Свет
Турција го отфрли предлогот на САД, не сака посредување за Сирија
Турскиот министер за надворешни работи, Мевлут Чавушоглу ја отфрли понудата на претседателот на САД, Доналд Трамп за посредување помеѓу Анкара и единицата за народна заштита на сириските Курди, за да се стави крај на операцијата на Турција во Сирија.
Чавуоглу посочи дека единствената работа што треба да биде направена е терористите да го положат оружјето.
„Се обидовме со политичко решение во Турција во минатото и видовме што се случи“, наведе Чавушоглу.
Американскиот претседател, Доналд Трамп, вчера изјави дека едно можно решение за конфликтот меѓу Курдите поддржани од САД и турските сили во североисточна Сирија е Вашингтон да посредува во мировни преговори.
Трамп на „Твитер“ најави дека САД имаат три опции.
„Имаме три избори – да испратиме 1.000 војници и да извојуваме воена победа, да ја погодиме многу тешко Турција и финансиски и со санкции, или да посредуваме меѓу Турција и Курдите“, наведе американскиот претседател.
„Се надевам дека можеме да посредуваме“, додаде Трамп.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Индиски сируп за кашлица усмрти 24 деца, властите истражуваат како дошло до контаминација
Индиските власти истражуваат дали пропусти во синџирот на снабдување со фармацевтски состојки довеле до контаминација на сируп за кашлица што во изминатите месеци усмртил најмалку 24 деца, пренесе Ројтерс. Истрагата е насочена кон тоа како токсичната хемикалија завршила во производот.
Здравствените и фармацевтските инспектори од државата Тамил Наду се сомневаат дека растворувачот користен за серијата сирупи „Колдриф“ бил контаминиран уште при испораката до производителот „Сресан Фармацеутиал Мануфактурер“.
Властите потврдија дека сирупот бил силно контаминиран со диетилен гликол (DEG). Се утврдува како оваа хемикалија завршила во пропилен гликолот (ПГ), кој служи како база во сирупите за кашлица.
Случаите на смрт од септември повторно ја отворија загриженоста за безбедносните стандарди во индиската фармацевтска индустрија од 50 милијарди долари. Оваа трагедија следи по смртта на повеќе од 140 деца во Африка и Централна Азија во 2022 и 2023 година, исто така поради индиски сирупи произведени со контаминирани растворувачи.
Според извештајот на регулаторите во Тамил Наду, „Сресан“ на 25 март купил 50 килограми пропилен гликол од дистрибутерот „Санрајс Биотек“, кој истиот ден го набавил од „Џинкушал арома“ — фирма што произведува ароматични смеси за детергенти. И двете компании немаат дозволи за тргување со фармацевтски состојки.
„Санрајс“ признал дека го препакувал растворувачот во два незапечатени контејнери, а сопственикот на „Џинкушал“ потврдил дека ги отворил фабричките пломби. И двајцата тврдат дека не ракувале со токсичен DEG и не знаат како дошло до контаминацијата.
По смртта на децата, инспекциите во фабриката „Сресан“ откриле стотици „критични“ и „големи“ прекршувања — од лоши хигиенски услови до фалсификување на податоци. Производната дозвола им е одземена, а основачот Г. Ранганатан е во притвор. Компанијата и претходно била санкционирана, но фабриката не била подлежна на инспекции од 2023 година, потврдиле двајца државни здравствени функционери.
Европа
Жестоки експлозии во украински град: руски насочувани бомби убија пет лица
Во руски ноќен напад врз градот Запорожје загинаа најмалку пет лица, а осум беа повредени, соопштија локалните власти. Регионалниот гувернер, Иван Федоров, ги потврди бројките на жртви во петокот околу 4:30 часот по локално време, објави „Киев Индепендент“.
Првите извештаи за нападот се појавија доцна синоќа, кога низ целиот град се слушнаа силни експлозии. Според Федоров, руските сили користеле насочувани воздушни бомби од типот КАБ.
