Свет
Четири лица загинаа, 42 се повредени во експлозија на католичка миса на Филипините

Четири лица загинаа утрово во експлозија на католичка миса на југот на Филипините. Инцидентот се случил во гимназијата на државниот универзитет Минданао во Марави, најголемиот муслимански град во земјата. Четириесет и двајца други претрпеа претежно полесни повреди, соопштија властите, додавајќи дека ситуацијата е „под контрола“.
Во 2017 година, Марави беше сцена на петмесечна битка меѓу владините сили и милитантите поврзани со Исламската држава. Милитантите наречени групата Даулах Исламијах-Мауте можеби стојат зад бомбашкиот напад, изјави бригадниот генерал Алан Ноблеза, полициски командант во регионот.
Генералот Ноблеза рече дека 11 милитанти биле убиени во средба со филипинската војска минатиот петок во соседниот град Дату Хофер Ампатуан, што укажува на тоа дека експлозијата во неделата би можела да биде форма на одмазда.
Претседателот Фердинанд Маркос Јуниор ја осуди експлозијата како „бесмислен и најгнасен“ чин, „извршен од странски терористи“. Ја повика јавноста на мир.
„Бидете уверени дека извршителите на овој безмилосен чин ќе ги изведеме пред лицето на правдата“, рече тој.
Експлозијата најверојатно ја предизвикале граната или импровизирана експлозивна направа, изјавија официјални лица, повикувајќи се на прелиминарна истрага. Фотографиите споделени од локалните власти на социјалните мрежи покажуваат пластични столчиња во неред на теренот на гимназијата по експлозијата. Освен подот, се чини дека зградата не претрпела поголеми оштетувања.
Оние кои биле однесени во блиската болница биле третирани главно поради помали исеченици и модринки. Гувернерот на провинцијата, Маминтал Адионг Јуниор, изјави дека ранетите биле пратени дома. Мисите во неделата привлекоа повеќе од вообичаено толпи ширум Филипините, бидејќи го означува почетокот на Адвент, четиринеделното бдение на Католичката црква што води до Божиќ. Речиси 80% од 113 милиони луѓе во земјата се католици и не е невообичаено за училишните спортски сали, па дури и трговските центри да се издвојат простор за неделна миса, особено на места каде што нема цркви. MSU, еден од најголемите универзитети во нацијата, рече дека е „длабоко тажен и ужасен“ од „бесмисленото и ужасно“ насилство.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Научниците создадоа „универзален бубрег“: секој пациент ќе може да го прифати

Тим истражувачи од Канада и Кина успеаја да создадат „универзален“ бубрег, кој теоретски може да го прифати секој пациент.
Овој „тест“ бубрег преживеал и функционирал неколку дена во телото на примател кој бил во состојба на мозочна смрт, чие семејство дало согласност за истражувањето, според истражувањето објавено во списанието Nature Biomedical Engineering, како што објави Science alert.
„Ова е прв пат да видиме нешто вакво кај човечки модел и ни дава непроценлив увид во тоа како да ги подобриме долгорочните резултати“, нагласуваат експертите.
Како што стојат работите денес, луѓето со крвна група 0 на кои им е потребен бубрег обично мора да чекаат додека не стане достапен донорски бубрег со крвна група 0. Ова сочинува повеќе од половина од луѓето на листите на чекање, но бидејќи бубрезите со група 0 можат да функционираат кај луѓе со други крвни групи, тие се во недостиг. Иако во моментов е можно да се трансплантираат бубрези од различни крвни групи со тоа што ќе се научи организмот на примателот да не го отфрла органот, постојната постапка е далеку од совршена и не е особено практична, објаснуваат експертите.
Овој процес е долг, скап и ризичен, а исто така бара живи донори, бидејќи на примателот му е потребно време за подготовка. Во овој случај, истражувачите ефикасно го конвертирале бубрегот од крвна група А во бубрег од крвна група О, користејќи специјални, претходно идентификувани ензими кои ги отстрануваат молекулите на шеќер (антигени) кои дејствуваат како маркери на крвна група А.
„Тоа е како кога црвената боја се отстранува од автомобил и се открива неутрален основен слој. Кога ова ќе се направи, имунолошкиот систем повеќе не го препознава органот како туѓо тело“, објаснуваат тие.
Сепак, остануваат многу предизвици пред оваа постапка да може да се тестира на живи луѓе. На третиот ден, бубрегот повторно почна да покажува знаци на крвна група А, што предизвика имунолошка реакција – но беше поблага отколку што би се очекувало, и имаше знаци дека телото се обидува да го прифати бубрегот.
Многу луѓе умираат чекајќи трансплантација на бубрег, а повеќето од нив чекаат бубрег со крвна група 0. Научниците го решаваат овој проблем од неколку агли – вклучувајќи користење свински бубрези и развој на нови антитела. Проширувањето на бројот на компатибилни бубрези што овие пациенти можат да ги добијат би можело да направи значителна разлика.
„Вака изгледа кога години основни научни истражувања конечно ќе бидат поврзани со грижата за пациентите. Гледањето како нашите откритија се приближуваат до вистинско влијание во пракса – тоа е она што нè охрабрува да продолжиме“, велат научниците.
Европа
(Видео) Русија: Украина го нападна нашиот брег на Црното Море

