога беше прашан што конкретно подразбира под „деструктивни идеи“, Венс отворено зборуваше за растечкото влијание на политичарите за кои тврди дека се идеолошки блиски до исламистичките кругови.
„Мислам дека има луѓе кои се поврзани со исламистите или идеолошки блиски до нив, а кои моментално држат позиции во европските земји. Во моментов, тоа може да биде на екстремно ниско ниво – тие победуваат на градоначалнички или општински избори“, рече тој.
Иако верува дека такво сценарио нема да се случи на краток рок, Венс предупредува дека тоа би можело да стане реалност на среден рок.
„Во следните пет години? Не. Но за 15 години? Апсолутно. Не е незамисливо лице со ставови блиски до исламот да може да има многу значајно влијание во европска нуклеарна сила“, рече тој.
Според него, таков развој на настаните би бил директна закана за американската безбедност.
„Тоа е многу директна закана за Соединетите Американски Држави. Затоа мислам дека постојат начини на кои моралниот разговор апсолутно се прелева во интересите на националната безбедност на Америка“, заклучи Венс.
фото/депозитфотос

