Свет
Што значи за Украина прекинот на воената помош од САД
Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп привремено да ја прекине помошта за Украина е горчлив удар – не само за Киев, туку и за европските сојузници кои лобираа кај американската администрација да продолжи да дава поддршка, пишува „Би-би-си“.
Ова не е прв пат САД да ја скратат воената помош. Републиканците во Конгресот ја блокираа испораката на воената помош на тогашниот претседател Џо Бајден за Украина во летото 2023 година. Во тоа време, Украина едвај успеа да ги надополни постоечките резерви на муниција со европска помош.
Конгресот конечно одобри пакет помош во вредност од околу 70 милијарди евра во пролетта 2024 година. Тоа беше точно на време – Украина беше во дефанзива поради обновената руска офанзива во Харков. Пристигнувањето на американското оружје помогна да се сврти ситуацијата на бојното поле.
Како и во 2024 година, може да поминат месеци пред да се почувствуваат ефектите од прекинот на американската помош – барем во однос на муницијата и хардверот. Европските земји полека го зголемуваа производството на артилериски гранати. Севкупно, Европа сега обезбедува 60 отсто од помошта за Украина – повеќе од САД.
Сепак, американската воена поддршка е сè уште од витално значење за Украина. Еден западен функционер неодамна ја опиша како „крем“ во поглед на оружјето.
Способноста на Украина да ги заштити своите луѓе и градови во голема мера се потпира на софистицираните американски системи за противвоздушна одбрана – како што се „Патриот“ и НАСАМС – кои таа заеднички ги разви со Норвешка.
САД ѝ дадоа на Украина способност да изведува напади со долг дострел – со ракети ХИМАРС и ATACM. САД ја ограничија нивната употреба во Русија, но тие сè уште беа од витално значење за погодување цели со висока вредност во окупираните територии.
Не се работи само за квалитетот, туку и за квантитетот. Како најмоќна војска во светот, САД можеа да испратат стотици оклопни возила – бројки што помалите европски армии никогаш не би можеле да ги достигнат.
Можеби ќе помине некое време пред да се почувствува недостатокот на помош на првите линии. Но, може да има загрижувачко непосредно влијание, не само во однос на споделувањето разузнавачки информации.
Ниту една земја не може да им парира на САД во однос на вселенскиот надзор, собирањето разузнавачки информации и комуникациите. И тоа не го обезбедува само американската војска, туку и комерцијалните компании.
Само земете ја сателитската комуникациска мрежа „Старлинк“ на Илон Маск. Речиси секоја украинска позиција на фронтот има „Старлинк“ антена.
Тие се користат за пренесување на најновите информации на бојното поле. Тие беа клучни за координирање на артилериските и нападите со беспилотни летала.
Имајќи предвид дека Илон Маск е клучна фигура во американската администрација, се чини многу малку веројатно дека тој ќе биде подготвен да ја плати сметката сега. Тој е и остар критичар на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Дали САД ќе ги спречат европските земји да ја испратат својата опрема произведена од САД во Украина? Кога Европа сакаше да испорача авиони „Ф-16“ од американско производство во Украина, прво мораше да добие одобрение од Вашингтон.
А потоа што е со одржувањето на опремата испорачана од САД? САД, исто така, ги обучуваа украинските сили, а потоа им помогнаа да ја одржат опремата што ја испорачаа.
Бајден ги укина ограничувањата за американските изведувачи кои работат во Украина кон крајот на неговиот мандат. На авионите Ф-16 особено им се потребни инженери и резервни делови за да продолжат да работат, јавува Би-Би-Си.
Одлуката на Трамп да ја прекине помошта за многумина во Украина и пошироко може да изгледа непријатна. Но, очигледно има и политичка цел што поскоро да се натераат на преговарачка маса.
Надежта кај европските сојузници е дека тоа ќе биде само пауза. Без американска поддршка, Украина ќе се најде во уште потешка борба за опстанок.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Мељник: Украина не тргува со територијата и суверенитетот, тие не се на продажба
Постојаниот претставник на Украина во ОН, Андриј Мељник, денес изјави дека Украина не тргува со својата територија и суверенитет. Додавајќи дека Киев е подготвен да преземе конкретни чекори за враќање на сеопфатен, праведен и траен мир.
„Нашата територија и нашиот суверенитет не се на продажба. Ние не сме на божиќниот пазар. Ние не сме на озлогласениот „Черкиз Базар“.
Русија сака Украина да капитулира. Но, еве го мојот одговор, вие ќе добиете дупка во крофната, а не Украина“, рече Мељник, алудирајќи на претходната изјава на рускиот постојан претставник Василиј Небензја, кој оцени дека властите во Киев ја доведоа Украина во сиромаштија и ја претворија во преговарачки адут во геополитичкиот конфликт меѓу Западот и Русија, пренесува Укринформ.
Мељник истакна дека постои „опасност од пасивност“ и се осврна на претставата „Крај на играта“ од Семјуел Бекет.
„Бекет ни покажува дека вистинскиот крај не започнува со уништување, туку со неактивност“, рече тој.
Тој ги повика членовите на Советот за безбедност на ООН да дејствуваат храбро и решително. „Потребно е повеќе од реторика за да се заврши оваа ужасна војна. Потребна е храброст да се дејствува пред неактивноста да се претвори во соучество, пред историјата да одлучи дека веројатно овој Совет за безбедност завршил“, рече Мељник.