Огромна штета на цивилните објекти
Бомбите предизвикаа голема штета на цивилната инфраструктура, при што беа оштетени најмалку пет повеќекатни станбени згради. Сите служби за итни случаи се на местото на настанот, кои работат на гаснење на пожарот и проценка на вкупната штета.
фото: принтскрин
Свет
Објавен планот на Трамп за Украина: Безбедносни гаранции, тампон зона, амнестија…
Планот на американскиот претседател Доналд Трамп за завршување на војната во Украина би барал од Украина да се откаже од дополнителна територија на исток, да ја ограничи големината на своите вооружени сили и да се согласи никогаш да не се приклучи на НАТО, според нацрт-документот до кој дојде „Аксиос“ и кој го потврдија украински функционер, американски функционер и извор запознаен со предлогот.
САД вршат притисок врз Украина наскоро да постигне договор. Иако планот вклучува предлози што Украина постојано ги отфрла, претседателот Володимир Зеленски не ја исклучи можноста за дискусија за него.
Висок функционер на Белата куќа призна дека планот „не е лесен“ за Украина, но истакна дека САД веруваат дека војната мора да заврши и дека Украина би можела да изгуби уште поголема територија ако не го стори тоа.

Кои се клучните делови од планот?
Покрај територијалните отстапки на Украина, во документот се наведува дека доколку Русија продолжи понатаму, ќе има „решителен координиран воен одговор“. Не е наведено каква улога ќе играат САД во тој одговор.
Планот има и економски елементи: дел од замрзнатите руски средства ќе бидат искористени за обнова на Украина, санкциите против Русија ќе бидат укинати, САД и Русија ќе соработуваат во области како што се вештачката интелигенција и истражувањето на минерали, а Русија ќе се врати во Г8.
Сите страни ќе добијат амнестија за дејствија за време на војната, што значи дека руските функционери и војници нема да можат да бидат гонети за воени злосторства. Планот, исто така, бара Украина да одржи избори во рок од 100 дена од договорот. Зеленски во септември изјави дека сака избори по воведувањето на прекин на огнот.
The full 28-point U.S. peace plan for Ukraine, reportedly backed by Trump, has been published by MP Honcharenko. This thread outlines the key points. What’s clear is that the so-called Witkoff plan heavily favors Russia while offering little to nothing for Ukraine.
1/9 pic.twitter.com/EzuCTiQNRB
— NOELREPORTS 🇪🇺 🇺🇦 (@NOELreports) November 20, 2025
Детален список од 28 точки
1. Ќе биде потврден суверенитетот на Украина.
2. Ќе биде склучен сеопфатен пакт за ненапаѓање меѓу Русија, Украина и Европа. Сите двосмислености од изминатите 30 години ќе се сметаат за решени.
3. Од Русија се очекува да не ги напаѓа соседните земји, а НАТО нема дополнително да се шири.
4. Ќе се води дијалог меѓу Русија и НАТО, со посредство на САД, за решавање на безбедносните прашања и создавање услови за деескалација и идна економска соработка.
5. Украина ќе добие сигурни безбедносни гаранции. Американски функционер истакна дека ова би била експлицитна безбедносна гаранција на САД за Украина, за прв пат официјално.
6. Вооружените сили на Украина ќе бидат ограничени на 600.000 лица. Украинската армија сега има 800.000–850.000 лица, во споредба со околу 250.000 пред војната.
7. Украина ќе вклучи во својот устав дека никогаш нема да се приклучи на НАТО, а НАТО ќе додаде во своите статути дека Украина нема да биде примена во иднина.

8. НАТО ветува дека нема да распоредува трупи во Украина.
9. Европските борбени авиони ќе бидат стационирани во Полска.
10. Безбедносната гаранција на САД вклучува:
- САД добиваат надомест за гаранцијата;
- ако Украина ја нападне Русија, гаранцијата се прекинува;
- ако Русија ја нападне Украина, се воспоставува решителен воен одговор, сите глобални санкции се обновени и сите придобивки од договорот се прекинуваат;
- ако Украина лансира ракета кон Москва или Санкт Петербург без причина, гаранцијата престанува да важи.
