Свет
Што значи за Украина прекинот на воената помош од САД
Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп привремено да ја прекине помошта за Украина е горчлив удар – не само за Киев, туку и за европските сојузници кои лобираа кај американската администрација да продолжи да дава поддршка, пишува „Би-би-си“.
Ова не е прв пат САД да ја скратат воената помош. Републиканците во Конгресот ја блокираа испораката на воената помош на тогашниот претседател Џо Бајден за Украина во летото 2023 година. Во тоа време, Украина едвај успеа да ги надополни постоечките резерви на муниција со европска помош.
Конгресот конечно одобри пакет помош во вредност од околу 70 милијарди евра во пролетта 2024 година. Тоа беше точно на време – Украина беше во дефанзива поради обновената руска офанзива во Харков. Пристигнувањето на американското оружје помогна да се сврти ситуацијата на бојното поле.
Како и во 2024 година, може да поминат месеци пред да се почувствуваат ефектите од прекинот на американската помош – барем во однос на муницијата и хардверот. Европските земји полека го зголемуваа производството на артилериски гранати. Севкупно, Европа сега обезбедува 60 отсто од помошта за Украина – повеќе од САД.
Сепак, американската воена поддршка е сè уште од витално значење за Украина. Еден западен функционер неодамна ја опиша како „крем“ во поглед на оружјето.
Способноста на Украина да ги заштити своите луѓе и градови во голема мера се потпира на софистицираните американски системи за противвоздушна одбрана – како што се „Патриот“ и НАСАМС – кои таа заеднички ги разви со Норвешка.
САД ѝ дадоа на Украина способност да изведува напади со долг дострел – со ракети ХИМАРС и ATACM. САД ја ограничија нивната употреба во Русија, но тие сè уште беа од витално значење за погодување цели со висока вредност во окупираните територии.
Не се работи само за квалитетот, туку и за квантитетот. Како најмоќна војска во светот, САД можеа да испратат стотици оклопни возила – бројки што помалите европски армии никогаш не би можеле да ги достигнат.
Можеби ќе помине некое време пред да се почувствува недостатокот на помош на првите линии. Но, може да има загрижувачко непосредно влијание, не само во однос на споделувањето разузнавачки информации.
Ниту една земја не може да им парира на САД во однос на вселенскиот надзор, собирањето разузнавачки информации и комуникациите. И тоа не го обезбедува само американската војска, туку и комерцијалните компании.
Само земете ја сателитската комуникациска мрежа „Старлинк“ на Илон Маск. Речиси секоја украинска позиција на фронтот има „Старлинк“ антена.
Тие се користат за пренесување на најновите информации на бојното поле. Тие беа клучни за координирање на артилериските и нападите со беспилотни летала.
Имајќи предвид дека Илон Маск е клучна фигура во американската администрација, се чини многу малку веројатно дека тој ќе биде подготвен да ја плати сметката сега. Тој е и остар критичар на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Дали САД ќе ги спречат европските земји да ја испратат својата опрема произведена од САД во Украина? Кога Европа сакаше да испорача авиони „Ф-16“ од американско производство во Украина, прво мораше да добие одобрение од Вашингтон.
А потоа што е со одржувањето на опремата испорачана од САД? САД, исто така, ги обучуваа украинските сили, а потоа им помогнаа да ја одржат опремата што ја испорачаа.
Бајден ги укина ограничувањата за американските изведувачи кои работат во Украина кон крајот на неговиот мандат. На авионите Ф-16 особено им се потребни инженери и резервни делови за да продолжат да работат, јавува Би-Би-Си.
Одлуката на Трамп да ја прекине помошта за многумина во Украина и пошироко може да изгледа непријатна. Но, очигледно има и политичка цел што поскоро да се натераат на преговарачка маса.
Надежта кај европските сојузници е дека тоа ќе биде само пауза. Без американска поддршка, Украина ќе се најде во уште потешка борба за опстанок.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Лавров бесен на Европа: Имавте шанса, ама ја пропуштивте
Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, остро ја нападна Европа поради нејзиниот контрапредлог за прекин на војната во Украина. Лавров рече дека Европа имала шанса за дипломатија, но ја пропуштила.
„Кога сега велат: ‘Не се осмелувајте да правите ништо без нас’ – па, вие имавте шанса, момци, и не ја искористивте. Ја пропуштивте“, им рече тој на новинарите, додавајќи дека Русија претпочита „да се занимава со вистинска дипломатија наместо со празно брборење“.