Небензја претходно изјави дека Соединетите Американски Држави „работат напорно на реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт“.
„Може ли еден од иницијаторите на овој состанок јасно да објасни зошто Украинците се принудени да се борат против својата волја кога на маса има сосема реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт, на кои нашите американски колеги напорно работат?“, рече Небензја.
Според него, Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини се заинтересирани за продолжување на конфликтот во Украина, пренесува Танјуг.
„Всушност, и покрај сите напори на организаторите, нашиот денешен состанок само јасно го истакнува интересот на Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини да ја продолжат војната до последниот Украинец“, рече рускиот претставник.
Фото: депозитфотос
Свет
Бил Гејтс: Вештачката интелигенција е „балон“, но ќе го промени светот
Бил Гејтс предупреди дека некои компании за вештачка интелигенција, и покрај нивните моментални високи пазарни вредности, на крајот ќе пропаднат во она што тој го нарекува „хиперконкурентна“ индустрија, бидејќи инвеститорите стравуваат дека пазарниот „балон“ ќе се распрсне.
Коосновачот на Мајкрософт и филантроп нагласи дека вештачката интелигенција е и „балон“ и „длабоко значајна технологија што ќе го преобликува светот“, објави CNBC.
„Вештачката интелигенција е најважното нешто што се случува“, рече Гејтс, во услови на зголемени капитални трошоци и бран внатрешни инвестиции што го вознемируваат пазарот. Дали тоа значи дека сите овие компании со високи проценки ќе бидат победници? Не, ќе биде хиперконкурентно.“
Гејтс го разјасни своето тврдење за пазарниот „балон“. „Вештачката интелигенција е балон само во смисла дека не сите овие валуации ќе се зголемат.
Некои од нив ќе паднат“, рече тој, но додаде: „Ова е длабоко важна технологија што ќе го преобликува светот. Нема сомнение за тоа.“
Неговото предупредување доаѓа во време кога многу компании за вештачка интелигенција тргуваат со многу надпросечни проценки.
Глобалните пазари паднаа во ноември, бидејќи се зголемија стравувањата од пукање на „балонот“, а Гејтс верува дека „разумен процент од овие компании нема да вредат толку многу“.
„Вештачката интелигенција фундаментално ќе ги промени животите на подобро“
И покрај зголемените проценки во некои делови од секторот, Гејтс е уверен дека вештачката интелигенција фундаментално ќе ги промени животите на подобро.
„Дали е ова длабоко и реално и дали ќе ги донесе сите овие придобивки, вклучувајќи здравство, образование и земјоделство на кои работиме? Апсолутно, никој не треба да се сомнева во тоа“, рече тој.
Порано оваа недела, Фондацијата Гејтс и други меѓународни лидери ветија 1,9 милијарди долари за борба против детската парализа, обезбедување вакцини за милиони деца и зајакнување на здравствените системи.
Гејтс предвиде дека следната година ќе биде клучна за глобалното здравје, делумно поради распоредувањето на алатките за вештачка интелигенција.
„Можеме да ги земеме овие прекрасни ветувања што штотуку ги добивме и да се осигураме дека ги користиме многу ефикасно. Ова ќе биде годината кога ќе пилотираме многу од овие алатки за вештачка интелигенција, како што е виртуелен лекар кој ги поддржува сите африкански дијалекти или земјоделски советник“, рече тој.
Тој објасни дека повеќето луѓе во Африка обработуваат многу мали парцели земја со ниска продуктивност. „Сакаме драматично да ја зголемиме нивната продуктивност и гледаме дека тоа е изводливо“, заклучи Гејтс.
Фото: депозитфотос
Свет
Кошта: ЕУ блиску до клучна одлука за иднината на Украина
Европската Унија е многу блиску до решение за финансирање на Украина во 2026 и 2027 година, кое би имало поддршка од најмалку квалификувано мнозинство од земјите на ЕУ, изјави денес претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта.
Лидерите на Европската Унија кон крајот на октомври ветија дека ќе го финансираат Киев во следните две години, додека Украина се бори против руската инвазија, а финансиските придонеси на САД пресушуваат. Лидерите ќе одлучат како да го исполнат своето ветување на самитот во Брисел на 18 декември, а Кошта им рече на новинарите во Даблин дека, доколку е потребно, ќе водат разговори со денови додека не се постигне договор.
Белгија бара гаранции од други земји
Со оглед на тоа што повеќето влади на ЕУ се борат со висок јавен долг, претпочитаниот начин за финансирање на одбраната на Украина е да се ослободат околу 210 милијарди евра руски државни средства замрзнати откако Москва ја нападна Украина во 2022 година. Проектот не е лесен бидејќи Белгија, каде што се наоѓаат повеќето од замрзнатите средства, сака гаранции од други земји за да ги сподели сите финансиски последици доколку Русија ја тужи Белгија за шемата, според написите.
„Сега работиме на дотерување на правно и техничко решение кое би можело да биде договорено од најмалку квалификувано мнозинство од земјите-членки. Мислам дека сме многу блиску до постигнување решение“, рече Кошта.
Фото: депозитфотос