11. Украина ќе има право на членство во ЕУ и ќе добие краткорочен преференцијален пристап до европскиот пазар.
12. Глобалниот пакет за реконструкција на Украина вклучува:
- Фондот за развој на Украина (технологија, центри за податоци, вештачка интелигенција);
- реконструкција и модернизација на инфраструктурата на гасоводот;
- реконструкција на областите погодени од војната;
- развој на инфраструктурата;
- експлоатација на минерали и природни ресурси;
- посебен пакет за финансирање од Светската банка.
13. Русија ќе биде реинтегрирана во глобалната економија:
- постепено укинување на санкциите;
- долгорочни договори меѓу САД и Русија за енергија, инфраструктура, вештачка интелигенција, Арктик итн.;
- Русија се враќа во Г8.
14. Замрзнатите средства ќе се користат на следниов начин:
- 100 милијарди долари од руските замрзнати средства ќе бидат инвестирани во реконструкцијата на Украина;
- САД добиваат 50% од профитот;
- Европа додава 100 милијарди долари;
- остатокот од замрзнатите средства оди во заеднички американско-руски инвестициски фонд.
15. Ќе се формира заедничка работна група за безбедност меѓу САД и Русија.
16. Русија законски ќе потврди политика на неагресија кон Европа и Украина.
17. САД и Русија ќе ја продолжат важноста на договорот за контрола на нуклеарно оружје.
18. Украина се обврзува да остане ненуклеарна држава.
19. Нуклеарната централа Запорожје ќе биде пуштена во употреба под надзор на МААЕ, со енергија поделена 50:50.

20. Двете земји ќе спроведат програми за промовирање на толеранција и заштита на малцинствата.
- Украина ќе ги усвои правилата на ЕУ за верска толеранција и јазик;
- двете земји ќе ги укинат дискриминаторските мерки;
- „Нацистичката идеологија“ ќе биде забранета.
21. Територии:
- Крим, Луганск и Донецк ќе бидат признати како де факто руски, вклучително и од САД;
- Сегашната линија во Херсон и Запорожје ќе биде „замрзната“
- Русија ќе се повлече од другите договорени области;
- Украинските сили ќе се повлечат од делот од Донецката област што ја контролираат; оваа област ќе стане демилитаризирана тампон зона, меѓународно призната како територија на Руската Федерација;
- На руските сили нема да им биде дозволено да влезат во тампон зоната.
22. Русија и Украина се обврзуваат да не ги менуваат новите територијални аранжмани со сила.
23. Русија нема да ја попречува украинската трговија на Днепар; ќе се постигне договор за извоз на жито преку Црното Море.
24. Ќе се формира хуманитарен комитет:
- размена на сите затвореници и тела („сите за сите“);
- враќање на сите цивили и деца;
- програми за повторно обединување на семејствата;
- мерки за ублажување на страдањата на жртвите.
25. Украина ќе одржи избори во рок од 100 дена.
26. Сите страни ќе добијат целосна амнестија за дејствијата за време на војната.
27. Договорот ќе биде правно обврзувачки, а неговото спроведување ќе го надгледува Мировен совет предводен од претседателот Трамп.
28. Прекинот на огнот ќе стапи на сила веднаш откако двете страни ќе се повлечат кон договорените точки.
Кој го состави планот?
Планот го состави претставникот на Трамп, Стив Виткоф, со придонес од државниот секретар на САД, Марко Рубио, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер.
Виткоф се консултираше и со рускиот претставник Кирил Дмитриев. Дмитриев за „Аксиос“ изјави дека е оптимист бидејќи, за разлика од претходните обиди, „чувствува дека овој пат навистина се слуша руската позиција“. Претседателот Владимир Путин сè уште јавно не го одобрил планот.
По средбата со Дмитриев, Виткоф и Кушнер разговараа за планот и со украинскиот советник за национална безбедност, Рустам Умеров. Американскиот секретар на армијата, Ден Дрискол, вчера му предаде писмен план на Зеленски.