Русија во петокот објави дека Украина го нападнала нивниот брег на Црното Море во близина на Сочи со ракети и беспилотни летала.
Градоначалникот на Сочи, туристичка дестинација на источниот брег на Црното Море, објави дека украинскиот напад е запрен.
Tourists in Sochi spent the night sheltering in basements and car parks as waves of unknown drones hit the area, reportedly targeting a nearby oil refinery near Adler, the southern district of Sochi close to the Abkhazian border.
The mayor claims a missile attack was repelled,… pic.twitter.com/yxdGxmAGLI
— Shaun Pinner (@olddog100ua) October 17, 2025
Жителите на градот, кој беше домаќин на Олимписките игри во 2014 година, објавуваа на социјалните мрежи за тревогите и експлозиите. Градоначалникот ги повика луѓето да ги избегнуваат плажите и крајбрежните области и да побараат засолниште.
Локалните медиуми објавија дека сообраќајот на меѓународниот аеродром во Сочи е привремено запрен. Нема непосредни извештаи за штети.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека 32 украински дронови биле пресретнати над Кримскиот полуостров.
Burning oil depot in #Hvardiyske – view from the highway near #Simferopol 🔥🔥🔥 pic.twitter.com/X4z4t82WLK
— Aurora Borealis 🤫 (@aborealis940) October 17, 2025
Службениците изјавија дека немало штета на електраните или прекини во снабдувањето со електрична енергија.
Германската новинска агенција ДПА цитираше непотврдени извештаи и видеа на социјалните мрежи дека голем објект за складирање нафта во Симферопол, Крим, бил погоден.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Експлозија во станбена зграда во Букурешт: две лица загинаа, 12 се повредени

Силна експлозија потресе осумкатна станбена зграда во Букурешт.
Bucharest, Romania, Now pic.twitter.com/1a4cNKXVlY
— Musat Sorin Mihai (@sorinmihaimusat) October 17, 2025
Според првичните извештаи од властите во романската престолнина, две лица загинаа, а 12 други се хоспитализирани, објави Ројтерс.
An explosion occurred in a residential building in Bucharest, destroying several apartments on the 5th and 6th floors.
Authorities in the Romanian capital confirmed that two people were killed, while another 12 were hospitalized, according to preliminary reports. pic.twitter.com/rxPsE1wIaM
— NEXTA (@nexta_tv) October 17, 2025
Експлозијата искрши прозорци во блиското средно училиште и уништи неколку станови на петтиот и шестиот кат од зградата.
фото: принтскрин