Свет
Што значи за Украина прекинот на воената помош од САД
Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп привремено да ја прекине помошта за Украина е горчлив удар – не само за Киев, туку и за европските сојузници кои лобираа кај американската администрација да продолжи да дава поддршка, пишува „Би-би-си“.
Ова не е прв пат САД да ја скратат воената помош. Републиканците во Конгресот ја блокираа испораката на воената помош на тогашниот претседател Џо Бајден за Украина во летото 2023 година. Во тоа време, Украина едвај успеа да ги надополни постоечките резерви на муниција со европска помош.
Конгресот конечно одобри пакет помош во вредност од околу 70 милијарди евра во пролетта 2024 година. Тоа беше точно на време – Украина беше во дефанзива поради обновената руска офанзива во Харков. Пристигнувањето на американското оружје помогна да се сврти ситуацијата на бојното поле.
Како и во 2024 година, може да поминат месеци пред да се почувствуваат ефектите од прекинот на американската помош – барем во однос на муницијата и хардверот. Европските земји полека го зголемуваа производството на артилериски гранати. Севкупно, Европа сега обезбедува 60 отсто од помошта за Украина – повеќе од САД.
Сепак, американската воена поддршка е сè уште од витално значење за Украина. Еден западен функционер неодамна ја опиша како „крем“ во поглед на оружјето.
Способноста на Украина да ги заштити своите луѓе и градови во голема мера се потпира на софистицираните американски системи за противвоздушна одбрана – како што се „Патриот“ и НАСАМС – кои таа заеднички ги разви со Норвешка.
САД ѝ дадоа на Украина способност да изведува напади со долг дострел – со ракети ХИМАРС и ATACM. САД ја ограничија нивната употреба во Русија, но тие сè уште беа од витално значење за погодување цели со висока вредност во окупираните територии.
Не се работи само за квалитетот, туку и за квантитетот. Како најмоќна војска во светот, САД можеа да испратат стотици оклопни возила – бројки што помалите европски армии никогаш не би можеле да ги достигнат.
Можеби ќе помине некое време пред да се почувствува недостатокот на помош на првите линии. Но, може да има загрижувачко непосредно влијание, не само во однос на споделувањето разузнавачки информации.
Ниту една земја не може да им парира на САД во однос на вселенскиот надзор, собирањето разузнавачки информации и комуникациите. И тоа не го обезбедува само американската војска, туку и комерцијалните компании.
Само земете ја сателитската комуникациска мрежа „Старлинк“ на Илон Маск. Речиси секоја украинска позиција на фронтот има „Старлинк“ антена.
Тие се користат за пренесување на најновите информации на бојното поле. Тие беа клучни за координирање на артилериските и нападите со беспилотни летала.
Имајќи предвид дека Илон Маск е клучна фигура во американската администрација, се чини многу малку веројатно дека тој ќе биде подготвен да ја плати сметката сега. Тој е и остар критичар на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Дали САД ќе ги спречат европските земји да ја испратат својата опрема произведена од САД во Украина? Кога Европа сакаше да испорача авиони „Ф-16“ од американско производство во Украина, прво мораше да добие одобрение од Вашингтон.
А потоа што е со одржувањето на опремата испорачана од САД? САД, исто така, ги обучуваа украинските сили, а потоа им помогнаа да ја одржат опремата што ја испорачаа.
Бајден ги укина ограничувањата за американските изведувачи кои работат во Украина кон крајот на неговиот мандат. На авионите Ф-16 особено им се потребни инженери и резервни делови за да продолжат да работат, јавува Би-Би-Си.
Одлуката на Трамп да ја прекине помошта за многумина во Украина и пошироко може да изгледа непријатна. Но, очигледно има и политичка цел што поскоро да се натераат на преговарачка маса.
Надежта кај европските сојузници е дека тоа ќе биде само пауза. Без американска поддршка, Украина ќе се најде во уште потешка борба за опстанок.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
„Нашата Алдина никој не може да ја врати“ – семејството бара правда по фемицидот во БиХ
Алдина Јахиќ, жртва на фемицид во Босна и Херцеговина, беше погребана денес во нејзината родна Калесија. Нејзините сограѓани се простија од неа, а родителите Ибрахим и Мевлида Јахиќ ја објавија својата емотивна порака во која се збогуваа со убиената ќерка.
Во нивната објава стои:
„Останавме без дете, без нашата Алдина, нашата гордост.
Нашата болка, нашата тага и раните во нашите срца никогаш нема да поминат. Ја ублажуваат стотиците пораки со сочувство и поддршка што ги добиваме од нашата родбина, пријатели, но и од луѓе од цела Босна и Херцеговина и целиот регион.