Неговата реторика веднаш беше прифатена од медиумите контролирани од Кремљ. Весникот „Известија“ тврди дека оригиналниот план бил „апсолутно прифатлива формула за Москва“, но дека Киев и Европа „ја наполниле со неприфатливи детали“ и „ги максимизирале сивите зони“ за да овозможат идни прекршувања на договорот.
Истакнатиот националистички тврдокорен Захар Прилепин напиша за РТ дека Европејците „се ценкаат за својот дел од крвавиот украински пит“, додека новинската агенција РИА Новости, повикувајќи се на разузнавачки информации, тврди дека Велика Британија го блокира договорот затоа што „приходите од војната ја спасуваат британската економија од банкрот“.
Од друга страна, весникот „Московски комсомолец“ го нарекува мировниот процес „неколку чекори напред, многу чекори назад“.
фото:ЕПА
Свет
ОН предупредува: Двегодишната војна избриша децении развој на Палестина
Двегодишната војна во Газа и економските ограничувања на Западниот Брег, окупиран од Израел, предизвикаа најлош колапс на палестинската економија во историјата, бришејќи ги претходните децении раст, се вели во денешниот извештај на Обединетите нации.
Палестинската економија на Западниот Брег и Газа се намали за 30 проценти во 2024 година во споредба со 2022 година – референтната година што се користи за мерење на влијанието на двегодишната војна меѓу Израел и Хамас, се вели во извештајот на Агенцијата за трговија и развој на ОН (УНКТАД).
„Продолжената воена операција во комбинација со продолжените ограничувања ја турна економијата на окупираната палестинска територија во најдлабоката бездна во историјата“, изјави за новинарите во Женева, заменик-генералниот секретар на УНКТАД, Педро Мануел Морено.
БДП по глава на жител сега се врати на нивоата од 2003 година, целосно бришејќи 22 години развојни придобивки, се вели во извештајот, опишувајќи ја кризата како една од 10-те најлоши во светот од 1960 година.
Обемот на штетата нанесена на Газа по двегодишната војна меѓу Израел и Хамас значи дека енклавата ќе зависи од широка меѓународна поддршка во наредните години, се вели во извештајот.
„Ќе бидат потребни со децении Газа да произведе повеќе отколку што произведуваше пред конфликтот и целосно да се опорави, и тоа, се разбира, ако се исполнети сите услови и ако се движат во вистинската насока“, рече економистот на УНКТАД, Рами Ал Азех, на истиот брифинг.
Договорот за прекин на огнот во Газа стапи на сила на 10 октомври, но израелските воздушни напади продолжија, помошта пристигнува многу бавно, условите за живот во Газа остануваат многу тешки, а според планот на Трамп, ефективната поделба на територијата се смета за ризична.
Свет
Украина се согласи на мировен договор со Русија, тврдат САД
Украина се согласи на договор за прекин на војната со Русија, при што остануваат само мали детали, изјави американски функционер за CNN, зборувајќи под услов на анонимност. Сепак, украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека треба да се заврши уште многу работа.
Изјавата на американскиот функционер дојде додека американскиот секретар на армијата беше во Абу Даби на состаноци со руски функционери во врска со предлогот на администрацијата на Трамп.
„Украинците се согласија на мировен договор. Постојат некои мали детали што треба да се решат, но тие се согласија на мировен договор“, рече тој.
Ставот на САД се чини дека е пооптимистички од јавните изјави на украинските функционери, чија делегација е исто така во Абу Даби и е во контакт со министерот за копнени сили, Ден Дрискол.
Украинскиот секретар за национална безбедност Рустем Умеров објави на социјалната мрежа X дека делегациите „постигнале заедничко разбирање за клучните услови од договорот дискутиран во Женева“.
„Сега сметаме на поддршката од нашите европски партнери во нашите понатамошни чекори“, напиша Умеров. Тој додаде дека Украина со нетрпение очекува да ја организира посетата на Зеленски на САД за „да ги заврши последните чекори и да постигне договор со претседателот (Доналд) Трамп“.
Самиот Зеленски објави на X порано утрово: „По состаноците во Женева, гледаме многу перспективи што можат да го направат патот кон мирот реален. Има солидни резултати и уште многу работа претстои“.
Во меѓувреме, потполковник Џеф Толберт, портпарол на секретарот Дрискол, рече дека разговорите меѓу делегациите на САД и Русија во Абу Даби „одат добро и ние остануваме оптимисти“.