Тие пораки, како и сè што за Алдина овие неколку дена го кажаа нејзините пријатели, колеги, познаници, професори и сите што на кој било начин биле во контакт со неа, а зборуваат само најубави можни зборови, ни даваат сила да издржиме. Свесни бевме дека имаме прекрасно дете. Добродушно, вредно, воспитано, образовано, кое никогаш никому не би направило ништо лошо. Но кога толку многу луѓе ќе потврдат дека тоа не е само наше родителско мислење, туку дека нашето дете навистина било такво, тоа нè прави повторно горди“, рекоа Ибрахим и Мевлида.
Родителите додаваат:
„Верници сме, веруваме во Бога и го прифаќаме Неговото определување и искушенија. Сега поминуваме низ искушение што никому на светот не би му го посакале. Нашата Алдина ја нема повеќе. Детето ни го уби насилник и злосторник. Искрено веруваме во Божјата правда и Неговите зборови дека ‘оној што ќе убие недолжен човек… како да ги убил сите луѓе’. Го молиме Бог да го казни убиецот онака како што заслужил. Во ахиретската правда се надеваме, но бараме правда и на овој свет. Таа правда ја бараме од правосудните институции. Единствената правда која ќе ни биде некаква сатисфакција е изрекување на најстрога, законски можна казна за злосторникот. Сè поинаку ќе биде неправда на која нема да прифатиме.“
Според нив, максималната казна мора да биде изречена — не само заради нивната ќерка, туку и како предупредување за потенцијалните насилници.
„Ако тоа придонесе да се спаси живот барем на една девојка или жена, казната ќе има смисла. Ова ќе биде нашето единствено јавно обраќање и нема да одговараме на поединечни медиумски прашања. Ги молиме сите медиуми да покажат разбирање за нашата болка и тагa. Уште еднаш им се заблагодаруваме на сите за поддршката, а особено на пријателите од Тузла, Орашје, Сараево, Бања Лука, Мостар, Белград, Македонија и Чешка. Го молиме Милостивиот Аллах да и подари џенет на нашата Алдина“, заклучија родителите на убиената Алдина, пренесе „Радио Сараево“.
За убиството на 32-годишната Алдина осомничено е нејзиното поранешно момче.
Свет
Инцидент во Келн: 19 ученици повредени во напад со бибер-спреј
Најмалку 19 ученици се повредени денеска во инцидент во образовниот центар „Европа“ во германскиот град Келн, од кои деветмина се хоспитализирани.
Според првичните информации, двајца непознати напаѓачи физички нападнале 16-годишен ученик во училишниот ходник, користејќи бибер-спреј, пренесува германскиот портал „ВДР“.
Потоа, нападнатиот ученик, како што се наведува, во самоодбрана исто така употребил бибер-спреј и ги испрскал напаѓачите, кои побегнале кон излезот од зградата.
Бибер-спрејот се проширил низ училишната зграда и предизвикал повреди кај други ученици. Полицијата соопшти дека најмалку 19 ученици задобиле полесни повреди поради изложеност на спрејот.
Деветмина од нив превентивно биле пренесени во болница поради силна иритација на очите.
Полицијата го запленила бибер-спрејот што го користел 16-годишникот и отвори истрага за предизвикување опасни телесни повреди.
Свет
Опасна фаза на ескалација: Членки на ЕУ тврдат дека Кремљ стои зад серијата саботажи низ Европа
Шефовите на дипломатија на ЕУ в четврток ќе бидат информирани за серијата обиди за саботажа и нарушување на воздушниот простор, за кои соседите на Русија тврдат дека претставуваат многу опасна фаза на ескалација што може да ги загрози цивилите.
Литванскиот министер Кестутис Будрис предупреди дека станува збор за „жешка фаза на ескалација“. Неговите коментари доаѓаат откако Полска утврди дека експлозијата што оштети железнички линии на истокот на земјата била саботажа поддржана од Кремљ. Варшава соопшти дека бил користен воен експлозив C-4, а осомничените двајца украински државјани поврзани со Русија побегнале во Белорусија.
Будрис рече дека ова не е изолиран случај – во Европа се пријавуваат сомнителни дронови, а десетици инциденти се истражуваат како можни обиди за дестабилизација. Тинк-тенкот Globsec пресметал дека од јануари до јули се случиле повеќе од 110 саботажи во Европа, главно во Полска и Франција.
Шефицата на европската дипломатија Каја Калас порача дека „Русија нè тестира и се обидува да посее страв“. Италија, Литванија и други земји побараа посилна реакција од ЕУ. Министрите в четврток ќе разговараат за нов пакет санкции против Русија и за мерки за одвраќање на Белорусија од хибридни напади.

